14
1 सुज्ञ स्त्री आपले घर बांधते,
पण मूर्ख स्त्री आपल्या स्वतःच्या हाताने ते खाली पाडते.
2 जो सरळपणे चालतो तो परमेश्वराचे भय धरतो,
पण जो कोणी आपल्या मार्गात अप्रामाणिक आहे तो त्यास तुच्छ मानतो.
3 मूर्खाच्या मुखातून त्याच्या गर्वाची काठी निघते,
पण सुज्ञाची वाणी त्याची जोपासना करते.
4 गुरेढोरे नसले तर गोठा स्वच्छ राहतो,
पण बैलाच्या बलाने विपुल पिक येऊ शकते.
5 विश्वासू साक्षीदार खोटे बोलत नाही,
पण खोटा साक्षीदार मुखाने लबाड्या करतो.
6 निंदक ज्ञानाचा शोध करतो आणि काहीच मिळत नाही,
पण जो कोणी बुद्धिमान आहे त्यास ज्ञान मिळवणे सोपे आहे.
7 मूर्ख मनुष्यापासून दूर जा,
कारण त्याच्या वाणीत तुला काही ज्ञान सापडणार नाही.
8 शहाण्याने आपले मार्ग समजणे यामध्ये त्याची सुज्ञता आहे,
परंतु मूर्खाचे मूर्खपण कपट आहे.
9 मूर्खाला पापार्पणाचे अर्पण थट्टा वाटते,
पण सरळांमध्ये परस्पर कृपा असते.
10 हृदयाला आपल्या स्वतःच्या खेदाची जाणीव असते,
आणि त्याच्या आनंदात परक्याला भाग नाही.
11 दुष्टाच्या घराचा नाश होईल,
पण सरळांच्या तंबूची भरभराट होईल.
12 मनुष्यास एक मार्ग बरोबर आहे असे वाटते,
पण त्याचा शेवट फक्त मरणाकडे नेतो.
13 हृदय हसू शकते पण तरी त्यामध्ये वेदना असतात,
आणि आनंदाचा शेवट शोकात होतो.
14 जो कोणी अविश्वासू आहे त्यास त्याच्या वागणुकीचे फळ मिळेल,
पण चांगल्या मनुष्यास जे काही त्याचे आहे तेच मिळेल.
15 भोळा प्रत्येक गोष्टीवर विश्वास ठेवतो,
पण शहाणा मनुष्य आपल्या पावलांविषयी विचार करतो.
16 शहाणा मनुष्य भय धरतो आणि वाईटापासून दूर राहतो,
पण मूर्ख धिटाईने इशारा विचारात घेत नाही.
17 शीघ्रकोपी मूर्खासारख्या गोष्टी करतो,
आणि जो वाईट योजना करतो त्या मनुष्याचा द्वेष होतो.
18 भोळ्यांना मूर्खपणाचे वतन मिळते,
पण शहाणे ज्ञानाने वेढलेले असतात.
19 दुर्जन सज्जनापुढे नमतात,
आणि नीतिमानाच्या दारापुढे दुष्ट नमतील.
20 गरीब मनुष्याचे स्वतःचे सोबतीसुद्धा द्वेष करतात,
पण श्रीमंताला खूप मित्र असतात.
21 जो कोणी आपल्या शेजाऱ्याचा तिरस्कार करतो तो पापी आहे,
परंतु जो कोणी गरीबावर दया दाखवतो तो आनंदी आहे.
22 जो दुष्ट योजना आखतो तो चुकीच्या मार्गाने जात नाही का?
पण जो कोणी चांगले करण्याची योजना करतो, तो कराराचा विश्वास आणि विश्वसनियता स्वीकारतो.
23 सर्व कष्टात फायदा आहे,
पण जेव्हा तेथे फक्त बोलतच राहिलात, ते दारिद्र्याकडे घेऊन जाईल.
24 शहाण्याची संपत्ती त्याचा मुकुट आहे,
पण मूर्खांची मूर्खता केवळ मूर्खताच आणते.
25 खरा साक्षी जीव वाचवतो,
पण खोटा साक्षीदार लबाड्या करतो तो दगलबाज आहे.
26 परमेश्वराच्या भयात दृढ विश्वास आहे,
आणि त्याच्या मुलांसाठी ती आश्रयस्थान आहेत.
27 परमेश्वराचे भय जीवनाचा झरा आहे,
याकरिता त्यांनी मरणाच्या जाळ्यापासून दूर रहावे.
28 प्रजावृद्धित राजाचे गौरव सापडते,
पण प्रजेशिवाय राजपुत्राचा नाश आहे.
29 सहनशील मनुष्य खूप समजदार असतो,
पण शीघ्रकोपी मूर्खता उंचावतो.
30 शांत अंतःकरण देहाचे जीवन आहे,
पण मत्सराने हाडे कुजतात.
31 जो मनुष्य गरीबांवर जुलूम करतो तो त्याच्या निर्माणकर्त्याला शाप देतो,
परंतु जो गरजवंतावर दया करतो तो त्याचा सन्मान करतो.
32 दुष्ट आपल्या वाईट कृतीने खाली आणला जातो,
पण नीतिमानाला मरणाच्या वेळेसही आश्रय मिळतो.
33 बुद्धिमानाच्या अंतःकरणात ज्ञान स्थिर असते,
पण मूर्खाच्या अंतर्यामात जे असते ते कळून येते.
34 योग्य ते केल्याने राष्ट्राची उन्नती होते,
पण पाप लोकांस कलंक आहे.
35 शहाणपणाने वागणाऱ्या सेवकावर राजाची मर्जी असते,
पण जो लज्जास्पद कृत्य करतो त्याच्यासाठी त्याचा राग आहे.