LUCAS. 8. Ha upe rire-ma Hesu oho omombe'u Nhandejáry nhe'ẽ porã. Oho tetãgwasu kwéry-rupi. Oho tetã mirĩ kwéry-rupi ave. Oho-vy omombe'u mbe'u “Pemoirũ katu Nhandejáry pende ruvixarã-pe” he'i omombe'u mbe'u oho-vy. Upe doze hembiporavokwe va'e oho indive. Gwĩ kunha hemimbogwerakwe ave oho indive. Gwĩ íxugwi omondopa va'ekwe anháy ave oho. Heta kunha oho. Oho Maria Madalena. Upe va'e-gwi omosẽ va'ekwe sete anháy. Oho Joana, Cuza rembireko upéa. Cuza mburuvixa voi. Onhangareko mburuvixagwasu Herodes mba'e kwéry-rehe. Hembireko Joana oho. Oho Suzana ave. Hetave ave kunha Hesu ndive oho. Upe kunha kwéry ome'ẽ meme hemikotevẽ Hesu-pe, doze hembiporavo va'e-pe ave ome'ẽ hemikotevẽ. Oho meme indive ojapo hagwã gwemi'urã indive ho'u hagwã. Upéi ojogweroaty aty kente kwéry oikwaa porã hagwã Hesu nhe'ẽ. Entéro tetã tetã-gwi osẽsẽ hikwái ojogweroaty aty-vy. Ha Hesu omombe'u arandu nhe'ẽ temitỹgwe rehegwa nhe'ẽ-rami. —Oho onhemitỹ va'e onhemitỹ hagwã. Omohãi temitỹ. Onhemitỹ jave oime temitỹ ra'ỹi tape rembe'y-rupi ho'a va'e. Ha upéi ohasa va'e opyrũmba hese, gwyra ou ho'upa ave. Oime ave temitỹ ra'ỹi itaty-rupi yvy pererĩ-rupi ho'a va'e ave. Upéi henhói-ma ramo pya'e ipirupa jevy nainhakỹi-gwi yvy. Oime ave temitỹ ra'ỹi nhuatĩndy-rupi ho'a va'e ave. Upéi ojoparapa henhói-vy hemitỹ ndive okakwaa nhuatĩ. Ojaho'ipa upe temitỹgwe-pe. Oime ave temitỹ ra'ỹi yvy porã-my ho'a va'e. Upéi okakwaa-ma hemitỹ. Hope porã-ma oho-vy. Hi'a porã-ma rire cem ha'ỹi meme-ma oĩ, he'i Hesu íxupe kwéry omombe'u-vy arandu nhe'ẽ. Upéi: —Ne aranduse va'e ejeapysaka katu ko xe nhe'ẽ-rehe, he'i onhe'ẽ hatã-vy íxupe kwéry. Upe rire Hesu reroviaha kwéry oporandu íxupe: —Mbava'e tipo eremombe'use kuri ore-vy? Ore, norohendu kwaái kuri upe temitỹgwe rehegwa nhe'ẽ, he'i oporandu-vy íxupe. —Peẽ peikwaa voi ra'e mba'éixa po nhamoirũ Nhandejáry-pe nhane ruvixarã. Nhandejáry ome'ẽ-ma peẽ-my pene arandurã. Oikwaa uka-gwi peẽ-my peikwaa-ma. Ha kente ambue kwéry-pe ndojeroviái va'e-pe ndoikwaa ukáiry. Upéa-gwi arandu rehegwa nhe'ẽ aiporu ramo, ndojeroviái-gwi okanhy inharandurã íxugwi kwéry, he'i. —Upéixa-gwi oma'ẽ ma'ẽ rei ha'e kwéry, ha mba'eve ndohexáiry. Ohendu hendu rei hikwái, mba'eve ndoikwaáiry. Ndojeroviái hese-gwi Nhandejáry ndoikwaa ukáiry íxupe kwéry, he'i Hesu omombe'u-vy. Upéi he'i ave: —Temitỹgwe rehegwa nhe'ẽ amombe'u kuri aikwaa uka-ta peẽ-my, he'i. —“Temitỹ ra'ỹi” he'ise Nhandejáry nhe'ẽ porã. Upe tape rembe'y-rupi ho'a va'e nhe'ẽ he'ise: Oĩ nhe'ẽ porã nohendu kwaái va'e. Ohendu-ma ramo, ou oipe'a anhaygwasu nhe'ẽ porã inharandu porãrãgwe ipy'a-gwi pono ogwerovia, pono onheresende uka Nhandejáry-pe, he'i. —Ha itaty-rupi ho'a va'e nhe'ẽ he'ise: Oĩ nhe'ẽ porã ohendu rei va'e. Ohendu-ma ramo ovy'a ogwerovia-vy. Ha pya'e henhói ndahapóiry va'e-rami ndogweroviái ipy'apy reheve. Sapy'a ndogweroviavéi. Ohasa asy-tama ramo, imbojejavyharã ou ramo naimandu'avéi-ma Nhandejáry nhe'ẽ porã-rehe. —Ha nhuatĩndy-rupi ho'a va'e nhe'ẽ he'ise: Oĩ nhe'ẽ porã ohendu mixĩ va'e. Ha onhesamondo mondo omba'e-rehe: “Mba'e tipo ojehu-ta xe-vy ko'ánga” he'i ojepy'apy-vy. Imba'e reta reta-rehe ojapura. Oipotave tave ojéupe gwarã. Opaixagwa ojapose ojererohory mo'ã hagwã. Omba'e retarã-rehe ete ha'e oikotevẽ. Nhandejáry remimbota, gwembiapo porãrã mo'ã ojapo. Ha nopenái inhe'ẽ porã-rehe. Temitỹgwe naha'ỹiry va'e-rami opyta. Ha yvy porã-my ho'a va'e nhe'ẽ he'ise: Oĩ nhe'ẽ porã-rehe ojeapysaka va'e. Ohendu-ma ramo ogwerovia tee voi. Ogwerovia-gwi ipy'a potĩ porã. Nhandejáry rape-rehe ogwata gwata. Hembiapo porãve rãve va'e ogwerovia-gwi. Upéixa-gwi “Heta ha'ỹi va'e ramigwa” ha'e hese, he'i Hesu gwemimbo'e kwéry-pe gwemimombe'ukwe oikwaa uka-vy íxupe kwéry. Upéi Hesu omombe'u jevy arandu nhe'ẽ tataendy rehegwa nhe'ẽ-rami: —Tataendy nhamoendy ramo jepe ndaha'éi nhamoĩ hagwã mba'e ryru gwy-py. Ndaha'éi ave nhamoĩ hagwã tupa gwy-py. Tataendy nhamoendy nhamoĩ hagwã tataendy rendaty-py, nhande resape porã hagwã. Upéixa ave ojekwaa porã va'erã gwĩ onhenhomi va'ekwe gwive. Ha Nhandejáry oikwaa uka va'erã enterove va'e-pe oikwaa e'ỹ va'ekwe gwive oikwaa porãmba hagwã. Hesakã va'e ramigwa-py ojekwaapa va'erã. Nhande py'apy-py oime va'e gwive ojekwaa uka va'erã. —Ejeapysaka porã katu xe nhe'ẽ-rehe. Ne arandu porã-ma ramo, hetave ojekwaa va'erã nde-vy ne aranduve nduve hagwã-vy ereho. Nahi'arandúi va'e ae nohendu kwaái-vy voi. Okanhymba va'erã íxugwi inharandurãgwe, he'i Hesu omombe'u-vy gwemimbo'e kwéry-pe. Upe ramo ou isy tyvýry kwéry ndive. Ndikatúi ogwahẽ henda-py. Hesu jerekwe-rehe heta eterei onhomboaty hikwái. Upéi oikwaa va'e he'i Hesu-pe. —Nde sy oĩ oka-py. Nde ryvy kwéry ave oĩ upe-py. Nde rexase, he'i omombe'u Hesu-pe. Ha'e katu he'i: —Nhandejáry nhe'ẽ ohendu va'e gwive, inhe'ẽ ojapo va'e gwive upe va'e kwéry-pe xe ha'e, “Xe sy, xe ryvy” ave, he'i íxupe kwéry Hesu hekorã omombe'u-vy. Ha upe rire, peteĩ áry-py, Hesu onhemboyru kanoagwasu-py gwemimbo'e kwéry ndive: —Jaha jahasa hagwã y rovái, he'i íxupe kwéry. He'i-vy oho hikwái. Oipykúi oje'ói-vy jave hikwái Hesu oke oĩ-vy. Upe jave y-rehe ho'a yvytugwasu. Omopu'ã pu'ã y-pe. Onhehẽ-ma kanoagwasu-py y. Haimete ete y omohynyhẽ kanóa. Ombopohýi eterei kanóa y. Haimete ete omonheapymi kanóa y gwy-py. Upéixa-gwi oho omombáy Hesu-pe: —Epáy katu, mbo'eháry. Nhanheapymimba-tama. Onheapymi-tama nhande ryru y gwy-py, he'i Hesu-pe omombáy-vy. Opáy-ma Hesu. Oja'o yvytugwasu-pe. Omombyta y. Inhe'ẽ-py okirirĩ-ma. Upéi he'i ondivegwa kwéry-pe: —Ma'erã nderejeroviái xe-rehe, he'i onhemonhe'ẽ-vy ondivegwa kwéry-pe. Ha oponderapa hese hikwái: —Mba'eixagwa po ko va'e? Onhe'ẽ ramo y-pe yvytu-pe ave omokirirĩ inhe'ẽ-py rei. Mba'eixagwa po ko va'e, he'i joa Hesu-rehe hikwái. Ha upe rire oipykúi pykúi oho-vy ogwahẽ hagwã Geraseno kwéry retã-my. Upe tetã opyta yrusu rembe'y-py. Galiléia yvy rovake opyta. Ha osẽ-ma ramo kanóa-gwi, ou ohogwaitĩ-vy íxupe upe anháy ojepota va'e va'ekwe hese. Tetã-gwi ou. Hi'are-ma oiko opi-vy. Óga-py ndoikovéi ave. Oiko rei ijyta-rupi upe anháy ojepota va'e hese. Ojepota-gwi omenda va'ekwe anháy-rehe. Oiko meme indive. Upe tetã mygwa kwéry oapresa mo'ã íxupe. Ndikatuvéi onhapytĩ íxupe. Onhapytĩ jevy jevy rei íxupe. Ojokwa jokwa íxupe oipokwa oipykwa ave calena-py. Ha omondohoypa. Omopẽmba íxupe oho-vy. Anháy ogweraha íxupe tekwaty e'ỹ-my oheja. Upéi Hesu ou ohogwaitĩ íxupe. Ohexa-ma ramo Hesu-pe osapukái-vy ojeity íxupe: —Hesu Tupãgwasu ra'y tee voi ko nde, he'i íxupe. —Mba'e tipo erejapo-ta xe-rehe, he'i oporandu-vy íxupe. —Ajerure nde-vy ani xe mbohasa asy teĩ, he'i Hesu-pe anháy. Upe jave: —Esẽ katu ko kwimba'e-gwi, he'i Hesu anháy-pe. Ha kwimba'e-pe he'i: —Emombe'u xe-vy nde réry, he'i íxupe. —Ore reta-gwi xe réry Heta ave, he'i. Heta-ma voi anháy-rehe ojepota-ma va'ekwe. Upéi ojerure rure Hesu-pe anháy kwéry pono omondopa íxupe kwéry anháy opyta hagwã-my. Upe jave y rembe'y-py oĩ heta kure. Yvyaty rembe'y-rehe okaru joa kure. Ha anháy kwéry ojerure Hesu-pe oheja hagwã kure yta-py oike. —Tapeho katu, he'i íxupe kwéry. Ha anháy kwéry osẽ kwimba'e-gwi oike jevy kure yta-py. Ha kure kwéry oriparapa ogwejy-vy. Y rembe'y-py ogwejy oje'ói-vy yugwarusu-py. Onheapymimba y gwy-py oje'ói-vy hikwái. Upéa ohexa-ma ramo, kure-rehe onhangareko va'e kwéry oriparapa oho-vy hikwái. Omombe'u tetã mygwa kwéry-pe. Tetã jere rehegwa-pe ave omombe'u. Oupa ojehexapa ojehu va'ekwe gwive. Ogwahẽmba Hesu renda-py. Ohexa anháy rerekohare ave ogwahẽ hikwái. Ohexa íxupe Hesu renonde-py ogwapy-vy oĩ-vy. Onhemonde-ma oĩ-vy. Ndaitavyvéi-ma anháy rerekohare. Upéa-rehe ipy'amirĩmba hikwái. Ipu'aka eterei Hesu. Ha gwĩ hexahare omombe'upa íxupe kwéry. Anháy rerekohare rehegwa nhe'ẽ omombe'u. Mba'eixagwa pa ombogwera anháy rerekohare omombe'u. Ha upéa-rehe ipy'amirĩmba Hesu-gwi Geraseno kwéry. He'i íxupe opoi hagwã hetã-gwi. Upéixa-gwi onhemboyru jevy kanóa-py Hesu hendive kwéry ave ohasa jevy y rovái oje'ói-vy. Oike-ma ramo kanóa-py, anháy rerekohare ojerure íxupe omoirũse eterei íxupe. Ha ndohejái oho ondive. Omondo íxupe: —Tereho nde róga-py, he'i. —Emombe'u nde re'ýi kwéry-pe erekwera porãmaha. “Nhandejáry ojapo porã porã xe-rehe” ere katu emombe'u-vy íxupe kwéry, he'i Hesu íxupe. Ha upéi katu oho omoherakwã upe tetã mygwa-pe: —Xe-rehe ojapo porã porã Hesu, he'i. —Inhe'ẽ-py rei omosẽ imondo-vy xéhegwi anháy kwéry. Xe mbogwera-ma. Ndaxe tavyvéi-ma ãy, he'i. —Ojapo porã voi xe-rehe Hesu, he'i omombe'u-vy gwe'ýi kwéry-pe. Ha y rovái ogwahẽ jevy ramo heta eta ojogweroaty aty y rembe'y-py Hesu ra'arõ-vy. Ogwerohory eterei Hesu ogwahẽ ramo. Ha upe ramo ogwahẽ ou-vy kwimba'e. Ojeporahéi haty pygwa ruvixa upéa. Héry Jairo. Ogwahẽ-ma ramo onhesũ omboete-vy Hesu rovagwy-py. —Mbo'eháry, he'i, —Omano-tama xe rajy, he'i. —Eju katu, jaha, he'i íxupe. —Ha'enhomi xe rajy oiko, he'i. —Ogwereko-ma doze ro'y, ha omano-tama. Eju katu jaha embogwera íxupe ani hagwã omano, he'i ojapura-vy hese. Upéa-gwi Hesu oho hendive. Tape-rehe oho ramo, ijaty jaty Hesu-rehe ojoko-vy ojopypa íxupe. Tape ku'a-rupi ou kunha. Hapykwéri ete-ma ou. Are-ma hasy. Doze ro'y-ma ogwereko ojegwaha. Ome'ẽmba va'ekwe ogwereko va'e ombogwerahaty kwéry-pe okwera hagwã mo'ã. Opaga paga rei okwera hagwã mo'ã. Ha ndokwerái joty. Upéa-gwi ou Hesu rapykwéri. Opoko ijao poty-rehe. Opoko-ma ramo omoĩ opo hese, opi-ma íxugwi ijegwaha. Okwera-ma kunha. Upéa-rehe Hesu oporandu: —Kiva'e opoko kuri xe-rehe? he'i oporandu-vy onhomongeta hagwã indive. Enterove he'i joa: —Ndaha'éi xe, he'i Hesu-pe. Ha Pedro katu, oirũ gwéry ndive, he'i: —Ijatypa hikwái, mbo'eháry. Ojogweroaty aty oje'ói-vy nde rexa-vy. Ojejapi japipa oje'ói-vy, he'i íxupe. —Ereporandu rei para'e, “Kiva'e opoko kuri xe-rehe?” ere rei ra'e, he'i. Upéi katu Hesu he'i jevy: —Opoko-ma voi xe-rehe kuri. Onhembogwera uka hagwã opoko xe-rehe kuri. Okwera-ma xe-rehe opoko-gwi, he'i. Ha kunha katu oikwaa. “Ndikatúi anhemĩ Hesu-gwi” he'i opy'apy-py. Ou, ikyhyje omboryrýi. Ou ojeity henonde-py. “Ipoxy para'e xe-rehe. Naxe mbogweraséi para'e” he'i mo'ã Hesu-rehe opy'a-py. Omombe'upa anhetegwa va'e. Ijaty va'e ohendu ave omombe'u ramo. —Anhembogwera uka hagwã kuri nde-rehe apoko kuri, he'i íxupe. —Xe po amoĩ ramo nde-rehe akwera-ma, he'i Hesu-pe hasy va'ekwe kunha. —Ãy katu erekwera-ma. Xe rajy-rami voi oroporiahuvereko, he'i kunha-pe imbopy'agwapy-vy Hesu. —Nde erejerovia-ma xe-rehe. Upéa-gwi erekwera-ma. Ne resãi porã-ma. Nde py'agwapy reheve tereho, he'i Hesu íxupe. Onhe'ẽ jave kunha-pe, ou mburuvixa Jairo róga-gwi omombe'u: —Omano ete-ma nde rajy. Ndovalevéi, natekotevẽi oho mbo'eháry nde róga-py. Eheja katu toho, he'i mburuvixa-pe. Ha Hesu ohendu omombe'u ramo: —Ani eremboasy teĩ. Ejerovia katu xe-rehe. Ambogwera-ta íxupe, he'i túvy-pe. Upéi oho ohexa omano va'ekwe. Ogwahẽ-ma ramo óga-py ndohejái avave oike indive. Pedro mante oike, João, Tiago, mitã ru, mitã sy ave oike. Upe va'e mante oike omoirũ-vy Hesu-pe. Ha ijayvu joa hikwái gwĩ ndoikéi va'e kwéry. Hasẽmba hapirõ-vy. Hesu ae he'i: —Ani pene rasẽ teĩ, he'i. —Nomano tee mo'ãiry. Oke ae-ma oĩ-vy, he'i omano tee va'e-rehe. Ha ha'e kwéry onhembohory hese hikwái. —Omano ete-ma, he'i hikwái ohapirõ joa-vy. Upéi oike Hesu mitã kunhagwasu oĩ va'e ha-py. Inhirũ mbohapy reheve, mitã kunha ru, isy ave ogweroike ondive. Oipopyhy mitã kunhagwasu-pe: —Mitã kunhagwasu, epu'ã katu, he'i ohenói-vy mitã kunha omano va'ekwe-pe. He'i-ma ramo Hesu, oikove jevy mitã kunha. Pya'e opu'ã. —Emongaru mani katu ne memby, he'i Hesu isy-pe. “Mba'éixa omoingove jevy íxupe?” he'i opondera eterei-vy hese hikwái. Ha Hesu katu he'i: —A-rami xe amoingove jevyha kuri, ani ae teĩ xe mombe'u kuri, he'i íxupe kwéry Hesu.