14
Zutew wanuwihaw umume'u Zezuz izuka àwàm a'e wà kury
1 Uhem etea'i mai'u haw uhua'u ma'e Zutew wanupe kury. Zanera'yr wazuka 'ym awer a'e mai'u haw her romo a'e. Typy'ak iapiruru 'ym ma'e i'u haw, amo ae her romo a'e. Xaxeto wanuwihaw a'e wà, ze'eg kwehe arer rehe upurumu'e ma'e a'e wà no, uzemono'ono'og waiko uze'eg pà a'e wà. — Pyhegwepe xiapo putar mai'u haw uhua'u ma'e nehe. Xipyhyk Zezuz zane nehe, izuka kar pà zane nehe, teko wanupe imume'u 'ym pà zane nehe, i'i uzeupeupe wà. 2 — Nazapuner kwaw Zezuz pyhykaw rehe mai'u haw 'ar mehe nehe, i'i uzeupeupe wà. — Aze xipyhyk Zezuz teko wamytepe nehe, a'e mehe wikwahy putar teko zanewe a'e wà nehe, ta'e Zezuz ikatuahy wanupe a'e xe, i'i uzeupeupe wà.
Kuzà omono kàpuhàg Zezuz iàkàg rehe a'e kury
3 A'e 'ar mehe Zezuz wiko Metàn taw pe a'e, Ximàw iperewàtà ma'e kwer hàpuz me a'e. Imai'u mehe ur amo kuzà huwake a'e kury. Werur zutahyky'a izupe. (Teko uzapo ita a'e wà, zutahyky'a romo a'e wà.) Heta kàpuhàg ipupe. Hekuzar katu a'e. A'e kàpuhàg Zutew omono umàno ma'e kwer wanetekwer wanehe wà, watym zanune wà. Na'e a'e kuzà a'e kury, uka zutahyky'a a'e kury. Umu'àpyr kàpuhàg imono Zezuz iàkàg rehe kury. 4 Amo teko a'e pe wanekon a'e wà no. Wikwahy hexak pà wà. — Kwa, màràzàwe tuwe umumaw kwez kàpuhàg nezewe a'e, i'i uzeupeupe wà. 5 — Aze mo ume'eg, hekuzar tetea'u mo. A'e rupi mo upuner mo hekuzarer imono haw rehe ma'e hereko 'ymar wanupe, i'i uzeupeupe wà. Uze'eg oho nezewe kuzà pe wà no. 6 Na'e uze'eg Zezuz wanupe kury. — Peze'eg zo nezewe izupe ty wà. Uzapo ma'e ipuràg eteahy ma'e kwez ihewe a'e. 7 Ma'e hereko 'ymar tuweharupi pepyr wanekon a'e wà. Ihe naiko kwaw pepyr tuweharupi nehe. Aze pepurapo wer ma'e ipuràg eteahy ma'e rehe hemetarer 'ym ma'e wanupe nehe, pepuner iapo haw rehe wyzài 'ar mehe nehe. Ihe naiko kwaw pepyr tuweharupi ihe nehe. 8 Uzapo wemiapo putar haw kwez a'e. Umur kàpuhàg kwez ihewe, heretekwer imuàgà'ym pà hetymaw rehe. 9 Azeharomoete heze'eg ihe. Heremimono kar a'e wà nehe, umume'u putar Tupàn ze'eg puràg taw nànàgatu a'e wà nehe, ywy nànàgatu a'e wà nehe no. A'e taw pe har paw rupi a'e wà nehe, a'e ywy rehe har paw rupi a'e wà nehe no, umume'u putar ko kuzà hemiapo kwer uzeupeupe a'e wà nehe. Ima'enukwaw putar hehe wà nehe, hemiapo kwer rehe wà nehe.
Zur ukwaw kar Zezuz ipyhyk àwàm tuwihaw wanupe a'e kury
10 Na'e Zut Kario pe har a'e kury, a'e Zezuz hemimu'e wanupi wata ma'e a'e kury, oho xaxeto wanuwihaw wapyr a'e kury. — Apupytywà putar Zezuz ipyhykaw rehe ihe nehe, i'i wanupe. 11 Tuwihaw a'e wà, hurywete ize'eg henu mehe a'e wà. — Aze urepytywà pe nezewe nehe, oromono putar temetarer newe nehe, i'i izupe wà. Na'e Zut ume'egatu oho Zezuz rehe kury. — Ma'e 'ar mehe ikatu putar ipyhykaw rehe nehe, ma'e pe upuner ipyhykaw rehe wà nehe, i'i uzeupe.
Zezuz umai'u wemimono kar wapyr
12 Typy'ak iapiruru 'ym ma'e i'u haw 'ar ipy mehe teko uzuka àràpuhàràn Tupàn pe imono e pà a'e wà. A'e 'ar mehe hemimu'e upuranu Zezuz rehe wà. — Mo hàpuz me zamai'u putar zane nehe, i'i izupe wà. — Ta'e ureho wer a'e pe imuàgà'ym pà kury xe, àràpuhàràn izuka pà temi'u iapo pà kury xe, i'i izupe wà. 13 Zezuz omono kar mokoz wemimu'e tawhu pe wà. A'e pe pexak putar amo awa 'y ywy'a pupe heraha har a'e pe taw mytepe nehe. Peho hupi nehe. 14 Peneraha putar amo tàpuz me nehe. A'e pe nehe, peze'eg nezewe tàpuz zar pe nehe. — Purumu'e ma'e upuranu nerehe ty, peze izupe nehe. — Ma'e pe a'u putar àràpuhàràn ro'o kwer ihe nehe, a'e 'ar mehe nehe, heremimu'e wapyr nehe, i'i kwez newe kury ty, peze izupe nehe. 15 Na'e tàpuz zar wexak kar putar zanemai'u àwàm tàpuz pupyaikaw pyrer peme nehe. Heta putar ywyrapew a'e pe nehe, imuhyk pyrer nehe. Pezapo zaneremi'u ràm a'e pe nehe.
16 Na'e hemimu'e oho taw pe wà kury. Wexak Zezuz hemimume'u kwer paw rupi wà. Uzapo temi'u a'e pe wà. 17 Karuk etea'i mehe oho Zezuz a'e pe a'e kury, a'e 11 hemimu'e wanupi kury. Umai'u a'e pe wà. 18 Umai'u mehe we Zezuz uze'eg wanupe. — Azeharomoete ko heze'eg ihe, i'i wanupe. — Amo penupi wata ma'e a'e nehe, xe hepyr umai'u ma'e a'e nehe, umume'u putar heho àwàm tuwihaw wanupe a'e nehe, hepyhyk kar pà hezuka kar pà wanupe a'e nehe, i'i wanupe. 19 Uzemumikahy hemimu'e ize'eg henu mehe wà. Uze'eg izupe pitàitàigatu wà. — Ihe naiko kwaw nepyhyk kar har romo ihe, i'i izupe pitàitàigatu wà.
20 — Amo penupi wata ma'e amo hepyr umai'u ma'e a'e, a'e uzapo putar a'e ma'e ihewe a'e nehe. 21 Ihe Awa ta'yr ihe. Amàno putar ihe nehe, ze'eg kwehe arer rupi katete ihe nehe. Uzemumikahy putar hepyhyk kar har a'e nehe, ta'e Tupàn uzepyk putar hehe a'e nehe xe. Aze mo nuzexak kar pixik iwer mo a'e, ikatu wera'u mo izupe.
U'u Zezuz typy'ak a'e kury, wemimu'e wanupe imono pà a'e no
22 Na'e upyhyk typy'ak, wamai'u mehe. Uze'eg Tupàn pe. — Nekatuahy Tupàn, ta'e eremur ko temi'u urewe ne xe, i'i izupe. A'e re uzaikaikaw typy'ak wemimu'e wanupe imono pà kury. — Pe'u ko typy'ak nehe, i'i wanupe. — Ko typy'ak a'e, nuzawy kwaw heretekwer a'e, i'i wanupe.
23 Na'e upyhyk kanek no. Uze'eg wi Tupàn pe no. A'e re omono wanànàgatu no. Hemimu'e paw u'u a'e wà no. 24 Na'e uze'eg wanupe no. — Ko win a'e, nuzawy kwaw heruwy kwer a'e, azuhen putar heruwy kwer teko tetea'u wapyro pà zepykaw wi ihe nehe, wanemiapo kwer ikatu 'ym ma'e hekuzaromo ihe nehe. 25 Azeharomoete heze'eg ihe, na'u wi kwaw 'agwer win ihe nehe kury. Tupàn pureruze'egaw ihem ire nehe, xo a'e mehe zo a'u putar win ihe nehe. A'e win heremi'u ràm uzawy ko win a'e nehe.
26 Na'e uzegar wà kury. A'e re oho a'e wi wà, ywytyruhu Uri tyw her ma'e kutyr wà.
Zezuz umume'u wemimu'e wahàwahàz tàwàm a'e kury
27 Na'e uze'eg Zezuz wanupe kury. — Nezewe i'i Tupàn ze'eg kwehe arer a'e. Tupàn a'e nehe, uzuka kar putar àràpuhàràn wanehe uzekaiw ma'e a'e nehe. A'e rupi àràpuhàràn uhàuhàz putar a'e wà nehe, i'i ze'eg kwehe arer. Peiko putar a'e àràpuhàràn wazàwe. Aiko penehe uzekaiw ma'e romo ihe. Pehàpehàz putar nehe. Ta'e amàno putar ihe nehe xe. Hemàno mehe nehe, pemaranugar putar ihewi nehe. Napezeruzar kwaw herehe nehe. 28 Akweraw wi putar hemàno re ihe nehe no. A'e re aha putar Karirez ywy rehe nehe.
29 Uze'eg Pet izupe a'e kury. — Amogwer paw uhàuhàz putar a'e wà nehe, nerehe uzeruzar ire upytu'u pà a'e wà nehe, i'i izupe. — Ihe zutyka'i naha kwaw wanupi ihe nehe, apyta putar tuweharupi nepyr ihe nehe, i'i izupe. 30 — Azeharomoete ko heze'eg ihe, i'i Zezuz izupe. — Pyhaw nehe, zapukaz uze'eg putar mokoz haw a'e nehe. Ize'eg zanune eremume'u putar hekwaw 'ymaw na'iruz haw ne nehe. — Kwa, nakwaw kwaw Zezuz ihe pa, ere putar teko wanupe nehe, na'iruz haw nehe, ta'e erekyze putar wanuwi nehe xe, i'i Zezuz Pet pe. 31 Uze'eg ahyahy Pet Zezuz pe kury. — Aze hezuka wà nehe, nezuka mehe wà nehe, naze'eg kwaw nezewe ihe nehe, i'i ahyahy izupe. A'e rupi amogwer a'e wà no, uze'eg nezewegatete izupe a'e wà no.
Oho Zezuz Kexemani pe a'e kury
32 Wata oho waiko wà. Na'e uhem ma'ywa 'yw rupaw Zexem her ma'e pe wà kury. Uze'eg Zezuz wemimu'e wanupe. — Peapyk xe nehe. Aze'eg putar Tupàn pe ihe nehe kury, i'i wanupe. 33 Na'e weraha Pet uzeupi kury, weraha Xiak, weraha Zuàw no. Utyryka'i amogwer wanuwi wà. Uzemumikahy Zezuz a'e. 34 Uze'eg wanupe kury. — Hepy'a uzemumikahy, i'i wanupe. — Amàno etea'i ihe, i'i wanupe no. — Pepyta xe nehe ty wà, peàro hepyhykar pe wà nehe, peme'egatu tuwe wahemaw rehe nehe, i'i wanupe. 35 Na'e Zezuz a'e zutyka'i oho xeràna'i kury. U'ar ywy rehe a'e pe kury, Tupàn pe uze'eg pà kury.
36 — Papaz, i'i izupe. — Heru, i'i izupe. — Erepuner wyzài ma'e iapo haw rehe nehe. A'e rupi e'u kar zo ko kanek por ihewe nehe. Aze ereputar nehe, xo a'e mehe zo a'u putar nehe. Nazapo kwaw heremiapo putar haw ihe nehe. Xo neremiapo putar haw zo azapo putar nehe, i'i izupe. (Ma'erahy ipuraraw paw rehe uze'eg a'e.)
37 Na'e uzewyr Zezuz oho wemimu'e wapyr kury. Uker upà wà. Uze'eg Pet pe kury. — Ximàw Pet, aipo ereker ezupà ne, i'i izupe. — Aipo nerepuner kwaw ni pitài or imumaw paw rehe neme'e pà ne, i'i izupe.
38 — Eme'e nehe, eze'eg Tupàn pe nehe no. A'e mehe Zurupari nupuner kwaw wemu'emaw rehe newe nehe. Nuzapo kar kwaw ikatu 'ym ma'e newe nehe, i'i izupe. — Nepy'a ipurapo wer zepe ikatu ma'e rehe a'e. Nanekàg kwaw. A'e rupi nerepuner kwaw ikatuahy ma'e iapo haw rehe nehe, i'i izupe.
39 Na'e Zezuz uhem wi oho wanuwi kury. Uze'eg wi Tupàn pe uze'eg ipy zàwegatete. 40 Uzewyr wi wemimu'e wapyr no. Uker wi upà wà no. Hupehyz tuwe wà. Nukwaw kwaw uze'egaw Zezuz pe wà.
41 Uhem wi oho wanuwi no. Uzewyr wi wapyr no. — Màràzàwe tuwe peker wi wi pezupà, i'i wanupe. — Màràzàwe tuwe pepytu'u Tupàn pe peze'eg ire. Uhyk aipo kury. Uhem hezuka haw 'ar ihewe kury. Ihe Awa ta'yr ihe. Amo awa hepyhyk kar putar ikatu 'ym ma'e iapo har wanupe a'e nehe kury. 42 Pepu'àm nehe ty wà, zaha nehe ty wà, uhem hepyhykar pe pe a'e wà kury, i'i wanupe.
Zauxiapekwer upyhyk Zezuz a'e wà kury
43 Ize'eg mehe we uhem Zut a'e pe a'e kury. (Zezuz hemimu'e kwer romo hekon a'e.) Werur amo awa uzeupi a'e wà no. Takihe puku werur a'e wà, werur ywyràihàg a'e wà no. Xaxeto wanuwihaw a'e wà kury, purumu'e ma'e a'e wà no, Zutew wanàmuz a'e wà no, omono kar a'e zauxiapekwer a'e wà, Zezuz ipyhyk kar pà wanupe a'e wà. 44 Uze'eg Zut ipyhykar wanupe kury. — Azurupyter putar Zezuz aha ihe nehe, i'i wanupe. — A'e rupi pekwaw putar penemipyhyk ràm nehe. Pepyhyk peho nehe ty wà, heraha pà imunehew kar pà nehe ty wà, i'i Zut wanupe.
45 Uhem ire oho Zut Zezuz huwake a'e kury. — Purumu'e ma'e, i'i mua'u izupe. Uzurupyter kury. 46 Na'e zauxiapekwer upyhyk Zezuz wà a'e wà. 47 Na'e amo Zezuz huwake u'àm ma'e a'e kury, umutyk utakihe a'e kury, umugaz amo awa a'e pe har oho a'e kury. A'e awa xaxeto pe uma'ereko ma'e romo hekon a'e. Uzaikaw inami izuwi. 48 Na'e Zezuz uze'eg zauxiapekwer wanupe kury. — Perur takihe ra'e, perur ywyràihàg ra'e. Aipo imunar ma'e romo aiko ihe. Màràzàwe tuwe hepyhyk pe nezewe. 49 Tuweharupi aiko pepyr ihe, Tupàn hàpuzuhu pupe ihe. Ze'eg kwehe arer umume'u ihewe uzeapo ma'e ràm paw a'e. Tuwe uzeapo a'e ma'e nehe kury.
50 Na'e hemimu'e uhàuhàz izuwi uzàn pà wà kury. 51 Amo awa tua'u romogatu ma'e a'e pe hekon a'e no. Wata oho iko Zezuz haikwer romo. A'e pe hekon pàn pupe uzewàzewàn pà. Naheta kwaw amo ima'e izupe a'e 'ar mehe. Zezuz ipyhykar wexak a'e awa a'e wà kury. Ipurupyhyk wer zepe hehe a'e pe wà. 52 Uzàn oho wanuwi. Wezar pàn uzezuwàn awer wapo pe kury. Uzàn oho uma'e 'ym mà kury.
Zezuz u'àm zutew wanuwihaw wanenataromo a'e kury
53 Na'e ipyhykar a'e wà kury, weraha Zezuz xaxeto wanuwihaw hàpuz me a'e wà kury. Amogwer tuwihaw paw rupi katete a'e wà, upurumu'e ma'e a'e wà no, tàmuz a'e no, uzemono'og a'e pe wà kury. 54 Pet a'e kury, wata oho iko Zezuz haikweromo kury. Upyta muite izuwi kury. Uhem oho tuwihaw hàpuz me kury. Upyta 'àm katu pe. Na'e wapyk oho zauxiapekwer wanuwake kury, uzepe'e pà kury. 55 Na'e xaxeto wanuwihaw a'e wà, amogwer tuwihaw a'e wà no, wekar amo awa Zezuz rehe uze'eg zemueteahy ma'e ràm a'e wà. Ipuruzuka wer zepe Zezuz rehe wà. Nuexak kwaw amo awa hehe uze'eg zemueteahy ma'e ràm wà. 56 Teko tetea'u ize'eg zemueteahy wer zepe Zezuz rehe tuwihaw wanupe wà. Hemu'em paw rupi wà. Amo umume'u amo ma'e wà, amo ae umume'u amo ae ma'e wà no. Waze'eg uzawy amogwer waze'eg wà. Ta'e hemu'em a'e wà xe. Ipurumume'u wer hemiapo kwer rehe wà. Amo hemimume'u kwer uzawy amo ae hemimume'u kwer.
57 Na'e amo u'àm tuwihaw wanuwa rupi wà, hemu'em pà wanupe wà. — Aenu Zezuz ihe, tàpuzuhu rehe ize'eg zemueteahy mehe ihe, i'i wanupe wà. 58 — Ihe aityk putar Tupàn hàpuzuhu ihe nehe, i'i Zezuz teko wanupe, i'i tuwihaw wanupe wà. — A'e tàpuzuhu teko uzapo opo pupe a'e wà. Na'iruz 'ar ipaw ire nehe, amo ae tàpuzuhu azapo wi putar ihe nehe. Teko nuiko kwaw a'e tàpuzuhu iapo har romo wà nehe, i'i Zezuz teko wanupe, i'i wanupe wà.
59 Uzawy wi wanemimume'u kwer wà. Amo ize'eg uzawy wi amo ae ize'eg a'e.
60 Na'e xaxeto a'e kury, upu'àm tuwihaw wamytepe a'e kury. Uze'eg Zezuz pe kury. — Erenu waze'eg ne, nerehe waze'eg mehe ne. Nereze'eg pixik kwaw wanupe, i'i izupe. — Aipo azeharomoete nerehe waze'eg a'e wà, i'i izupe. 61 Nuze'eg kwaw Zezuz izupe. Upuranu wi tuwihaw hehe no. — Aipo ne Tuwihawete Tupàn hemimur karer romo ereiko ne, i'i izupe, hehe upuranu pà. — Teko paw rupi uze'eg Tupàn ikatu haw rehe a'e wà. — Aipo ta'yr romo ereiko ne, i'i izupe. 62 Na'e Zezuz uze'eg izupe kury. — Ihe aiko Tuwihawete Tupàn hemimur karer romo azeharomoete ihe, i'i wanupe. — Tupàn a'e, ikàg wera'u tuwe amogwer wanuwi paw rupi a'e. Hemimur karer awa romo uzeapo ma'e kwer romo aiko ihe. Apyk putar iawyze har rehe ihe nehe. Azur wi putar nehe no, ywàkun pupe nehe, i'i wanupe no. — Pexak putar nehe, i'i wanupe. 63 Na'e a'e tuwihaw umu'i ukamir kury. — Naxiputar kwaw amo hemiapo kwer imume'u har zane wà kury. Ta'e a'e ae uze'eg zemueteahy Tupàn rehe zaneruwa rupi a'e kury xe, i'i izupe wà. 64 — Pe peinu ize'eg pe, Tupàn rehe ize'eg zemueteahy mehe pe. Ma'e xiapo putar izupe nehe kury, i'i amogwer tuwihaw wanupe. — Xiuka kar nehe, i'i tuwihaw izupe paw rupi wà. — Ta'e uze'eg zemueteahy Tupàn rehe xe, i'i izupe wà. (A'e 'ar rehe Zutew a'e wà, aze amo teko uze'eg zemueteahy Tupàn rehe, a'e mehe umu'i uma'e a'e wà, uzuka a'e Tupàn rehe uze'eg zemueteahy ma'e a'e wà.)
65 Na'e amo awa a'e pe har uzenymon hehe a'e wà kury. Uzàpixi pàn pegwer imono huwaw wà. Upetepetek hereko wà. — Mo aipo nepetek kury ty, i'i izupe wà. Ta'e Zezuz nuexak kwaw upetekar wà xe. Na'e tuwihaw omono Zezuz zauxiapekwer wanupe wà kury. Zauxiapekwer a'e wà no, ukwaukwar tetea'u hehe a'e wà no.
Pet umume'u Zezuz ikwaw paw 'ym a'e kury
66 Pet wikuwe katu pe. Amo kuzà a'e pe hekon a'e. Xaxeto wanuwihaw pe uma'ereko ma'e romo hekon a'e. Na'e ur Pet huwake kury. 67 Wexak izepe'e mehe. Ume'e hehe uze'eg pà izupe. — Ne ereiko Zezuz hupi wata ma'e kwer romo ne 'y, i'i izupe.
68 — Nan kwaw zàkwà, i'i Pet izupe. — Ma'e rehe ereze'eg iko ne, zàkwà, i'i izupe. Na'e Pet oho ukenuhu huwake kury. Na'e zapukaz uze'eg kury. 69 Nan kwehe tete a'e kuzà wexak wi Pet a'e pe no. Uze'eg uzeake kar wanupe. — 'Aw awa Zezuz imyrypar romo hekon a'e, i'i wanupe.
70 — Nan kwaw zàkwà, i'i Pet izupe no. Nan kwehe tete uze'eg hake har Pet pe a'e wà kury. — Ne Karirez ywy rehe har romo ereiko ne, a'e rupi ne Zezuz imyrypar romo ereiko tuwe ne, i'i izupe wà.
71 Na'e Pet uze'eg wanupe, uze'eg imume'uahy pà kury. — Nakwaw pixik kwaw ko awa penemimume'u kwer ihe. Aze heremu'em ihe, tuwe Tupàn uzepyk herehe nehe, i'i mua'u wanupe. 72 A'e 'ar mehe we zapukaz uze'eg wi a'e kury. Pet ima'enukwaw Zezuz ze'eg awer rehe a'e kury. — Zapukaz uze'eg putar mokoz haw nehe, i'i tuwe Zezuz izupe a'e 'ym mehe. — Zapukaz ize'eg zanune eremume'u putar heremimu'e romo nereko 'ymaw na'iruz haw nehe, i'i izupe. — Nakwaw kwaw aipo Zezuz ihe pa, ere putar teko wanupe nehe, i'i tuwe izupe. Uzai'o Pet kury.