1  11.27Dɔ̧ lʉ́ óbúgʉla í á bə Antyósh yí í á bə nə *buud ɔ mícúndə́ nə oyɨ́ɨ́gʉli. Barnábas nyə á bə cínɔŋg, nə Símʉyon bwə́ á kwo dʉ jɔ̂w nə́ Nizhɛr yɛ́, nə Lusyus múúd á Sirɛ̂n, nə Manaɛn bá cî Herod á tatarâk* Tatarâk: Ciyá nɨ í cugɛ́ ciyá mə́kaa; njɨ í kə́ nə́ «ŋgwə́mʉna nyə á ŋgə jwú nə mpál nɔ̧̂ á ŋkúmba faan yɛ́». Dʉ́gʉ́g nə́mə́ Mat 14.1; Luk 3.1, 19; 9.7. bá wɔɔf kʉ́l ŋgwúd yɛ́, nə Sôl. 2  9.15; 10.19; 22.19; Gal 1.15-16Dúl jwɔ̂w bwə́ á ŋgə sá mísɔɔn bwə́ ŋgə́ ci idʉ̂w yí, Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim nyə á cɨ nə bwo nə́: «Tə́lʉ́gá mə Barnábas bá Sôl koogʉ́, bwə́ zə́ kə sá sáal mə́ mə́ fɛ́ɛ́sh bwo nə́ bwə́ sáág yí.» 3  6.6Nə́ ndɛɛ́, bwə́ mú jəgʉla nə Zɛmbî bwə́ ŋgə́ cɨ idʉ̂w, bwə́ mú bəd Barnábas bá Sôl məbwə̂, bwə́ mú bɨ́d bwo nə́ bwə́ kyéyʉg. 4  10.19; 15.39Ja Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim mə́ kənd Barnábas bá Sôl lwámád ntʉ́nɨ yí, báá bwə́ mú shulə kə Seləsi, bwə́ mú ŋwa byɔ́ɔl cɔ̧́ kə kɔ́ɔ́mb ŋkwamə́† ŋkwamə́: Nyísə bwádə́ lʉ́ shí tʉ́tám mə́júwó. á Shíprə.

5  17.2Bwə́ á kə wɔ́ɔ́s Salaminə, ŋgə bwiiŋg Milə́sʉ́ mí Zɛmbî *mə́mpáánzə́ mə́ mínjɨ́ɨ́gʉ́lá mə́ *Oyúdɛn dɨ̂, bwə́ ŋgə́ kə nə Yuánɛs tâŋ kágə́ mílwámá. 6 Bwə́ mú lɨ́ɨ́na ŋkwamə́ nyɔɔŋg nyɛ̂sh nə́ ndɛɛ́ kə wɔ́ɔ́s ŋgwə́la á Pafos. Bwə́ á kə kwey ŋgwɔ́l mwâ Yúdɛn nûŋ Pafos nə jínə́ nə́ Bar-Yésus, a njúl muud ncidə, *muud micúndə́ á məshɨɨgâ. 7 Bar-Yésus ɛ́nɛ bá ŋgwə́mʉna Serzhus Polus wə́ bwə́ á ŋgə cʉgə. Ŋgwə́mʉna nywáá njúl nə fʉg, nyə á ka jɔ̂w Barnábas bá Sôl nəcé nyə á bə nə məma yéésh nə́ á gwág kɛ́ɛl mə́ Zɛmbî. 8  2Tm 3.8Njɨ, Elimas‡ Elimas: Dúl jínə́ dɛ́ wə́ Bar-Yésus. mú ŋgə laa bwo, a ŋgə́ yida cɛɛl shwúgʉli ŋgwə́mʉna nə́ a kú *búgʉla. Jínə́ lʉ́ Elimas í kə́ nə́ muud ncidə. 9 Sôl, bwə́ jɔ́w nə́ Pwôl yɛ́, mə́ lwánd nə Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim nə́ cwɔ́ɔ́ músə ka dʉ́g Elimas nə́ figə́-figə́, 10 a mú lás nə nyə nə́: «Yîf! yé mása məkə́ŋ nə məshɨɨgâ ɛ́ga, yé mwân mə Njwû məjamb, yé múúd jɨ́ kú cɛɛl ótʉ́təlí ɛ́ga! Wo ayɔ́wɛ́ ŋgə́lə cɛɛl ntáma jɔ̧jɔ̧ íyuug i Cwámba? 11  9.8; 22.11Wo zə́ dʉ́g ja gaád. Mbwə̂ mə́ Zɛmbî í mə́ bii wo. Wo zə́ fwo bə áncím-ncîm, kú ná dʉ́g mə́ŋkɛnya mə́ jwɔ̂w. Wo é ji ntɔ́ fwámɛ́ fwála.» Pwôl ká nə́mə́ shîn lás ntʉ́nɨ, gúndə́ nə yídʉ́gʉ́ í mú shulə Elimas míshʉ́d, a mú ŋgə lyɛ̧da kʉkʉ̂l ŋgwúd ŋgə sɔ̧́ muud bííg nyə mbwə́d yɛ́. 12 Njɨ ŋgwə́mʉna nyə á dʉ́g sâ í á sɨ̂y nɨ yí, nyə shwal bə mbúgʉla, njɨ́ɨ́gʉ́lá nyə á gwág shú mə́ Cwámba yí í mə́ bií nyə.

13  13.5; 15.38Pwôl bə́nɔ̂ŋ buud ɔ́ gwooŋg bɛ́ bwə́ mú kəwa byɔ́ɔ́lʉ́d Pafos, kə Pɛrzhe kɔ́ɔ́mb shí á Pamʉfilî. Yuánɛs mú kə béégya nə bwo nûŋ, nyɛ mú nyiŋgə kə Yurʉ́səlɛm. 14  17.2Bâŋ bwə́ mú tɨ́ Pɛrzhe, ŋgə kə nə́ ndɛɛ́ kə wɔ́ɔ́s Antyósh á Pisidî. Bwə́ mú kə nyíi *mpáánzə́ minjɨ́ɨ́gʉ́lá dɨ́ jwɔ̂w lʉ́ Sábaad, kə ji shí. 15  15.21Ja lɔ̧́lə *mbwoomb mə́cɛ̧ɛ̧ nə micilyá mí búúd ɔ mícúndə́ í á shîn yí, otɔ́we ɔ shwóg wâ mpáánzə́ minjɨ́ɨ́gʉ́lá bwə́ mú cɨ nə bwo nə́: «Bwaaŋg, ŋkí bɨ bʉ́sə nə gúl sâ bɨ́ bɨ́ nə ŋkul bándʉlə búúd nə ndɨ́ yí, lásʉ́gá ja gaád.»

16 Pwôl mú tɔ̂w tʉ́təlí, a fʉfə bwo mbwə̂, a músə lás nə́: «Nə bag ɔ́ *Izʉrəyɛ̂l nə bɔɔŋg bwə́ ŋgə́ gwɔ̧́ɔ̧ Zɛmbî wá, bɨ ɔ gwágʉ́lə́ mə. 17  MmN 1.7; Mbá 5.15Zɛmbî á kúl búúd Izʉrəyɛ̂l jísʉ́ ga nyə a fɛ́ɛ́sh osɔ́ɔ́ŋgʉ́ bʉ́sʉ́. Nyə a sá nə́ kúl búúd jísʉ́ í kə́g bul mpyáánz nûŋ jiya á Igîpten dɨ̂. Nə́ ndɛɛ́ nyə a yîl bwo nûŋ nə mbwə̂ ŋkûl yé. 18  MmN 16.35; Ilŋ 14.33-34; Mbá 29.4A mú ŋgə jísɔw bwo shí a shwééshá dɨ́ kə wɔ́ɔ́s je kumə mimbû məwûm mə́nɔ̧̂. 19  Mbá 7.1; Zho 14.1A mú jaŋgʉlə ílwoŋ í búúd zaŋgbá shí á Kanaan nə́ ndɛɛ́ a yə ódâ shí nyáŋ tâŋ lʉ́gí 20  OoM 2.16; 1Sa 3.20shú mímbû kúnə́-kúnə mitəd minɔ̧̂ nə məwûm mə́tɔ́ɔn.

«Mpʉ́sə wɔɔŋgʉ̂ a mú dʉ wééshʉli bwo osémbye ɔ mílə́sʉ́ nə́ ndɛɛ́ zə wɔ́ɔ́s fwála mə́ *múúd micúndə́ Samyɛ̂l. 21  1Sa 8.5, 19; 10.21; 11.15Ja jɔɔŋgʉ̂ bwo mú jɨɨ nə́ bwə́ bə́g nə wáŋ njwú-buud. Zɛmbî mú yə bwo Sawul mwân mə Kís a njúl mbyágá á bɛɛnd mə́ Bəŋzhamɛ̧̂. Sawul mú jwú nə bwo tâŋ mimbû məwûm mə́nɔ̧̂. 22  1Sa 16.12; 13.14Zɛmbî mú yîl nyə, a mú tə̂l bwo *Dávid njwú-buud. Dávid wɔɔŋg wə́ Zɛmbî nyə á bwiiŋg lâŋ yé nə́: “Mə mə́ dʉ́g nə́ Dávid mwân mə Yése jisə muud mə́ kwaga nə tə́dʉ́gá wâm yɛ́, nyə wə́ mə bá dʉ sá sâ jɛ̂sh mə́ bá dʉ jɨɨ nə́ a sáág yí.” 23  Iza 11.1; Rom 1.3; Mbʉ́ 5.5Nyə́dɨ́ mpwoŋ buud dɨ́ wə́ Zɛmbî nyə a lwándʉ́lə́ mpu yé, a wééshʉli Yésus cʉgye buud á Izʉrəyɛ̂l yɛ́. 24  Luk 3.3Shúshwóógʉ́ nə́ cʉgye wɔɔŋg zə́g, Yuánɛs nyə a zə jɨ́ɨ́gʉli kúl búúd Izʉrəyɛ̂l jɛ̂sh nduwán tâŋ yuug nə́ bwə́ mə́ cɛ́nd mítə́dʉ́gá. 25  Luk 3.15-16Ja Yuánɛs wɔɔŋgʉ̂ nyə á ŋgə shínal sáal dɛ́ yí, nyə á ŋgə cɨ nə buud nə́: “Bɨ́ ŋgə ná tə́dʉga nə mə wə́ zə? Mə cugɛ́ múúd bɨ́ ŋgə́ tə́dʉga nə́ mə́ jísə́ yɛ́. Njɨ, ŋgwɔ́l múúd zag mə́dɨ́ mpʉ́sə. Mə ampíyáyɛ́ nə́ mə cínyʉg nyə mikwoolú mí mə́ŋgwub məkuúd.” 26 Bwááŋg bɛ̂sh, tɔɔ mpwoŋ buud mə́ *Abʉraham tɔɔ bɨ́ bɔɔŋg bɨ́ ŋgə́ gwɔ̧́ɔ̧ Zɛmbî wá, shé wə́ Zɛmbî nyə á ntɨ kɛ́ɛl á cʉg dɔɔŋg wá. 27  3.17Buud ɔ́ Yurʉ́səlɛm bɛ̂sh nə otɔ́we ɔ shwóg báŋ bwə́ á shígɛ́ mpu Yésus. Bwə́ á yida cɛ̧ɛ̧lə nyə shwɨy. Ntɔ́, bwə́ á sá nə́ iciyá í búúd ɔ mícúndə́ shé mə́ dʉ lɔ̧́ ósábaad bɛ̂sh dɨ́ yí í bwə́mag. 28  Luk 23.4, 14-15, 21-23Tɛɛm bə nda bwə́ á shígɛ́ kwey nyə nə məbɛ̧ɛ̧́ nə́ a yə́g nə́, bâŋ bwə́ á cɨ nə Pilât nə́ a gwúg nyə. 29  Luk 23.50-56Nə́mə́ njɨ bwə́ á shîn sá isâ byɛ̂sh í á bə cilyá Kálaad Zɛmbî dɨ́ shú dɛ́ dɨ́ yí, bwə́ á shul yîl nyə lɨ́ɨ́d bwə́ kə wá nyə shwóŋʉd. 30  3.15Njɨ, Zɛmbî nyə a gwûmʉshi nyə. 31  1.3, 8Nyə a lwóya nyúúl məlú məlú, buud bə́nɔ́ŋ bwə́ á zhu Galilê bád kə Yurʉ́səlɛm wá bwə́ á ŋgə dʉ́g nyə. Buud bɔɔŋg wə́ bwə́ músə́ owúshinɛd bɛ́ kúl búúd jɛ̂sh dɨ̂. 32  Sôm 2.7; Rom 1.3-4Jɔ̧jɔ̧ kɛ́ɛl dɔɔŋg nə́mə́ wə́ sə́ ŋgə́ bwiiŋg bɨ́ yí, ŋkaagə́ Zɛmbî nyə a kaag odâ yí. 33 Zɛmbî nyə a sá nə́ ŋkaagə́ nyɔɔŋg í zə́g bwəma nə sə́ bwân gwúmʉ́shílə nyə á gwûmʉshi Yésus yí. Sâ jɔɔŋg wə́ jísə́ cilyá Sôm ábɛɛ̂ dɨ́ yí, nə́: “Wo jɨ mwân waamə́, mə mə́ byâ wo múús”. 34  Iza 55.3Jɨ́ ntɔ́. Zɛmbî nyə a gwûmʉshi nyə ákandʉg, a kú ná bá kwo bwo. Ntɔ́ wə́ nyə á cɨ yɛ́, nə́: “Mə bá yə bɨ́ jɔ̧jɔ̧ ísâ mə á kaag Dávid yí, məŋkaagə́ mə́ cúgɛ́ nə ŋkul salan má”. 35  Sôm 16.10Gwə́ nə́mə́ wə́ á ŋgə́ báásʉlə gúl kʉ́kʉ́l cilyá dɨ́ nə́: “Wo abʉ́lɛ́ bɨ́d nə́ jɔ̧jɔ̧ sɔ́ɔl məsáal wô kə́g bwo shwóŋʉd”. 36  2.29Dávid nywáá nyə a shí sá mítə́dʉ́gá mí Zɛmbî fwála dɛ́d. A mú yə, a dɔw nə osɔ́ɔ́ŋgʉ́ bɛ́, a bwo. 37 Njɨ, nyɔɔŋg Zɛmbî nyə a gwûmʉshi yɛ́ nywáá nyə a shígɛ́ bwo. 38  10.43; 15.10Bwaaŋg bɨ mə́ jəlá nə mpu ntɔ́ nə́ nyə wə́ mə́ sá nə́ bɨ gwágʉ́g kɛ́ɛl ijuugá í *mísə́m mín. Məcɛ̧ɛ̧ mə́ Moyîz bɨ́ á dʉ bɛ̧ má mə́ á shígɛ́ sá nə́ bɨ ŋgə́g nə bə otʉ́təlî. 39  Rom 4.25; 6.7; 10.4Njɨ Yésus wə́ jísə́ nə́ muud yɛ̂sh mə́ búgʉ́lá nyə yɛ́, a bə tʉ́təlí ncindî nə ncindî. 40 Bɨ ɔ́ bɛy nə́ sâ búúd ɔ mícúndə́ bwə́ á cɨ yí, í bwə́mag nə bɨ̂. Bwə́ á cɨ nə́:

42 Ja Pwôl bá Barnábas bwə́ á cúwo tɔ́ɔ́n yí, búúd bwə́ á jəgʉla nə bwo nə́ bwə́ bâg kwo zə bwiiŋg bwo lâŋ ŋgwúd nɨ Sábaad mə bá bɛ̧ yɛ́. 43  11.23Ja buud bwə́ á bwɨ́lya yí, fwámɛ́ bímbí lʉ́ *Oyúdɛn nə bɔ́ɔ́l búúd bwə́ á wá milâm mísɔɔn wáŋ dɨ́ wá bwə́ á bɛ̧ Pwôl bá Barnábas bə́nɔ̂ŋ kə ŋgə lésha. Pwôl bá Barnábas bwə́ mú ŋgə wá bwo ŋkul mílámʉ́d nə́ bwə́ wág icʉg byáŋ mpaam mə́ Zɛmbî dɨ̂.

44  17.2Sábaad nyə á bɛ̧ yɛ́, buud bwə́ á zə sɛɛŋgya je bə buud ɔ ŋgwə́la bɛ̂sh nə́ bwə́ zə́ gwágʉlə kɛ́ɛl mə Cwámba. 45 Nda bɔ́ɔ́l Oyúdɛn bwə́ á dʉ́g bímbí lʉ́ ncúlyá buud bɔɔŋg nə́, bwə́ á ka zə mpii Pwôl bá Barnábas váál áwuwagʉwə̂, bwə́ mú ŋgə shwána bwo, ŋgə lwîy bwo. 46  3.26; 18.6Pwôl bá Barnábas bwə́ mú mpu jaaw bwo kú nə ifwaas nə́: «Í á jəla nə́ bɨ wə́ tɛ́ɛ́dʉ́g gwág Milə́sʉ́ mí Zɛmbî. Nda bɨ́ bâŋ mə́ ka ban myo nə́, bɨ mə́ lwágʉlə nə́ bɨ ampíyáyɛ́ nə cʉg á kandʉgə kandʉgə. Ntɔ́, sə́ bâŋ mə zə́ lésha nə ikúl í cúgɛ́ Oyúdɛn yí. 47  Iza 49.6Nəcé Cwámba nyə á cɨ nə sə́ nə́: “Mə mə́ tə́l wo nə́ wo bə́g məŋkɛnya mâ ilwoŋ, nə́ wo kə́g nə cʉg kə wɔ́ɔ́s íjumə í shíd”.»

48  11.18Njɨ ikûl ishús í á gwág ntʉ́nɨ yí, bwə́ á bul bə nə məshusʉg bwə́ ŋgə́ ságʉsə kɛ́ɛl mə Cwámba. Bɔɔŋg bwə́ á bə fééshá nə́ bwə́ dʉ́gʉ́g cʉg á kandʉgə kandʉgə wá bwə́ mú bə óbúgʉla. 49  2.41Kɛ́ɛl mə Cwámba í á kyey lɔɔm wɔɔŋg wɛ̂sh. 50 Oyúdɛn bwə́ á ka shwambʉlə fwámɛ́ búdá ɔ́ lɔɔm bwə́ á dʉ gwɔ̧́ɔ̧ Zɛmbî wá. Bwə́ mú zə lwágʉlə Pwôl bá Barnábas cúwʉ́lí nə́ ndɛɛ́ bwə́ wáámb bwo kə ntɔ̧ mínjɨ mí shí nyáŋ. 51  18.6; Luk 9.5Pwôl bá Barnábas bwə́ mú kudə fumbyá mə́kuú máŋʉ́d§ Ja Oyúdɛn bwə́ á dʉ kudə fumbyâ mə́kuú dɨ́ yí, bwə́ á dʉ lwágʉlə nə́, kʉ́kʉ́l shí bwə́ ámə tə̂l mə́kuú máŋ yí, bwə́ mə́ kâl gwo nə buud bɨ́ cínɔŋg wá, nə́ bwə́ músə sâ nyɛɛ́. shú dáŋ, báá bwə́ mú kə Ikóniyum. 52 *Ompwíín bwə́ mú lʉ́g lwándʉ́lá nə məshusʉg nə Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim nə́ cwɔ́ɔ́.