1 Ora let suwi Gusti Yésus mlaku turut kuta-kuta lan désa-désa, tujuané nggelarké kabar kabungahan bab Kratoné Gusti Allah. Rasul rolas uga mèlu. 2 Kejaba para rasul uga ènèng wong wédok siji-loro sing mèlu, wong wédok-wédok sing wis ditambani karo Gusti Yésus sangka lelara lan pangwasané demit kayadéné: Maria, sing tyelukané Makdaléna, sing demité pitu wis dietokké. 3 Uga Yohanah, bojoné Kusah. Kusah kuwi ministeré ratu Hérodès. Semono uga Susanah lan wong wédok-wédok liyané pada mèlu Gusti Yésus. Wong wédok-wédok iki enggoné ngladèni Gusti Yésus lan para rasul disangga sangka sak nduwéné déwé.

4 Wong pirang-pirang sangka kuta-kuta kabèh pada teka terus. Kadung kabèh wis ngumpul, Gusti Yésus terus mulangi nganggo gambar ngéné:

5 “Enèng sakwijiné wong budal nyebar. Sak barengé nyebar ènèng wiji sing tiba nang dalan, terus kepidek-pidek wong liwat lan uga ènèng sing dipangan manuk. 6 Enèng wiji uga sing tiba nang lemah atos. Kadung molai tukul terus garing, awit lemahé garing. 7 Enèng wiji liyané menèh tiba nang tengahé eri-eri. Kadung tukul terus ketyepit karo eri-eri mau, terus mati. 8 Nanging uga ènèng wiji sing tiba nang lemah apik. Wiji iki terus tukul lan ngetokké woh okèh, atusan.”

Gusti Yésus terus nutup tembungé kuwi ngomong ngéné: “Sapa sing nduwé kuping, rungokké sing apik tembungku mau.”

9 Para rasul terus takon marang Gusti Yésus apa tegesé gambar wong nyebar kuwi mau. 10 Saurané Gusti Yésus: “Pituturé Kratoné Gusti Allah sing kasimpen wis diudarké marang kowé. Nanging wong-wong liya mung diwulangi nganggo tembung gambar, supaya, senajana nyawang, nanging ora weruh lan senajana krungu, nanging ora dunung.”

11 Gusti Yésus terus ndunungké gambar wong nyebar mau ngéné: “Wiji kuwi pituturé Gusti Allah. 12 Wiji sing tiba nang dalan kuwi nggambarké wong sing krungu pituturé Gusti Allah. Nanging Sétan terus teka nyaut pitutur mau sangka atiné wongé. Dadiné wongé terus ora bisa pretyaya lan ora bisa nemu keslametan. 13 Lah wiji sing tiba nang lemah atos kuwi nggambarké wong sing krungu pituturé Gusti Allah lan nampa karo bungah. Nanging pituturé ora ngoyot tenan, wongé sing pretyaya namung sedilut. Nèk kangèlan teka, wongé terus semplak pengandelé. 14 Wiji sing tiba nang tengahé tukulan eri kuwi nggambarké wong sing ngrungokké pituturé Gusti Allah, nanging pitutur mau kalah karo rasa sumelang, kasugihan lan kesenengané donya. Dadiné pitutur mau ora bisa mrasuk ing ati lan ora bisa ngetokké pretyaya sing mantep. 15 Lah wiji sing tiba nang lemah apik kuwi nggambarké wong sing ngrungokké pituturé Gusti Allah, terus mikir pitutur kuwi nganggo ati sing resik, terus dilakoni. Dadiné pitutur kuwi nukulké pretyaya sing mantep ing atiné wong kuwi.”

16 Gusti Yésus neruské piwulangé ngéné: “Mosok ènèng wong nyumet dian terus dikrukupi ténggok apa didèkèk nang ngisor ambèn? Mesti ora. Diané mesti didèkèk nang méja, supaya sapa waé sing mlebu bisa weruh padangé.

17 “Awit barang sing kasimpen mesti bakal metu lan prekara sing didelikké mesti bakal kétok lan dikabar-kabarké.

18 “Mulané, dipikir sing apik kepriyé enggonmu ngrungokké pitutur iki. Awit sapa sing wis nduwé bakal ditambahi, nanging sapa sing ora nduwé apa-apa malah bakal karebut apa sing dikira diduwèni.”

19 Gusti Yésus diparani karo ibuné lan sedulur-seduluré, nanging sangking okèhé wong, wong-wong kuwi ora bisa nyedeki Dèkné. 20 Terus ènèng wong ngomongi Dèkné ngéné: “Guru, ibumu lan sedulur-sedulurmu nang njaba, kepéngin metuki Kowé.”

21 Nanging Gusti Yésus semaur: “Ibuku lan sedulur-sedulurku kuwi kabèh wong sing ngrungokké lan nindakké pituturé Gusti Allah.”

22 Ing sakwijiné dina Gusti Yésus lan murid-muridé pada numpak prau. Gusti Yésus ngomong marang murid-murid mau: “Hayuk pada ngabrah.” Terus budal. 23 Nanging sak barengé ngabrah Gusti Yésus keturon. Lah terus dadakan waé nang mér kono ènèng ombak gedé teka. Prauné kelebon banyu sampèk medèni. 24 Murid-murid mau terus nggugah Gusti Yésus ngomong: “Guru, Guru, awaké déwé kelep!”

Gusti Yésus terus tangi lan angin lan ombaké terus dipréntah kongkon mandek. Angin lan ombaké ya terus anteng. 25 Gusti Yésus terus ngomong marang murid-muridé: “Lah endi pengandelmu?”

Murid-murid mau pada wedi lan nggumun banget, terus pada ngomong marang sakpada-pada: “Wong iki sapa ta, kok angin lan ombak manut marang tembungé?”

26 Gusti Yésus lan murid-muridé pada numpak prau terus tekan bawah Gérasa, nang wétané bawah Galiléa. 27 Kadung Gusti Yésus wis medun nang daratan terus ènèng wong lanang sing dikwasani demit marani Dèkné. Wong mau tekané sangka kuta lan ya wis suwi wongé ora nganggo salin lan ora manggon nang omah. Manggoné nang guwa-guwa sing dienggo ngubur wong mati. 28 Kadung weruh Gusti Yésus wongé terus mbengok lan niba nang ngarepé, terus ngomong karo swara banter: “Yésus, Anaké Gusti Allah sing kwasa déwé, aku arep mbok kapakké? Aku nyuwun tenan, aku aja dipilara.” 29 Wongé ngomong ngono kuwi, awit demité wis dipréntah karo Gusti Yésus kongkon metu. Awit demité ajek ngèrèt-èrèt wongé. Wongé wis dilebokké nang setrapan lan diranté tangan lan sikilé karo wong-wong, nanging meksa bisa medot terus digawa karo demité nang wustèn.

30 Gusti Yésus terus nakoni wongé: “Sapa jenengmu?”

Semauré: “Jenengku Légiun,” awit demit pirang-pirang manggon nang awaké wongé. 31 Demit-demit mau terus nyuwun marang Gusti Yésus, supaya ora ditundung mlebu nang jurangé wong mati.

32 Tyedek karo panggonan kono ènèng babi pirang-pirang pada nggolèk pangan nang gunungan. Demit-demité pada nyuwun marang Gusti Yésus, supaya kelilan mlebu nang babi-babi kuwi. Gusti Yésus nglilani. 33 Demit-demité terus pada metu sangka wongé, terus pada mlebu nang babi-babiné. Babi-babi mau terus pada njegur nang mér sangka gunungan kono, terus pada mati.

34 Wong-wong sing angon babi-babi mau weruh lelakon kuwi, terus pada mblayu nang kuta ngomong-omongké bab lelakon mau nang kuta kono lan désa-désa nang sak kiwa-tengené. 35 Wong-wong sing krungu terus pada budal ndelok lelakon mau. Kadung marani Gusti Yésus terus pada weruh wongé sing mauné dikwasani demit. Wongé njagong nang sandingé sikilé Gusti Yésus, saiki wis nganggo salin lan sirahé wis waras. Wong-wong sing sangka kuta mau malah terus pada wedi. 36 Wong-wong liyané sing pada weruh déwé terus pada ngomongké bab enggoné Gusti Yésus nundung demit-demit sing ngwasani wong mau. 37 Wong kabèh nang bawah Gérasa kono terus pada nyuwun banget marang Gusti Yésus, supaya lunga sangka panggonan kono, awit wong-wong pada wedi banget. Mulané Gusti Yésus ya terus numpak prau lunga sangka kono, arep balik nang panggonan sing ndisik. 38 Wong sing mauné dikwasani demit terus nyuwun banget marang Gusti Yésus arep mèlu Dèkné. Nanging Gusti Yésus ora nglilani.

39 Gusti Yésus ngomong: “Kana kowé balik nang désamu waé lan wong-wong diomongi bab sing ditindakké karo Gusti Allah ing uripmu.” Wongé ya terus balik lan wong sak kuta kabèh diomongi apa sing ditindakké karo Gusti Yésus ing uripé dèkné.

40 Kadung Gusti Yésus balik lan tekan nggoné, Dèkné dipetuk wong pirang-pirang sing pada bungah, awit wong-wong pantyèn wis ngarep-arep Dèkné. 41 Nang kono ènèng wong marani Gusti Yésus. Wongé jenengé Jairus, pengarepé sinaguk kono. Jairus niba nang ngarepé Gusti Yésus lan nyuwun banget marang Dèkné kongkon teka nang omahé. 42 Jairus nduwé anak namung siji, anak wédok sing umuré rolas taun. Botyahé lara nemen, wis arep mati. Gusti Yésus terus budal nang omahé Jairus. Nang dalan wong-wong pada desek-desekan arep mèlu Gusti Yésus. 43 Nang kono ènèng wong wédok sing wis rolas taun suwéné lara ngetokké getih. Bandané wis entèk kanggo mbayar dokter, nanging durung bisa mari. 44 Wong wédok mau bisa nyedeki Gusti Yésus sangka mburi, terus ndemèk gombyoké saliné. Sakwat getihé mampet. 45 Gusti Yésus terus ngomong: “Sapa sing ndemèk Aku?”

Jalaran ora ènèng sing ngaku, mulané rasul Pétrus terus semaur: “Gusti, wong sing ngesuk-esuk Kowé okèhé kaya ngéné iki, lah kok Kowé takon sapa sing ndemèk Kowé?”

46 Nanging Gusti Yésus ngomong: “Enèng wong sing ndemèk Aku. Aku krasa, awit ènèng kekuwatan metu sangka awakku.” 47 Kadung wong wédok mau ngerti nèk konangan, wongé terus niba nang ngarepé Gusti Yésus. Nang ngarepé wong okèh kono wong wédok mau terus ngomong kenèng apa dèkné kok ndemèk saliné Gusti Yésus lan kepriyé enggoné dèkné bisa mari sakwat. 48 Gusti Yésus terus ngomong: “Bener kowé Wuk, pantyèn pengandelmu sing marakké kowé mari. Kana mlaku sing apik-apik.”

49 Dongé Gusti Yésus ijik ngomong iku, kok ènèng wong teka sangka omahé Jairus terus ngomong: “Bapak Jairus ora usah ngrusui Guruné menèh, awit anaké wis ninggal!”

50 Gusti Yésus krungu kabaré wong mau, terus ngomong marang Jairus: “Jairus, aja bingung, ngandela waé, anakmu bakal mari.”

51 Tekan omahé Jairus Gusti Yésus ora nglilani wong liyané mèlu Dèkné. Namung rasul Pétrus, Yohanes lan Yakobus lan wong tuwané botyahé éntuk mèlu mlebu. 52 Wong-wong pada sedi lan pada nangisi botyahé. Gusti Yésus ngomong marang wong-wong kuwi: “Aja pada nangis. Botyahé ora mati, namung turu!”

53 Wong-wong pada ngguyu, awit ngerti nèk botyahé wis mati tenan. 54 Gusti Yésus terus nyekel tangané botyahé, terus dityeluk: “Wuk, tangia!” 55 Botyahé terus urip menèh, terus sakwat ngadek. Gusti Yésus terus ngongkon ngekèki mangan botyahé. 56 Wong tuwané botyahé nggumun banget. Nanging Gusti Yésus menging ngabar-ngabarké bab lelakon kuwi.