12
ये़सुरे़ कुबिःन् इःप्‍मा नाःप्‍मा पोःङ्
खे़ल्‍ले़ चोगुल्‍ले़ नसानिबा हिङ्‌मन्‍ले़ कुयाःम्‍बेओ कम्‍म्‍याक् यरिक् तोःन्‍दिहाॽरे़ खुनिॽ लुम्‍मो आवाॽबाल्‍ले़ चोगुल्‍ले़ याप्‍मि के़हम्‍बा पाःन्‍हाॽ नु के़रे़क् परिक्‍ले़न् याप्‍मि के़घःबा लायोहाॽ लाप्‍फुसुम्‍लो, हे़क्‍क्‍याङ् निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ ने़स्‍सु आबिरे़बा लोःक्‍लोःक्‍के चाःत्तो नासि थःत्तुम्‍ल लोःक्‍तिरो॥ आनिॽ नसाःन्‍निन् के़हेःक्‍पा नु कुलिङ्‌धो के़गे़प्‍पा ये़सुःन् ओमे़त्तुम्‍लो॥ ताःन्‍दि के़दाःबा ओमु लॽमाल्‍ले़ लागि सिलाम्‍साक्‍मा सिङ्सम्‍दाङ्‌बा इनोगे़न् तुक्‍खेःन् नु नाधामान् खुने़ॽ थेआङ् मे़न्‍इःत्ते थरुआङ् निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ कुहाङ्‌युक्‍नाःल्‍ले़ कुजुप्‍साङ्‌ले़प्‍माङ् युङ्‌सिङ्‌लो॥
लायोबा मनाहाॽरे़ खुने़ॽ कुदक्‍ले़ङ्‌ङो मे़दारुबा अक्‍तङ्‌बा पाःन्‍हाॽ के़धम्‍बा ये़सुःन् निङ्‌वाॽ इःत्ते़म्‍मे़ॽओ, हे़क्‍केःल्‍ले़ खिनिॽ निङ्‌वाॽबो नायो के़म्‍बोःक्‍खिन्‍लो, हे़क्‍क्‍याङ् खिनिॽ सक्‍माआङ् मे़बुॽने़न्‍लो॥
निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिन् पानुदिङ् पाः कुइसिःक् चोःक्
खिनिॽ लायोःल्‍ले़ कुदक्‍ले़ङ्‌वाओबा थङ्‌ङो के़वयिसाङ् सिःमालिङ्‌धोओ थारिक् मे़ङ्‌गे़त्ते के़वयिॽरो॥ खिनिॽ आबुगे़न् आस्‍साःसे लॽरिक् के़म्‍मे़त्तिबा खाहुन्‍निन् निङ्‌वाॽ के़भेःत्‍छुम्‍बि?
“आबुगे़न् आस्‍साःए, यहवे दाङ्‌बाल्‍ले़ कुहे़न्‍थिम्‍मिन् याङ्‌याङ् मे़इःत्ते़न्‍ने़ॽओ, हे़क्‍क्‍याङ् खुने़ॽ के़भे़ःक्‍किल्‍ले़ के़निङ्‌साङ्‌मे़बुगे़न्‍ने़ॽओ, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ आत्तिन् यहवे दाङ्‌बाल्‍ले़ लुङ्‌माॽ तुक्‍तुॽ, खे़न् हे़न्‍थिम् याक्‍तुॽ, हे़क्‍क्‍याङ् खुने़ॽ ते़न्‍दिङ् चोगुबा आत्तिन् कुस्‍साःन्‍छाङ् खुम्‍दिङ् पिरुॽरो॥”* सिवादिङ्‌खाहुन् ३.११-१२
इनोगे़न् तुक्‍खेःन् हे़न्‍थिम् कुइसिःक् थरे़म्‍मे़ॽ, थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ खिनिॽ आबुगे़न् कुस्‍साः कुइसिःक् के़इःत्तिॽरो॥ आत्तिन् पाःल्‍ले़ आबुगे़न् कुस्‍साःन् हे़न्‍थिम् मे़याक्‍तुन्‍बे? खिनिॽ आत्तिन्‍हाॽरे़ पाःलाम् काक् साःहाॽरे़ खोःमा के़बोःङ्‌बा हे़न्‍थिम्‍मिन् के़ङ्‌घोःसुम्‍मिन्‍ने़ फाॽग्र खिनिॽग से़क्‍खाबा साः मे़ःन्, कर खोॽसानिङ्‌लो॥ आल्‍ल इक्‍साबा आनिॽ पाःहाॽरे़ हे़न्‍थिम् आम्याक्‍ते़ल्‍ले़ग आनिॽ मिङ्‌सो इङ्‌धाःङ् आबिरुम्‍सिम्‍लो॥ खे़न्‍नुःल्‍ले़आङ् यरिक् आनिॽ याम्‍साम्‍मिल्‍ले़न् पाःल्‍ले़ हे़न्‍थिम् आयाक्‍किल्‍ले़ आनिॽ से़क्‍खाबा हिङ्‌मन् खोःमा फाॽआङ् खे़न् हे़न्‍थिम्‍मिल्‍ले़ कुयुक्‍को ताःमा पोःङ्‌लो॥ 10 थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ इक्‍साबा आनिॽ पाःहाॽरे़ कुभा तङ्‌बे थारिक् खुनिॽ मे़ले़स्‍सु मे़निःसुबा यारिक् हे़न्‍थिम् आम्‌याक्‍लो॥ कर निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिन् कुइसिःक् सेसेबा आबोःङ्‌ल फाॽआङ् आनिॽ इन्‍धाःक्‍ले़ लागि खुने़ॽ हे़न्‍थिम् आयाक्‍लो॥ 11 आत्तिन् हे़न्‍थिम्‍मिन्‍नाङ् खोःमा ये़म्‍मो खे़न् सिराॽ के़धाङ्‌बा मे़जोःक्‍ने़न्‍लो कर कङ्‌ग साक्‍लो, हे़क्‍केसाङ् याङ्‌सि खे़न् हे़न्‍थिम्‍लाम् सगे़धासिङ्‌बाहाॽ साम्‌योनिबा हिङ्‌मन्‍नो मे़हिङ्‌ङाङ् सनारुङ् मे़घोःसुॽरो॥
12 खे़ल्‍ले़ चोगुल्‍ले़ सोरो के़लॽबा हुक्‍हाॽ फोःक्‍खे़म्‍मे़ॽ हे़क्‍क्‍याङ् थे़गक्‍कक् के़यङ्‌बा थुङ्‌बोहाॽ के़धुम्‍बा चोगे़म्‍मे़ॽ॥ 13 लाङ्‌सक्‍पाहाॽ मे़वेःत्ताङ् मे़न्‍जोःन्‍ने मे़ङ्‌गे़ङ्‌ङे लाङ्‌घेःक्‍मा मे़सुक्‍ल फाॽआङ् खिनिॽ लाम्‍मिन् तोःन्‍दे़म्‍मे़ॽओ॥
निङ्‌वाॽफुमाङ्‌लाम् साम्‍दिङ्
14 काक् मनाहाॽनु सनारुङ्‌ङो वाॽमा नु सेसे पोःङ्‌मा काक् परिक्‍ले़ तम्‍सिन् चोगे़म्‍मे़ॽओ॥ सेसे मे़म्‍बोःङ्‌ङेग आत्तिन् मनाःल्‍ले़आङ् यहवे दाङ्‌बान् मे़निःसुन्‍लो॥ 15 हे़क्‍क्‍याङ् खिनिॽ लुम्‍मो आत्तिन्‍नाङ् निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ कुलुङ्‌गुम् मे़ङ्‌घोःमनाबा मे़बोःङ्‌ने़न्‍ल, सिक् पोःक्‍माल्‍ले़ खेमा थक्‍मा मे़भोःक्‍खुन्‍ल, हे़क्‍क्‍याङ् खे़न् निङ् कुइसिःक्‍पा सिक्‍कुःमाल्‍ले़ वेॽ मनाहाॽआङ् मे़जिःन्‍दुन्‍छिल्‍ल फाॽआङ् सिङ्‌सिङ् लॽरे़म्‍मे़ॽओ॥ 16 हे़क्‍क्‍याङ् आत्तिन्‍नाङ् चागे़लाम्‍बा इग्र ए़साउ हे़क्‍तङ्‌बा निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिन्‌मे़ङ्‌गोःप्‍मना मे़म्‍बोःङ्‌ने़न्‍लरो॥ खे़ल्‍ले़ग चामा थुङ्‌मारे़लागि तुम्‍बा कुयुक्‍किन् ले़क्‍तुरो॥ 17 हे़क्‍क्‍याङ् याङ्‌सि कुम्‍बालाम्‍बा मुॽइसाम् खोःमा फाॽआङ् आक्‍खे़न् कोःत्तुसाङ् खे़न् नाॽरे़बा पाःन्‍निन् खिनिॽ के़निःसुम्‍लो॥ खे़ल्‍ले़ कुमिक्‌वा थाःसुर मुॽइसाम् खोःमा निङ्‌वाॽ चोगुसाङ् ताप्‍फे़ःम्‍बा कुयाःम्‍बक्‍लाम्‍बा नुःङ्‌मा ये़म्‍मिन्‌ले़क्‍ते़बेआङ् वये़रो॥
18-19 खिनिॽग सिनाइ कोःक्‍मा हे़क्‍तङ्‌बा सुःमा सुक्‍के़दे़प्‍पा दे़न्‍नो मे़न्‍दाए के़वयिॽ, हे़क्‍क्‍याङ् मि के़दिःप्‍पा, खागे़दाम्‍बा, माक्‍के़लॽबा हे़क्‍क्‍याङ् किप्‍मा के़घुःबा सोरित्‌केजङ् के़हुबा दे़न्‍नो, थुत्तुरिःप्‍पा मुक्‍ते़बा इक्‍ला नु किप्‍मा के़घुबा इक्‍लाःल्‍ले़ कुबेसाङ् मे़न्‍दाए के़वयिॽरो॥ खे़न् के़घे़म्‍बाहाॽरे़ याम्‍मो अक्‍तङ्‌बा किप्‍मा के़घुःबा इक्‍लाओ खुनिॽनु मे़बाःत्‍ने़न्‍ल फाॽआङ् पेलि मे़भाक्‍तुरो॥ 20 थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ “कन् कोःक्‍मान् के़सुबा आत्तिन् थक्‍साःन्‍छाङ् लुङ्‌ङिल्‍ले़ ले़प्‍ते़म् से़रे़म्‍मे़ॽ”* लाम्‍दिःक् १९.१३ के़लॽबा इङ्‌जाःङ्‌ङिन् खे़ङ्‌हाॽरे़ थःप्‍मा मे़न्‍छुक्‍तुन्‍लो॥ 21 कन् नियाराःङ्‌ग साॽरिक् किप्‍मा के़घुःबा चोगे़, हे़क्‍क्‍याङ् मोसारे़आङ् इङ्‌गाॽग आगिःमाल्‍ले़ यङ्‌ङारो* साम्‌योथिम्‌इङ्‌जाःङ्‌९.१९ लॽरिक् पाःत्तुरो॥ 22 कर खिनिॽग सियोन कोःक्‍माओ, आजुनि निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ कुये़क्‌यक् साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌बा यरुसले़म्‍मो के़द्‌ये़ॽइआङ् के़वयिरो॥ खिनिॽग हे़न्‍छिङ् हे़न्‍छिङ्‌ङाङ्धो माङ्‌लाइङ्‌बाहाॽरे़ खुनिॽ ओमु लॽमारे़ कुधिम्‍बा खुनिॽ चुम्‍लुङ्‌ङो के़द्‌ये़ॽइआङ् के़वयिॽरो॥ 23 खिनिॽग साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌ङो खुनिॽ मिङ्‌हाॽ साप्‍ते़आङ् के़वाॽबा तुम्‍बा लक् के़घोःबाहाॽरे़ खुनिॽ चुम्‍लुङ्‌ङो के़द्‌ये़ॽइआङ् के़वयिॽरो॥ खिनिॽग काक् मनाहाॽरे़ खुनिॽ खासे़न्‍दाङ्‌बा निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍लो, हे़क्‍क्‍याङ् कुलिङ्‌धो के़गे़प्‍पा मे़जोगे़बा साम्‌योनिबाहाॽरे़ खुनिॽ याम्‍साम्‍लुम्‍मो के़द्‌ये़ॽइआङ् के़वयिॽरो॥ 24 खिनिॽग निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिन् नु मनाहाॽ लुम्‍मो कुसङ् माङ्‌हुप्‍ले़न्‌पाःन्‍दङ्‌साबा ये़सुरो के़द्‌ये़ॽइआङ् के़वयिॽ॥ हे़क्‍क्‍याङ् खिनिॽग हाबिलरे़ कुमाक्‍खिॽनुःल्‍ले़आङ् साॽरिक् नुःबा पाःन् के़बाःप्‍पा साङ्‌मनाबा ये़सुरे़ कुमाक्‍खिॽओ के़द्‌ये़ॽइआङ् के़वयिरो॥* उन्‍छेःन्‌निङ्‌वाॽफुसाम्‍बाल्‍ले़ इस्राइलिहाॽरे़ खुनिॽ लायोःन्‌ले़प्‍मि पिमारे़ लागि माङ्‌हिम्‍मोबा सेसे ते़न्‍नो माक्‍खिॽ साक्‍खुबा हे़क्‍के, आनिॽ लायोःन्‌ले़प्‍मि पिमारे़ लागि ये़सुरे़ कुमाक्‍खिॽइन्‌वादेःन्‍दु॥ कर कयिनरे़ से़रुबा कुन्‍साॽ हाबिलरे़ कुमाक्‍खिॽइल्‍ले़ खुम्‍दिङ्‌नाःक्‍तुर अःक्‍ते़ (तोलिङ्‌सोमु ४)
25 खिनिॽनु के़बाःप्‍पा निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिन् मे़न्‍नाॽमा फाॽआङ् सिङ्‌सिङ् लॽरे़म्‍मे़ॽओ॥ थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ इक्‍साबा इङ्‌गे़साबा मोसाःल्‍ले़ कुसाम्‍दिङ्‌ङिन् खे़म्‍मा मे़न्‍दे़म्‍मनाबा इस्राइलिहाॽ ताङ्‌मे़न्‍छे़ःप्‍ते़न्‍निल्‍ले़ साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌लाम्‍बा निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिल्‍ले़ साम्‍दिङ् आबिःल्‍ले़ आनिॽ आनाॽरुम्‍ने़ फाॽग्र आनिॽआङ् आन्‍दाङ्‌ने़न्‍लो॥ 26 निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिन् सिनाइ कोःक्‍मालाम् पारे़ल्‍ले़ कुइक्‍लाःल्‍ले़ इक्‍सादिङ् खाम्‍बेःक्‍मान् यक्‍खु, कर आल्‍लो खुने़ॽ माङ्‌हे़क् चोगुआङ् वाॽ, “याम्‍मो थिक्‍ले़ङ् कन् इक्‍सादिङ् खाम्‍बेःक्‍मान्‍लक् मे़ःन्, कर साङ्‌ग्राम्‍पेदाङ्‌ङिन्‍नाङ् यक्‍खुङ्‌लो॥”* हाग्‍गै २.६ 27 कन् “याम्‍मो थिक्‍ले़ङ्” पाःप्‍मनाबा सुत्‍लाःल्‍ले़ग काक् नावागे़न् चइःत्तिन् यङ्‌ङाङ् चत्‍छिङ् पेःक्‍लो के़लॽबान् ओसेःन्‍आधाक्‍लो, कर यङ्‌मा सुक्‍मे़न्‍दे़प्‍मनाबा पाःन्‍हाॽरक् ने़याःक्‍लो॥ 28 खे़ल्‍ले़ चोगुल्‍ले़ आनिॽ यङ्‌मा सुक्‍मे़न्‍दे़प्‍मनाबा हाङ्‌जुम्‍मिन् आघोःसुम्‍ल आवाॽबाल्‍ले़ चोगुल्‍ले़ नोगे़न्‍साबा पोःक्‍खिरो, हे़क्‍क्‍याङ् निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिन् कुनिङ्‌वाॽ ताःमा फाॽआङ् मिङ्‌सो इङ्‌धाःङ् पिइ किरुम्‍ल सेवा चोगुम्‍लो॥ 29 थेआङ्‌भे़ल्‍ले़ आनिॽ “निङ्‌वाॽफुमाङ्‌ङिङ्‌ग काक् मिदिक्‍मा के़सुक्‍पा पाःन्‍हाॽ खाप्‍पु थ्‍यःङ् के़जोःक्‍पा मिरो॥”* लाम्‍दिःक् २४.२६, साम्‌योथिम्‌इङ्‌जाःङ्‌४.२४

*12:6 सिवादिङ्‌खाहुन् ३.११-१२

*12:20 लाम्‍दिःक् १९.१३

*12:21 साम्‌योथिम्‌इङ्‌जाःङ्‌९.१९

*12:24 उन्‍छेःन्‌निङ्‌वाॽफुसाम्‍बाल्‍ले़ इस्राइलिहाॽरे़ खुनिॽ लायोःन्‌ले़प्‍मि पिमारे़ लागि माङ्‌हिम्‍मोबा सेसे ते़न्‍नो माक्‍खिॽ साक्‍खुबा हे़क्‍के, आनिॽ लायोःन्‌ले़प्‍मि पिमारे़ लागि ये़सुरे़ कुमाक्‍खिॽइन्‌वादेःन्‍दु॥ कर कयिनरे़ से़रुबा कुन्‍साॽ हाबिलरे़ कुमाक्‍खिॽइल्‍ले़ खुम्‍दिङ्‌नाःक्‍तुर अःक्‍ते़ (तोलिङ्‌सोमु ४)

*12:26 हाग्‍गै २.६

*12:29 लाम्‍दिःक् २४.२६, साम्‌योथिम्‌इङ्‌जाःङ्‌४.२४