1 Chupan c'a ri tiempo ri' xbanatej c'a chi sibilaj ye q'uiy winek quimolon apo qui' riq'ui ri Jesús y ri winek ri' xq'uis c'a quiway. Rumari' ri Jesús xerusiq'uij (xeroyoj) c'a ri rudiscípulos y xubij c'a chique: 2 Riyin sibilaj njoyowaj quiwech re winek re',* Sal. 145.9; Mt. 15.32. ruma c'o chic oxi' k'ij yec'o pe wuq'ui y wacami majun chic quiway riche (rixin) chi niquitij. 3 Y yentek ta c'a el chi tak cachoch y xa majun niquitij el, ma utz ta. Ruma yec'o nej ye petenak wi, y riq'ui juba' yetzak pa tak bey ruma wayjal, xcha' chique.

4 Y ri rudiscípulos xquibij c'a chare: Re acuchi (achique) yojc'o wi xa majun c'o. ¿Acuchi (achique) ta c'a nbekila' wi pe wey riche (rixin) chi yekatzuk† Nm. 11.21, 22; 2 R. 4.42, 43; 7.1, 2. jabel re winek re'? xecha' chare ri Jesús.

5 Y ri Jesús xuc'utuj c'a chique ri rudiscípulos: ¿Janipe' caxlan wey c'o iwuq'ui?‡ Mt. 15.34; Mr. 6.38. xcha' chique. Y riye' xquibij c'a: C'o wuku', xecha' chare.

6 Y ri Jesús xubij c'a chique ri winek chi quetz'uye' ka ri pan ulef. Yac'ari' tek Riya' xeruli'ej ri wuku' caxlan wey y tek rumatioxin chic chare ri Dios, c'ac'ari' xeruwech'ela' y xuyala' el chique ri rudiscípulos riche (rixin) chi niquiya' chique ri winek. Y ri rudiscípulos can xquiya' wi chique ri sibilaj winek ri'. 7 Y c'o c'a chuka' ca'i' oxi' tak car quiq'ui. Y ri Jesús xuc'utuj ri rubendición ri Dios pa ruwi', y c'ac'ari' xutek rujachic chique ri winek.§ Mr. 6.41. 8 Ri winek can jabel c'a xewa'. Can majun c'a ri man ta xwa' chi utz y c'a c'o na c'a wuku' chaquech caxlan wey rachibilan car ri xmolotej ca, ri ma xq'uis ta. 9 Ri xquiben wa'in chupan ri k'ij ri', achi'el xa caji' mil winek. Y c'ac'ari' ri Jesús xerutek el ri winek chi tak cachoch. 10 Y can yac'ari' tek ri Jesús xoc el pa jucu' quiq'ui ri rudiscípulos y xebe c'a pa jun lugar Dalmanuta rubi'.

11 Y yec'o c'a chique ri achi'a' fariseos ri xe'apon riq'ui ri Jesús, y xquichop c'a qui' riq'ui ch'abel riq'ui Riya'. Y riche (rixin) chi niquitojtobej,* Mt. 12.38; 16.1; Jn. 6.30. xquibij c'a chare chi tubana' c'a chi c'o jun retal nibanatej chuwech ri caj.

12 Yac'a ri Jesús xjik'jo'x (xjik'jo't) ránima† Mr. 7.34. y c'ac'ari' xubij: ¿Achique c'a ruma re winek re yec'o re wacami nicajo' niquitz'et chi c'o jun retal nibanatej chuwech ri caj? Riyin can kitzij c'a nbij chiwe chi ma ya ta ri nicajo' riye' ri xtibanatej, xcha' ri Jesús.

13 Y ri Jesús xeruya' c'a ca ri fariseos, y xoc el pa jucu' quiq'ui ri rudiscípulos riche (rixin) chi xek'ax c'a juc'an chic ruchi' ya'.

14 Y ri discípulos xquimestaj c'a xquic'uaj quiway,‡ Mt. 16.5. y chiri' pa jucu' xaxu (xaxe wi) c'a jun caxlan wey c'o ca. 15 Y ri Jesús xubij c'a chique ri rudiscípulos: Can tiwac'axaj c'a re xtinbij chiwe, chi can tichajij c'a iwi' chuwech ri ch'om (levadura)§ Lc. 12.1; 1 Co. 5.7. quiche (quixin) ri fariseos y riche (rixin) ri Herodes, xcha' chique.

16 Yac'a ri discípulos xa xquibila' c'a chiquiwech: Riya' xubij queri' ruma majun caxlan wey* Mt. 16.7. xkac'om pe riche (rixin) chi nikatij, xecha' c'a.

17 Yac'a ri Jesús can retaman c'a ri niquibila' ka chiquiwech ri rudiscípulos, y rumari' xubij c'a chique: ¿Achique ruma riyix nich'ob chi ruma majun caxlan wey iwuq'ui, rumari' tek xinbij queri'? ¿La ma xk'ax ta c'a chiwech† Mt. 15.17; 16.8, 9; He. 5.11. ri xinbij? ¿Xa can c'a cowirnek na ri iwánima,‡ Is. 63.17; Mr. 6.52; 16.14. rumari' chi ma nik'ax ta chiwech? 18 Riyix c'o runak' tak iwech, pero achi'el xa ma yixtzu'un ta. C'o ixquin, pero achi'el xa ma yixac'axan ta. ¿Can ma ninatej ta c'a chiwe? 19 Tek riyin xentzuk ri wu'o' mil winek riq'ui ri wu'o' caxlan wey ri xinwech' chiquiwech, ¿janipe' chaquech ri xe'inojsaj riq'ui ri caxlan wey ri ximol ca? xcha' chique. Y ri discípulos xquibij c'a chare ri Jesús: Cablajuj chaquech,§ Mt. 14.20; Mr. 6.43; Lc. 9.17; Jn. 6.13. xecha' apo.

20 Y ri Jesús xubij: Tek riyin xentzuk ri caji' mil winek riq'ui ri wuku' caxlan wey, ¿janipe' chuka' chaquech ri xe'inojsaj riq'ui ri caxlan wey ri ximol ca? xcha' chique. Y ri discípulos xquibij c'a chare ri Jesús: Wuku' chaquech,* Mt. 15.37. xecha'.

21 Y ri Jesús xubij c'a chique: ¿Y achique c'a ruma tek can ma nik'ax ta chiwech† Sal. 94.8; Mr. 6.52. ri nbij chiwe? xcha' ri Jesús.

22 Y ri Jesús ye rachibilan ri rudiscípulos xe'apon c'a pa Betsaida. Y c'o c'a jun achi moy xbeya'ox (xbeya') chuwech. Y ri ye c'amayon pe ri moy ri', xquic'utuj utzil chare ri Jesús chi tuya' ruk'a' pa ruwi' ri moy riche (rixin) chi nitzu'un. 23 Xpe ri Jesús xuchop el chuk'a' ri achi moy y xuc'uaj el c'a chuchi' ri aldea. C'ac'ari' ri Jesús xuya' apo ruchub (ruc'axej) chrij runak' ruwech ri moy. Y xuya' ruk'a' pa ruwi'. C'ac'ari' tek xuc'utuj chare wi c'o ri nutz'et. 24 Y tek ri moy xujek runak' ruwech, xubij c'a: Ja' (je), yentz'et ri achi'a'. Ntz'et chi achi'el ye che'. Pero xa ma ye che' ta ruma xa can yebiyin, ncha'.

25 Y ri Jesús xuya' chic c'a ri ruk'a' chrij ri runak' tak ruwech ri achi y xuben c'a chare chi xtzu'un chic apo jun bey. Y yac'ari' tek ri achi xtzu'un chic jun bey achi'el ri rubanon ca. Can jabel c'a yerutzu' ronojel ri yec'o chi nej chi nakaj. 26 Y ri Jesús xutek c'a el ri achi chrachoch. Riya' xubij c'a el chare: Ma catoc ta pan aldea riche (rixin) chi nbe'atzijoj‡ Mt. 8.4; Mr. 5.43. ca chiri', xa choj jet chawachoch, xcha' el ri Jesús chare.

27 Y ri Jesús y ri rudiscípulos xebe ri pa tak aldea ri yec'o pa rucuenta ri tinamit Cesarea ri nibix chuka' riche (rixin) ri Felipe chare. Y pa bey, ri Jesús xuc'utuj c'a chique ri rudiscípulos: ¿Yin achique c'a riyin, niquibij ri winek?§ Mt. 16.13; Lc. 9.18. xcha' chique.

28 Y riye' xquibij chare: Yec'o ri yebin chi yit c'a riyit ri Juan ri Bautista.* Mt. 14.1, 2. Yec'o nic'aj chic niquibij chi yit c'a riyit ri Elías. Y yec'o c'a chuka' ri yebin chi riyit yit jun chique ri nic'aj chic profetas ri xek'alajsan ri ruch'abel ri Dios ojer ca, xecha' chare ri Jesús.

29 Y Riya' xuc'utuj c'a chique ri rudiscípulos: ¿Yin achique c'a riyin nibij riyix? xcha' chique. Y ri Pedro can yac'ari' tek xubij: Yit c'a riyit ri Cristo,† Mt. 16.16; Jn. 1.41; 6.69; 11.27; Hch. 9.20. xcha' chare.

30 Y ri Jesús xuchilabej c'a chique chi majun achoj chare tiquitzijoj wi.‡ Mt. 16.20.

31 Y ri Jesús xuchop c'a rubixic chique ri rudiscípulos: Riyin ri C'ajolaxel ri xinalex chicojol, c'o chi nk'axaj na q'uiy tijoj pokonal. Xquinetzelex cuma ri rijita'k tak achi'a' ri c'o quik'ij. Xquinetzelex cuma ri principali' tak sacerdotes. Chuka' xquinetzelex cuma ri aj tz'iba'. Y xquicamisex. Yac'a ri pa rox k'ij xquic'astej pe,§ Mt. 16.21; 17.22, 23; Lc. 9.22. xcha' ri Jesús chique.

32 Y tek ri Jesús xubij c'a re ch'abel re' chique ri rudiscípulos, can jabel c'a k'alaj rubixic xuben chare. Yac'a ri Pedro ma xka ta chuwech ri xubij ri Jesús, rumari' xuc'uaj el juba' quela', y xbechapon pe chare. 33 Pero tek ri Jesús xrac'axaj queri', xupiscolij ri' y xerutzu' ri nic'aj chic rudiscípulos y c'ac'ari' xubij chare ri Pedro: Cabiyin quela' riyit Satanás, ruma ma utz ta ri nach'ob. Ruma ri nach'ob riyit xa can junan riq'ui ri niquich'ob ri winek y xa ma ya ta ri nrajo' ri Dios ri nach'ob.

34 Y ri Jesús xerusiq'uij (xeroyoj) c'a ri winek y ri rudiscípulos y Riya' xubij c'a chique: Wi c'o jun nrajo' yirutzekelbej, man c'a tupokonaj ta nuk'axaj tijoj pokonal. Xa can tubana' c'a achi'el nuben jun ri benak chuxe' jun cruz* Mt. 10.38; 16.24; Lc. 9.23; 14.27; Ga. 5.24; 6.14. riche (rixin) chi nbecamisex. Ma nuben ta chic ri nurayij ka riya'. Wi c'o c'a jun nich'obo queri', utz chi nipe wuq'ui y quirutzekelbej c'a. 35 Ruma xabachique ri can nupokonaj ri ruc'aslen re wawe' chuwech re ruwach'ulef, xa ma xtril ta c'a ruc'aslen riche (rixin) xtibe k'ij xtibe sek. Yac'a ri ma nupokonaj ta ri ruc'aslen† Jn. 12.25; Ap. 12.11. re wawe' choch'ulef, astape' ta na can napon pa camic wuma riyin y ruma ri lok'olaj ch'abel ri niya'o colotajic, can xtril c'a ruc'aslen riche (rixin) xtibe k'ij xtibe sek. 36 Ruma, ¿achique ta c'a nuc'om pe chare ri winek wi nic'oje' ri beyomel riche (rixin) ronojel re ruwach'ulef riq'ui y wi xa ma nicolotej ta? 37 Y astape' sibilaj q'uiy ri beyomel ri c'o riq'ui ri winek, xa can ma xticowin ta nulok' ri c'aslen riche (rixin) xtibe k'ij xtibe sek. 38 Ruma wi jun winek niq'uix yiruk'alajsaj riyin y niq'uix nuk'alajsaj ri nuch'abel chique ri winek ri xa can ma yeniman ta chic chare ri Dios, winek ri can ye aj maqui' ri yec'o chuwech re ruwach'ulef re tiempo re', queri' chuka' riyin ri C'ajolaxel ri xinalex chicojol xquiq'uix xtinbij chi ri jun winek ri' wuche (wixin) riyin.‡ Mt. 10.33; Lc. 9.26; 12.9; 2 Ti. 2.12. Queri' xtinben tek xquipe chic jun bey, y junan chic nuk'ij nuc'ojlen riq'ui ri Nata' y ye wachibilan pe ri lok'olaj tak ángeles.