21
Pagselled Jesus Naan Ta Jerusalem
(Marcos 11:1-11; Lucas 19:28-40; Juan 12:12-19)
1 Na dani nang en ta Jerusalem Jesus i daw mga gakuyog ki kanen, kabot danen ta baryo na Betfage naan ta Bukid Olibo. Pasugo din darwa ta iya na mga tinudluan 2 na ambal din, “Miling kaw ta baryo na naan ta unaan. Pagselled nyo dya, makita nyo dayon isya na asno na naigot na naan man dya iya na bata. Badbaren nyo igot an daw dleen nyo mga asno an ki yaken. 3 Daw may ittaw na mag-insa ki kyo, sabaten nyo, ‘Kinanglan ta Ginuo mga asno i.’ Daw iling tan sabat nyo ki kanen, tugutan kaw din na dleen nyo mga asno an.”
4 Natabo iling sa aged matuman ambal ta Dyos anay pa sa paagi ta isya na prupita na manugsugid ta iya na kabebet-en. Ambal din,
5 “Sugiran nyo mga ittaw ta syudad Sion,* Jerusalem paumaw man na Sion.
‘Anduni inyo na Ari
mabot en ki kyo.
Ula kanen gabugal. Gasakay nang kanen an naan ta asno.
Asno na pasakayan din bata pa.’ ”† Isaias 62:11; Zacarias 9:9 Ta timpo Jesus, daw may mabot na ari, katamaan ki danen gasakay ta dayad na kabayo aged makita ta mga ittaw na datas iran na katengdanan. Piro, Jesus an dili iling tan ta iya na pag-abot tak gasakay kanen an ta asno na ayep na pagamit para ta pangarga.
6 Pagsugo Jesus ta darwa ya na tinudluan, gapanaw danen daw patuman sugo din ya ki danen. 7 Padala danen ki kanen inay daw bata na asno. Paapinan danen ta iran na mga bayo tudtod ta bata na asno daw gasakay Jesus i. 8 Pagsakay din, gapadayon kanen i daw mga gakuyog ki kanen na munta Jerusalem. Tama na mga ittaw gauna ki kanen na galadlad ta iran na mga bayo naan ta dalan na agian din daw duma man ya gatapas ta sanga ta mga tanem daw patagtag naan ta dalan aged ipakita iran na pagtaod ki kanen.‡ Kaugalian ta mga Judio anay pa sa na dalan na agian ta ari paapinan danen aged ipakita iran an na pagtaod ki kanen. Naan ta 2 Mga Ari 9:13 pwidi nyo mabasa parti ta iling tan na kaugalian. 9 Mga ittaw na gauna ki Jesus daw duma na gasunod man gasinggit,
“Dayawen ta Apo Ari David! § May pasaysay parti ta Apo Ari David na pwidi nyo mabasa naan ta ‘footnote’ ta Mateo 9:27.
Dayawen gabot an na papadala ta Ginuo Dyos!
Dayawen ta Dyos an na naan ta langit!”* Mga Salmo 118:26
10 Na gaselled en Jesus i ta Jerusalem, naguluan mga ittaw ta bilog na syudad daw gainsaay, “Kino na ittaw nyan?” 11 Mga gakuyog ki Jesus gasabat, “Kanen Jesus na isya na prupita. Kanen taga-Nazaret na sakep ta Galilea!”
Jesus Naan Ta Timplo
(Marcos 11:15-19; Lucas 19:45-48; Juan 2:13-22)
12 Gaselled Jesus i ta sular ta Timplo daw papagwa din mga ittaw dya na gabligya daw mga gamalit ta mga pang-alad para ta Dyos. Patumba din mga lamisaan ta mga manugbalyo ta kwarta† Naan ta Timplo, kwarta ta mga Romanen pabalyo ta mga ittaw para ta kwarta ta mga Judio aged malit danen ta ayep na pang-alad para ta Dyos. daw mga pungkuan ta mga gabligya ta salampati na pang-alad. 13 Pambalan din danen an, “Naan ta sinulat na pulong ta Dyos, kanen an gambal, ‘Ake na balay umawen na balay pangamuyuan.’ ”‡ Isaias 56:7 Ambal pa Jesus, “Piro, pabuat nyo iya na balay na ‘taguan ta mga manakaw’.”§ Jeremias 7:11 Kaambal Jesus na pabuat nyo iya na balay na ‘taguan ta mga manakaw’ tenged subla ginansya ta mga gabligya ta mga pang-alad daw mga gabalyo ta kwarta.
14 Naan ta Timplo may giling ki Jesus na mga bulag daw piang daw paayad din danen an. 15 Piro, mga manugdumala na mga pari daw mga manugtudlo ta Mga Sinulat Moises gagilek na nakita danen mga katingalaan an na pabuat din daw namatian danen mga kabataan an na gasinggit ta pagdayaw ki kanen naan ta Timplo,
“Dayawen ta Apo Ari David!”* May pasaysay parti ta Apo Ari David na pwidi nyo mabasa naan ta ‘footnote’ ta Mateo 9:27.
16 Ta kagilek ta mga pari an daw mga manugtudlo, gambal danen ki Jesus, “Ino, ula ka kamati ta pasinggit ta mga kabataan? Man-o tak ula no sawaya danen an!” Sabat din, “Simpri namatian ko. Paryo kaw inyo na ula kabasa naan ta sinulat na pulong ta Dyos ambal ya na,
‘Bisan mga derse na kabataan daw mga bata na gasuso nang pa
patudluan na magdayaw ki kaon!’ ”† Mga Salmo 8:2
17 Pag-ambal Jesus, galin kanen i ki danen daw gagwa ta syudad na miling ta Betania daw naan dya kanen gadayon ta yon man na kilem.
Ambal Jesus Parti Ta Pagsalig Naan Ta Dyos
(Marcos 11:12-14, 20-24)
18 Na adlaw en, gabalik Jesus i naan ta Jerusalem daw ta iya na pagpanaw kanen i nletem. 19 Nakita din isya na kaoy na igos na dani ta dalan. Papranian din, piro ula gid kanen may nakita na bunga, mga daon nang. Ambal din ta kaoy an na igos, “Umpisa anduni dili ka en mamunga!” Pag-ambal din, gakeseg dayon igos an. 20 Pagkita ta iya na mga tinudluan ta natabo ta igos an, gatingala gid danen an daw gambal, “Paino na gakeseg dayon igos an?” 21 Sabat Jesus, “Gakeseg igos an tenged gid ta ake na ambal daw sugiran ta kyo na daw gasalig kaw ta Dyos na ula gadua-dua, dili nang paryo ta ake na nabuat ta yi na igos mabuat nyo. Mabuat nyo mas pa ta nabuat ko. Daw mambal kaw ta yi na bukid, ‘Akwaten ka ta Dyos daw ilabyog naan ta dagat,’ matuman gid ambal nyo an. 22 Daw gasalig kaw ta Dyos, bisan ino inyo na pangayuon paagi ta pangamuyo, mabaton nyo gid.”
Insa Ki Jesus Parti Ta Iya Na Uturidad
(Marcos 11:27-33; Lucas 20:1-8)
23 Na naan en Jesus i ta Timplo na gatudlo, may mga manugdumala na mga pari daw mga gadumala ta mga Judio na gaprani ki kanen daw gainsa, “Indi alin imo na uturidad ta mga pabuat no naan ta Timplo i? Kino gaatag ki kaon ta imo na uturidad?” 24 Sabat din, “Minsa a anay ki kyo. Daw masabat a nyo, isugid ko daw indi alin ake na uturidad ta pagbuat ko ta iling sa naan ta Timplo i. 25 Yi ake na insa: Juan ya na manugbautismo, indi alin iya na uturidad ta pagbautismo din ta mga ittaw? Ino ta inyo na isip, naan alin ta Dyos, naan alin ta ittaw?”
Gaisturyaay danen an daw ino iran na isabat. Ambal danen, “Daw sabaten ta, ‘naan alin ta Dyos,’ insaan ki din, ‘Man-o tak ula kaw gapati ki Juan?’ 26 Piro, daw sabaten ta, ‘naan alin ta ittaw,’ madlek ki tak basi mga ittaw di magbuat ta malain na kuntra ki kiten tenged pakala danen Juan ya na isya na prupita na alin ta Dyos!” 27 Tenged ula danen may isabat ki Jesus, ambal danen ki kanen, “Ula nay nlami.” Ambal din, “Dili ko man isugid ki kyo daw indi alin ake na uturidad ta mga pabuat ko naan ta Timplo i.”
Amay Na Gasugo Ta Darwa Din Na Bata
28 Gambal pa Jesus i naan ta mga manugdumala na mga pari daw mga gadumala ta mga Judio, “Ino ta inyo na isip daw may matabo na iling ti: May amay na darwa iya na bata na mama. Pasugo din magulang ya, ‘Tong, miling ka anduni naan ta taneman ta ubas daw mag-ubra dya.’ 29 Sabat ta magulang, ‘Dili a miling dya!’ Piro, ta uryan gabag-o iya na isip daw giling dya. 30 Pasugo man ta amay mangngod ya paryas man ta sugo din naan ta magulang ya. Sabat ta mangngod, ‘Ee, Tay’, piro ula kanen an giling dya.”
31 Pagtapos Jesus ta isturya, gainsa kanen, “Kino ta darwa gatuman ta sugo ta iran na amay?” Sabat danen, “Magulang.” Ambal Jesus, “Igo sabat nyo an. Piro, gambal a ki kyo na mga manugsukot ta buis‡ May pasaysay parti ta mga manugsukot ta buis na pwidi nyo mabasa naan ta ‘footnote’ ta Mateo 9:10. daw mga malain na bai una en gapasakep ta pagdumala ta Dyos kaysa ki kyo. 32 Juan ya giling di daw gatudlo ki kyo parti ta paagi na magtuman ta liag ta Dyos, piro ula kaw gapati ki kanen. Mga manugsukot ta buis daw mga malain na bai, danen gapati. Bisan nakita nyo na gapati danen ki Juan, ula man gyapon gabag-o inyo an na isip na magpati ki kanen.”
Mga Malain Na Gaagsa Ta Taneman Ta Ubas
(Marcos 12:1-12; Lucas 20:9-19)
33 Gambal pa gid Jesus i naan ta mga manugdumala na mga pari daw mga gadumala ta mga Judio, “Sugiran ta kyo ta isya pa na paanggid na isturya. May tag-iya na gatanem ta ubas naan ta iya na uma daw pakuralan din. Gakutkot man kanen ta lungag daw naan dya gabuat ta pegaan ta ubas. Gapatindeg man kanen ta turi na bantawan ta manugbantay. Tapos ta tanan din na ubra, papaagsa din ubasan ya daw miling naan ta madyo na lugar. 34 Na timpo en ta pagpupo ta mga ubas, papailing din pila na suguon din naan ta mga gaagsa ta ubasan aged kamangen iya na parti ta tubbas. 35 Piro, pagabling ta mga gaagsa iya na mga suguon daw isya ya pabugbog, isya man ya papatay, daw isya pa gid ya patimbag danen ta bato asta na napatay. 36 Papailing man ta tag-iya duma pa na mga suguon na mas tama kaysa ta una din na papailing. Piro, natabo man ki danen paryo ta natabo ya ta una na mga papailing din dya. 37 Ta uryan, papailing din iya an na bata na mama naan ta mga gaagsa tak ambal din ta iya na kaugalingen, ‘Sigurado na tratuon danen ta miad ake i na bata.’ 38 Piro, na nakita ta mga gaagsa bata ya ta tag-iya, gaisturyaay danen an, ‘Yon manubli ta uma na i. Sigi, patayen ta kanen an aged ate nang en panublien din an.’ 39 Pagtapos danen ta iran na pag-isturyaay, pagabling danen kanen an, payudyod pagwa naan ta ubasan daw papatay.”
40 Pagtapos Jesus ta isturya, painsaan din mga manugdumala an, “Ta, daw mabot tag-iya ya ta ubasan, ino buaten din ta mga gaagsa?” 41 Sabat danen, “Danen ya na mga malain na gaagsa patayen din gid na ula kaluoy daw paagsa din iya na ubasan naan ta duma na mga ittaw na mag-atag ki kanen ta iya na parti ta tubbas daw timpo en ta pagpupo.” 42 Ambal Jesus, “Igo nyan. Piro, paryo kaw inyo na ula kabasa ta ambal naan ta sinulat na pulong ta Dyos na iling ti,
‘Bato an na ta isip ta mga manug-ubra ta balay dili magamit,
Yi tanan pagbeet ta Ginuo Dyos
daw gatingala ki gid.’ ”* Mga Salmo 118:22-23
43 Ambal man Jesus, “Gani, sugiran ta kyo na kamangen ta Dyos alin ki kyo pribiliyo na sakep kaw ta iya na pagdumala daw iatag din naan ta mga ittaw na magtuman ta iya na mga sugo. 44 Daw kino karagpa naan ta pamag-ang ya na bato, kanen an mawasak. Daw kino maulugan ta pamag-ang ya na bato, kanen an malegsek.”† Naan ta pila na mga kupya ta libro na Mateo anay pa sa na nasulat naan ta linggwai na Griego, ula birsikulo kwarintay-kwattro.
45 Pagmati ta mga manugdumala na mga pari daw mga Pariseo ta mga paanggid na isturya Jesus, naintindian danen na danen paisturya din naan ta iya na paanggid.‡ Naan ta paanggid na paisturya Jesus, mga pari daw mga manugdumala pakumparar ta malain na mga gaagsa. Pakumparar man danen an ta mga mawasak daw malegsek ta pamag-ang na bato. 46 Liag danen na dakepen inta kanen i. Piro, nadlek danen an na basi mga ittaw dya magbuat ta malain kuntra ki danen tak pakala ta mga ittaw na Jesus i prupita na alin ta Dyos.
*21:5 Jerusalem paumaw man na Sion.
†21:5 Isaias 62:11; Zacarias 9:9 Ta timpo Jesus, daw may mabot na ari, katamaan ki danen gasakay ta dayad na kabayo aged makita ta mga ittaw na datas iran na katengdanan. Piro, Jesus an dili iling tan ta iya na pag-abot tak gasakay kanen an ta asno na ayep na pagamit para ta pangarga.
‡21:8 Kaugalian ta mga Judio anay pa sa na dalan na agian ta ari paapinan danen aged ipakita iran an na pagtaod ki kanen. Naan ta 2 Mga Ari 9:13 pwidi nyo mabasa parti ta iling tan na kaugalian.
§21:9 May pasaysay parti ta Apo Ari David na pwidi nyo mabasa naan ta ‘footnote’ ta Mateo 9:27.
*21:9 Mga Salmo 118:26
†21:12 Naan ta Timplo, kwarta ta mga Romanen pabalyo ta mga ittaw para ta kwarta ta mga Judio aged malit danen ta ayep na pang-alad para ta Dyos.
‡21:13 Isaias 56:7
§21:13 Jeremias 7:11 Kaambal Jesus na pabuat nyo iya na balay na ‘taguan ta mga manakaw’ tenged subla ginansya ta mga gabligya ta mga pang-alad daw mga gabalyo ta kwarta.
*21:15 May pasaysay parti ta Apo Ari David na pwidi nyo mabasa naan ta ‘footnote’ ta Mateo 9:27.
†21:16 Mga Salmo 8:2
‡21:31 May pasaysay parti ta mga manugsukot ta buis na pwidi nyo mabasa naan ta ‘footnote’ ta Mateo 9:10.
§21:42 Ta timpo Jesus, tama na balay ta mga Judio na buat alin ta mga kinurti na bato. Pinakaimpurtanti na bato pamag-ang an na pabetang naan ta pamusod na naan dya umpisa ta pagdapat ta duma na kinurti na mga bato. Ta pagsambit Jesus ta mga manug-ubra ta balay, beet ambalen din mga manugdumala ta mga Judio. Pamag-ang na bato na pasambit din beet ambalen iya na kaugalingen.
*21:42 Mga Salmo 118:22-23
†21:44 Naan ta pila na mga kupya ta libro na Mateo anay pa sa na nasulat naan ta linggwai na Griego, ula birsikulo kwarintay-kwattro.
‡21:45 Naan ta paanggid na paisturya Jesus, mga pari daw mga manugdumala pakumparar ta malain na mga gaagsa. Pakumparar man danen an ta mga mawasak daw malegsek ta pamag-ang na bato.