12
Iesus Mangmang Iung
(Mat 10:26-27)
1 Tamoata be aine ‘tausen’ kokoko-tina nge dipura be ambe nedia-la dieduaposaposaki. Kodeka Iesus itaguraki be matamata tagataga ne bokai iradi, “Parasi ‘is’ nedi kamamatamatakuakia uia! ‘Is’ nedi ngae nge bolingadi ratingadi! 2 Kana moarunga kubatadi dipura masa kakatadi dapura, be kana moarunga zumkakadi dipura masa mangata-lo kauatakadi dapura. 3 Rakana pile kaoa oabubu-lo kapile masa ariata longoradi dapura. Be rakana pile kaoa zugumaba pera ilodia-lo be kamalongasiki masa malala-lo be rangakadi dapura.
Naita Ka Matakura Ngapura
(Mat 10:28-31)
4 “Ruangagu, ngau ka ura-kaming. Tamoata maka tamoata-ming daumoatedi be kababe alauri tago diboadu kana takaia daemaki nge moaki kamatakuridi! 5 Ata ngau masa mitiking-kaming naita ka kamamatakuri kana. Nanaranga ka kamamatakuri kana! Ngai kaiboang dienoni be iboadu tamoata-ming ambe umoateadi dipura nge ngadoki be eoa tago matemate-lo ngarokakilako. E, ngau ka ura-kaming! Ngai ka kamamatakuri!
6 “Moimoi mangsisiki lima nge ‘mone’ dadara rua ane ka zazadi dipurapura! Ata Nanaranga mangsisiki tagona-tina teke ilo dileualeuataki! 7 Bokai kamakaua: Moimoina-tina dongaming teke-teke pangana-mingo nge ambe uareadia-doi dipura. Bokaibe moaki taburi-ming dira! Kam zaza-ming nge mangsisiki kokoko-tina zazadi diuasadi!
Iesus Mangata Rangaka
(Mat 10:32-33; 12:32; 10:19-20)
8 “Ngau ka ura-kaming! Tamoata naita lili-be-matao ipile ngai ngau tamoata negu masa Tamoata Natu ngataguraki be Nanaranga ‘enzel’ ne moarunga lilidi-be-matadio ngarangaki ngai tamoata ne. 9 Ata tamoata naita lili-be-matao ipile ngai tago tamoata negu masa Tamoata Natu ngataguraki be Nanaranga ‘enzel’ ne moarunga lilidi-be-matadio ngarangaki ngai tago tamoata negu.
10 “Tamoata naita edua pile kaoa Tamoata Natu ono inangalako masa giriki ne rokakadia-le dapura, ata tamoata naita Oli Spirit ono imanai nge tagona-tina iboadu giriki ne rokakadia-le dapura.
11 “Bong pera ono serereinga-lo, ki tamoata dimuamua, ki tamoata bibia arodi dituiraki-kaming nge moaki ilo-ming dibuku masa rakana pile kamapile ki baituka kamapile be ono kamaoiaki-kaming! Moaki-tina! 12 Maka ma pile baituka bong ngaradia-lo kamapile kana masa Oli Spirit ngasule-kaming.”
Tamoata Kana Ne Kokoko
13 Makara nge tamoata teke tamoata be aine moarunga maradi ka bokai irai, “ ‘Tisa,’ taritokagu gorai be tama-mairu kana ne moarunga nganege-kamairu.”
14 Be Iesus ikatu be bokai irai, “Tamoata! Naita sumoala iana be ngau uboadu giriki mliliti be miadoraki ki tama-mingru kana ne mnege-kamingru?” 15 Kodeka Iesus itaguraki be moarunga makara disoaki bokai iradi, “Eke! Kaba kamaitaita uia! Kana kokoko reretakadi be dokiadi mata kamatagadi takana! Tamoata soakingadi nge tago kana nedi kokotangadia-lo ka disukoaki uia. Tago. Kana nedia-ra kokoko, ata tago iboadu soaki kalingo dadoki.”
16 Kodeka Iesus itaguraki be pile ono tonanga tekedi bokai iradi, “Tamoata teke kana ne kokoko nge uma kana moarunga kangkang uia dipurakini. 17 Bokaibe nena-la bokai ilo ilelenaki, ‘Kangkang negu dikoko-tina be kaba ono kangkang negu moarunga mkoazalaki kana nge disiki. Masa rakana memaki?’ 18 Kodeka nena-la bokai ipile, ‘Masa bokainatuka muzi: Pera negu ono kangkang koazalaka mgamang be bibia mkeli be ono kangkang negu be kana negu moarunga mkoazalaki. 19 Kodeka masa negu-la bokai mraia, “Kaiko kuia! Ambe kana uia kokoko kukoazalaki be iboadu barasi kokoko bokai daeneno. Kana moaki teke ilom ibukutaki. Moaki kumalipilipi be ono kusim imamalomalo. Gomoanakonako, dang gosingsing be surim dauiauia!” ’
20 “Ata Nanaranga itaguraki be tamoata ngae bokai irai, ‘Ngaongaom! Oabubu-la ngaena-lo masa soakingam ngaedi dokiadialeko dapura. Bokai masa kana nem moarunga nem-la kukoazalakiniko nge masa naita ngadoki?’ ”
21 Be Iesus pile ngaedi bokainatuka imambuaki, “Tamoata kateka-o kana dikoazakoazalaki, ata Nanaranga mata-nao kana nedi tago dikoko masa bokainatuka-la ka basakadi dapura kana.”
Ilo-ming Moaki Dibuku
(Mat 6:25-34)
22 Kodeka Iesus tagataga ne bokai iradi, “Bokai ka ngau bokai mra-kaming kana! Kangkang kamakangkang be moauriuri kamasukoaki kana nge moaki kailo-bukutaki. Be kusi kamaokoko kana nge moaki kailo-bukutaki. 23 Bokai kamakaua: Moauriuri soakinga-ming ka ara biabia, be kangkang kamakangkang kana nge iuasadi. Be tamoata-ming ka ara biabia, be kusi kamaokoko kana nge iuasadi. 24 Du ilo-ming dandi. Kangkang tago ditanotano ki diuaroeroe. Pera nedi ono kana koazalaka be pera nedi ono kangkang koazalaka nge tagotago. Maka ma Nanaranga ka iakolakoladi! Ata kam adoraka-ming nge mang adorakadi diuasadi! 25 Naita tekem masa kana-ba ngae goilo-bukubukutaki be kuboadu soakingam goaka-salagati? * Amari siriki ne teke soakingam-lo gobata-lako? Tago be tago-soasoa! 26 Bokaibe kana muku ngae emaka kubebe nge bakara ka kana moarunga kuilo-bukubukutaki?
27 “Moare ilo-ming dandi! Tago dimalipilipi ki kusi nedi diememaki. Ata ngau bokai ura-kaming! Toira Solomon ngazing ne malageri-tina ka inangananga, ata ngazing ne tago teke moare malagerisisingadi iuasadi. Tago-la. 28 Lama uinianga-ming disiki-tina! Moimoi Nanaranga ka siresire ingazingzingdi, ata kam kababe siresire kauasadia-tina. Bokaibe Nanaranga masa ngangazing-kaming mua kana. Alauri ka siresire ngangazingdi kana. Maka ma siresire nge kaituka makare dieno, ata zama nge eoa ragogodia-lo buladi dapura kana! 29 Bokaibe rakana kamakani be kamasing kana nge ilo-ming moaki dibukutaki. Moakina-tina ilo-ming dibuku. 30 Bakara, tamoata Nanaranga pilenga tago ditagatagadi nge kana ngaedi dilo-bukubukutaki be dilelelei. Be bokai kamakaua: Tama-ming ikaua kana ngaedi kareretaki. 31 Ata bong ono Nanaranga ngatanepoa kana nge kamalelei noko, alauri ka masa kana moarunga ngaedi ania-ming dapura.
32 “Kam ‘sipisipi’ ulunga muku kata, taburi-ming moaki dira! Moaki-tina! Maka ma Tama-ming ambe ilo iuiataki-kaming be bong ono ngatanepoa kana nge ngang-kaming kana. 33 Kana ne-ming moarunga ono ‘mone’ kamadoki be ‘mone’ ngaedi kamadoki be tamoata kana nedi tagotago kamandi. Bokai masa ‘mone’ goate neming lang anua-lo dakauri-tina. ‘Mone’-goate lang anua-lonalona nge tago dimasaresare be dimoatobatoba. Makara nge tago iboadu kana tekena-lo kamatukura, be anako tago iboadu danako-kaming, be boaboaziri tago iboadu kana neming dagamang. 34 Maka ma bokai kamakaua: Kana neming irakingadi dieno kana masa ilo-ming makarana-la daeneno.
Kamakatiuana Be Kaba Kamaitaita Uia
(Mat 24:42-44)
35 “Kamakatiuana uia be kamasoaki! Giriki puradi tago kakaua. Kusi neming kamaoko uia be baratui neming kamabulai be kamakatiuana be kamasoaki. 36 Malipilipi-la biabiadi nedi moanako ono rotinga-lo be mulenga dirarapung bokana kam kamakatiuana be kamarapurapu. Bokaibe bong biabiadi nedi ipura be babaduadua ipaliti masa oaikiki-tina dauasarani. 37 Biabiadi nedi ipura be matadi poapoara be dikatiuana be disoaki be itedi masa malipilipi suridi dauia-tina! Moimoi ka ura-kaming! Biabiadi nedi masa ngataguraki be malipilipi kana bagi ono moanakonga-lo ngasoakingakidi be kusi ono moanako adoraka ngananga be kangkang ngandi. 38 Kana-ra oabubu lukanganao ki mang uludi-o bokana ka ipura, ata malipilipi kana dikatiuana be disoaki be itedi masa malipilipi kana suridi dauia-tina! 39 Ata kana ngae ilo-ming daniani: Pera-marau ikaua bong nangatanao anako ngapura be pera kana ngasereki kana nge ambe pera-marau tago iboadu anako ngalikitaki be pera kana ngasereki. Maka ma pera-marau mata poapoara be irapurapu! 40 Bokainatuka-la, kamakatiuana be kamasoaki. Bakara, Tamoata Natu masa puranga tago kamakauataki. Ramani nangatanao ngapura nge tago kakaua.”
Malipilipi Iauia Be Malipilipi Goalaka
(Mat 24:45-51)
41 Be Pita bokai ipile, “Tanepoa, pile ono tonanga ngaedi kupile nge kekai-la ka kura-kama ki moarunga zaiza be kura-kama?”
42 Be Tanepoa ikatu be bokai ipile, “Bokai nge malipilipi nangata ka kauakaua be malipi ne iememaki-tina uia? Biabiadi ne itaguraki be kana ne moarunga pera kanana-lo nge luma-nao isalangaki, be bong-tina ono kangkang negenga-o nge malipilipi takadi kangkang kandi ianiandi. 43 Be bong biabiadi ne ipura pera kanana-lo be malipilipi ngae kana bokai iememaki be ita masa malipilipi ngae suri dauia-tina. 44 Moimoina-tina ka ura-kaming! Biabiadi ne masa ngataguraki be malipilipi ngae nganangai be kana ne moarunga ngaitaita be ngadoadorakini. 45 Ata malipilipi ngae ilona-lo bokai ngapile bokana, ‘Biabiadi negu isi tago ngapura-mado kana.’ Be ngataguraki be malipilipi moane be malipilipi aine takadi ngaunundi, be ngamoanakonako be dang kakai ngasingsing be ngaboangboang be ngasoaki. 46 Bokai imuzimuzi masa biabiadi ne puranga tago ngatautaki ki amari nangatanao ngapura kana nge tago ngailo-bukutaki. Bokaibe biabiadi ne masa ngataguraki be mukumuku ngataratotoki be sururu bibia tamoata panganadi patu bokana didokidoki nge ngani.
47 “Malipilipi nangata biabiadi ne rerenga ikauataki, ata tago ikatiuana be isoaki ki biabiadi ne rerenga tago itagadi masa kalaua kokoko-tina ngadoki. 48 Ata malipilipi tago ikaua be giriki ono iboadu sururu ngadoki iemaki nge masa kalaua tago kokoko-tina ngadoki. Bokaibe tamoata naita kana kokoko ania ipura masa akangaoia ngapura be kana kokoko-la be ngamuleaki. Be tamoata naita kana bibia luma-nao salangakadi dipura masa tegia ngapura be kana bibia-la be ngakatu.
Iesus Tago Anua-uia Ngadoki Kana Ka Ipura
(Mat 10:34-36)
49 “Ngau kateka ngae eoa oti mbulai kana ka upura. Iei, urere-tina nge kaituka-la be eoa ngaedi damarang. 50 Ata ngau isi sururu bibia ono rukuiagu ngapura kana nge arogu dieno be utalari! Kaituka-tina nge ilogu isururu-tina, be ilogu bokai ngasusururu nibe sururu bibia mdoki kana nge damanubu! 51 Ilo-ming dipile ngau anua-uia ka kateka ngae ueluakani ki? Tago-soasoa! Ngau ka ura-kaming! Edua be dua-ramoaki ka ueluaki! 52 Kaituka be ngalako masa dara tekena-lo tamoata lima disoaki nge daenegei, toli masa rua. 53 Masa bokainatuka daenegei: kamoang masa natudi moanekadi daduaduadi, be natu moane masa kamoang daduaduadi. Kipi masa natudi ainekadi daduaduadi, be natu ainekadi masa kipi daduaduadi. Aine barasi masa rauadi kipi daduaduadi, be kipi masa rauadi ainekadi daduaduadi.”
Bong Kauatakadi
(Mat 16:2-3)
54 Iesus kababe tamoata be aine bokai iradi, “Bong zim ege amari balaianao ituitui be kate masa bokai kamapile, ‘Ura ngapura kana.’ Be moimoina-tina ura ngapura kana. 55 Be bong gamaia oasa ngapura nge bokai kamapile, ‘Kaba daragogo kana.’ Be moimoina-tina kaba daragogo kana. 56 Bolinga-ming ratadi! Kateka be lang kaitaita be anua irakinga be goalakinga kakauakauataki-ba mua. Bokai nge bakara ka tago kaboadu bong ngaedi kaituka-tina dieno nge kakauataki-ba mua?
57 “Bakara ka tago neming-la kaliliti-kaming be muzi adoadodi kakauataki? 58 Tamoata kata ‘koto’-lo nganangaiko kana be ibagabagaiko nge gopi-tina be zala-lo be giriki ngaedi goadoraki. Giriki ngaedi zala-lo be tago kuadoraki masa tamoata ngae ngadokirepekiko be tamoata giriki adoadoraki aro ngatuirakiko. Be giriki adoadoraki masa ngadokiko be katonga-oaoa luma-nao nganangaiko be uaura pera-lo ngarokakikolako. 59 Ngau ka ura-kaming! Masa makara uaura pera-lo gosoaki nibe ‘mone’ moarunga gokatu-doi.”