12
Iesu i vaale diat ure ra tinata na vaongo
(Mat 10:26-27)
1 Ma ba mangoro na arip na marmar na tarai dia tar koakor varurung, ma dia kamir vargilgiliane diat, i biti tadav kana tarai na vartovo: Avat a balaure value pa avat kan ra leven kai ra lavur Parisaio, tago ra vaongo ko. 2 Ma pa ta magit di ga tuba ba pa da vaarike boko; ma pa ta magit di ga ive ba pa da nunure boko. 3 Ma nam parika ava ga tatike ta ra bobotoi, da valongore boko ta ra kapa; ma nam ava ga varmaianao me ta ra pakana pal ara iat, da varvarvai tana ta ra lavur ulaul a pal.
Una burutue to ia?
(Mat 10:28-31)
4 Iau tatike ta vavat, a umana talaigu: Koko avat a burutue diat dia dokodoko ra paka i vavat, ma ba di tar pait ia, pa dia nunure ba ava bula diat a pait ia. 5 Go iau vaale avat ta nina ba avat a burut tana: Avat a burut ta nam ba kana ra dekdek upi na vuavue tar bula ra tulungea i vavat ura geena* Geena ia ra ngala na tavul a puputa maravai Ierusalem ma ra iap i ga ioaio vatikai tana. A tarai Iudaia dia ga valarue ra ruarua na tulungen me. ba i tar vardodoko; ioi, avat a burut muka tana. 6 Di kulkul pa ra ililima na levon ma ra ura toea ka laka? Ma pa di valubane ta tikai ta diat ta ra mata i God. 7 Di ga tar luk vapar ra lavur pepe na ulu i vavat. Koko avat a burut, tago avat ava ngatngat ta ra mangoro na levon.
Nam i tata kapa ure Iesu ma nam i pue vue Iesu
(Mat 10:32-33; 12:32; 10:19-20)
8 Ma nam i tata kapa ta ra mata i ra tarai ure iau, Natu i ra tutana na kale pa ia ta ra mata i ra lavur angelo kai God. 9 Ma nam i pue vue iau ta ra mata i ra tarai, da pue vue bula ta ra mata i ra lavur angelo kai God. 10 Ma nina i tatike ta kaina tinata ure Natu i ra tutana, da re vue boko tana; ma nina i vul ra Takodo na Tulungen pa da re vue muka tana. 11 Ba dia ben avat ta ra mata i ra kiki na varkurai ta ra umana pal na lotu ma ta ra mata i ra lavur luluai, koko avat a ngarao, ba avat a tata dave, ba ava avat a tatike; 12 tago ra Takodo na Tulungen na tovo tar ia ta vavat ta nam ra pakana bung nam ra magit i topa avat upi avat a tatike.
A tinata valavalar ure ra lunga na uviana
13 Ma tikai ta ra kor i biti tana: Tena Vartovo, una tata pa turagu ba na tibe varbaiane amir ma kamimir tabarikik. 14 Ma i biti tana: To An, to ia i ga tibe iau upi iau a tena varkurai, ba ra tena tiniba ta mumur? 15 Ma i biti ta diat: Avat a nuk pa ia, ma avat a balaure avat kan ra puruai na bala; tago ra nilaun kai tikai pa i vuna ta kana peal magit. 16 Ma i tatike ra tinata valavalar ta diat, dari: A umauma kai tika na uviana i vuai mat; 17 ma i nuk ia ra balana dari; Ava ina pait ia, tago pa ta pal ba ina vung ra lavur vuai kaugu uma tana? 18 Ma i biti: Ina pait go, ina re vue kaugu umana pal na vuvuvung, ma ina pait mule ta umana ngala iat, ma ina vung kaugu kon ma kaugu tabarikik tana. 19 Ma ina biti ta ra tulungeagu dari: Tulungeagu, mangoro kaum tabarikik ure ta mangoro na kilala; una ngo, una ian, una momo, ma una gugu. 20 Ma God i tatike tana: U a lunga, go ra marum da tak vue ra tulungeam tam, ma kai ia laka nam ra lavur magit u ga mal varurue? 21 Damana nam i vuvuvung upi kana ka, ma pa i uviana pire God.
Nurnur tai God
(Mat 6:25-34)
22 Ma i biti tai kana tarai na vartovo: Go iau tatike ta vavat ba koko avat a ngarao upi ra nilaun, ba ava avat a en ia; ba ure ra paka i vavat, ba ava avat a mong me. 23 Tago a nilaun i ngala ta dir ma ra nian, ma ra paka i vavat i ngala ta dir ma ra mal. 24 Avat a nuk pa ra umana kotkot; pa dia vavauma, pa dia ingaingata, pa kadiat ta pal na vuvuvung, ba ta pal na nian; ma God i tabatabar diat; ma pa ava ti boina vang ta ni ra umana beo? 25 To ia ta vavat ba i ngarao, na valolovina ik ika kana nilaun? 26 Ba ava mama pait nam i ikilik, avat a ngarao dave ure nam i ngala? 27 Avat a nuk pa ra umana vaigoara, dia tavua dave? Pa dia papalum, pa dia viri mal; ma go iau varve avat, ba Solomon ta kana minamar par pa i mong da tikai ta go diat. 28 Ba God i mal ra vura ra pupui dari, nina i tavua gori, ma ningene di voto ra ubu me, pa na vamong pa avat laka? I ikilik muka kavava nurnur. 29 Koko avat a anan ba ava avat a en ia, ba ava avat a mome, ma koko avat a lavur nuknuk. 30 Tago ra tarai vakuku ta ra rakarakan a gunagunan dia anan upi go ra lavur magit; ma Tama i vavat i nunure go ra lavur magit ava iba up ia. 31 Avat a anan upi kana varkurai, ma na tul tar bula go ra lavur magit ta vavat.
A tabarikik arama ra bala na bakut
(Mat 6:19-21)
32 Avat a kikil na sip ik; koko ava burut; tago Tama i vavat i gugu upi na tabar avat ma ra varkurai. 33 Avat a ivure kavava tabarikik, ma avat a vartabar me; avat a mal ra umana popopoi upi kavavat ba pa diat a maulana, a vuvuvung arama ra bala na bakut ba pa na panie, ma pa ta tena nilong na vana maravai pirana, ma pa ta vui ikik na vakaina. 34 Tago a nuknukim na kiki ta nam ra gunan kaum tabarikik i tur tana.
Ra tultul i ki na vaninara
35 Avat a vi pit ra livua i vavat, ma avat a vabirao kavava umana lamp; 36 ma avat a vardada ma ra tarai dia nuknuk upi kadia luluai ba na talil kan ra lukara na varbean, upi, ba i vut ma i pipidil, da papa are vuavue. 37 Nam ra lavur tultul ba ra luluai i vut, ma i gire tadav diat dia monamono, dia ti doan; a dovot go iau tatike ta vavat, ba ia iat na vi pit ma na tul tar ia ta diat upi diat a ki ta ra nian, ma na pot ma na torom ta diat tana. 38 Ba na vut ta ra vauruana pakana varkia na nimono, ba ta ra vautuluna, ma na gire tadav diat damana, nam ra umana tultul dia ti doan. 39 Avat a nunure go: Gala ra luluai na pal i tar nunure ra pakana marum a tena nilong na vut tana, gala na balabalaure, pa na nur vue ra kubana upi da lobong ia. 40 Avat bula, avat a ki na vaninara; tago Natu i ra tutana na vut ta ra pakana bung ba pa ava nuk pa ia tana.
A dovot na tultul ma nam pa i dovot
(Mat 24:45-51)
41 Petero i tir ia: Luluai, u tatike go ra tinata valavalar ta vevet ika, ba tadav ra tarai par laka? 42 A Luluai i tatike: To ia ra tultul i dovot ma i kabinana bula, upi kana luluai na tibe ba na kure ra kubana, ma na tibatibe diat tana ma kadia tiniba na nian ta ra kilalana? 43 Nam ra tultul i ti doan ba kana luluai i vut, ma i gire babare i papait ia damana. 44 A dovot go iau tatike ta vavat, na tul tar ia ba na kure kana tabarikik parika. 45 Gala nam ra tultul na nuk ia ra balana dari: Kaugu luluai na vavuan, ma i kitakita ra tarai na tultul ma ra umana tultul na vavina bula, ma i iaian, ma i momamomo, ma i longlong tana; 46 a luluai kai nam ra tultul na pot ta ra bung ba pa i nuk pa ia ma ta ra pakana bung ba pa i nunure, ma na manga virit ia, ma na tibe tar kana balbali varurung ma diat ba pa dia nurnur.
47 Nam ra tultul ba i tar nunure ra nuknuk i kana luluai, ma pa i vaninara tana, ma pa i murmur kana nuknuk, da manga kita ia; 48 ma nam i ngulngul, ma i pait ika ra lavur mangamangana i topa ia ba da kita ia tana, da kita ia ikilik ika. Ma tai nina di ga tibe ma ra ngala, da nuk upi ra ngala tana; ma tai nina di nur tar ra peal, da titir boko upi ra peal bula.
Iesu ia ra vuna ta ra varngangar
(Mat 10:34-36)
49 Iau tar vut upi ina vue tar ra iap ta ra rakarakan a gunagunan parika; ma iau mainge muka upi na io. 50 Kaugu tika na baptaiso boko da baptaiso iau me, ma iau kaina upi na par. 51 Koko avat a nuk ia ba iau tar pot upi ra malmal ra pia. Iau tatike ta vavat: Pata, upi ra varngangar iat; 52 tago papa go a ilima tai tika na pal diat a tur varbaiai, a utul dia varngangar ma ra ivut, ma ra ivut dia varngangar ma ra utul. 53 Diat a tur varbaiai, a tutana na tut ure natuna, ma a bul na tut ure tamana; a vavina ure natuna a vavina, ma ra bul vavina ure nana, ma ra enana vavina na tut ure ra enana vavina.
A kabinana ure ra e
(Mat 16:2-3)
54 Ma i tatike tai ra kor na tarai bula: Ba ava gire ra bakut i tut ta ra matana labur, ava tatike vuavue ba: I maravai ba na bata; ma a dovotina. 55 Ba ava gire i taubar, ava tatike: Na tup ia ra keake; ma a dovotina. 56 Avat a umana tena vaongo, ava kabinana upi avat a kure ra mata i ra gunagunan ma ra bakut, ma dave pa ava kabinana upi avat a kure go ra kilala?
Una vovo pa kaum ebar
(Mat 5:25-26)
57 Ma avat iat, ta ra ava pa ava kure ra mangamangana takodo? 58 Ba amur vanavana boko ma kaum ebar tadav ra tena varkurai, una vovo pa ia na nga upi una langalanga kan ia; kan na al pa u tadav ra tena varkurai, ma ra tena varkurai na tul tar u tai ra tultul, ma ra tultul na vue varuk u ta ra pal na banubat. 59 Go iau tatike tam: Pa una irop muka tana, ona pa u bali vapar ra lavur toea parika.
*12:5: Geena ia ra ngala na tavul a puputa maravai Ierusalem ma ra iap i ga ioaio vatikai tana. A tarai Iudaia dia ga valarue ra ruarua na tulungen me.