1 Cuhva sa ndɨhɨ cahan ra Jesús sihin ñiyɨvɨ ta cua nanuhu tucu ra inga saha ndya ñuu Capernaum.

2 Ta yucuan ndyaa minoo ra ndyaca ñaha sii minoo ziendu zandaru. Ta minoo muzu ra, ra sa cuñi xaan ra, cuhu xaan ra, ta cuñi cuu ra.

3 Quɨvɨ sa sito ra cu nuu sii zandaru cuan tuhun ra Jesús, i tasi ra sii zuhva ra sahnu hebreo vatyi caca ra tumañi iñi sii ra Jesús sa quisi zanduvaha ra sii muzu ra.

4 Ta i saa coyo ra sahnu cuan nu ndyaa ra Jesús, ta i sica xaan ra tumañi iñi sii ra ta catyi ra: Iyo minoo ra romano. Ra cu nuu sii zandaru cuu ra.

5 Ta vaha xaan ñiyɨvɨ cuu ra sihin maa yo ñiyɨvɨ hebreo ndya cuhva ndya i tyiyahvi maa ra ta i ndaa minoo vehe ñuhu ndi.

6 Tacuan ta cuahan ra Jesús sihin ra sahnu cuan, zoco cumañi ca saa ra vehe ra cu nuu cuan, ta i tasi ra cuan zuhva amigo ra, ta i catyi ra sihin ra Jesús: Tata, catyi ra cu nuu cuan vatyi ma zayangon suun sa cuhun ndya vehe ra vatyi cahnu xaan ca cuu moo, ta cahan nuu ra vatyi iyo cuatyi ra. Ta yoho, ra vaha xaan cuun.

7 Yucuan cuenda ña cuñi ra quisi ra nu ndyoon. Zoco tatu cua catyi moo vatyi nduvaha muzu ra, cua nduvaha ra vazu ma cuhun, catyi ra.

8 Vatyi maa ra, ra ndyaca ñaha sii zandaru cuu ra. Ta cuu catyi ra sihin minoo ra: “Cuahan”, ta cuhun ra. Ta catyi ra sihin inga ra: “Ñaha”, ta vasi ra. Ta catyi ra sihin muzu ra: “Tyehen zavohon”, ta zavaha ra sii si. Ta tacuan tucu moo, catyi ra, vatyi tatu catyun vatyi nduvaha muzu ra, cua nduvaha ra. Catyi ra cuan sihin ra Jesús.

9 Ta sa siñi ra Jesús cuhva cahan ra cuan, ta iyo xaan i cuñi ra sa cuenda ra cu nuu cuan. Ta i nasico cava ra, ta i catyi ra sihin ñiyɨvɨ ndyico sii ra: Catyi sihin ndo vatyi tañaha ca nañihi sii minoo ra hebreo ra sino iñi sii ra Ndyoo tañi sino iñi ra cuan. Catyi ra.

10 Ta cuanuhu ra i tasi ra cu nuu cuan, ta sa nasaa ra i ndyehe ra vatyi sa nduvaha muzu cuan.

11 Yaha cuan ta inga quɨvɨ cuahan ra Jesús minoo ñuu sa nañi Naín. Ta cuahan tucu ra sica noo sihin ra ta cuaha xaan ca ñiyɨvɨ.

12 Ta cuhva sa cua saa ra yatyi ñi ñuu cuan, ta ndyehe ra vatyi quita cuaha xaan ñiyɨvɨ ñuu cuan. Ta ndyizo ñu minoo ndɨyɨ. Minoo tuhun ñi zehe ña iyo cuu ra i sihi cuan. Ta ñandahvi cuu maa ña.

13 Ta sa ndyehe ra Jesús sii ña, i cundahvi xaan iñi ra sii ña, ta i catyi ra: Ma vacun.

14 Ta i tuhva ra Jesús, ta i tɨɨn ra satu ñoho ndɨyɨ. Ta ra ndyizo satu cuan, i sicuɨñɨ ra. Ta i catyi ra Jesús sihin ra ñoho cuan: Ra yoco, catyi suhun vatyi nduviton.

15 Tacuan ta i nduvita ra cuan, ta i quisaha cahan ra. Ta i nacuhva cuenda ra Jesús sii ra sii zɨhɨ ra.

16 Ta i yuhu xaan tandɨhɨ ñiyɨvɨ i ndyehe. Ta i zacahnu xaan ñu sii ra Ndyoo, ta i catyi ñu: Ihya ra cuu minoo profeta cahnu. Ta inga ñu i catyi: Cahnu xaan sa zavaha ra Ndyoo sihin yo vityi.

17 Ta i sito ñiyɨvɨ nacahnu Judea ta nacahnu ityi cuan cuhva i zavaha ra Jesús.

18 Ta i nacatyi ra sica noo sihin ra Juan sihin ra tandɨhɨ sa zavaha ra Jesús. Ta i cana ra Juan sii uu tahan ra sica noo sihin ra.

19 Ta i tasi ra sii ra nu ndyaa ra Jesús vatyi cua ndaca tuhun ra sii ra tatu ra Cristo cuu ra, ra cua zacacu sii ñiyɨvɨ, a tatu cuñi si sa cuatu ra ndya cua quisi inga ra.

20 Ta saa ra i tasi ra Juan nu ndyaa ra Jesús, ta i catyi ra sihin ra: ¿Atu yoho cuu Cristo, ra cua zacacu sii ndi a cuatu ca ndi naquisi inga ra?

21 Ta zuun ñi cuhva sa yucu ra cuan, i zanduvaha ra Jesús sii cuaha xaan ñiyɨvɨ cuhu, cuaha nuu cuehe, ta ñu ñoho tatyi cuihna. Ta cuaha xaan ñiyɨvɨ cuaa i nandyehe zacuu ra.

22 Tacuan ta i catyi ra Jesús sihin ra i tasi ra Juan: Cuahan ndo ta nacatyi ndo sihin ra Juan tandɨhɨ sa i ndyehe ndo ta sa siñi ndo. Nacatyi ndo cuhva nandyehe ra cuaa, ta cuhva nacaca ra coxo, ta cuhva nduvaha ra tyahyu, ta cuhva nacuɨñɨ ra zoho, ta cuhva nandoto ñiyɨvɨ i sihi. Ta nacatyi ndo cuhva siñi ñiyɨvɨ ndahvi Tuhun Vaha, cuhva cua cacu ñu.

23 Ta catyi ndo sihin ra vatyi zɨɨ xaan cua cuñi ñiyɨvɨ tatu ma zaña ñu sa sino iñi ñu sii. Catyi ra Jesús sihin ra.

24 Ta sa yaha cuahan ra i tasi ra Juan, ta i quisaha ndaca tuhun ra Jesús sii ñiyɨvɨ, ta catyi ra: ¿Ñaa sa sindyehe ndo quɨvɨ i sahan ndo nu ityi xaan nu yoñi ñiyɨvɨ iyo? ¿Atu sahan ndo vatyi cua ndyehe ndo minoo tuñɨɨ sa canda zacuu tatyi?

25 ¿A atu sahan ndo vatyi cua ndyehe ndo sii minoo ra ñoho zahma vaha? Zoco ña tacuan vatyi ñiyɨvɨ ñoho zahma vaha xaan, iyo ñu vehe rey.

26 ¿Atu yɨvɨ minoo ra cu profeta cuu sa sindyehe ndo? Zuun. Ta cahnu ca ra cuu ra ta zɨquɨ tandɨhɨ inga ra cahan tuhun i saha ra Ndyoo sii ra.

27 Zuun ra cuu ra sa cahan si tuhun nuu tutu ra Ndyoo nu i tyaa ra Isaías tyehen: “Yuhvi ra Ndyoo cua tasi sii minoo ra ityi nuu ca, ta cua zanduvaha ra cuhva iyo ñiyɨvɨ vatyi cua saa moo cuee ca, ta cua tyizoho ñu sa cohon.”

28 Ta catyi sihin ndo vatyi tandɨhɨ rayɨɨ ra cacu, yoñi inga ca ra ñiñi ca ta zɨquɨ ra Juan. Zoco ra luhlu ca, ra cuhun nu ndyaca ñaha ra Ndyoo, cahnu ca ra ta zɨquɨ ra Juan, ra zacoo ndutya sii ñiyɨvɨ. Catyi ra Jesús.

29 Ta tandɨhɨ ñiyɨvɨ sa siñi sa cahan ra Jesús ta ra tava xuhun cuenda ra ndyaca ñaha, i zacahnu xaan ñu sii ra Ndyoo, ta nacoto ñu vatyi ndoo xaan sa zavaha ra Ndyoo. Sa yaha sicoo ndutya maa ñu i zacuu ra Juan.

30 Zoco ra fariseo ta ra maestro cuenda ley hebreo ñá cuñi ra quihin ra sa saha ra Ndyoo sii ra. Yucuan cuenda ñá cuñi ra coo ndutya ra.

31 Ta i catyi ra Jesús sa cuenda ra: ¿Ñaa ñi cuhva quehin sihin ñiyɨvɨ iyo vityi? ¿Tañi yoo ñi sa caa caa ñu?

32 Caa ñu tañi sa ndyihi sa ndyaa nuyahvi, ta cana saa si sii tahan si, ta catyi si: “Tɨvɨ ndi cutu, ta ñá sata saha ndo. Ta sata ndi yaa tucuihya iñi, ta ñá sacu ndo.”

33 Tacuan iyo maa ndo vatyi ra Juan, ra i zacoo ndutya sii ñiyɨvɨ, i quisi ra ta ñá sasi vaha ra, ta ñá sihi ra vino. Ta catyi ndo vatyi ñoho minoo tatyi cuihna sii ra.

34 Ta zɨquɨ i saa mi, ra i quisi ndya gloria. Ta sasi ta sihi. Ta catyi ndo vatyi tuhva xein coho ta cuahyi xein. Ta cuxaan ndo vatyi vaha ñiyɨvɨ cui sihin ra iyo cuatyi ta sihin ra tava xuhun cuenda ra ndyaca ñaha.

35 Ta catyi sihin ndo vatyi saha ra Ndyoo sa siñi tuñi maa ra sii ñiyɨvɨ sino iñi sii ra. Ta cua zañaha ñu sii maa ndo vatyi vaha sa siñi tuñi ra Ndyoo.

36 Ta i cana minoo ra fariseo sii ra Jesús sa cua casi ra xita vehe ra. Ta cuahan ra Jesús vehe ra fariseo cuan, ta sicundyaa ra mesa.

37 Tacuan ta minoo ñaha zɨɨ iñi ñuu cuan i sito ña vatyi ndyaa ra Jesús vehe ra fariseo cuan, ta i quisi ña sihin minoo yutyi azetye vixi.

38 Ta i sicuɨñɨ ndyaa ña saha ra Jesús, ta i sacu xaan ña vatyi ndu‑uu iñi ña cuatyi ña, ta i quisaha nacatya ña saha ra Jesús sihin ndutya nuu ña. Ta zɨquɨ i zana‑ityi ña saha ra sihin ixi xiñi ña. Ta sihi ña saha ra. Ta i saca ña azetye vixi cuan saha ra.

39 Ta cuhva sa ndyehe ra Simón tacuan, ta i sica iñi ra: “Tatu ndisa vatyi minoo ra profeta cuu ra ya, cua nacoto ra yozo caa iyo ñaha sa tɨɨn sii ra vatyi iyo xaan cuatyi ña.”

40 Ta i catyi ra Jesús sihin ra Simón: Simón, iyo minoo tuhun cuñi nacatyi suhun. Ta i catyi ra Simón: Vaha, maestro. Nacatyun sihin.

41 Ta i catyi ra Jesús sihin ra: Sicoo minoo ra, ta uu tahan ra i sitavi sii ra. Minoo ra tavi ra ohon ziendu denario (tañi ohon mil peso cuu si). Ta inga ra tavi ra uu xico usi ñi denario (tañi ohon ziendu peso ñi).

42 Ta nduu tahan ra cuan, ñá cuu tyiyahvi ra sa tavi ra. Ta ra sa saha noo xuhun cuan, zaha ra tucahnu iñi sii nduu tahan ra, ta ñá tyiyahvi ca ra sii ra. Ta vityi catyun, Simón, ¿ndya ra cua cuñi ca sii ra sa saha noo cuan? Catyi ra Jesús.

43 Ta i nacahan ra Simón ta catyi ra: Ra sa cuaha ca tavi cuan. Catyi ra. Tacuan ta i catyi ra Jesús: Ndisa sa cohon.

44 Ta zɨquɨ i nandyehe ra Jesús sii ñaha cuan, ta i catyi ra sihin ra Simón: Ndyehun sii ñaha ya. Yuhvi i quɨhvi vehun, ta ñá sohon ndutya ndoo sehi. Zoco maa ña i nacatya ña sehi sihin ndutya nuu ña, ta zana‑ityi ña sihin ixi xiñi ña.

45 Yoho ñá suhun xɨti. Zoco ndya cuhva ndya quɨhvi ihya ta ñá zaña maa ña sa sihi ña sehi.

46 Ñá tyuhun azetye xiñi. Zoco ihya ñaha i tyihi azetye vixi sehi.

47 Yucuan cuenda catyi suhun, Simón, vatyi vazu cuaha xaan cuatyi ña iyo, zoco sa zehi tucahnu iñi sii ña tandɨhɨ si. Yucuan cuenda cuñi xaan ña sii. Inga ñiyɨvɨ sa zuhva ñi cuatyi ñu iyo, zuhva ñi zehi tucahnu iñi sii ñu, ta zuhva ñi cuñi ñu sii.

48 Ta i catyi ra Jesús sihin ñaha cuan: Sa ndasi cuatyun. Catyi ra.

49 Tacuan ta inga ra yucu mesa sihin ra, i quisaha sica iñi ra sihin añima ra: “¿Yoo ra cuu ra ya vatyi zandasi tucu ra cuatyi ñiyɨvɨ?”

50 Ta i catyi ra Jesús sihin ñaha cuan: Cuahan vityi, sa cacun vatyi sino iñun. Cuahan sihin sa vaha.