8
Ɩfǝlɑyim nyǝ́mɑ pɑ́ɑ́nɑ́ mʋɣʋ
1 Ḿpʋ́ɣʋ́ Ɩfǝlɑyim nyǝ́mɑ pɔɔsɑ Ketiyɔŋ nɑ pɑ́ɑ́nɑ́ sɩ: Wɑɑtʋ wei n pukɑɣɑ Mɑtiyɑŋ nyǝ́mɑ yoonɑʋ tɔ pǝ lɑpɑ ɩsǝnɑ nɑ ń tɑ yɑɑ-tʋ?
Hɑlǝnɑ pɑ́ nɑ-ɩ pɑ́ yoo tǝ tɔɔ kɛ́ sɔsɔm. 2 Mpʋɣʋlɛ ɩ pɔɔsɑ-wɛ sɩ: Pepe tɑɑ kɛ́ mɑ́ nɑ-mɛ tǝ kɛɛsǝɣɩ? Tʋɣʋ pee kɑncɑɑlɑɣɑ nyǝnɑ ɩɩ tɑkɩ leleŋ kɛ kɑntǝkɑɣɑ nyǝnɑ. Pǝ tɑpʋɣʋ ntɛ́ sɩ: Mpi mɩɩ lɑpɑ tɔ, pǝ tɛɛ mpi tɑ́ lɑpɑ tɔ tǝcɑɣɑcɑɣɑ. 3 Ɩsɔ yelɑɑ nɑ ɩ́ kʋ Mɑtiyɑŋ ɑwulɑɑ Olɛpɩ nɑ Sɛpɩ. Mpʋ tɔ, pepe tɑɑ kɛ́ mɑ́ nɑ-mɛ tǝ kɛɛsǝɣɩ?
Ketiyɔŋ yɔɣɔtɑ mpʋ, ɩlɛnɑ Ɩfǝlɑyim nyǝ́mɑ pɑ́ɑ́nɑ́ hɛɛ.
Ketiyɔŋ kɛ Yɑɑtɑnɩ ilim tǝlɩɩlɛ tɔɔ
4 Ḿpʋ́ɣʋ́ Ketiyɔŋ pɑ tɛsɑ Yɑɑtɑnɩ nɑ pɑ́ kɑwɑ tǝtɔɣɔtɔɣɔ. Pɑɑ nɑ mpʋ nɑ pɑ́ tɑɣɑnɩ pɑ kolontunɑɑ wɑɑlɩ kɛ tʋɣʋ. 5 Pɑ tɑlɑ Sukɔtɩ, ɩlɛnɑ Ketiyɔŋ tɔ ɩcɑtɛ nyǝ́mɑ sɩ: Ɩ́ hɑ mɑ yoolɑɑ kɛ tɔɣɔnɑɣɑ, pǝ nɩɩ-wɛɣɛ. Mpi tɔ, tǝ tɔŋnɑ Mɑtiyɑŋ ɑwulɑɑ Sepɑ nɑ Sɑlǝmunɑ kɛ tɔɣɔnʋɣʋ kɛ́.
6 Mpʋɣʋlɛ ɩcɑtɛ nyʋɣʋ nyǝ́mɑ pɔɔsɑ-ɩ sɩ: Pepe tɔɔ kɛ́ n cɑɑ sɩ tǝ́ cɛlɛ-ŋ tɔɣɔnɑɣɑ nɑ ń tɑ kpɑtɑ Sepɑ nɑ Sɑlǝmunɑ? 7 Tǝnɑɣɑlɛ Ketiyɔŋ nɔɣɔ tǝkpɑʋ sɩ: Tɑcɑɑ ɩ́ tʋwɑ Sepɑ nɑ Sɑlǝmunɑ kɛ mɑ niŋ tɑɑ, mɑɑ cǝlɩ-mɛ nɑ wʋlɑɣɑ tɛtʋ tɑɑ sɔwɑ nɑ sɔsɔʋnɑɑ.
8 Ɩlɛnɑ pɑ́ tɛɛnɑ Penuwɛlɩ, nɑ Ketiyɔŋ sǝlǝmɩ kʋlʋmtʋ ntǝɣɩ ɩcɑtɛ nyǝ́mɑ, nɑ pɛlɛ pɑ́ cɔ-ɩ teitei ɩsɩɩ Sukɔtɩ nyǝ́mɑ. 9 Ḿpʋ́ɣʋ́ Ketiyɔŋ heelɑ-wɛ sɩ: Ye mɑ lɑpɑ ɑkɑ nɑ mɑ́ mǝlɑɑ, mɑɑ yɔkɩ mǝ ɩcɑtɛ tɑɑ ɑtɛ nɑ ɩsɔ kutuluɣu sɔsɔɔʋ.
10 Sepɑ nɑ Sɑlǝmunɑ pɑ yoolɑɑ pɑɑ wɛ Kɑlǝkɔɔ, nɑ pǝ́ kɑɑsɑ-wɛɣɛ iyisi nɑɑnʋwɑ nɑ kɑkpɑsɩ (15000). Ɩsǝnɑ pɩɩ kɑɑsɑ ilim tǝlɩɩlɛ tɔntɑɑ tɔɣɔlɛ. Mpi tɔ, Ketiyɔŋwɛ pɑ tɛmɑ yǝlɑɑ iyisi nɩɩnʋwɑ nɑ hiu (120000) kɛ kʋɣʋ. 11 Ɩlɛnɑ Ɩsɛɣɛlɩ nyǝ́mɑ kɛlɩ mpɑɑʋ ŋku ilim tǝlɩɩlɛ tɔntɑɑ tǝŋǝɣɩ tɔɣɔ Nopɑ nɑ Yopowɑ pǝ ilim tǝlɩɩlɛ tɔɔ, nɑ pɑ́ kpǝlɩ pɑ kolontunɑɑ. Pǝ́cɔ́ pɛlɛ pɑɑ nyǝ́mɑ sɩ pɑ lɩɩ-tǝɣɩ. 12 Ɩlɛnɑ Mɑtiyɑŋ ɑwulɑɑ Sepɑ nɑ Sɑlǝmunɑ pɑ́ se. Amɑ Ɩsɛɣɛlɩ nyǝ́mɑ tɔɣɔnɑ-wɛ nɑ pɑ́ kpɑ-wɛ nɑ kolontunɑɑ kpekǝle tǝnɑ lɑŋɑ pǝsɩ.
13 Ketiyɔŋ pɑ lɩɩnɑ yoou nɑ pɑ́ kpeŋ, ɩlɛnɑ pɑ́ kpɑɣɑ Hɛlɛsɩ ɩkpɑkpɑʋ mpɑɑʋ. 14 Ḿpʋ́ɣʋ́ ɩ kpɑ Sukɔtɩ ɩfepu nɔɣɔlʋ nɑ ɩ́ pɔɔsɩ-ɩ, ɩlɛnɑ ɩ́lɛ́ ɩ́ ŋmɑɑ-ɩ ɩcɑtɛ ńtɛ́ tǝ nyʋɣʋ nyǝ́mɑ hǝlɑ. Pɑ wɛ yǝlɑɑ nɩɩtoso nɑ nɑɑnʋwɑ nɑ nɑɑtosompɔɣɔlɑɣɑ. 15 Pǝ wɑɑlɩ kɛ́ Ketiyɔŋ polɑɑ nɑ ɩ́ mɑɣɑnɑ Sukɔtɩ nyǝ́mɑ nɑ ɩ́ tɔ-wɛ sɩ: Ɩ́ tɔɔsɩ nti ɩ́ kɑ tʋʋ-m sɩ pɑɑ pǝ nɩɩ mɑ yoolɑɑ ɩ́ kɑɑ hɑ-wɛɣɛ tɔɣɔnɑɣɑ sɩ mɑ tɑ kpɑtɑ Sepɑ nɑ Sɑlǝmunɑ tɔ. Tɔʋ, mpɛɣɛlɔ mɑ kpɑ cǝnɛ.
16 Ɩlɛnɑ ɩ́ cɑɑ wʋlɑɣɑ tɛtʋ tɑɑ sɔwɑ nɑ sɔsɔʋnɑɑ nɑ ɩ́ hɔnɑ Sukɔtɩ nyʋɣʋ nyǝ́mɑ ŋkpɑŋŋ. 17 Ɩlɛnɑ ɩ́ yɔkɩ Penuwɛlɩ ɩcɑtɛ tɑɑ ɑtɛ nɑ ɩsɔ kutuluɣu nɑ ɩ́ kʋ́ yǝlɑɑ.
18 Pǝ wɑɑlɩ kɛ́ Ketiyɔŋ pɔɔsɑ Sepɑ nɑ Sɑlǝmunɑ sɩ: Yǝlɑɑ mpɑ pɑ kʋwɑ Nɑpɔɔ tɔ pɑ wɛ ɩsǝnɑ tɔɔ? Ɩlɛnɑ pɑ́ cɔ sɩ: Pɑ nǝɣǝsǝnɑ-ŋ kɛ́. Pɑ cɑɣɑ kɛ́ ɩsɩɩ wulɑʋ piyɑ. 19 Mpʋɣʋlɛ Ketiyɔŋ sɩ: Mɑ tɑɑlʋnɑɑ kɛ́, mɑ nɑ-wɛ tɑ too kʋlʋm. Mɑ tuukinɑ Tɑcɑɑ sɩ ye ɩ́ tɑɑ kʋ́ mpɛ ɩnɩ, mɑ mɑɣɑmɑɣɑ mɑ tɑɑ kʋ-mɛ tɔtɔ.
20 Ɩlɛnɑ ɩ́ tɔ ɩ pǝyɑlʋ kɑncɑɑlɑɣɑ nyǝŋ Yetɛɛ sɩ: Polo ń kʋ-wɛ.
Amɑ pǝyɑɣɑ tɑ pǝsɩ nɑ kɑ́ kʋsɩ kɑ lɑɣɑtɛ. Mpi tɔ, kɑɑ kǝlɑ kɔɔsʋɣʋ, ɩlɛnɑ sɔɣɔntʋ wɛ-kɛ. 21 Ntɛnɑ Sepɑ nɑ Sɑlǝmunɑ pɑ́ tɔ Ketiyɔŋ sɩ: Kʋ-tʋɣʋ nyɑ́ mɑɣɑmɑɣɑ, yʋlʋkpɑsʋ tǝmlɛ kɛ́.
Ḿpʋ́ɣʋ́ Ketiyɔŋ kʋwɑ ɑwulɑɑ mpɛ pɑ nɑɑlɛ, nɑ ɩ́ wɔɣɔsɩ pɑ yooyoonɑɑ luuŋ tɛɛ kɑwulɑɣɑ wʋlɑ tǝlɑnɑɑ.
Ketiyɔŋ sǝm
22 Ḿpʋ́ɣʋ́ Ɩsɛɣɛlɩ nyǝ́mɑ tɔmɑ Ketiyɔŋ sɩ: Tɔɣɔ tɑ́ tɔɔ kɛ́ kɑwulɑɣɑ, nyɑ́ wɑɑlɩ kɛ́ nyɑ́ piyɑ nɑ pɛlɛ pɑ piyɑ. Mpi tɔ, nyɑ́ yɑpǝnɑ-tʋɣʋ Mɑtiyɑŋ nyǝ́mɑ niŋ tɑɑ. 23 Ntɛnɑ Ketiyɔŋ sɩ: Aɑɩ, pǝ tɑɣɑ mɑ́ yɑɑ mɑ pǝyɑɣɑ nɑkǝlɩ kɑɑ tɔɣɔnɑ mǝ tɔɔ kɛ́ kɑwulɑɣɑ. Amɑ Tɑcɑɑ kɛlɛ mǝ wulɑʋ.
24 Ɩlɛ nti mɑ sǝlǝmǝɣɩ-mɛ tɔɣɔlɛ sɩ pɑɑ mǝ tɑɑ wei ɩ́ hɑ-m kukuule nte ɩ hikɑ kolontunɑɑ tɛ tɔ.
Mɑtiyɑŋ nyǝ́mɑ kɑ kɛ́ Ɩsǝmɑyɛlɩ nyǝ́mɑ, ɩlɛ pɑɑ wɛnɑ kukuwee kɛ́. 25 Ɩlɛnɑ pɑ́ tisi sɩ pɑɑ cɛlɛ-ɩ nɑ luɣu kʋlʋmʋɣʋ.
Ḿpʋ́ɣʋ́ Ketiyɔŋ pɔwɑ toko nɑ pɑ́ pɛtǝɣɩ pɑ ŋkpɑŋyɑpǝlɑsɩ nsǝɣɩ pǝ tɔɔ. 26 Nɑ kukuwee ɑnɩ ɑ́ lɩɩ ɩsɩɩ kiloonɑɑ hiu. Nɑ pǝ́cɔ́ pǝ́ kɑɑsɩ kɑcɔkɑ kukuwee ɩsɩɩ ŋkpɑŋyɑpǝlɑsɩ, nɑ tokonɑɑ kʋsɛɛmɑɑ kʋpɑmɑ mpɑ Mɑtiyɑŋ ɑwulɑɑ suukɑɣɑ tɔ, nɑ pɑ yooyoonɑɑ tǝlɑnɑɑ. 27 Ɩlɛnɑ Ketiyɔŋ lʋʋ kɔtǝlɑɑ toko wei pɑ pɔɔsǝɣǝnɑ Tɑcɑɑ kɛ tɔm tɔ nɑ ɩ́ tʋ́ wʋlɑnɑɑ mpɛɣɛ ɩ tɔɔ, nɑ ɩ́ sɩɩ Ofǝlɑ ɩcɑtɛ tɑɑ. Ḿpʋ́ɣʋ́ Ɩsɛɣɛlɩ nyǝ́mɑ sʋʋ toko ɩnǝɣɩ lɑɑʋ nɑ ɩ́ pǝsɩ Ketiyɔŋ nɑ ɩ tǝyɑɣɑ nyǝ́mɑ kɛ kɑtɔkɑ.
28 Pǝ kpɑɣɑʋ wɑɑtʋ ɩnɩ tɔɣɔ Ɩsɛɣɛlɩ nyǝ́mɑ ŋmɑkǝlɑ Mɑtiyɑŋ nyǝ́mɑ, pɑ tɑ tɑsɑ pɑ tǝɣɩ hikuɣu. Ɩlɛnɑ tɛtʋ hɛɛsɩ pɩɩsɩ nɩɩlɛ tǝcu. Hɑlǝnɑ Ketiyɔŋ nɑ ɩ sǝm.
29 Ḿpʋ́ɣʋ́ Ketiyɔŋ mǝlɑ ɩ tɛ nɑ ɩ́ cɑɣɑ tǝnɑ. 30 Ɩ pǝyɑlɑɑ kɑ wɛ nɩɩtoso nɑ nɑɑnʋwɑ kɛ́. Mpi tɔ, ɩ kɑ wɛnɑ ɑlɑɑ pɑɣɑlɛ kɛ́. 31 Ɩ ɑlʋ sǝkpelu nyǝŋ wei ɩ kɑ wɛ Sikɛm tɔ ɩ lʋlɑ-ɩ ɑpɑlʋpǝyɑɣɑ, pɑ yɑɑ-kɛ sɩ Apimelɛkɩ. 32 Kpɑtǝlɑɣɑ kʋpɑŋkɑ kɛ Ketiyɔŋ sǝpǝnɑɑ nɑ pɑ́ pimi-ɩ ɩ cɔsɔ sɔsɔ Apiyesɛɛ pǝlɑɑʋ tɑɑ kɛ timpi pɑɑ pimɑ ɩ cɑɑ Yowɑsɩ tɔɣɔ Ofǝlɑ ɩcɑtɛ tɑɑ.
33 Ketiyɔŋ sǝpɑ mpʋ, ɩlɛnɑ Ɩsɛɣɛlɩ nyǝ́mɑ tɑɣɑnɩ tɩɩŋ lɑɑʋ tɑɑ kɛ́ mǝlʋɣʋ, nɑ pɑ́ lɑɑkɩ pɑ tʋɣʋ ŋku pɑ yɑɑ sɩ Pɑɑlɩ-Poli tɔ. 34 Pɑ tɑ tɔɔsɩ pɑ Ɩsɔ wei ɩ yɑpɑ-wɛɣɛ kolontunɑɑ mpɑ pɑ cɔɔnɑ-wɛ tɔ pɑ niŋ tɑɑ tɔ. 35 Pɑɑ nɑ Ketiyɔŋ kɑ lʋpɑ pɑ tɔɔ kɛ́ teu tɔ, pɑ tɑɑ nɔɣɔlʋ tɑ tɔɔsɩ ɩ tǝyɑɣɑ nyǝ́mɑ tɔɔ.