1 Ana e kolulagi nene, pogos nap̃a mrae siar pa metava, yerkawa kiena ne yaru wa lala amio nasumonena kiena ne le Israel lala, la atotano ke sina ga vena aviranar ruru li mrapa tai, vena kilaen Yesu mare. 2 Pogos nap̃a la apisayu p̃isi, ana la apiar limana ne Yesu, la ap̃ure naga pa puna ne P̃aelat, nap̃a naga pe p̃arin sup̃e nae Rom nap̃a naga pisuar ke Israel e pogos nene, ana la amligan Yesu e limana ne P̃aelat nene, vena naga lip̃ere naga.

3  Yum̃aena 1:18,19Ana Sutas, nap̃a naga pielua Yesu p̃isi, naga pisu kilale nap̃a la amlip̃ere Yesu p̃isi rui asape naga monar mare, ana e pogos nene naga mloge si piowagan suri nap̃a naga kila. Ana naga pilon si kiena sitomena narui, ana naga p̃ar si selpa lualima yam telu nene, pa yerkawa la nap̃a apul naga sumo. 4 Ana naga pisa pan la, pisape “In na nekila mlamulena viowa nene, nap̃a inu nepielua yaru tai nap̃a pe kila re nena suri tai, ana kiau visena na kila na yoko awem̃ar naga mare.”

Ana yerkawa la nene apisa ga pania, apisape “Ei, ve oimi otag re si van imimi. Imimi mep̃isin ko pa rui.”

5 Ana Sutas silin tetain kilavaru nene su tano e loyum̃a wa m̃ana Ntewa, ana naga pa vanua, pa telan kolmekina e kilika, naga mare.

6 Ana yerkawa kiena ne yaru wa lala, la apano ap̃ar kilavaru nene, ana la apisape “Kilavaru nene, kuruta kana yaru mlau vanon rui, a e kieta navisaluaena, ita tap̃atete teligan kilavaru na sanene va teke karo na Yum̃a Wa M̃ana Ntewa.” 7 Ana lala apisayuia, ana amla kilavaru nene, apa apul kinakinas nen porotano tai nap̃a nanua sumo, la apisape kiena kia “Porotano na piaki,” ana la amligan narin porotano nene pe lotap kiena ne wolawa lala. 8 Vanon suri ne nanene, pimi tol nanagane, yaru lala apisa ke narin porotano nene, asape “Porotano na Kuruta.”

9 A suri ne nanene kila visena tai kiena ne Navisawalena Serem̃aea pimi pe lelaga, nap̃a sumo naga kiena visena pisape

11 Ana la ap̃ure Yesu pimi sum̃alu se marana ne P̃arin Sup̃e P̃aelat, ana naga piun tan Yesu, pisape “?Ko ope P̃arin Sup̃e kiena ne le Israel lala, pona peraga?”

Ana Yesu pisatam̃ea, pisape “Naga ke narui, sane ko opisa ke ne.”

12 Ana pogos nap̃a yerkawa kiena ne p̃arin yaru wa lala amio nasumonena lala apisavisawal suri moki e Yesu, ana Yesu pisatam̃e re si suri tai poli. 13 Naga topuru ga tom̃a sanene, ana kila P̃aelat piun sina ga tania, pisape “?Sanape, ko pe ositom re nap̃a la apisa suri viowa la moki e ko poli?”

14 Ana e lepas na suri la nene nap̃a la asum̃a apisa ke ne, ana Yesu pe pisatam̃e re si suri tai pan la poli, ana P̃arin Sup̃e nene milan pap̃isi.

15 Ana e pogos nene, la asike e pog na P̃ap̃agena na Sitom̃alena Natamaliaena na wa, ana e kayui punu ga e p̃ap̃agena nene, P̃arin Sup̃e nae Rom nene naga silaga kila suri tai pa le Israel lala. Naga kila nap̃a visae la p̃asia asike e yum̃a naloge viowaena, la akilia avisa kia kiena ne yaru ve taaga nap̃a la sinelania, ana yokorena P̃aelat naga ligan lua naga molue. 16 Ana e pogos nene, yaru na kilaen politik tai naga mom̃a e yum̃a naloge viowaena, nap̃a yaru la akilia ruru naga, kiena kia Yesu P̃arap̃as. 17 P̃isi na, pogos nap̃a p̃ina lala apimi ape moki lele taaga e marana ne P̃aelat, ana naga piun tan la, pisape “?Amiu sinemiun asape neligan lua ane molue sina im̃asu pun amiu? ?Sinemiun Yesu P̃arap̃as, pona Yesu nap̃a apio ke asape Navisaarena?” 18 P̃aelat piun sanene, vanon nap̃a naga kilia p̃isi rui nap̃a yerkawa ga lala kiena ne le Yu lala, la ap̃ure Yesu pimi puna, sane yum̃aena na vielueen ga, vanon nap̃a apisu nap̃a kiela yeririna tap̃ena lala akekaran Yesu pap̃isi.

19 Ana e m̃ena ga e pogos nap̃a naga totano ke e lelen nalip̃ereena vena akila navisena nene, ana wona mligan visena pimi pania, pisape “Ko ve okila re suri tai va yaru nene. Naga pe kila re suri tai poli, ana na kolemalo nomomalio, nepisu naga, ana nanagane nemloge ke piowa vanon pap̃isi.”

20 Sanene narui, P̃aelat sinenan pisape ligan lua Yesu naga vano, ana yerkawa lala kiena ne yaru wa lala amio nasumonena kiena ne le Yu lala, la akila kare sitomena kiena ne yeririna lala, la am̃areran la pap̃isi vena la monar avisa va P̃aelat vena naga ligan lua P̃arap̃as nene vano, a naga monar kila Yesu va mare.

21 Ana P̃arin sup̃e nene piun sina ga tan la, pisape “?Amiu sinemiun asape netam̃an yaru la lua nene, ana ane molue ga sane?”

Ana la apisatam̃ea, apisape “Imimi sinemimin P̃arap̃as.”

22 Ana P̃aelat piun tan la, pisape “Poga ga, ana visae ve sanene, p̃isi na nekila ve sanapen Yesu nene nap̃a apio ke naga asape Navisaarena?”

Ana la punu ga apionia, la apisape “!Asuar naga e laki torovia!”

23 Ana P̃aelat piun tan la, pisa pisape “?Vanon ya? ?Naga kila suri ya nap̃a piowa?”

Ana la apion manene la pa metava sane, la apisa apisape “!Asuaria, asuar naga e laki torovia!”

24 Ana P̃aelat pisu nap̃a naga tap̃atete si taulu la, vanon nap̃a pupia m̃aagena pap̃isi nap̃a pa ke metava rui, ana naga kus pialo na wii tai, ana e maran yeririna la nene, naga kevan limana ea, ana naga pisape “Kuruta na yaru nene naga pe su re e inu poli. Kiena marena, naga kiamiu yum̃aena ga nene.”

25 Ana pogos nap̃a yaru la amloge visena nene, la akiikii ke sina ga, apisape “Poga ga ne, suri ke nap̃a imimi sinemimin ke nanene narui e, nap̃a kiena marena pe kiamimi yum̃aena, a nap̃a kana kuruta sum̃a e imimi memio narimimi lala.”

26 Ana P̃aelat mligan lua P̃arap̃as molue si p̃asup̃e pa pula, sa nap̃a la sinelania, ana naga mligan Yesu e limana ne kiena li na mara lala vena akoa naga, a vena aure naga va asuaria e laki torovia.

27 Ana yaru na kilaena mara lala kiena ne P̃aelat, la atar Yesu ap̃urelua pa vanua e yometava na kiena kumali nene, ana la apio pa kiela p̃egas nen li na mara tap̃ena lala vena la aimi avisu Yesu. 28 Ana la amiyenlua m̃ana kulsota, ana amiyen kulkota tai e naga nap̃a marana pe melia vivaga sa nap̃a p̃arin sup̃e la amiyen, 29 ana la ap̃ar nenos nen kilsirili, ana ap̃an ruruia, amligan e p̃arina, sa nap̃a karo na p̃arin sup̃e tai, a amligan m̃ena lakiavio tai e limana na p̃amarua vena lararia. Ana la asum̃a akinai tano pania, la asum̃a akirakirai viowa pania, la apisa apisape “!Imimi meva tanon ko, ko nap̃a ope P̃arin Sup̃e kiena ne le Yu lala, imimi memieluar ko!” 30 Ana la asum̃a apilasiria naga, a amla lakiavio nap̃ani, asum̃a am̃e p̃arina Yesu ea. 31 Ana pogos nap̃a la akirakirai piowa pania p̃isi, ap̃arlua kulkota nene e naga, ana amien si m̃ana kulsota la e naga, ana atar naga, apano vena asuar naga e laki torovia.

32 Ana pogos nap̃a li na mara lala la asumon Yesu apa ke narui, amal yaru tai nae Saerin, kiena kia Saemon, ana la am̃areran pania asape naga towe kus laki torovia kiena ne Yesu vano. 33 Ana la apa atol kunus tai, kiena kia Kolkota, nap̃a kana kinasia na asape yo nap̃a sane puriu na piap̃arin yaru. 34 Pogos nap̃a apimi aporu e wos nen kunus nene, ana la sinelan asape ala kuruta namunena va Yesu vena munia, ana kuruta namunena nene was nen suri tai nap̃a melkalka sike ea, vena kila tasnena ne Yesu kapulu ga, ve lae manene re, ana pogos nap̃a Yesu munli suri nene, naga yepen mavin si munena.

35 Ana la atar Yesu, asuari naga e laki torovia. P̃isi na, la akila sa nap̃a amlil m̃apila, vena alual li nap̃a ane war m̃ana kulsota tai, a ane war tai, 36 ana la atotano atom̃aga e yo nene vena akirakira m̃aga va avisu naga. 37 Ana la asiri navisawalena tai, asuari teke metavan p̃arina, nap̃a pisawal suri nap̃a la am̃em̃ar naga mare vanonia, nap̃a pisa pisape “Yesu nene, P̃arin sup̃e kiena ne le Yu lala.” 38 Ana e pogos nene, yaru navinauena lalua, asuari m̃ena ga la luoka e laki torovia sa ke Yesu, la amligan tai e lepasnena na p̃amarua, tap̃ena e lepasnena na p̃am̃eli.

39 Ana yaru la nap̃a asum̃a amialoro ke apa e yo nene, asum̃a asisilin p̃arila, apisalele kare Yesu p̃isa, la apisa apisape 40  Mat 26:61; Yoan 2:19“!Ke, suwala! Ko nene, nanua sumo ko opisa opisape ko okilia owe plan Yum̃a Wa M̃ana ne Ntewa, ana ovisirlua ke sina ga e legiena ve telu ga, ana sanape narui? !Poga, ko ga otamalia ko lia! !Visae ko ope narin Ntewa kemua lelaga, ko otapulu e laki torovia nam̃a, otomi tano!”

41 E p̃elaga m̃a nena ga nene, yerkawa lala kiena ne p̃arin yaru wa lala, amio navianena na navisaluaena, a li na sumonena kiena ne le Yu lala, la asum̃a apitalia kare naga pap̃isi, 42 la asum̃a apisa ke, apisape “!Pona naga tamalia m̃a yaru tap̃ena la moki yo rui, ana naga mninue kare si narui, tap̃atete si tamalia naga! ?Ana naga pe kieta p̃arin sup̃e ita le Yu lala, pona peraga? Popon naga vitomi tano e laki torovia nanagane, vena ita telelaga e naga. 43 A yaru nene pisape naga piawa e Ntewa, ana pisape naga Narina ne Ntewa. !Poga ga, tevisulia, visave Ntewa kekaran naga, yoko naga tamalia naga nanagane narui!”

44 Ana yaru navinauena la lua nene, nap̃a asuar la e laki torovia amio Yesu, la m̃ena ga luoka asikol sina visena viowa kiena ne la nene pania.

45 Ana kolipae ga, yemalolo pimi kalo make yo punu ga e yo nene, pano tol mrae telu yepekilavi, 46 a lavis ga e pog nene, Yesu mlokai keviu e kiena visena ruru napo, pisa pisape “?Eli, Eli, lam̃a sap̃atani?” nap̃a kana kinasia sape “?Kiau Ntewa, kiau Ntewa, sanape nap̃a ko omligan inu nem̃eke sanene?”

47 Ana yeririna lap̃asia nap̃a asum̃alu asum̃a e yo nene, nap̃a la asum̃a apisuvisu ke suri la nene, ana amlogepalia nap̃a Yesu mlokai sane, ana la apisa apisape “Ke, yaru nene sum̃a pio ke yermarua Elaisa, vena imi iila naga-o.” 48 Ana veraga ga, lala yaru tai kiriri pimi, mla lumlum tai, taron kuruta namunena nap̃a melkalka pa ea, miyurar te laki tai, ana kian va Yesu munia. 49 Ana yaru tap̃ena lala apisa apisape “!Osuwa! Tevisulia wa, pona yokorena yermarua Elaisa vitomi tamalia naga, pona ve vitomi re.”

50 Ana Yesu mlokai manene sina, ana p̃ere maron kiena yalua, tam̃an ninuna pano, mare p̃an.

51 Ana pogos ke ga nene, pupia kulmrae nap̃a e Yum̃a Wa M̃ana ne Ntewa, nap̃a mono ke yo wa nap̃a pe yo wa pap̃isi, naga purp̃a pito ga lika, siar metava pito tol tano. A yemninu, a pupia kilavaru lala pororowa la, 52 a e lotap, tampona na yaru mesmesu la moki na nanua sumo apikevike, ana kana yaru ne lala amamal sina. 53 Ana la amolmolue e kiela tampona lala, ana siraun pogos nap̃a Yesu m̃ena ga mali sina ga e marena, la nene amial apa garu pulkumali wa Yerusalem, ana yaru la moki nap̃a apisula.

54 Ana li na mara lala, amio kiela yerkawa, nap̃a la asum̃a apisusuari ke Yesu, pogos nap̃a la amloge yemninu, a apisu suri la nap̃a kakate, la amilan pap̃isi, la sinela kurkur pano-o amiyuyuwawa, ana la apisa apisape “!Aulai, yaru nene naga pe Narina ne Ntewa kemua lelaga nap̃a ne!”

55  Luk 8:2,3Ana sira la moki pap̃isi e yo nene, la asum̃a asum̃alu asike la perina sane, la asum̃a apisuvisu ke Yesu. La nene, naga la nap̃a amolue garu Kalele nanua sumo, la asum̃a ataveve m̃a Yesu pano-o, a asum̃a amiila naga. 56 Ana likan sira la nene, ana Maria tai nap̃a sira nae Maktala, a Maria m̃ena nap̃a anenane Semes amio Yosop, a sira m̃ena nap̃a wona ne Sepeti.

57 Ana yaru tai nae Aramatia sum̃a ga, nap̃a naga pe yaru na suri moki, kiena kia Yosop, a naga pe nalogena kiena ne Yesu tai. Ana pogos nap̃a lavisi mrae vito tano, 58 naga pa sum̃alu se marana ne P̃aelat, piun tania pisape kus tasnena ne Yesu. Ana P̃aelat pisa pa kiena li na mara lala, vena la akus tas nen Yesu imi vania. 59 Ana Yosop kus tasnena ne Yesu, mliluwoia e kulmrae tai nap̃a miyuwowo ruru po, 60 ana naga pa mligan m̃eke e puluve viu nap̃a naga m̃ana, nap̃a la ate mare ga p̃isi ga na wa. Ana la amelilivin pupia kilavaru na monoen puluve nene, pimi mono pulusa, ana Yosop la ap̃asup̃e si apano. 61 Ana Maria lalua nene, nap̃a lala tai nae Maktala, amio tap̃ena nene, lalua apimi asike e yo nene, la atom̃a tano ato mesmesun ga pulmaran puluve nene nap̃a tasnena ne Yesu m̃eke ea.

62 Ana suri la nene la apimi kakate e legiena na kilaen suri la punu ga su ruruia sum̃ate Legiena Wa. Ana e legiena tap̃ena, nap̃a sane Legiena Wa nene narui, yerkawa kiena ne yaru wa lala amio Varasi lala la apa asum̃alu ase marana ne P̃aelat, 63  Mat 16:21, 17:23, 20:19; Mak 8:31, 9:31, 10:33,34; Luk 9:22, 18:31-33ana la apisa apisape “Mesape mevisa ga van ko, P̃aelat, nap̃a imimi mesitom̃al ke visena kiena ne yaru na visokanena nene na wa, nap̃a pogos nap̃a naga mali ke ga wa, naga sum̃a pisaar pisape ‘Siraun legiena ve telu, p̃isi na nemali ke sina ga.’ 64 Ana visae ve sanene, imimi sinemimin mesape meviun tan ko sanini, mesape ko oligan kiom̃a li na mara lap̃asia ava avisuar e puluve nene, vano vano tol kana legiena telu nene warovia. Visae peraga sa p̃isi kiena nalogena la ava akusvinaun tasnena, ana p̃isi na la avisokan, avisawal va yaru lala, avisave ‘Naga mali sina e marena rui.’ A visae la akila ve sanene, p̃isi na kiena navisokanena maro nene yoko imi viowa la sane, taulu nap̃a nasumo.”

65 Ana P̃aelat pisa pan la, pisape “Poga ga, aure kiau li na mara lap̃asia avano. Amiu akilia ava akila ruru make suri punu ga sa nap̃a amiu ava akirakiravan ruru yo nene.”

66 Ana la apano, amligan pilu tai e kilavaru nap̃a mono ke puluve nene, nap̃a visae yaru tai melilivin kilavaru nene, p̃isi na pilu nene worovia, ana p̃isi na akilia avisu kilalea. Ana la amligan m̃ena li na mara lala asum̃a akirakirava e puluve nene.