6
Isa ɛɗ kɔsɔ gaabge tu dupu‑mii
(Mt 14.13‑21; Mk 6.30‑44; Lk 9.10‑17)
Kɛn nakgen se jaay deel paac se, Isa gaaŋ ɓaa taa baar Galile ki kɛn kaam naane ɔɔ baar Galile se ɓo kꞋdaŋin̰ baar Tiberiad se kici. Gɔtn se jeege dɛna ɔk mɛtin̰a, taa naaɗe aakga kaak nakŋ‑kɔɔɓgen Isa tɛɗo do jee kɔɔn̰ge tu se. Taa naan̰ se ɓo, Isa ute jee mɛtin̰ ki se iin̰ ook ɓaa iŋg do kɔs ki. Kaaɗ kɛn se, laa Yaudgen kꞋdaŋin̰ *Paak se, ɔɔpga gɔɔrɔ. Gɔtn se, Isa uun kaamin̰a ɔɔ aak jee dɛnge utu ɓaaɗo gɔtin̰ ki. Naan̰ ɗeek Pilip ki ɔɔ: «ꞋJe jꞋakiro ɓaa dugŋ mappa kaam gay jaay Ꞌkaasn kɔsn jeegen se?» Kɛn Isa jaay taaɗ bin se, naan̰ je naŋ taar maakŋ Pilip ki sum. Ey num Isa se jeele nakŋ kɛn jaay naan̰ ɓaan̰ tɛɗa se. Gɔtn se Pilip tɛrlin̰ ɔɔ: «Kɛn jꞋuuno tamma kaar‑dio* Kaaɗ kɛn se tamma kalaŋ se aas kɔgŋ deba gɛn naabm ɓii kalaŋ. jaay kꞋdugŋ mappa ɔɔ kꞋnigɗesin̰ cɔkɔ cɔkɔ kic ɓo aɗen kɔŋ kaas eyo.» Maakŋ jeege tun mɛtin̰ ki se deb kalaŋ ron̰ Andre, naan̰ se ɓo gɛnaa Simon Piɛr ɗeekin̰ ɔɔ: «Goon gaaba utu ese se ɔk mappa mii kɛn kꞋtɛɗin̰ ute rujn̰ ɔrj Ɔrj se napar gɛmɛ kici. ute kɛn̰jge sɛɛm sɛɛm dio. Num jee te dɛnɗe se kɛse aɗen kaasn ɗi?» 10 Gɔtn se ɔk mu zɛɛrɛ dɛna; Isa ɗeek jee mɛtin̰ ki ɔɔ: «Jee se Ꞌtaaɗɗeki jꞋiŋg naaŋ ki.» Gɔtn se naaɗe taaɗɗen ɔɔ naaɗe iŋg naaŋ ki. Ɔɔ jee se gaabge kalin̰ ki ɓo ɓaa ɓaa nakŋ dupu‑mii. 11 Gɔtn se Isa tɔs mappa jin̰ ki, tɔɔm *Raa ɔɔ dup ɔl kꞋnigin̰ jeege tun se paac. Ɔɔ kɛn̰jge kic naan̰ tɛɗin̰ bini naaɗe ɔs dɛrɛŋ te maraadɗe. 12 Kɛn naaɗe jaay ɔs dɛrɛŋ te maraadɗe aas se, Isa ɗeek jeege tun mɛtin̰ ki ɔɔ: «Togŋ ɔɔp se Ꞌtuunin̰ki, ɔn̰te kɔn̰ki kalaŋ Ꞌkutn cɛrɛ.» 13 Togŋ mappan mii ute kɛn̰jgen naaɗe ɔs ɔɔp se, kꞋtɔsin̰ se ɗooc gɔrnɔ sik‑kaar‑dio. 14 Kɛn jeege jaay aak nakŋ‑kɔɔɓm kɛn Isa tɛɗ se, naaɗe ɗeek ɔɔ: «Ɗeere, kɛse ɓo debm taaɗ taar teeco taar Raa ki mala mala, kɛn jꞋɔɔ te aɗe ɓaa do naaŋ ki se, kɛse ɓo naan̰a.» 15 Anum Isa se jeele, jee se utu an̰ kuun kɔl gaara taa tɔɔg se, gɔtn se naan̰ iin̰ iik cɛɛs ki ɓaa iŋg do ko ki kalin̰ ki.
Isa lee do maane ki
(Mt 14.22‑34; Mk 6.45‑53)
16 Kɛn kaaɗn tɛgɛr jaay aan se, jee mɛtn Isa ki se, iin̰ bɔɔy ɓaaɗo taa baar ki. 17 Naaɗe ook maakŋ markab ki, gɛn ɓaa Kaparnayum ki, jɛŋ baar kɛn kaam naane. Kaaɗ kɛn se gɔtɔ tɛɗga nɔɔrɔ, ɔɔ Isa se aan ɔŋɗen te ey ɓɔrtɔ. 18 Gɔtn se kuulu dɔɔbɔ ɔɔ ɔl makɔn̰ɔ do maane ki. Ɔɔ ɔlin̰ maane se aal walak walak. 19 Kaaɗ kɛn se naaɗe ɓaaga nakŋ kilɔmɛtir mii lɔ mɛcɛ do maane ki kɛn jee mɛtn Isa ki jaay aak Isa lee do maane ki ɔɔ utu ɓaaɗo ɓaa cɛɛ markab ki se. Gɔtn se naaɗe ɓeere ɔkɗe. 20 Gaŋ Isa ɗeekɗen ɔɔ: «Ɔn̰te Ꞌɓeerki, kɛse maama.» 21 Gɔtn se naaɗe je an̰ kuunin̰ maakŋ markab ki, naɓo markaba se naar aanga jɛŋ ki, gɔt kɛn naaɗe ɓaan ɓaa ro ki se.
Isa se naan̰ aan gɔɔ kɔsn bɔɔyɔ raan
(Jn 3.14‑16; 1Jn 5.10‑13; 1Kɔr 11.23‑26)
22 Mɛtbeen̰ki se, jee dɛngen ɔɔpo do jɛŋ kɛn kaam naane se, naaɗe aako markaba se ɔɔpga kalaŋ sum, ɔɔ Isa ute jee mɛtin̰ ki se ook te maakŋ markab kɛn se eyo. Jee mɛtin̰ ki se ɓaaga kalɗe ki. 23 Kaaɗ kɛn se, markabgen kuuy iin̰o Tiberiad ɔɔ ɓaaɗo gɔɔr ute gɔtn kɛn Isa tɔs mappa jin̰ ki, jaay tɔɔm Raa ɔɔ ɛɗ jeege tu ɔs se. 24 Kɛn jee dɛnge jaay aak Isa ute jee mɛtin̰ ki, gɔtɔ gɔtn ese se, naaɗe took maakŋ markabge tu ɔɔ ɓaa Kaparnayum ki taa ɓaa je Isa.
25 Kɛn naaɗe jaay ɓaa ɔŋin̰ naaŋ baar kɛn kaam naane se, naaɗe tɔnd mɛtin̰ ɔɔ: «Debm dooy jeege, naai tap ɓo aan gɔtn ara nuŋ ki?» 26 Gɔtn se Isa tɛrlɗen ɔɔ: «ꞋBooyki bɛɛ maam mꞋasen taaɗa: naase Ꞌjemki se, taa nakŋ‑kɔɔɓm maam mꞋtɛɗ se ɓo naase Ꞌjeel ɔkkiga kɔk mɛtin̰ eyo, num gaŋ naase Ꞌjemki se, taa nakŋ kɔsn naase ɔs Ꞌdɛrɛŋkiro te maraadse se. 27 Ɔn̰te Ꞌtɛɗki naaba kalin̰ ki gɛn nakŋ kɔsn kɛn tɛɗga sum ɓo Ꞌruum se. Num Ꞌtɛɗki naaba taa nakŋ kɔsn kɛn Ꞌtiŋg gɛn daayum. Nakŋ kɔsn ese ɓo kɛn maam *Goon Deba mꞋutu mꞋasen kɛɗa, taa Raa Bubu mala se ɛɗga tɔɔgin̰ goonin̰ ki.» 28 Gɔtn se naaɗe tɔnd mɛtin̰ ɔɔ: «Naabm Raa se jꞋan̰ tɛɗn ɔɔ ɗi jaay ɓo jꞋaki tɛɗn aan gɔɔ kɛn naan̰ jen ro ki se?» 29 Isa tɛrlɗen ɔɔ: «Kɛse ɓo naabm kɛn Raa je ɔɔ naase aki tɛɗa; naan̰ je ɔɔ aki kaal maakse do deb kɛn naan̰ ɔlin̰o.» 30 Naaɗe tɛrlin̰ ɔɔ: «Num naai tap ɓo ajen Ꞌtɛɗn nakŋ‑kɔɔɓm ɗi jaay naaje kꞋkaaka, jaay ɓo jꞋkaal maakje doi ki se? Nakŋ naai Ꞌɓaa Ꞌtɛɗa tap ɓo ne ɗi? 31 Do kɔɗ‑ɓaar ki se, bubjege ɔso nakŋ kɔsn kɛn kꞋdaŋin̰ maan, kɛse ɓo taar kɛn kꞋraaŋin̰o taaɗo ɔɔ: Gɛn kɔsɗe se Raa ɛɗɗeno mappan bɔɔyɔ raan. Aak Ekz 16.15 ɔɔ KKR 78.24.»
32 Gaŋ Isa tɛrlɗen ɔɔ: «ꞋBooyki bɛɛ mꞋasen ɗeeke: kɛn ɛɗseno mappan bɔɔyɔ raan se *Musa eyo, num mappan mala mala kɛn bɔɔyɔ raan se, Bubum ɓo, ɛɗseni. 33 Ɔɔ mappan gɛn Raa se, naan̰ ɓo debm kɛn bɔɔyɔ raan, ɔɔ naan̰ ɓo debm ɛɗ kaaja jeege tun do naaŋ ki.» 34 Gɔtn se naaɗe ɗeekin̰ ɔɔ: «Jaamus, ɓii‑raa ɛɗjen mappan ese.»
35 Isa tɛrlɗen ɔɔ: «Maam ɓo mappan kɛn ɛɗ kaaja se, debm kɛn jaay ɓaaɗo gɔtum ki se, mɔɔtn ɓo an̰ tɔɔl eyo; ɔɔ debm jaay aal maakin̰ do maam ki se, mɔɔtn maane an̰ tɔɔl eyo. 36 Ey num maam mꞋtaaɗsenoga, ɔɔ naase mala kic ɓo aakumkiroga naɓo naase Ꞌbaate Ꞌkaalki maakse dom ki. 37 Jeegen paacn̰ Bu ɓo ɛɗumɗe se utu aɗe ɓaa gɔtum ki, ɔɔ debm kɛn ɓaaɗo gɔtn maam ki se, maam mꞋan̰ kɔŋ kɔɔɗn kund eyo. 38 Taa maam mꞋbɔɔyo raan se, gɛn tɛɗn nakŋ kɛn maam ɓo mꞋje eyo, num gaŋ mꞋɓaaɗo se, gɛn tɛɗn nakŋ kɛn debm ɔlumo se ɓo jea. 39 Debm ɔlumo se, nakŋ naan̰ je se, jeegen naan̰ ɛɗumsin̰ paac se, mꞋɔn̰te kutn deb kalaŋ. Num naan̰ je ɓii kɛn kaam mɔɔtn se, maam mꞋaɗen dur daan yoge tu. 40 Kɛse ɓo nakŋ kɛn Bubum jea. Debm jaay aak Goono ɔɔ aal maakin̰ don̰ ki se, naan̰ se ɔŋga *kaajn̰ gɛn daayum. Ɓii kɛn kaam mɔɔtn se, maam mꞋan̰ durin̰ daan yoge tu.»
41 Gɔtn ese Yaudge baag mooy naaŋ ki dir dir utu naapa ro Isa ki, taa Isa taaɗga taaɗ ɔɔ: «Maam ɓo kɔsn kɛn bɔɔyo raan.» 42 Tɛr naaɗe taaɗ ɔɔ: «Kɛse Isan kɛn goon Yusup se ey la? Kɛn kon̰ ute Bubin̰ kꞋjeelɗeki se ey la? Tɛɗ ɔɔ ɗi jaay ɓɔrse num taaɗ ɔɔ: ‹Maam bɔɔyo raan se?›» 43 Gɔtn se Isa tɛrlɗen ɔɔ: «Ɔn̰te Ꞌtaaɗki naaŋ ki ute naapa rom ki. 44 Bu kɛn ɔlumo se, nam nam jaay naan̰ tiik ɔlin̰ te gɔtum ki ey se, aɗe kɔŋ ɓaa gɔtum ki eyo. Ɔɔ debm kɛn Bu ɔlumsin̰ga se, ɓii kɛn kaam mɔɔtn se maam mꞋan̰ durin̰ daan yoge tu. 45 Jee taaɗ taar teeco taar Raa ki raaŋo do dɔkin̰ ɔɔ: Raa se, utu dooy jeege paac.§ Aak Eza 54.13.
«Ɔɔ debm kɛn jaay ɔndga bin̰ do taar Bubum ki, ɔɔ booy ɔkga taarin̰ kɛn naan̰ dooy jeege se, aɗe kɔŋ ɓaa gɔtum ki. 46 Taa nam, ɓii kalaŋ aak te Bu eyo. Debm kɛn iin̰o gɔtn Raa ki se naan̰ kalin̰ ki sum ɓo aakkiga Bua. 47 ꞋBooyki bɛɛ mꞋasen taaɗa: debm jaay aalga maakin̰ do maam ki se, naan̰ ɔŋga kaajn̰ gɛn daayum. 48 Taa maam ɓo mꞋmappan kɛn ɛɗ kaaja jeege tu. 49 Do kɔɗ‑ɓaar ki, do dɔkin̰ naane se, bubsege ɔso nakŋ kɔsn kɛn kꞋdaŋin̰ maan. Te naan̰ se kic ɓo naaɗe ooyga. 50 Num kɛse ɓo mappan bɔɔyo raan, debm jaay ɔsga naan̰ se num, naan̰ Ꞌkɔŋ kooy eyo. 51 Maam ɓo kɔsn bɔɔyo raan ɔɔ kɛn ɛɗ kaaja. Debm jaay ɔsga kɔsn ese num, naan̰ utu tiŋg gɛn daayum daayum. Kɔsn kɛn maam mꞋutu mꞋasen kɛɗ se, kɛse daa rom mala; naan̰ se ɓo kɛn utu kɛɗn kaaja jeege tun do naaŋ ki.»
52 Kɛn Yaudge jaay booy taar se, naaɗe baag naajn̰ te naapa makɔn̰ɔ ɔɔ: «Gaabm se jaay ɔɔ ajeki kɛɗn daa ron̰ ɓo jꞋaki kɔs se, jꞋan̰ki kɔsn ɔɔ ɗio?» 53 Gɔtn se Isa ɗeekɗen ɔɔ: «ꞋBooyki bɛɛ mꞋasen taaɗa: kɛn naase jaay ɔski te daa ro maam Goon Deb eyo, ɔɔ aayki te moosum ey se, naase aki kɔŋ kaajn̰ mala eyo. 54 Debm ɔs daa roma ɔɔ aay moosum se, naan̰ ɔŋga kaajn̰ gɛn daayum, ɔɔ kɛn naan̰ ooyga kic ɓo, ɓii kɛn kaam mɔɔtn se maam mꞋan̰ durin̰ daan yoge tu. 55 Ɗeere, daa rom se, kɛse ɓo nakŋ kɔsn mala mala, ɔɔ moosum se lɛ, naan̰ ɓo nakŋ kaay mala mala kici. 56 Ɔɔ debm tiŋg tɔs daa roma, ɔɔ tiŋg taay moosum se, naan̰ se iŋg *dɔɔk ute maama, ɔɔ maam mꞋiŋg dɔɔk te naan̰a. 57 Aan gɔɔ Bua kɛn ɛɗ kaaja nakge tun ɓaa se paac se, naan̰ ɓo debm kɛn ɔlumo ɔɔ naan̰ ɓo debm ɛɗum kaaja maam ki kici. Taa naan̰ se ɓo, debm kɛn ɔs daa ro maam se Ꞌkɔŋ kaaja gɔtum ki. 58 Kɛse mappan kɛn bɔɔyo raan. Naan̰ se tec aan gɔɔ kɔsn kɛn bubsege ɔso do dɔkin̰ do kɔɗ‑ɓaar ki se eyo. Ute naan̰ se kic ɓo naaɗe ooyga, num gaŋ debm ɔs mappan ese se, naan̰ Ꞌkɔŋ kaajn̰ gɛn daayum.» 59 Taargen se ɓo, Isa dooy jeege maakŋ *ɓee kɛn Yaudge lee tusn maak ki gɛn keem Raa kɛn maakŋ gɛgɛr kɛn Kaparnayum ki.
Jee mɛtn Isa kɛn mɛtin̰ge se, iin̰ rɛsin̰a
60 Jee mɛtin̰ ki, kɛn mɛtin̰ge se jaay booy taar Isa taaɗ bin se, maakɗe ki se jeege dɛna baag taaɗn ɔɔ: «Taar se, ɔɔn̰ aak eyo! Naŋa jaay Ꞌkɔŋ Ꞌbooy taar se?»
61 Isa jeel maak‑saapɗe kɛn jee mɛtin̰ ki jaay baag mooy naaŋ ki ron̰ ki se, do taar kɛn naan̰ taaɗ se ɗeekɗen ɔɔ: «Naase maakse tujga do taar kɛn se la? 62 Num kɛn naase amki kaakŋ maam *Goon Deba mꞋkookŋ ɓaa gɔtum kɛn deet se, naase tap ɓo aki taaɗn ɔɔki ɗi? 63 Kɛn ɛɗ kaaja jikilimge tu se, *Nirl Raa; ey num jikilimge kalɗe ki se, Ꞌkɔŋ kaajn̰ roɗe eyo. Taargen maam taaɗsesin̰o se, iin̰o gɔtn Nirl Raa kɛn lee ɛɗ kaaja jeege tu se. 64 Num gaŋ maakse ki se, jee mɛtin̰ge aal maakɗe dom ki eyo.» Taa gɔtn do dɔkin̰ tap ɓo Isa se, naan̰ jeel jeegen aal maakɗe don̰ ki ey se, ɔɔ debm kɛn utu an̰ kutin̰ se kic ɓo, naan̰ jeelin̰a. 65 Tɛr Isa taaɗɗen ɔɔ: «Taa naan̰ se ɓo maam taaɗseno mꞋɔɔ: debm kɛn Raa ɔɔɗin̰ te ɗoob ey se, naan̰ aɗe kɔŋ ɓaa gɔtum ki eyo.»
66 Kɛn jee mɛtin̰ ki jaay booy taar bin se, dɛnin̰ iin̰ rɛsin̰a ɔɔ baate ɓaa ute naan̰a. 67 Gɔtn se Isa tɔnd mɛtn jee mɛtin̰ kɛn ɔɔp sik‑kaar‑di se ɔɔ: «Num naase se, Ꞌje aki ɓaa ey la?» 68 Gɔtn se Simon Piɛr tɛrlin̰ ɔɔ: «Mɛluma, naai ɓo ɔk taar kɛn ɛɗ *kaajn̰ gɛn daayum. Kɛn jaay kɔn̰ naai se kꞋɓaa gɔtn naŋ ki? 69 Taa naaje se jꞋaalga maakje do naai ki ɔɔ kꞋjeeli naai se Debm *Salal kɛn iin̰o gɔtn Raa ki.» 70 Tɛr Isa taaɗɗen ɔɔ: «Naasen sik‑kaar‑di ki se, maam ɓo mꞋbɛɛr tɔɔɗseno ey la? Num gaŋ maakse ki se, deb kalaŋ se, tec sitan te kaamin̰a.»
71 Kɛse naan̰ taaɗ te Judas goon Simon kɛn Iskariɔt; naan̰ ɓo debm kɛn maakŋ jeege tun sik‑kaar‑dio kɛn utu an̰ kut se.

*6:7 Kaaɗ kɛn se tamma kalaŋ se aas kɔgŋ deba gɛn naabm ɓii kalaŋ.

6:9 Ɔrj se napar gɛmɛ kici.

6:31 Aak Ekz 16.15 ɔɔ KKR 78.24.

§6:45 Aak Eza 54.13.