7
Sá í dʉ́gyá nə bâ yí
Shú ísâ bɨ́ á cilə mə yí, í nywa nə́ mudúm jíg kú kúnya nə mudá. 1Te 4.3-4Njɨ, í bul jəla nə́ mudúm yɛ̂sh bə́g nə yé múdá, mudá yɛ̂sh nə yé ŋgwûm, buud bwə́ sásʉ́lə́g jaŋga. Ifz 5.21-29Mudûm nyə ajə́láyɛ́ nə kaambʉlə múdá nə nyúúl nyɛ́; mudá nə́mə́ ntɔ́. Mudá cugɛ́ nə ŋkul balan nə nyúúl nyɛ́ nda á cɛ́ɛl nə́, ŋgwûm yé wə́ jɨ́ nə nywo. Nə́mə́ mbií ŋgwúdʉ́, ŋgwûm cugɛ́ nə ŋkul balan nə nyúúl nyɛ́ nda á cɛ́ɛl nə́, mudá yé wə́ jɨ́ nə nywo. Ŋgwɔ́l kú ban ŋgwɔ́l; ka njɨ nə́ bɨ mə́ bə cʉ́ŋ nə́ bɨ mə béégyá ŋkúmba fwála shú nə́ bɨ mə́ kənd mílâm mə́jəgʉla dɨ̂. Fwála dɔɔŋg ká nə́mə́ shîn, bɨ ɔ́ nyiŋgə fʉla; nəcé bɨ́ a bá bə kú mpu máánd mílâm nə́ ndɛɛ́ *Sátan mú bwɔ́wʉlə bɨ̂. Na, mə ayɨ́ɨ́mbʉ́líyɛ́ bɨ̂; mə cwíny bɨ́ cwínyʉ́g. Mat 19.11-12; 1Kr 12.11Mpǔlə dʉ́g dɨ́, mə́ jɨɨ nə́ buud bɛ̂sh bwə́ jíg nda mə. Njɨ, muud yɛ̂sh jɨ nə jé sâ Zɛmbî nyə á yə nyə yí; nyíga nə jíga, nyɨ́mɨ́ nə jímɨ́.
Mə́ ŋgə cɨ nə miŋgwam mi búdûm nə mikúsə́ mí búdá nə́, í nywa nə́ bwə́ jíg nda mə́ njúl nə́, kú béya. 1Tm 5.14Njɨ, í ká bə nə́ bwə́ ampúyɛ́ máánd mílâm, bwə́ béyág; nəcé í yida bul jəla nə́ muud béyág, ntɔ̧ nə́ a júgʉgɨ́ nə yéésh.
10  Mat 5.32; 19.9Shú bɔɔŋg bɨ́ mímbéyá wá, mə tə́l mpə́ndí; kú ntâg bə mə, Cwámba wə́ mə́ tə́l mpə́ndí nə́, ci mudá kú béégya nə ŋgwúm yé. 11 Múdá ká ntâg béégya nə ŋgwúm yé, a jíg kú ná kə báád; ka njɨ nə́ a kə́ sá ŋkwambʉlə nə ŋgwúm yé. Ci mudúm kú yîl múdá bâ.
12 Shú bɔ́ɔ́lʉ́gá bâŋ, Cwámba dɨ́ mə́ cɨ̂, mə wə́ ŋgə́ cɨ ja nɨɨ́d nə́, ŋkí mbúgʉla Zɛmbî jɨ nə mudá *háádɛn, múdá mə́ ká cɛɛl nə́ bá bwə́ baagʉlə bâ, a kú bɛɛg yîl múdá wɔɔŋg. 13 Ŋkí mudá wə́ jɨ́ mbúgʉla, ŋgwûm nyɛ háádɛn, ŋgwûm mə́ ká cɛɛl nə́ bá mudá bwə́ baagʉlə bâ, mudá kú bɛɛg gwú bâ dɔɔŋg. 14  Rom 11.16Nəcé, mudúm jɨ́ háádɛn yɛ́ nyə é bə kúnə́-kúnə nə Zɛmbî nəcé mudá yé, mudá jɨ́ háádɛn yɛ́ nyə é bə kúnə́-kúnə nə Zɛmbî nəcé ŋgwúm yé. Í mbə̂m bə kú bə ntɔ́, mpu nə́ bwân báŋ bwə́ é bə shwóg-shwóg nə Zɛmbî; njɨ, bʉ́sə kúnə́-kúnə nə nyə. 15  jíg nə́ shɛɛ: 14.33; Rom 12.18; 14.19; 2Kr 13.11; Kol 3.15; Heb 12.14Njɨ, ŋkí nyɔɔŋg jɨ́ háádɛn yɛ́ mə́ cɛɛl béégya nə ŋgwɔ́l, a jee béégya nə nyə; í cúgɛ́ mbúgʉla yɨ́ɨ́mbʉ́lí nə́ a jíg nə bâ dɔɔŋg. Zɛmbî nyə a jɔ̂w bɨ́ shú nə́ bɨ jíg nə́ shɛɛ. 16  1Pr 3.1Ntâg nə́mə́ nə́, wɛɛ mudá jɨ́ mbúgʉla yɛ́, ye wo mpú ŋkí wo e bá sá nə́ ŋgwûm woó dʉ́gʉ́g cʉg? Ŋkí ntâg nə́ wɛɛ mudúm jɨ́ mbúgʉla yɛ́, ye wo mpú ŋkí wo e bá sá nə́ mudá woó dʉ́gʉ́g cʉg?
Zɛmbî nyə á ŋgə tə̂l buud icé icé
17 Sá ŋgwúd jɨ́ nə́, muud yɛ̂sh tɔ́wʉ́g cé Zɛmbî nyə a tə̂l nyə yííd, cé nyə á bə a tə́l ja Zɛmbî nyə a jɔ̂w nyə yí. Cɛ̧ɛ̧ mə́ ŋgə́ yə mə́dɔ̧ mə́ óbúgʉla mɛ̂sh yí, dwó ɔ́nɨ. 18  Gal 5.1Ŋkí Zɛmbî nyə a jɔ̂w ŋgwɔ́l múúd a njúl sɨ́ya ábɨwáág ɨɨ́* Muud jɨ́ sɨ́yá ábɨwáág yɛ́: na jɨ mwâ Yúdɛn., muud wɔɔŋgʉ̂ jíg nə ábɨwáág yé. Ŋkí Zɛmbî nyə a jɔ̂w muud a kú bə sɨ́ya ábɨwáág ɨɨ́, muud wɔɔŋgʉ̂ kú sɨ́ya ábɨwáág. 19  Rom 2.25-29; Gal 5.6Sɨ́yálə ábɨwáág cúgɛ́ tɔɔ sâ, bə́lə kú sɨ́ya ábɨwáág kú nə́mə́ bə tɔɔ sâ. Sá jɨ́ nə mfíí yí jísə njɨ bɛ̧ɛ̧́lə mə́mpə́ndí mə́ Zɛmbî. 20 Muud yɛ̂sh tɔ́wʉ́g cé nyə á bə a tə́l ja Zɛmbî nyə a jɔ̂w nyə yí. 21 Ŋkí Zɛmbî nyə a jɔ̂w wo, wo njúl lwaá, kú wá fimâl lámʉ́d nə jiya lwaá gwô. Njɨ, wó ká dʉ́g zhɨ́ɨ́ nə́ wo bə́g fʉlî, wo bɛ̧ zhɨ́ɨ́ nyɔɔŋg. 22  Ifz 6.6; Flm 16; 1Pr 2.16Nəcé nə́, lwaá Cwámba mə́ jɔ̂w yí í músə fʉlî, í dʉ́gyá nə Cwámba. Ntɔ́ nə́mə́, nyɔɔŋg *Krîst mə́ jɔ̂w a njúl fʉlî yɛ́ músə lwaá mə́ Krîst. 23  6.20Mpugá nə́ Zɛmbî nyə a wá lal-lal tâŋ shú nə́ bɨ wúg míkwámʉ́d. Kúgá sá nə́ bɨ nyíŋgəg bə məlwaá mə múúd Kúgá nyiŋgə bɨ́d nə məfʉg mə búud mə́ ŋgə́g nə jwú nə bɨ̂.. 24 Bwaaŋg, mə́ nyiŋgə ná nə́mə́ cɨ nə́ muud yɛ̂sh bwénʉ́g mísh mə́ Zɛmbî dɨ́ cé nyə á bə a tə́l ja Zɛmbî nyə a jɔ̂w nyə yí.
25  1Tm 1.12-14Shú bɔɔŋg bʉ́sə́ ná óncwíyɛ̂ wá, sâ mə́ zə́ cɨ ga í cúgɛ́ nə́ Cwámba nyə a tə̂l mpə́ndí; mə cwíny bɨ́ tâŋ nda muud bɨ́ bɨ́ nə ŋkul je shwu nyúul nə ndɨ̂ yɛ́ nəcé Cwámba nyə a gwág mə ŋkúŋkwóŋʉ́lə. 26  Zhe 16.1-4; Mis 14.22; 1Te 1.6; 3.3-4Mɛɛ ŋgə tə́dʉga ntʉ́ga: ja sə́ mə́ dʉ́g mícúŋ myâ wəla ga yí, mə tə́dʉ́gá nə́ í bul jəla nə́ buud bwə́ jíg miŋgwam. 27 Njɨ tɛɛm bə ntɔ́, ŋkí wo mə́ bá múdá, wo kú bɛɛg sɔ̧́ nə́ wo gwú bâ. Ŋkí wo afwóyɛ́ bá múdá, wo kú bɛɛg sɔ̧́ nə́ wo bâ. 28  Luk 21.23Njɨ, ŋkí wo bá múdá, wo asáyɛ́ *sə́m; ncwíyɛ̂ sás mə́ ká kə báád ɨɨ́, nyə asáyɛ́ sə́m. Njɨ, buud bwə́ béya wá bwə́ é bul dʉ́g mínjugú cʉg gaád; mə ŋgə lás ntʉ́nɨ shú nə́ mə sá nə́ bɨ sásʉ́lə́g minjugú myɔɔŋg.
29  Rom 13.11-13; 1Pr 4.7; Flp 4.5Bwaaŋg, mə ŋgə cɨ náaá, fwála í mú kʉ́kʉ́l. Nə́ ndɛɛ́, tɛ́ɛ́d wəla ga dɨ, buud bɨ́ nə budá wá bwə́ cʉ́gəg nda bwə́ cúgɛ́ mímbéyá; 30 bɔɔŋg bwə́ ŋgə́ jɨɨ wá, bwə́ cʉ́gəg nda bwə́ aŋgɛ̂ nə jɨɨ; bɔɔŋg bɨ́ nə məshusʉg wá, bwə́ cʉgə nda bwə́ cúgɛ́ nə məshusʉg; bɔɔŋg bwə́ ŋgə́ kusə wá bwə́ cʉgə nda isâ bwə́ ŋgə́ kusə yí í cúgɛ́ ísâ byáŋ Muud nyə ajə́láyɛ́ nə bɨ́d nə́ gúl sâ í tɔ́wʉ́g shwóg nyə́dɨ́ cʉgʉd.. 31  1Yn 2.17Buud bwə́ ŋgə́ də shí wá bwə́ cʉ́gəg nda bwə́ aŋgɛ̂ nə də shí. Mə lás nə bɨ́ lə́sʉ́ nɨ wɛ̂sh nəcé shí shé bɨ́ nə ndɨ̂ múús ga í bá cɔ̧́.
32 Mə́ cɛɛl nə́ bɨ bə́g kú nə sâ í kə́nd bɨ́ milâm gwɔ́w yí. Muud cúgɛ́ mbéyá yɛ́ mə́ dʉ kənd lâm ísâ í dʉ́gyá nə Cwámba yííd, a dʉ sɔ̧́ nə́ Cwámba gwágʉ́g nyə nywa. 33  Luk 14.20Njɨ, nyɔɔŋg jɨ́ mbéyá yɛ́ mə́ a dʉ sɔ̧́ nə́ mudá yé gwágʉ́g nyə nywa, a dʉ kənd lâm ísâ í shíd, 34 lâm í mú dʉ bə nyə kɔw. Ntɔ́ nə́mə́ wə́ jɨ́ nə mudá yɛ́. Mudá cúgɛ́ báád yɛ́, tɔɔ nyɔɔŋg jɨ́ ná ncwíyɛ̂ yɛ́ mə́ dʉ kənd lâm ísâ í dʉ́gyá nə Cwámba yííd, shú nə́ nyâŋ bə́g yé mə Cwámba ncindî nə ncindî. Mudá jɨ́ báád yɛ́ nyɛ mə́ dʉ sɔ̧́ nə́ ŋgwúm yé gwágʉ́g nyə nywa, a dʉ kənd lâm ísâ í shíd. 35 Mə aŋgɛ̂ nə lás ntʉ́nɨ nə́ mə cɛɛl kʉl bɨ́ bɨ́ɨ́d. Í yidá bə shú mə́nywa mʉ́n. Mə ŋgə jɨɨ nə́ bɨ sáág sâ í búl jəla yí, nə́ bɨ bə́g buud ɔ Cwámba ncindî nə ncindî, kú bə kɔw.
36 Ŋkí ncwə́má mə́ bul bə nə yéésh nə land jé, nə́ ndɛɛ́ a mú cɛɛl nə́ bwə́ béyág nəcé a tə́dʉ́gá nə́ nyə e jág sá sás dɔɔŋgʉ́ ŋkí a bə́ kú ná bá nyə, ŋkí a dʉ́g nə́ bwə́ jəlá nə béya, bwə́ béyág nda á ŋgə́ jɨɨ nə́; nyə asáyɛ́ sə́m. 37 Njɨ ŋkí ncwə́má í ŋwa cígʉ́lá nyə́dɨ́ lámʉ́d sâ nda cíndal nyə, ŋkí a jɨ nə ŋkul mpu máánd lâm bii yéésh jé, á ká ŋwa cígʉ́lá nə́ bá land jé bwə́ ányiŋgəyɛ́ ná béya, a mpú sâ. 38 Ntɔ́ jɨ nə́ muud mə bá land jé yɛ́ mə mpú sâ, nyɔɔŋg mə bə́ kú bá yɛ́ mə́ bul mpu sâ.§ (tɛ́ɛ́d 36 kə wɔ́ɔ́s 38) Impánzə́ ínɨ, bɔ́ɔ́l bwə́ ŋgə cɨ nə́ í jəlá nə bə ntʉ́ga: 36 «Ŋkí muud mə dʉ́g nə́ a jág sá nə baagʉlə́lə sás dɛ́ ncwíyɛ̂ wəla lʉ bâ cɔ̧́ a kú kənd nyə báád ɨɨ́, ŋkí a dʉ́g nə́ í jəlá nə́ a kə́ndʉg nyə báád ɨɨ́, a sáág sâ á jɨ́ɨ́ yí; nyə asáyɛ́ sə́m, bâ í sɨ́yʉ́g. 37 Njɨ, muud mə ŋwá cígʉ́lá lámʉ́d, kú nə sâ í ŋgə́ cíndal nyə, á ŋgə́ mpu jwú nə tə́dʉ́gá yé yɛ́, ŋkí á ŋwa cígʉ́lá nyə́mɛ́fwó dɨ́ lámʉ́d nə́ a baagʉlə sás dɛ́ ncwíyɛ̂, a mə́ mpu sâ. 38 Ntɔ́ mə́ lwó nə́ muud mə kə́nd sás dɛ́ báád yɛ́, a mpú sâ; nyɔɔŋg mə bə́ kú kənd yɛ́, á bul mpu sâ.»
39  Rom 7.2-3Mudá jɨ cɛ̧ɛ̧lá nə ŋgwúm yé té wɛ̂sh ŋgwúm ŋgə́ ná cʉgə yí. Ŋgwúm mə́ ká yə, mudá kú ná bə cɛ̧ɛ̧lá, a mú jee bá muud yɛ̂sh á cɛ́ɛ́l bá yɛ́; njɨ í jɨɨ nə́ muud wɔɔŋg bə́g muud mə Cwámba. 40 Njɨ, í bul jəla nə́ a jíg kú ná kə báád. Mɛɛ mâm məcwûŋ wə́ mə́nɨ, mə tə́dʉ́gá nə́ mə jɨ nə́mə́ nə Shíshim mə́ Zɛmbî.

7:2 1Te 4.3-4

7:3 Ifz 5.21-29

7:7 Mat 19.11-12; 1Kr 12.11

7:9 1Tm 5.14

7:10 Mat 5.32; 19.9

7:14 Rom 11.16

7:15 jíg nə́ shɛɛ: 14.33; Rom 12.18; 14.19; 2Kr 13.11; Kol 3.15; Heb 12.14

7:16 1Pr 3.1

7:18 Gal 5.1

*7:18 Muud jɨ́ sɨ́yá ábɨwáág yɛ́: na jɨ mwâ Yúdɛn.

7:19 Rom 2.25-29; Gal 5.6

7:22 Ifz 6.6; Flm 16; 1Pr 2.16

7:23 6.20

7:23 Kúgá nyiŋgə bɨ́d nə məfʉg mə búud mə́ ŋgə́g nə jwú nə bɨ̂.

7:25 1Tm 1.12-14

7:26 Zhe 16.1-4; Mis 14.22; 1Te 1.6; 3.3-4

7:28 Luk 21.23

7:29 Rom 13.11-13; 1Pr 4.7; Flp 4.5

7:30 Muud nyə ajə́láyɛ́ nə bɨ́d nə́ gúl sâ í tɔ́wʉ́g shwóg nyə́dɨ́ cʉgʉd.

7:31 1Yn 2.17

7:33 Luk 14.20

§7:38 (tɛ́ɛ́d 36 kə wɔ́ɔ́s 38) Impánzə́ ínɨ, bɔ́ɔ́l bwə́ ŋgə cɨ nə́ í jəlá nə bə ntʉ́ga: 36 «Ŋkí muud mə dʉ́g nə́ a jág sá nə baagʉlə́lə sás dɛ́ ncwíyɛ̂ wəla lʉ bâ cɔ̧́ a kú kənd nyə báád ɨɨ́, ŋkí a dʉ́g nə́ í jəlá nə́ a kə́ndʉg nyə báád ɨɨ́, a sáág sâ á jɨ́ɨ́ yí; nyə asáyɛ́ sə́m, bâ í sɨ́yʉ́g. 37 Njɨ, muud mə ŋwá cígʉ́lá lámʉ́d, kú nə sâ í ŋgə́ cíndal nyə, á ŋgə́ mpu jwú nə tə́dʉ́gá yé yɛ́, ŋkí á ŋwa cígʉ́lá nyə́mɛ́fwó dɨ́ lámʉ́d nə́ a baagʉlə sás dɛ́ ncwíyɛ̂, a mə́ mpu sâ. 38 Ntɔ́ mə́ lwó nə́ muud mə kə́nd sás dɛ́ báád yɛ́, a mpú sâ; nyɔɔŋg mə bə́ kú kənd yɛ́, á bul mpu sâ.»

7:39 Rom 7.2-3