13
Gila eefasia la Banabas ma la Saul
1 Ma tani profet ma nga ta'a ni kwaifa'ananaunga, gila to'oru la'u mola 'i Antiok, laloana nga fufu'i ta'a gila tagoto'o. Gila na: la Banabas, mala Simion laka'u gila fa'alataa 'ania “wane bobola'a,” la Lusias fa'asia 'i Saerin, mala Manaen laka'u gila langonia fe'enia la Herod nga kiingi, ma la Saul. 2 Alata ta'a lo'oori gila fo'asia God ma gila abu keto, Anoe 'ola Abu 'e fata 'ilo'oo faga, “Moru 'efasia la Banabas ma la Saul fagu 'agala agea nga taunga'inga lo'oo nau ku firi 'agaa'a fai.”
3 Burina gila abu keto ma gila fo'a, gila te'efou gila ka arua nga nimaga fafi 'agaa'a, sui ma gila ka ale 'agaa'a no'o.
La Banabas ma la Saul gala leka fani Saeprus
4 Ma tofuna nga Anoe 'ola Abu laka'u 'e alea la Banabas ma la Saul, gala ka leka no'o fana fanua 'i Selusia fa'asia fanua 'i Antiok, ma gala ka olofolo na faka fana nga mamalau 'i Saeprus. 5 Alata gala nigi na fanua 'i Salamis, gala ka kwairii 'ania fatalana God 'ubulana 'ifi ni fo'anga na Jiu. Ma la Jon Mak 'e leka la'u mola fe'eni 'agaa'a fana kwaibooninga agaa'a.
6 Ma alata gila leka fa'asia fanua 'i Salamis, gila ka olofolo fana fanua 'i Pafos. No'ona, gila to'odaria te'e wane 'i Jiu na'a latana la Bar Jisas. Ngaia 'e taunga'i na rufiniwai, ma ngaia nga profet 'ame to'o. 7 Ngaia 'e taunga'i fe'enia nga wane ba'ita na mamalau no'ona latana la Sergius Polus, wane su'a'ola. Sergius Polas 'e soea la Banabas ma la Saul te'ana, tofuna ngaia 'e siria 'ani longoa fatalana God. Ma gala nigi ma gala ka alafuu fe'enia. 8 Tafe'ua mala Bar Jisas ne'e taunga'i 'ania rufiniwai, na'a nga latana la'u la Elaemas na alafuunga 'i Grik, ngaia to'o'usia, ma ngaia ka irito'ona fana to'ofonosilana wane ba'ita lo'oori fa'asia gila ta tagoto'o la'u ala Jisas.
9 Ma Anoe 'ola Abu 'e fa'afongua la Saul na gila fa'alataa la'u mola 'ania la Pol, ma ngaia ka arua nga maana na wane lo'oo 'e taunga'i 'ania rufiniwai, 10 maka fata 'ilo'oo fana, “'I'oo 'ilaka'u no'o Saetan! 'I'oo marimae na ni 'ola le'a lo'oo te'efou, moko su'a le'a la'u mola na ta'ita'ina kotonga ria lo'oo, ma gani mai gani 'i'oo irito'ona fana bulosilana to'onga na God fana kotonga. 11 Aia, God te'e kwatea kwa'ikwa'inga famu na alata lo'oo no'o. Nga maamu te'e logo, ma 'i'oo sia agasia mola ta 'ola suria tani alata ngaa'i.”
Ma alata no'ona mola, maana la Elaemas 'e logo te'efou no'o, ma ka leka gagalo no'o fana wane 'ani dau na nimana ma ka talaia. 12 Alata nga wane ba'ita lo'oori ngaia 'e agasia nga 'ola lo'oori, ngaia ka tagoto'o no'o ala Jisas tofuna ngaia 'e 'alefo ba'ita na kwaifa'ananaunga agaa'a suria nga Alafa.
Gila nana'i 'i Antiok ma'e fanua 'ubulana gule'e lefu 'i Pisidia
13 Sui mala Pol ma tani ta'a ngaa'i na gila leka fe'enia, gila olofolo mai fa'asia fanua 'i Pafos, ma gila ka nigi na fanua 'i Perga, 'ubulana gule'e lefu 'i Pamfilia. Ma la Jon Mak ka leka no'o fa'asi 'agaa'a no'ona, ma ka ori no'o fani Jerusalem. 14 Sui ma gila leka fa'asia 'i Perga, ma gila nigi no'o 'i Antiok, ma'e fanua 'ubulana gule'e lefu 'i Pisidia. Na Sabat, gila ka leka 'ubulana 'ifi ni fo'anga na Jiu, ma gila to'oru no'o 'i wado. 15 Burina nga idunga lo'oo fa'asia nga Tagi ala Moses ma nga girigiringa na profet, nga ta'a na'ona'o na 'ifi ni fo'anga lo'oo gila kwatea alafuunga faga ma gila ka 'ilo'oo, “Wane goru futa, lauta moo'o molo to'o na alafuunga na kwaibooninga fana nga ta'a lo'oo, 'imeeru meru siria moo'o 'amolo alafuu faga.”
16 'Ilo'oo, ma la Pol 'e tata'e, ma ka lalokau 'ania nimana fana 'agila aloalo, ma ka tala'aea alafuunga maka fata 'ilo'oo, “Ta'a 'i Jiu, ma 'amooru ta'a na moru 'ame Jiu na'a mooru fo'asia God, moru gwalongo madi mai fagu! 17 God adauru ta'a 'i Jiu, ngaia 'e firia wawarifu dauru ma ka kwatea orioritana dauru ka aula na alata gila nana'i 'i Ijip, na lefu na'a fanua aga 'amoe. Ma God ka talaiga fa'asia 'i Ijip 'ania nga tegelangaa ba'ita aana. 18 Ma suria fai akwale'e farisi, ngaia 'e aga suriga 'ubulana gule'e lefu langalanga. 19 Ngaia ka tagale'enia fiu fufutalaa na fanua ba'ita 'i Kenan, ma ka kwatea wado no'ona fana ta'a aana. 20 Fa'asia alata na gila to'oru 'i Ijip leleka maka nigi na alata na gila leka fani Kenan, ngaia fai tangalau ma nima akwale'e farisi. 'I burina, God ka kwatea nga ta'a ni kwaisufaingaa faga, leleka maka nigi na alata laka'u ala Samuel nga profet.
21 Ma alata gila kwaisoe fana nga kiingi, God 'e firia la Saul 'ani ba'ita faga. La Saul na'a nga wela ala Kis, fa'asia nga fufutalaa ala Benjamin. Ma ngaia ka ba'ita faga suria fai akwale'e farisi. 22 Tafe'ua God 'e ofotaa la Saul, ma ka arua la Defete 'ani kiingi faga. Ma God ka fata 'i lo'oo suria la Defete, ‘La Defete, nga wela ala Jesi, ngaia na'a nga wane na'a 'inau ku aile'a ba'ita fafia, ngaia nga wane ne'e su'aai 'ani agea 'ola lo'oo nau ku siria ngaia 'ani agea.’ ✡ 1 Samuel 16:12
23 God 'e eefasia na fufutanga ala Defete, la Jisas, maka arua nga wane ni kwaifa'amooringa fana ta'a Israel, 'ilaka'u ngaia 'e fataarunga'i no'o 'ania. 24 'I na'ona la Jisas ngaia 'e tala'aea nga taunga'inga aana, la Jon laka'u 'e foulange'enia fana ta'a lo'oo te'efou 'i Israel, fana 'agila bulota'i mai fa'asia rianga aaga, ma gila ka naruabu. 25 Ma alata la Jon ngaia 'e galangi 'ani fa'asuia no'o taunga'inga no'ona ngaia 'e agea, ngaia ka fata 'ilo'oo fana ta'a, ‘Bala moru madafia iiria nau nga wane laka'u God 'e eefasia lo'oo no'o, tafe'ua nau 'amoe. Nau nga wane na moru kwaimamani fana 'amoe. Ngaia te'e leka mai burigu, mai nau ku 'ame to'omia no'o 'aku rubea nga butu 'i 'a'aena.’ ✡ Mak 1:7; Luk 3:16; Jon 1:27
26 “Ma mooru wane goru futa na fufutanga ala Ebraham, ma 'amooru ta'a na'a moru 'ame Jiu na'a mooru fo'asia God, God ngaia kwatea no'o mai fadauru nga alafuunga suria la Jisas ne'e fa'amoori 'adauru. 27 Aia, ma nga ta'a na'a gila nana'i 'i Jerusalem, ma nga ta'a na'ona'o aaga, gila 'ame su'aai na'a la Jisas ngaia nga Wane ni Fa'amooringa. Ma gila 'ame su'a mola na nga fatalana profet lo'oo, tafe'ua gila idumia na nga Sabat furifuri. Alata gila sufaa la Jisas gila faate'enia na'a fatalana ni profet ngaia 'e kwala'imori. 28 Gwa'a gila 'ame to'odaria mola ta 'ola na'a 'agila kwa'ia tofuna, ma gila ka soea la Paelat fana 'ani kwa'ia 'ani mae. 29 Ma 'i burina gila agea ni 'ola lo'oo te'efou na'a Girigiringa Abu ngaia 'e alafuu suria, sui ma gila lafua fa'asia nga 'ai folo, ma gila ka arua 'ubulana giru gwa'u. 30 Tafe'ua ma God 'e tata'ea fa'asia maenga. 31 Ma suria gani 'e aula, ta'a na'a gila leleka furifuri fe'enia fa'asia 'i Galili fani Jerusalem, gila agasia la'u mola. Ma alata lo'oo, gila alafuu no'o suria fana ta'a 'i Israel.
32 “Meeru meru leka mai fana 'ameru kwairii te'amooru 'ania nga Kwairiinga Le'a lo'oo na'a God 'e fataarunga'i 'ania fana wawarifu dauru, 33 ma ngaia 'e fa'ato'oa no'o fadauru no'o nga ru'uru'ua aana 'ania tata'elana la Jisas fana mooringa. Du'ana God laka'u 'e iiria na ruana ngunga na Sam ne'e 'ilo'oo, ✡ Sam 2:7
‘'I'oo nga Wela agu.
Tala'ina lo'oo nau na'a Mama'a amu no'o.’
34 “Aia, God 'e fataarunga'i fana 'ani tata'ea la Jisas fa'asia nga maenga, ma ngaia 'ato fana ngaia 'ani mae la'u. 'Ola lo'oori gila giria 'ubulana Girigiringa Abu lo'oo,
‘Nau taku kwatea famu
nga nanamanga abu na'a nau ku fataarunga'i 'ania fala Defete.’✡ Aesea 55:3
35 “Ngaia 'e kwala'imori no'o, suria la Defete 'e iiria la'u mola fana God 'ubulana nga Girigiringa Abu ma ka fata 'ilo'oo,
‘'I'oo sia alamia mola wane ni taunga'inga abu amu
'ani mae ma ka si'ini.’✡ Sam 16:10
36 “Na nga alata la Defete 'e momoori 'ua, ngaia 'e agea ni 'ola God 'e siria. Alata ngaia 'e mae, gila ka arua 'ubulana giru gwa'u 'i bobona koko'o aana, ma nga nonina ka si'ini. 37 Tafe'ua la Jisas nga wane na God ngaia 'e tata'ea fa'asia nga maenga, nga nonina ngaia 'ame si'ini. 38-39 'Ilo'oo, wane goru futa, 'imeeru meru kwairii te'amooru na'a God te'e 'olafanataa na rianga 'amooru 'ania maenga ala Jisas. Ta'a lo'oo te'efou na'a gila fito'o ala Jisas, God te'e lafua rianga aga fa'asiga. Lo'onga suria Tagi ala Moses, ngaia 'ame to'omia 'ani lafua rianga fa'aisga. 40 Moru aga suri 'amooru, fana nga 'ola na'a ni profet lo'oo gila fata suria ngaia 'e sia lau mola amooru, 41 suria God ngaia 'e fata 'ilo'oo,
‘Moru gwaalongo,
ta'a na'a moru malafofono na fatalagu.
Tamoru 'alefo,
ma tamoru mae.
Tofuna nau taku agea 'ola ne'e fa'anonifii 'amooru
alata moru momoori 'ua.
Moru 'ame tagoto'o na'a God te'e agea ni 'ola lo'oori,
gwa'a nga ta'a ngaa'i gila kwairii te'amooru.’ ” ✡ Habakuk 1:5
42 Ma alata la Pol ma la Banabas, gala ru'u no'o 'i maa fa'asia nga 'ifi ni fo'anga, nga ta'a lo'oo gila soega fana 'agila ori la'u mai na Sabat 'i buri, fana 'agila kwairii te'aga la'u 'ania ni 'ola lo'oo. 43 'I burina na'a nga ta'a lo'oo gila leka no'o fa'asia nga oguogunga lo'oori, ta'a 'i Jiu 'e aula fe'enia ta'a na'a gila 'ame Jiu, gila leka suria la Pol ma la Banabas. La Pol mala Banabas gala alafuu te'aga 'ania falatetenga fana 'agila ula ngasi na kwailaeta'afiinga na God.
44 Na Sabat 'i buri, galangia nga ta'a te'efou 'ubulana nga fanua lo'oo, gila nigi mai fana longolana nga fatalana la Pol ma la Banabas suria nga Alafa. 45 Ma alata ta'a 'i Jiu lo'oo gila agasia nga oguogunga lo'oori 'e ba'ita, manatalaga 'e kwaifii'i ba'ita. Ma gila fata ngenge'a fana ni 'ola lo'oo la Pol ngaia 'e iiria, ma gila ka fata sifo la'u mola aana.
46 Tafe'ua, la Pol ma la Banabas gala ka alafuu mangoto'o mola, ma gala ka fata 'ilo'oo, “Ngaia 'e to'omia fana 'amele tala'aea alafuunga madi suria nga fatalana God famooru Jiu lo'oo 'i na'o. Tafe'ua ma tofuna na'a moru ma'asini te'enia, ngaia 'e faate'enia na'a mooru moru 'ame to'omia mola ngarilana nga mooringa firi lo'oo. Ngaia na'a me'e mele 'akwasia mooru, ma mele ka leka te'ana nga ta'a na'a gila 'ame Jiu. 47 Mee'e mele leka te'ana ta'a na'a gila 'ame Jiu, tofuna God ngaia 'e ale 'amee'e maka fata 'ilo'oo,
‘Nau ku aru'o 'i'oo 'ilaka'u no'o nga uunu
fana nga ta'a na'a gila 'ame Jiu.
Nau ku ale'o fana 'i'oo 'ani kwairii
te'ana ta'a lo'oo te'efou fofona fanua lo'oo 'i wado
'ania 'olataa na'a nau ku agea fana fa'amoorilaga.’ ” ✡ Aesea 42:6; 49:6
48 Ma nga alata na'a ta'a na'a gila 'ame Jiu gila longoa 'ola lo'oo, gila aile'a ba'ita, ma gila ka baatafea nga kwairiinga na Alafa. Ma nga ta'a na'a God 'e firiga fana nga mooringa firi, gila ka fito'o no'o.
49 Ma nga fatalana God ka tagafia no'o nga fanua lo'oo te'efou, ma nga ta'a 'e aula gila ka longoa no'o fatalana God 'ubulana fanua no'ona te'efou. 50 Tafe'ua ma nga ta'a 'i Jiu lo'oo gila ka fata 'i manatalana ta'ageni ba'ita na gila 'ame Jiu na'a gila fo'asia God fe'enia tani ta'a na'ona'o 'ubulana nga fanua no'ona. Ma nga Jiu lo'oori, gila ka tala'ae no'o fana malate'ote'onga ala Pol ma la Banabas, ma gila ka belo 'agaa'a no'o fa'asia nga gule'e lefu lo'oori. 51 Ma gala ka tafula nga furfuru na wado fa'asia nga 'a'aegaa'a 'ilaka'u nga fa'abasunga no'o faga na'a God te'e sufaga tofuna ta'a gila ma'asini te'enia longolana fatalana God. Ma gala ka leka no'o fani Ikonium. 52 Ma nga ta'a gila tagoto'o 'i Antiok, gila ka aile'a ba'ita, ma gila fongu 'ania Anoe 'ola Abu.