1 Pa' Jesús qi in topo'oj pa'aj pa' Espíritu Santo, qa tepilik'uipha'm pa'aj ha' haqqi' Jordán qa pa' Espíritu Santo qa yeka'xii pa' ham i'ni'i',* Lc 3:3 2 qa yamijets pa'aj cuarenta (40) neƚuts in i'ni'kii. Qa pa' inwo'met qa yijaajintax pa'aj. Ham tuje' pa'aj pe' neƚutsji' in i'ni'kii pa' ham i'ni'i'. Ma' qa i'nk'aƚe yoksi'wen in iyipkun. 3 Ma' qa pa' inwo'met qa yittaxijets pakha'aj: —Qu' yijaa'ija qu' o' Dios Ƚa'se' qa it'ijets ene' ute qu' pani'ij.— 4 Qa yeku'ƚ pa'aj pa' Jesús: —Kekhewe' we'nika'ajji' yit'ij: “Nite' ewi'ƚƚe pa'qu' pane' qu' niƚin pa'qu' jukhewe'.”—(Dt 8:3) 5 Ma' qa pa' inwo'met qa yeka'xiipha'm pakha' les in toxpha'm ma' qa aje'eƚ yethinij pe' week witsetits ha'ne sehe' epji'. 6 Qa yit'ijets: —Yakha' qu' k'eƚisij enewe' ƚet'unhaxitstax qa week iye aka' ƚe'sinyejeitax enewe' witsetits, qe yakha' hats heyesti'yij enewe'en, qa ƚeke' qu' hetisij pakha' qu' hisu'un qu' hetisij.* 1Jn 5:19 7 Qa hik ta'ƚijupi', qu' monokok'enyifi qa' iyinyii ma' qa' week antsat'etsij enewe'en.— 8 Pa' Jesús qa yeku'ƚ iye pa'aj: —Ke' we'nika'ajji' Dios ƚe'lijei yit'ij: “Iyinii pa' Yatsat'ax'inij eqe Dios. Ewi'ƚƚe qu' aqsiijkii pa'qu' nit'ij.”—(Dt 6:13)* Dt 13:4 9 Ma' qa pa' inwo'met qa yeka'xii iye na' Jerusalén qa yeka'xiipha'm ƚesinje'eipha'm pe' qi witlijtsitjii, qa yit'ijets iye pa'aj: —Qu' yijaa'ija qu' o' Dios Ƚa'se' qa' ilit'iiju' na' sehe', 10 qe ke' we'nika'ajji' Dios ƚe'lijei yit'ij iye: “Qa' nenukinju' ne' ƚaqa angelits qa' nejeƚ ewets,”(Sal 91:11) 11 qa yit'ij iye: “Qa pe' ƚokoyei qa' net'eku'm e' hats'inha qa'nte' neqfe'metene' ne' utel ne' ef'iyei.”—(Sal 91:12) 12 Pa' Jesús qa yeku'ƚ iye pa'aj: —Yit'ij iye ke' Dios ƚe'lijei: “Hasu'uj ijaajin pa' Yatsat'ax'inij eqe Dios.”—(Dt 6:16) 13 Pa' inwo'met in hats ham pa'qu' ƚeqfenye'ji'ij iye in yijaajintax pa'aj, ma' qa mexe ikik'ui iye pa'aj qe qa' nonotki'ets pakha' qu' niwemetsintaxij iye qu' nijaajin.

14 Pa' Jesús qa wapilii iye pa'aj ha' Galilea topo'oj pa' ƚet'unha'x pa' Espíritu Santo. Ma' qa weekij pe' witsetits na' sehe' Galilea in i'ye'ej wetju'ƚ pa'aj pa' ƚunye'j.* Mt 9:26; Lc 4:37 15 Qa i'nq'ijatshenjiifi pe' ƚe'lijtsitjiyits pe' witsetits, qa qi in yiwqinhetji' pekhewe' week.* Mt 4:23

16 Pa' Jesús qa yamii iye pa'aj ha' Nazaret, hik hakha' qi'i' pa'aj. Qa hayiitsƚe yaqsi'j jiijkii qa yamji'jets na'aj witwapiihijii (sábado) qa uyifi pa'aj pe' witlijtsitjii. Qa niipha'm pa'aj qe qa' niyinenik'i ke' Intata ƚe'lijei.* Lc 2:39,51; Hch 13:14-16 17 Qa testi'yij pa'aj pakha' ƚafaakanek pa' profeta'ik'i Isaías. Qa mexe yejeƚiikii pa'aj pakha' yisu'un qu' niyinenik'i, qa yi'wen pa'aj pakha' yiyinenik'i, qa yit'ij: 18  —Na' ƚeqe Espíritu na' Yatsat'ax'inij i'nyipji', qe tsiwjutsiqen in tseqethenju' qe qa' henfeli'm eke' ƚe'sits wi'tlijei nekhewe' if'iljetsits. Ts'ukinju' qe qa' henfeli'm qu' netwejinhetiikii nekhewe' wit'opheƚiitax, qa' ni'wen wetju'ƚ iye nekhewe' puk'aletstax. Qa' netwejinhetiikii iye nekhewe' qi in tawitjaxtiitax.* Mt 11:5; 12:18; Jn 3:34 19  Qe qa' henfel iye pa'n ƚunye'j hatse' pakha' ƚeqe'ninqa'pji' pa' qi ƚeqi'fenkeye'j pa' Yatsat'ax'inij.—(Is 61:1,2) 20 Ma' qa yili'ij in yejeƚ qa yepiletje'm iye pa'aj pa' witfaakanek qa tisij iye pa' yejeƚik'ui pe' witfaakanhei, qa i'nju' pa'aj. Week pekhewe' i'nifi pe' witlijtsitjii qa nite' nitalket'ij in yejeƚju' pa'aj.* Mt 26:55 21 Ma' qa iyet pa'aj pa' Jesús, qa yit'ij: —Hane'ej ha'ne neƚuji' hats yafits aka' we'nika'ajji' pa'aj ƚepi'ye'eƚik'i.— 22 Qa week qi in ƚe'sitsik'i pe' ƚe'lijeyij pa'aj qa yitjuƚaxijpha'mkii iye pekhewe' yit'ij in qi in ƚe'sitsik'i, ma' qa yit'ijju' pa'aj: —¿Me nite' hik ha'ne ha' ƚa's ka' José?—* Mt 13:55; Mr 6:3; Jn 6:42 23 Ma' qa pa' Jesús qa yit'ijji'ju' pa'aj: —Tsikfe'letsha qu' it'iƚij yiwets iye kakha' yi'niyayetsju' qe wenit'ij: “Weihetax meteƚinƚe ete'm. Week kekhewe' k'impiye'eƚij in ƚaqsiiji'kii ha' Capernaum, aqsiiji'kii iye ha'ne etsetiitsija.”—* Mt 11:23; Mr 2:1-12; Jn 4:46-53 24 Qa yit'ij iye: —Yijaa'ija aka' hit'iƚij ewets in ham pa'qu' ewii'ƚe' profeta qu' qi qu' nineqju'nu qe yamtaxii na'aj ƚetsetitsija.* Mt 13:57; Mr 6:4; Jn 4:44 25 Qa yijaa'ija iye aka' qu' hit'iƚij ewets kekhewe' ƚeqe neƚutsji' ka' Elias'ik'i olotstax kekhewe' wikiihaleiyik'i ha'ne Israel, hik aka'aj hik ƚunye'j qu' netit'oiji' na' wa's yamijets wetshetk'ewi'ƚ ininqapits qa ewi'ƚ k'itsje'm, qa qi in iyipkunju' ha'ne week sehe'.* 1R 17:1; 18:1; Stg 5:17 26 Qa ka' Elias'ik'i qa nite' ewii'ƚe' pe'qu' net'ukinhetiyii ke' wikiihaleyik'i Israel ƚeiƚekiyik'i, qe t'ukinheti'yii yijat'ij ke' ewi'ƚƚe efu wikiihale' Sarepta ƚeiƚeki', meti'm na' witset Sidón. 27 Qa hik ƚunye'j iye ha'ne Israel in olotstax kekhewe' i'nij ka' witja'me't lepra kekhewe' ƚeqe neƚutsji' ka' profeta'ik'i Eliseo. Qa ham pa'qu' ewii'ƚe' qu' nanaxpa'lij kekhewe'en, qe ewi'ƚƚe yijat'ij kakha' Naamán in naxpa'lij, Siria ƚeiƚe'.—* 2R 5:1-14 28 Qa week pekhewe' i'nifi pe' witlijtsitjii qa qi in nayu'kii in yepi'ye' ek'i ekewe' wekwek. 29 Qa niyijupha'mkii pa'aj, qa yukinik'uifik'i pa' witset, qa yeka'xii pa' koomo'oijo' pe' utek, hik pekhe' i'nipji' pa' witset, ma' qekha niwu'mtaxiiju'.* Nm 15:35; Hch 7:58; He 13:12 30 Qa pa' Jesús qa tetwek'elaxiju'ƚ qa ikji'teje'm pa'aj ƚeqewuk'u, qa ik iye.* Jn 10:39

31 Pa' Jesús qa yamii iye pa'aj ha' witset Capernaum, i'ni' na' sehe' Galilea. Qa i'nq'ijatshenji'ij week qa yamji'jets na'aj witwapiihijii (sábado), 32 qa qi qa yitjuƚaxjiijpha'mkii pe' i'nq'ijatshenij qe in iyet hik ƚunye'j na'aj qi qe tenek'enhei.* Mt 7:28-29; Jn 7:46 33 Qa na'l pa'aj pe' witlijtsitjiyifi pa' ewi'ƚ jukhew i'nji' pa' ewi'ƚ espíritu uƚ'ax. Pakha'an qa tayai pa'aj qi in t'unik'i in yit'ij pa'aj: 34 —Etswejinƚi'iƚ. ¿Ƚekpa' ƚanami'ƚ yijii, Jesús Nazaret ƚeiƚe'? ¿Ye' me hats ƚanami'ƚyii qu' etswuƚ'enheti'ƚju'? Yakha' tsikfe'l ewets pa'n ejunye'j: Akha' eƚ'ewi'ƚƚe in ƚataƚiiha pa' Dios.— 35 Pa' Jesús qa yaq'ayinij pa'aj pa' inwo'met, qa yit'ijets: —¡Ewuikitek qa' ma'ak'ui nakha'an!— Qa pa' inwo'met qa niwu'metsju' pa'aj sehe' pa' jukhew ƚeqewuk'uji'ju' pekhewe'en, ma' qa ikik'uifik'i pa'aj, qa nite'ƚe yeqfe'meten.* Mt 8:26; Mr 4:39; Lc 4:39,41; 8:24 36 Qa week qi in yitjuƚaxijpha'mkii pa'aj, qa yifaakateji', qa yit'ijju': —¿Pa'n ƚunyejei ekewe' wi'tlijei? Qe ekewe'en na'li'm pa' ƚenek'enheye'jipji' qa pa' ƚet'unha'xipji' iye in yukinfik'ikii pe' espíritu uƚ'ets, qa ikfik'ikii.— 37 Ma' qa pa' ƚeniihe't qa weekij in yamipji' pe' metitsi'm witsetits.

38 Pa' Jesús qa niipha'm pa'aj, ma' qa ikik'uifik'i pa'aj pe' witlijtsitjii, qa iki'ƚii qa uyi'ƚifi pa'aj pe' ƚetsi' ha' Simón. Pe' ƚeqewketi' ha' Simón qi in wanqaats'e' qe qi'ij in iwilhan pa'aj, ma' qa iyinijets pa'aj wete'm pa' Jesús qu' ni'fen. 39 Pa' Jesús qa t'upi'yetsju' pa'aj pekhe'en qa yaq'ayinij pa' witwilhat, qa pa' witwilhat qa ikik'uifik'i pa'aj pekhe'en. Pekhe'en qa aje'eƚ niipha'm pa'aj ma' qa yithayiki'im pa' ƚaq.

40 In uiju' pa'aj pe' junu', ma' qa tetka'xii pa'aj pa' Jesús week pekhewe' wanqaats'eju' ƚawtshenyejeiƚe wetju'ƚ. Qa t'eku'mipji'kii week pekhewe'en, ma' qa iƚii.* Mt 4:23; Mr 5:23 41 Qa olots iye pe' ikik'uifik'ikii pe' inwo'metets, qa tayaiji'ij qa yitji'jij: —¡Akha' Ƚaa'sija pa' Dios!— Qa pa' Jesús qa yaq'ayinƚeji'jij, nite' yiwejini'm qu' niyet, qe pekhewe'en nikfe'lets in ƚakhaa'ija pa' Cristo.* Mt 4:3; Mr 3:11-12

42 Qa in hats neƚukii iye pa'aj, pa' Jesús qa ikik'uifik'i pa'aj pa' witset qa ikii pa' ham i'ni'i'. Qa pe' olots jukhew qa efuts iye qa wo'taxiikii pa'aj, ma' qa in yafits'ii pa' i'ni' pa'aj, qa yisu'untax qu' nenyejinju' hats'inha qu'nte' toxi' imets pekhewe'en. 43 Qa pakha'ƚe Jesús qa yit'ijets pa'aj: —Nite' ƚeke' qu' ya'maneƚi'ikii hane'e'in qe les ƚe'wis iye qu' henfeljiimek eke' ƚe'sits wi'tlijei t'ejuyets na' tenek'enheiji' na' Dios nekhewep witsetits, qe hik aka' he'yukinheti'yijetsju' ha'ne sehe' epji'.— 44 Ma' qa ikijik'i in nifel eke' ink'aihits wi'tlijei pe' ƚe'lijtsitjiyits pe' judiol.* Mt 4:23