Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛl Márkus nyə á cilə yí
Isâ í dʉ́gyá nə Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛl Márkus nyə á cilə yí
Márkus ŋgə lwó cʉg múud mə Yésus. A ŋgə bul lwó nə Yésus jɨ sɔ́ɔl məsáal mə́ Zɛmbî. Nyə á zə shú ikúl nə ilwoŋ byɛ̂sh, kú bul bə njɨ Oyúdɛn.
Kɔw áshúshwóógʉ́ dɨ ɨɨ́, Yésus nyə á fwo kə bwəma nə məkʉgʉlʉ shwééshá shíd, a mú ka zə tɛ́ɛ́d byé ísɛ́y. Márkus ŋgə bul lwó ŋkul mə Yésus, tɛ́ɛ́d nə ŋgə́lə jɔ̂w buud nə́ bwə́ bɛ̧́g nyə, kala nə mínjɨɨ́gʉ́lá dɨ, kumə nə ŋgə́lə yálʉshi buud məbwas dɨ̂.
Kɔ́ɔ́mb kɔw ábɛɛ́ á micilyá myɛ́ dɨ, Márkus ŋgə lwó nda Yésus ŋgə́ kə bwəma nə minjugú nə́, nə nda nyə́ é kə yə́ a nyiŋgə gwûm Yurʉ́səlɛm nə́.
A kə́ wɔ́ɔ́s Yurʉ́səlɛm bwə́ ŋgə́ lə́g nyə nda məma cɨ̂, a kə wɨ́ɨ́ŋg búúd bwə́ á dʉ sá mikus Mpáánzə́ Zɛmbî wá; a mú bwəma nə zhíŋ á shwɨy cínɔŋg (lúu 11 kə kumə 13).
Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛl mə Márkus jɨ nə́, wó ká shîn lɔ̧́ dwo, wo məm nda njwû ozɨmbɨ á mwâ Róma nə́: «Yésus á Nazarɛ̂t nyə á bə́lɛ mpu bə Mwân mə Zɛmbî.»
1
Cúndə́ mə́ Yuánɛs Nduu-buud
(Mat 3.1-6, 11-12; Luk 3.1-6, 15-18)
1 15.39; Heb 2.3Mətɛ́ɛ́dʉ́lé mə́ Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛ́l mə Yésus-Krîst, *Mwân mə́ Zɛmbî wə́ mə́ga: 2 Mal 3.1; MmN 23.20; Mat 11.10; Luk 1.76; 7.27Nə́mə́ nda jísə́ cilyá kálaad mə́ Izayî *muud micúndə́ dɨ́ nə́, nə́:
Dʉgɨ́! Mɛɛ mə zə́ kənd mbwiiŋgyɛ lâŋ waamə́
nə́ a kə́g wo shwóg kə kwambʉlə wo zhɨɨ́.
3 Iza 40.3Jísə kə́l mə́ múúd ŋgə́ cúndə shí a shwééshád yɛ́,
a ŋgə cɨ nə́: «Kwambʉləgá zhɨ́ɨ́ mə́ Cwámba,
bɨ́ sá íkwûŋ byé nə́ səndôŋ.»
4 Luk 3.3Nə́ ndɛɛ́ Yuánɛs Nduu-buud nyə á zə cúwo shí a shwééshá dɨ̂, a mú ŋgə cúndə nə́ buud bwə́ cɛ́ndʉ́g mitə́dʉ́gá, bwə́ zə duwan, Zɛmbî yílʉ́g misə́m myáŋ lámʉ́d. 5 Ntɔ́, buud ɔ́ shí á Yudéa nə bɔɔŋg wâ Yurʉ́səlɛm bɛ̂sh bwə́ á dʉ kə nyə́dɨ́, kə́ dʉ magʉlə mísə́m myáŋ tâm buud. Yuánɛs mú dʉ duu bwo ŋgwɔ̧ɔ̧́ Zhurdɛ̧̂ dɨ̂. 6 2Oj 1.8Káándə́ Yuánɛs nyə á dʉ bwáád yí í á bə sɨ́yá nə mimyɔ̧ɔ̧́ mí *shamô, kandá yé á kug nə kúúdú cúdú. Nyə á dʉ də ikájalá nə kwaan. 7 Nyə á dʉ cúndə nə́: «Ŋgwɔ́l múúd ŋgə zə mə mpʉ́sə, a jɨ nə mpífə́ cɔ̧́ mə. Nda mɛɛ, mə ampíyáyɛ́ nə́ mə kúdɔ́wʉ́g shí, ciny nyə mikwoolú mí mə́ŋgwub. 8 Mɛɛ ŋgə duu bɨ́ nə məjúwó, njɨ nyɛ mə bá duu bɨ́ nə Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim.»
Yésus mə zə́ duwan
(Mat 3.13-17; Luk 3.21-22)
9 Mwɔ̂w mɔɔŋgʉ̂ dɨ, Yésus mú zə wɔ́ɔ́s, a ŋgə́ wú Nazarɛ̂t, shí a Galilê; Yuánɛs mú zə duu nyə Zhurdɛ̧̂. 10 Í mú zə bə nə́, Yésus mə́ shîn duwan, a ŋgə́ cúwo wú mə́júwód ɨɨ́, a mú dʉ́g joŋ mə́ bâŋ, Shíshim mə́ Zɛmbî mú ŋgə shulə nda faf, zə ji nyə nyúúlʉ́d. 11 Sôm 2.7; Iza 42.1; Mak 9.7; 12.6Kə́l mú cúwo wú joŋ dɨ́ nə́: «Wo wə́ Mwân waamə́ alâm. Lâm wâm wɛ̂sh wúsə wódɨ́.»
Sátan mə bwɔ́wʉlə Yésus
(Mat 4.1-11; Luk 4.1-13)
12 Ntɔ́, ja Yésus nyə a shîn duwan ntʉ́nɨ yí, kú nə́mə́ bwey, Shíshim mə́ Zɛmbî mú cíndal kənd nyə shí a shwééshád. 13 A mú kə já wu mwɔ̂w məwûm mə́nɔ̧̂, *Sátan ŋgə́ bwɔ́wʉlə nyə. Bə́nɔ̂ŋ ocúdú ɔ́ anyinyaanə́ wə́ bwə́ á dʉ ji, *wəéŋgəles bwə́ ŋgə́ sɛ̂y nə nyə.
Yésus mə tɛ́ɛ́d jɔ́wʉ́lə ómpwíín
(Mat 4.12-22; Luk 4.14-15; 5.1-11)
14 Bwə́ á ka wá Yuánɛs mímbwug dɨ̂. Yésus mú gwág, a mú kə Galilê, kə ŋgə cúndə Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛ́l mə́ Zɛmbî. 15 Nyə nə́: «Fwála í mə́ wɔ́ɔ́s. Faan mə́ Zɛmbî í mú kúnə́-kúnə, cɛ́ndʉ́gá mitə́dʉ́gá! *Magʉləgá Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛl!»
16 Dúl jwɔ́w, Yésus ŋgə́ cɔ̧́ ncindye mâŋ mâ Galilê, nyə a dʉ́g Shímun bá mínyɔŋʉ̂ yé Andrê, bwə́ ŋgə́ wusə wód mə́júwód. Bwə́ á dʉ julə oshû nə məwód. 17 Yésus mú cɨ nə bwo nə́: «Bɛ̧gá mə, mə é sá nə́ bɨ́ dʉ́g julə búúd.» 18 Mat 8.21-22Nə́mə́ cé nə cé bwə́ mú lʉ́gə mə́wód, bɛ̧ nyə. 19 Ja bwə́ mə́ ŋwá shísh shwóg yí, Yésus músə nyiŋgə dʉ́g Zhâk bá mínyɔŋʉ̂ yé Yuánɛs, bwân ɔ́ Zhébedé, bwə́ njúl nə́mə́ byɔ́ɔ́lʉ́d, bwə́ ŋgə́ kwambʉlə məwód. 20 Cé nə cé a mú nə́mə́ jɔ̂w bwo. Bwə́ mú lʉ́gə sɔ́ɔ́ŋgʉ́ wáŋ Zhébedé bə́nɔ̂ŋ osɔ́ɔl ɔ́ mə́sáal byɔ́ɔ́lʉ́d, bɛ̧ nyə.
Yésus mə lwóyá ŋkûl ijwûga
(Luk 4.31-37)
21 Bə́nɔ́ŋ bwə́ mú kə Kapɛrnawûm. Yésus mú fwo kə nyíi *mpáánzə́ mínjɨ́ɨ́gʉ́lá jwɔ̂w lʉ́ Sábaad, kə yə búúd minjɨ́ɨ́gʉ́lá. 22 Mat 7.28-29Buud bwə́ mú bul káam mbií nyə á ŋgə jɨ́ɨ́gʉli yí, nəcé nyə á ŋgə jɨ́ɨ́gʉli nə kɛ́ɛ́nd, kú bə nda *Oyɨ́ɨ́gʉli ɔ́ mə́cɛ̧ɛ̧. 23 Cínɔŋg mpáánzə́ mínjɨ́ɨ́gʉ́lá dɨ́, ŋgwɔ́lʉ́gá múúd nyə á bə nə bɔ́w-bɔ̂w shíshim í dʉ lwáfʉlə nyə. Cé nə cé a mú kɨ̂m nə́: 24 3.11«Yésus, muud Nazarɛ̂t! Shé bâŋ nə inɛy? Ye wo ámə zə jaŋgʉlə sə̂? Mɛɛ mə mpú wo. Wo wə́ fééshá múúd mə́ Zɛmbî.» 25 Yésus mú ŋkáánd nə jamb. Nyə nə dwo nə́: «Fadʉg mpu! Wúg múúd ɛ́nɛ nyúúlʉ́d!» 26 Bɔ́w-bɔ̂w shíshim wɔɔŋgʉ́ í mú juŋg múúd ɛ́nɛ nə ŋkulû, í kɨ̂m məma ŋkwiimbyê nə́ ndɛɛ́ wɔ́ɔ́s tɔ́ɔ́n. 27 Buud bɛ̂sh bwə́ mú bul káam, bwə́ ŋgə́ nyímbʉla nə́: «Jáyɛ́ ga? Míga mínjɨ́ɨ́gʉ́lá mí mə́ bə gúgwáan ɛ! Nə məma kɛ́ɛ́nd! A ká nə́mə́ lás, tɔɔ ibɔ́w-bɔ̂w míshíshim mí ŋgə́ bə́lɛ sá nyə məgwág!» 28 Jínə́ dɛ́ í mú jwɔ̧ lɔɔm á Galilê wɛ̂sh dɨ̂.
Yésus mə́ lwag ncúlyá mimbə̂l
(Mat 8.14-17; Luk 4.38-41)
29 Yésus bə́nɔ̂ŋ Zhâk nə Yuánɛs bwə́ mú zə wú mpáánzə́ minjɨ́ɨ́gʉ́lá, kə Shímun bá Andrê dɨ́ njɔ́w. 30 Í á bə, Shímun cii yé á mudá mbwúg shí, ayɔ̂ŋ nə yɔ̂ŋ mə́ bií nyə. Bwə́ ka lɛɛl jaaw Yésus nə́mə́ njɨ bwə́ á nyíi njɔ́w yí. 31 5.41A mú shísh mudá kúnə́-kúnə, bií nyə mbwə́d, tə̂l nyə tʉ́təlî, ayɔ̂ŋ nə yɔ̂ŋ mú shwal shîn. Mudá wɔɔŋg mú zə tɛ́ɛ́d sɛ́yʉ́lə nə bwo. 32 Mpwó-kugʉ́ shí, buud ɔ́ ŋgwə́la bwə́ mú zə nə mimbə̂l myɛ̂sh nyə́dɨ́, tɔɔ mimbə̂l mí mə́jamb. 33 Ntɔ́ bwə́ mú zə ŋkúndɔw mpumbɛ́d nə́ jəd. 34 3.12Cínɔŋg Yésus mú lwag zhwog mimbə̂l mí á bə nə məbwas mímbií mímbií myá, myɛ̂sh mí yâl. A yîl nə́mə́ zhwog buud məjamb, a kú bɨ́d nə́ mə́jamb mɔɔŋgʉ̂ mə́ lásʉ́g, nəcé mə́ á ŋgə mpú nyə.
Yésus ŋgə jaaw Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛ́l Galilê
(Mat 4.23; Luk 4.42-44)
35 Luk 5.16Ntɔ́, ná mpʉ́mán mpʉ́mán, jwɔ̂w kú fwo sâŋ, Yésus mú zə wɔɔl, wɔ́ɔ́s tɔ́ɔ́n, kə gúl kʉ́l í á shígɛ́ bə nə buud yí, kə jəgʉla nə Zɛmbî. 36 Nyə ŋgə́ ná jəgʉla wu, Shímun bə́nɔ̂ŋ bɔ́ɔ́l *ómpwíín bwə́ mú kə sɔ̧́ nyə. 37 Ja bwə́ mə́ kwey nyə yí, bwə́ mú cɨ nə nɛ́ nə́: «Buud bɛ̂sh, bwə́ ŋgə sɔ̧́ wo.» 38 Ntɔ́ Yésus mú cɨ nə bwo nə́: «Iŋkyenâ! Shé kə́g mɔ́ɔ́l mə́nd mə́sə́ wa mə́koogʉ́ məkoogʉ́ má! Mə́ jəlá nə cúndə nə́mə́ Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛ́l wu, nəcé sâ jɔɔŋg wə́ mə́ á zə sá yí.» 39 Mat 4.23Ntɔ́ a mú kə shí á Galilê nyɛ́shʉd, kə ŋgə cúndə *mə́mpáánzə́ mə́ mínjɨ́ɨ́gʉ́lá mə́ *Oyúdɛn dɨ̂, nyə ŋgə́ yîl buud məjamb.
Yésus mə́ lwag zʉ́zaamə́
(Mat 8.1-4; Luk 5.12-16)
40 Wúl zʉ́zaamə́ í á ka zə wə́ Yésus, zə kúd mə́bwóŋ shí, tɛ́ɛ́g nyə məbwə̂, cɨ nə nyə nə́, «Ŋkí wó magʉlə wo je lwag mə, nyúúl bə mə nə́ səndôŋ.» 41 Yésus mú gwág nyə ŋkúŋkwoŋ, nyə sɛ́ɛ́mb mbwə̂, kúnya nə nɛ́. Nyə nə́: «Mə́ magʉlə. Nyúúl í bə́g wo nə́ səndôŋ!» 42 Cé nə cé jɔɔŋgʉ̂ zaamə́ í mú shîn múúd ɛ́nɛ nyúúlʉ́d. Nyúul í mú bə nyə nə́ səndôŋ. 43-44 Ləv 14.2-32; Mak 7.36; Luk 17.14Yésus mú báásʉlə nyə, a ŋgə́ ŋkáánd nə́: «Ci wo kú jaaw múúd sâ í mə́ sɨ̂y yí. Yidagʉ́ kə lwágʉlə fada nda wó músə́ nə́, wo ka wá sâ Moyîz nyə á cɨ yí shú yálʉ́lə wó mə́ yâl nɨ. Bwə́ mpúg nə́ wo mú mpwogɛ́.» Cé nə cé nyə mú nyiŋg muud ɛ́nɛ. 45 7.36Yésus nyə á tɛɛm báásʉlə muud ɛ́nɛ ntʉ́nɨ, muud ɛ́nɛ nyə á kə ŋgə jaaw lâŋ wɔɔŋgʉ̂ kʉ́l jɛ̂sh, a ŋgə́ báŋgʉla nə sâ í á sɨ̂y nə nyə yí. Sâ jɔɔŋgʉ̂ wə́ Yésus nyə a shígɛ́ ná kwo bə nə ŋkul nə́ a nyííg wúl ŋgwə́la dɨ́ buud bwə́ ŋgə́ dʉ́g nyə yí. Nyə á shwal dʉ ji njɨ íkʉ́l búúd bwə́ á shígɛ́ dʉ bə yí. Buud yidá dʉ wú íkʉl ikʉl, dʉ zə kwey nyə cínɔŋg.