25
Mwaka wa saba
(Kumbukumbu 15:1-11)
Mndewa Mulungu kalonga na Musa kuna mulima wa Sinai na kamulagiliza, “Walongele Waisilaili, ‘Vondamufike muna iisi yonimwing'hani, chila mwaka wa saba isi yolondeka ihumule. Sekeilimigwe kwa ichimu cha Mndewa Mulungu. Kwa miyaka sita mwizahanda migunda yenu na mwizadahulila mizabibu yenu na kwaha matunda yake, mbali mwaka wa saba ni mwaka wa kuhumuza isi, mwaka wa kuhumula wa Mndewa Mulungu. Sekemuhande migunda yenu hebu kudahulila mizabibu yenu. Chinhu chochose chochikota chenyewo sekemuchigobole, hebu sekemwahe zabibu muna imizabibu haidahuliligwe. Uwo wizakuwa mwaka wa isi kuhumula. Mwaka uwo wa isi kuhumula, isi izampatilani ndiya, mweye na watumwa wenu wa chilume na wa chike, wasang'hani wenu na nyambenyambe wamwenga wokala kumwenu. Isi izaweng'ha ndiya wanyama wenu wa kufugigwa na wanyama wa kumbago wowokala muna imigunda yenu.
Dugila da Miyaka Malongo Matano
“ ‘Mwizapeta miyaka saba miyanza saba, yose izakuwa miyaka malongo mane na kenda. Maabaho muna isiku ya longo ya umwezi wa saba, ili Siku ya Kuilumba, mwizamtuma munhu yatowe mhalati muna iisi yose. 10 Mwaka wa malongo matano mwizautenda kuwa wa chiidumwe kwa kugong'onda kuilegeha kwa watumwa wose muna iisi. Mwaka uwo wizakuwa wa kubweleza. Chila munhu kumwenu yoyaguligwe fana mtumwa, kolondeka yabwele isi yake na iwanhu wake. 11 Kwaviya mwaka uwo ni mwaka wa kubweleza, sekemuhande mbeyu hebu kugobola chinhu chochose chochikota chenyewo, hebu sekemwahe zabibu muna imizabibu haidahuliligwe. 12 Kwaviya mwaka uwo ni wa kubweleza, wizakuwa wela kumwenu, mwizakuja chinhu chochikota chenyewo muna imigunda.
13 “ ‘Muna umwaka uwo wa kubweleza, chila munhu kolondeka yabwele isi yake. 14 Uhagula isi hebu kuchuuza isi kwa miyago, sekeumbunze. 15 Bei ya isi yolondeka iilinge na miyaka mbaka mwaka wa kubweleza ukwiza. 16 One miyaka ihawa mingi kwizakongeza bei, na one ihawa midodo kwizahunguza bei, kwaviya bei yake izalingigwa fana viya mavuno yake yoyokuchuuziya. 17 Sekemuibunze, mbali mumdumbe Mulungu wenu. Niye niiyo Mndewa Mulungu, Mulungu wenu.
18 “ ‘Zindilileni ndagilizi yangu na kutenda vinilagilize, muladi mugendelele kukala bila kudumba muna iisi. 19 Isi izakwima matunda yake na mwizakuwa na vinhu vose vimulonda kuja, na mwizakala bila kudumba. 20 One muhalonga, “Chizakuja choni muna umwaka wesaba one hachihandile hebu kugobola?” 21 Muna umwaka wesita nizaitemela mate isi, nayo izampatilani ndiya za kuwafaya kwa miyaka mitatu. 22 One muhahanda migunda yenu muna umwaka wenane, mwizakuwa mung'hali moja vinhu vimugobole umwaka. Mwizagendelela kuja mbaka vondamugobole mwaka wa kenda.
Wajibu wa kubweleza
23 “ ‘Siku zose isi sekeichuuzigwe, kwaviya isi ni yangu. Mweye ni nyambenyambe na wafosanzila muna iisi yangu. 24 One isi yenu ihachuuzigwa, haki ya mwene kuikombola izamanyika.
25 “ ‘One ndugu yako yahawa ngayengaye na kuchuuza isi yake, ndugu yake wa habehi kezaikombola. 26 One munhu iyo yahawa kabule ndugu wa kuikombola, mbali hamwande kokuwa tajili na kodaha kuikombola, 27 kezapeta miyaka kulawa viyachuuze na kuliha hela kulingana na miyaka isigale kufika mwaka wa kubweleza. Munhu ija yagulile isi kolondeka yambwelezele. 28 Mbali one hadaha kuikombola, izasigala muna yamakono ya ija yagulile mbaka mwaka wa kubweleza. Muna umwaka uwo, isi iyo yolondeka ilekigwe na kubwelezigwa kwa ija yachuuzile, nayo kezabwela isi yake. 29 One munhu yahachuuza kaye yake iyokala ili mgati ya dibululu dodizengigwe ng'huta, kezadaha kuikombola kwa chipindi cha mwaka umwe kwandusila viyachuuzile. Kwa mwaka uwo wose kezakuwa na haki ya kuikombola. 30 Mbali one kaye ili muna dibululu dizengigwe ng'huta haikomboligwe kwa chipindi cha mwaka umwe, izakuwa ya ija yaigulile siku zose muna zinyelesi zake zose, hebu haizabwelezigwa muna umwaka wa kubweleza. 31 Mbali kaye zili muna ivibululu zili hazizungulusiligwe ng'huta, zizapetigwa hamwe na migunda, nazo zodaha kukomboligwa na zizabwelezigwa muna umwaka wa kubweleza. 32 Hata ivo kaye zili muna yamabululu ya Walawi, Walawi wodaha kuzikombola lusita lolose. 33 One imwe wa Walawi haikombole, kaye ichuuzigwe yolondeka ibwelezigwe kwa mwenyewo muna umwaka wa kubweleza, kwaviya kaye zili muna yamabululu ya Walawi weng'higwa kuwa zawo kulawa kwa Waisilaili. 34 Mbali migunda yose ya kudimila Walawi ili muna yamabululu yawo, sekeichuuzigwe, kwaviya uwo ni uhazi wawo siku zose.
Kuwazima ngayengaye
35 “ ‘One ndugu yako Muisilaili yahawa ngayengaye na hadaha kuitunza mwenyewo yahawa hamwe na weye, kolondeka umtunze muladi yagendelele kukala na weye. Mtendele fana nyambenyambe hebu mfosanzila yokala kumwako. 36 Sekeulonde yakongeze hela imwenga muna ihela iyakwazime, mbali umdumbe Mulungu wako muladi ndugu yako yadahe kukala hamwe na weye. 37 Sekeumwazime hela kwa kulonda yakulihe limangwe, hebu kumwing'ha ndiya muladi yakulihe limangwe. 38 Niye niiyo Mndewa Mulungu, Mulungu wako, yonikulavile isi ya Misili muladi kukwing'ha isi ya Kanaani, muladi niwe Mulungu wako.
39 “ ‘One ndugu zenu Waisilaili wokala habehi na mweye wahawa ngayengaye na kuichuuza kumwenu, sekemuwatende wamsang'hanileni fana watumwa. 40 Molondeka mukale nawo fana wasang'hani wa kulihigwa hebu wafosa nzila. Wezamsang'hanilani mbaka mwaka wa kubweleza, 41 maabaho wezasegela wawo na wanawo na kubwela ukaye yawo, wabwele kuna uuhazi wa tati zawo. 42 Kwaviya Waisilaili ni wasang'hani wangu woniwalavile muna iisi ya Misili, sekewachuuzigwe fana watumwa. 43 Sekemuwatawale ndugu zenu Waisilaili chiusede, mbali mumdumbe Mulungu wenu. 44 Iviya modaha kuwagula watumwa kulawa mwa nyambenyambe wokala zisi zili habehi yenu. 45 Iviya modaha kuwagula watumwa kulawa kwa nyambenyambe wowokala hamwe na mweye. Wawo wowelekigwe muna iisi yenu wodaha kuwa wenu. 46 Modaha kuwaleka wawe fana uhazi wa wanenu, mwizawatenda kuwa watumwa siku zose. Mbali sekemuwatawale ndugu zenu Waisilaili chiusede.
47 “ ‘One nyambenyambe hebu mfosanzila yokala kumwenu kokuwa tajili na ndugu yako Muisilaili kokuwa ngayengaye na kuichuuza kwa nyambenyambe iyo hebu mfosanzila iyo hebu kwa ndugu zawo, 48 kodaha kukomboligwa yahakomeleza kuichuuza na ndugu yake yoyose kodaha kumkombola. 49 Mtumba wake kodaha kumkombola, hebu mtani wake hebu ndugu wa habehi muna ulukolo lwake. Iviya yeye mwenyewo kodaha kuikombola one yahapata utajili. 50 Yeye hamwe na ija yamgulile, kezapeta miyaka kwandusila viyaichuuze mbaka mwaka wa kubweleza. Bei ya kulekigwa yailegehe izalinganyizigwa na maliho ya usang'hano wake. 51 One isigala miyaka mingi, kezaliha nyingi kwa ukombola wake. 52 Mbali one isigala miyaka midodo kufika mwaka wa kubweleza, kezaipeta fana viili peta ya miyaka yake, ivo niivo vondayalihe galama ya kukomboligwa kwake. 53 Siku zose msang'hani ziyokala kwa mwenevale wake, kolondeka yatendeligwe fana msang'hani wa kulihigwa chila mwaka. Hamulondeka kumtendela kwa usede. 54 One munhu iyo hakomboligwe kwa nzila izo, muna umwaka wa kubweleza kolondeka yalekigwe yailegehe, yeye na wanage. 55 Kwaviya Waisilaili ni wasang'hani wangu, woniwalavile muna iisi ya Misili. Niye niiyo Mndewa Mulungu, Mulungu wenu.