6
Jee Nazarɛt aal Isa maak ki eyo
(Mt 13.54‑58; Lk 4.16‑30)
1 Isa iin̰ ɔn̰ gɔtn se ɓaa maakŋ naaŋin̰ ki ɔɔ jee mɛtin̰ ki ɓaa te naan̰a. 2 *Ɓii sebit jaay aan se, naan̰ ɛnd maakŋ *ɓee kɛn Yaudge lee tusn maak ki ɔɔ baag dooy jeege. Jee dɛn iŋg booy taar naan̰ iŋg taaɗ se, taar se tap ɓo ɔkɗen taaɗ eyo. Naaɗe taaɗ ɔɔ: «Nakgen se tap ɓo naan̰ ɔŋin̰o gay? Ɔɔ jeel‑taar se naŋa ɓo taaɗin̰o, jaay ɔlin̰ tɛɗ nakŋ‑kɔɔɓgen bin se? 3 Naan̰ se debm tirɗn goon Mari, kɛn lee cɔɔc ɗaap nakge se ey la? Naan̰ se gɛnaa Jak, gɛn Joos, gɛn Jud, ute gɛn Simon ey la? Ɔɔ gɛnaan̰gen mɛndge ɓo utu tiŋg te naajege ara ki ey la?» Kɛse ɓo nakŋ kɛn tɛɗɗen naaɗe ɔŋ aal maakɗe don̰ ki ey se. 4 Gɔtn se Isa taaɗɗen ɔɔ: «Debm taaɗ taar teeco taar Raa ki se, jeege paac aalin̰ maak ki, num kɛn aalin̰ maak ki ey se, jee maakŋ naaŋin̰ ki, taasin̰ge, ute jee kɛn maakŋ ɓeen̰ ki.» 5 Gɔtn se Isa ɔŋ tɛɗ te nakŋ‑kɔɔɓm gam eyo, naɓo tɔnd jin̰ ɓo do jee kɔɔn̰ge tu kandum bin sum ɔɔ naaɗe se ɔŋ lapia. 6 Kɛn Isa jaay aakɗe naaɗe baate tookŋ kaal maakɗe don̰ ki se, tap ɓo, ɔkin̰ taaɗ eyo.
Isa ɔl jeen̰gen sik‑kaar‑di se naaba
(Mt 10.5‑14; Lk 9.1‑6, 10.1‑20)
Gɔtn se Isa iin̰ ɓaa lee dooy jeege maakŋ naaŋge tun cɛɛ gɛgɛr Nazarɛt ki. 7 Naan̰ daŋo jee mɛtin̰ kɛn sik‑kaar‑di se baagɗe tɔl naaba jeege di dio. Gɔtn se naan̰ ɛɗɗen tɔɔgɔ gɛn cir sitange, 8 ɔɔ dɛjɗen ɔɔ: «Ɔn̰te Ꞌkuunki ɗim gɛn kɔkŋ ɗoobo; ɔn̰te Ꞌkuunki kɔsɔ, ɔn̰te Ꞌkuunki ɓɔɔnɔ, ɔn̰te Ꞌkuunki gurs, num kɛn Ꞌɓaaki ɓaa se, Ꞌtɔski sirɗge ɓo jisege tu sum. 9 ꞋTɔlki saasege jɛsege tu num gaŋ ɔn̰te Ꞌtɔski kalge di dio.»
10 Tɛr naan̰ ɗeekɗen daala ɔɔ: «Kɛn naase aankiga jaay, ɛndkiga ɓee nam ki num, iŋgki gɔtn ese sum bini anki kiin̰ ɓaa maak ki. Ɔn̰te ɓaaki ɓee nam kɛn kuuyu. 11 Gɔtn naase Ꞌɓaaki jaay jeege baate dɔɔɗn kɔkse se ɔɔ baate booy taarse num, naase Ꞌteec ɔn̰ɗeki naaŋɗe ɔɔ kɛn Ꞌteecki teec se, Ꞌkuɗn jɛsege tu kic ɓo Ꞌtupɗenki naatn. Taa kɛse aɗen tɛɗn saaɗa.» 12 Kɛn naaɗe jaay ɓaa se taaɗ taar *Raa jeege tu ɗeekɗen ɔɔ kꞋtɛrl maakɗe. 13 Naaɗe tuur sitange dɛna ro jeege tu ɔɔ jee kɔɔn̰ge dɛna naaɗe ɔtɗen uubu roɗe ki ɔɔ naaɗe ɛɗɗen lapia.
*Ɛrɔd tɔɔl Jan‑Batist
(Mt 14.1‑12; Lk 3.19‑20, 9.7‑9)
14 Gaar Ɛrɔd se booy jeege ɔɔs maan Isa, taa nookin̰ eem dɔɔɗ gɔtɔ ɓaa se paac. Jee mɛtin̰ge ɔɔ: «Jan‑Batist ɓo duroga daan yoge tu. Taa naan̰ se ɓo Raa ɛɗin̰ga tɔɔgɔ gɛn tɛɗn nakŋ‑kɔɔɓge.» 15 Jee mɛtin̰gen kuuy se ɗeek ɔɔ: «Naan̰ ɓo *Ɛli* *Ɛli se debm taaɗ taar teeco taar Raa ki do dɔkin̰a ɔɔ naan̰ se Raa uun ɓaansin̰ga maakŋ raa ki, ooy te eyo. Aak 2Gar 2.11..» Ɔɔ jeegen kuuy daala ɗeek ɔɔ: «Naan̰ se debm taaɗ taar teeco taar Raa ki tec deb kalaŋ maakŋ jeejege tun taaɗ taar teeco taar Raa kɛn do dɔkin̰ se.» 16 Gaŋ kɛn Ɛrɔd booy jꞋɔɔsin̰ maan Isa se, ɗeek ɔɔ: «Kɛse Jan‑Batist kɛn maam mꞋɔl kꞋgaaŋ don̰ se ɓo duroga daan yoge tu.»
17-18 Kɛn naan̰ taaɗ bin se taa naan̰ ɔkga kɔk Ɛrɔdiad, mɛnd gɛnaan̰ Pilip. Num gaŋ Jan ɓaaɗo ɗeekin̰ ɔɔ: «Kɔkŋ naai ɔk mɛnd gɛnaai se ɗoobin̰ eyo.» Taa naan̰ se ɓo, Ɛrɔd ɔl kꞋjꞋɔk kꞋdɔɔko Jan ɔɔ ɔl kꞋɓaa kꞋjꞋɔlin̰ maakŋ daŋgay ki. 19 Taa naan̰ se ɓo, Ɛrɔdiad kic ɓo ɔk Jan ute taar‑maaka. Naan̰ je ɗoobm an̰ tɔɔl ɓo, gaŋ ɔŋ eyo. 20 Ɛrɔd se aal Jan maak ki taa naan̰ jeele Jan se tɛɗ nakge te ɗoobin̰a, naan̰ se debm *salal. Taa naan̰ se ɓo, Ɛrɔd aakin̰ don̰ ki. Kɛn Jan jaay baaga taaɗn taara num, ɗoobm ron̰ tap ɓo, naan̰ jeel eyo. Ute naan̰ se kic ɓo, kɛn Jan jaay baaga taaɗn taara num, Ɛrɔd booy se, maakin̰ raapo. 21 Gaŋ ɓii kalaŋ se, Ɛrɔdiad ɔŋ ɗoobm gɛn tɛɗn nakŋ kɛn naan̰ maakin̰ jen ro ki, kaaɗ kɛn Ɛrɔd tɛɗ tɛɗ maak‑raapm ɓii koojin̰ se. Ɛrɔd tɛɗ kɔsɔ te kaaye dɛna, daŋo jee magalgen cɛɛn̰ ki, magal asgarin̰ge ɔɔ magalgen taa naaŋ Galile ki kici. 22 Kɛn jeege jaay tus maakŋ ɓee ki gɛn tɛɗn maak‑raapɗe se, gɔtn se goon Ɛrɔdiad mɛnda se, ɓaaɗo ɛnd ɔŋɗe ɔɔ baag daama. Kɛn Ɛrɔd te jeen̰ge jaay aakin̰ naan̰ daam daama se, naaɗe paac maakɗe raapo. Taa naan̰ se, gaarge taaɗin̰ ɔɔ: «Nakŋ naai maaki je se, Ꞌtɔnd mɛtuma, mꞋaisin̰ kɛɗa.» 23 Naan̰ ɗeekin̰ ɔɔ: «Maam se mꞋnaam roma, nakŋ naai Ꞌje ɗi ɗi bini cɛɛsn taa naaŋum kic ɓo, mꞋaisin̰ kɛɗa.» 24 Ɔɔ goono se teec ɓaa tɔnd mɛtn kon̰a ɔɔ: «Kaaya, maam se mꞋtɔnd mɛtn nakŋ gay?» Gaŋ kon̰ tɛrlin̰ ɔɔ: «ꞋƁaa Ꞌɗeek ɔɔ: maam se mꞋje do Jan‑Batist.» 25 Gɔtn se, goono naar ɛnd ɓaa ɔŋ gaarge, ɗeekin̰ ɔɔ: «ꞋGaaŋ ɛɗumo yɔkɔɗɔ do Jan‑Batist se maakŋ supura ki.»
26 Kɛn gaarge jaay booy taar se, maakin̰ tuju. Naɓo aan gɔɔ naan̰ naamga naam taarin̰ naan jeege tu se, ɗoobm naan̰ an kɔɔɗn don̰a se, gɔtɔ. 27 Gɔtn se sum ɓo, gaarge naar ɔl asgar taa ano ɓaa ute do Jan‑Batist. Asgar se iin̰ ɓaa gaaŋo do Jan‑Batist maakŋ daŋgay ki. 28 Naan̰ uunin̰o do Jan se maakŋ supura ki, ɓaaɗo ɛɗin̰ goon mɛnd ki ɔɔ goon mɛnd se uun ɓaa ɛɗin̰ kon̰ ki. 29 Kɛn jee mɛtn Jan jaay booyo ɔɔ mɛlɗe ooyga se, naaɗe uun ɓaa duubin̰a† Yaudge se naaɗe duub yoɗege naaŋ ki eyo, num naaɗe tɔl taalin̰ maakŋ iiɓge tu..
Isa ɛɗ kɔsɔ jeege tun dupu‑mii
(Mt 14.13‑21; Lk 9.10‑17; Jn 6.1‑14)
30 *Jee kaan̰ naabm Isage ɓaaɗo tus cɛɛn̰ ki ɔɔ taaɗin̰ nakgen paacn̰ naaɗe tɛɗo ɔɔ dooy kɛn naaɗe dooyo jeege. 31 Gɔtn se ɔk jeege dɛna, jee ɓaa ɓaao, jee tɛrlo tɛrlɛ, gɔtn naaɗe an kɔs kic ɓo gɔtɔ. Taa naan̰ se, Isa ɗeekɗen ɔɔ: «Naase se, iik Ꞌtɔɔk Ꞌɓaaki do kɔɗ‑ɓaar ki taa aki ɓaa tɔɔl kɔɔr se cɔkɔ.» 32 Gɔtn se naaɗe ook maakŋ markab ki ɔɔ gaaŋ ɓaa do kɔɗ‑ɓaar ki kalɗe ki. 33 Gaŋ naaɗe jaay ɓaa ɓaa se, jee dɛn se aak jeelɗega. Gɔtn se naaɗe naar teeco maakŋ gɛgɛrge tu paac, naaɗe aan̰ deel naan ki te jɛɗe. Gɔtn naaɗe ɓaa ɓaa se, naaɗe ɓo nɔŋ aan deete.
34 Kɛn Isa aan jaay bɔɔyo maakŋ markab ki se, naan̰ aak jee dɛnge se, naan̰ ɛɛjɗen doɗe ki, taa jeege se tec aan gɔɔ baatgen ɔk debm gaam eyo ɔɔ gɔtn se naan̰ baagɗe dooy ute taarge dɛna. 35 Gɔtn se, jee mɛtin̰ ki aak kaaɗa ɓaa se, ɓaaɗo ɔŋin̰a ɗeekin̰ ɔɔ: «Ɓɛrɛ, gɔtn ese daanin̰ kɔɗ‑ɓaara, dɔk ute ɓea ɔɔ kaaɗa lɛ kic ɓo ɓaaga. 36 Jeege se ɔn̰ɗe wɔɔkŋ ɓaa ɓee naatge tu ute maakŋ naaŋge tun gɔɔr gɔɔr ute gɔtn ese se, gɛn ɓaa je dugŋ nakŋ kɔsɔ.» 37 Gaŋ Isa tɛrlɗen ɔɔ: «Jeege se, naase mala ɛɗɗeki kɔsɔ!» Gɔtn se naaɗe ɗeekin̰ ɔɔ: «ꞋJe jꞋaɗe ɓaa dugŋ mappa gɛn tamma kaaru di‡ Tamman kɛn kaaru di se aas te gursn debm tɛɗn naabm jꞋɔgin̰ gɛn ɓii kaaru dio. jaay jꞋaɗen kɛɗn naaɗe kɔs la?» 38 Isa ɗeekɗen ɔɔ: «Naase ɔkki mappa kando? ꞋƁaa aakin̰ki tu!» Kɛn naaɗe ɓaa aakin̰ se, tɛrl ɓaaɗo taaɗin̰ ɔɔ: «Naaje se jꞋɔk mappa mii ute kɛn̰jge dio.»
39 Gɔtn se Isa taaɗ jeege tun mɛtin̰ ki ɔɔ jee se paac gaaŋɗeki dɔɔlɔ dɔɔlɔ ɔɔ kꞋjꞋiŋg do mu zɛɛrge tu. 40 Naaɗe iŋg rɛɛs se: jee mɛtin̰gen kaaru kaaru, jee mɛtin̰gen si‑mii si‑mii. 41 Gɔtn se Isa tɔs mappan mii ute kɛn̰jgen di se jin̰ ki, uun kaamin̰ raan, tɔɔm Raa, mappa se naan̰ dupin̰a ɔɔ ɛɗin̰ jeege tun mɛtin̰ ki ɔɔ naaɗe ɓaa nigin̰ jeege tu. Ɔɔ kɛn̰jgen di se kic, Isa gaaŋ nigin̰ jeege tu paac. 42 Ɔɔ gɔtn se naaɗe paac ɔs dɛrɛŋ ute maraadɗe. 43 Togŋ mappan naaɗe ɔs ɔɔp se, kꞋtuunin̰ se ɗooc gɔrnɔ sik‑kaar‑dio ɔɔ kɛn̰jgen naaɗe ɔs se kic ɓo ɔɔpga. 44 Jeegen ɔs paac se, naaɗe gaabge dupu‑mii.
Isa lee do maane ki
(Mt 14.22‑36; Jn 6.15‑22)
45 Naan̰ kɛn se sum ɓo, Isa ɗeek jeege tun mɛtin̰ ki ɔɔ kꞋjꞋook maakŋ markab ki, kꞋgaaŋ kꞋdeel kꞋɓaa do jɛŋ kɛn naane kaam aak gɛgɛr Betsaida kɔr naan̰ utu wɔɔk wɔɔk jeege se. 46 Kɛn Isa wɔɔk jeege aas se, naan̰ iin̰ ɓaa ook do kɔs ki gɛn keem Raa. 47 Kɛn markaba jaay aan daan maane ki se, kaaɗa ɓaaga ɔɔ Isa ɔɔp do jɛŋ ki kalin̰ ki. 48 Kaaɗ kɛn Isa jaay aakɗe, naaɗe dabar gɛn deepm maane taa kuulu ɔl deeb doɗe ki se. Kɛn gɔtɔ ɔɔpga baata aki kiip se, Isa ɓaa kɔŋ jeen̰ge se, leeɗo do maane ki, sakɗe ɔmb bɛyɛ aan gɔɔ aɗega deele. 49 Kɛn naaɗe jaay aak Isa lee lee do maane ki se, naaɗe aakin̰ se saap ɔɔ nirl nam. Gɔtn se naaɗe baag tɔɔɗn tɔɔyɔ, 50 taa naaɗe paac aakin̰ga, kɛse ɓo teecɗen nirlɗe. Gaŋ Isa naar taaɗɗen ɔɔ: «Ɔkki maakse tɔɔgɔ. Ɔn̰te Ꞌɓeerki, kɛse maama.» 51 Naan̰ ook maakŋ markab ki ute naaɗe. Gɔtn se kuulu ɗaara, num nakŋ se deel doɗe ɔɔ ɔkɗen taaɗ eyo. 52 Taa nakŋ‑kɔɔɓm naan̰ tɛɗ ro mappa ki se, naaɗe ɔnd te te mɛtin̰ eyo, taa biɗe ɔŋ booy ɔk mɛtn nakŋ se eyo.
Isa ɛɗ lapia jee kɔɔn̰ge tun taa naaŋ Genezarɛt ki
53 Kɛn naaɗe gaaŋ baar jaay aan taa naaŋ Genezarɛt ki se, naaɗe ɓaa ɗaar jɛŋ ki ɔɔ dɔɔk markabɗe. 54 Kɛn naaɗe jaay bɔɔyo maakŋ markab ki naatn se, jee se naar ɓaa aak jeel Isa. 55 Jeege se aan̰ wɔɔk taa naaŋ kɛn se paac ɔɔ tuuno jee kɔɔn̰ge do nakŋ tooɗɗege tu ɔɔ ɓaano gɔtn naaɗe booy jꞋɔɔ Isa utu se. 56 Gɔtn naan̰ aanga tak se, kɛn maakŋ gɛgɛrge tu, maakŋ naaŋ baat ki, kɛn maakŋ naaŋ magal ki, lɔ kɛn ɓee naat ki, jeege ɓaano ute jee kɔɔn̰ɗege bɔɔr ki. Ɔɔ naaɗe sɛl mɛtn Isa ɔɔ n̰Ꞌɔn̰ɗe num naaɗe kutn taa kalin̰ sum. Ɔɔ jeegen paacn̰ ut taa kalin̰ se, ɔŋ lapia.