1 Xée Jēsuu ñuú Jericoo. Ítā ntíꞌxin ña méꞌñū ñuú san. 2 Ikān tuví uun ñatīi, ñá nani Zāqueu, ña é odo nūu iña ña ntaído diuꞌun xôo íña ñuú Roma. Dōó kuika ñā. 3 Ña sāꞌá ne, dōó ncho kiní ña xoo ñáꞌa é Jēsuu ña, ntá tsi ña ni kuvi kiní ña, tsí ña te nté kaa ñaꞌa ntáñɨ nteē ñá ña ne, Zaqueú san ne, dōo lúꞌnti ñā. 4 Kidáā ne, kuéꞌen ña ōdó nuū ña ne, kúxēe ña rkɨ utun é ntitsi ítsi kān mí kuīta ntíꞌxin Jesuu é kinī ñá ña. 5 Dā ita ntíꞌxin Jesuu íkān né, īto ña rkɨ utún san, kakaꞌan ña:

—Zaqueu, kamá san nuun ve, tsí vevií ne, kantio é kutūví u nú viꞌi o kān —kaꞌan ña.

6 Kidáā ne, kantɨ́ꞌɨ duꞌva tsī núu ñā e dóo diní ña é kɨ̄ꞌɨn Jesuu nú viꞌi ña kān. 7 Dā íni ñaꞌa sán ne, un ntɨɨ́ ntɨɨ̄ ña ntákaꞌan kíni ña é kuēꞌen Jésuu kúkutúvi ñā nú viꞌī ña é iō kuetsí i. 8 Kidáā ne, nákuntītsí Zaqueu, kakaꞌan ñá ni Jēsuu:

—Koto nto, Mastru. Kuéꞌē ú ña ntāꞌví san dava é un ntɨꞌɨ̄ é īó iñá ko. Tē xoó ñaꞌa kiꞌi dúꞌu ú iña ñá ne, nantiko kōó u kɨmi itó ka xtúku —kaꞌan ña.

9 Kakaꞌan Jésuu:

—Ē vevií xee ntúvi é nakáku ña ntoo nú viꞌi sāꞌa, tsí ñatīí saꞌá ne, tatá ntiꞌxe Abraan ña. 10 Tsí xuꞌu é vēxkúvi ú ñatīí ne, véꞌxī u é kanantukū ú ña ntákunaa vata koo é nakākú u ña —kaꞌan Jésuu.

11 Dā ntaíni ñaꞌa san é kākaꞌan Jésuu núu i sáꞌa ne, ntaa ña ni ña ūun nuu i, tsí e xee étsin ña ñuú Jerusaleén ne, kūtuni ña tsi ntádē kuení ñaꞌa san tsi é vevií xee ntúvī é kuiñɨ ntuꞌū é kadā kûꞌvé Xuva ko ñūxiví sa.

12 Kakaꞌan ña:

—Uun ñatīí, ña e dóo kaꞌnu ñaꞌa ne, kuéꞌen ña tūku ñuu vata koo é nīꞌi ña é viī ñá rei. Rkontûví ne, ntiko koō ñá. 13 Diꞌna dá kiī ña é kɨ̄ꞌɨn ñá ne, kāna ña uꞌxi ñáꞌa, ña ntáde tsiñu iña ñá ne, kuéꞌē diuꞌún san xeꞌé ña ña, xe un xé un ñā, kakaꞌan ña: “Kada tsiñu niꞌi ntō diuꞌun sáꞌa un tsi da nté nāxeé u”, kaꞌan ña. 14 Ntá tsi ña ñuú mii ñā né, kūnéꞌū iní ña ni ñā. Taxnūu ña ña é kūkaꞌan ni ñá odo nūú san: “Ñá ntīo ntɨ́ ñatīí sāꞌa é viī ñá rei iñá ntɨ”, kaꞌan ña.

15 ʼNtá tsi kūkúꞌvē ña é viī ñá reí ne, ntiko koō ña, náxee ña ñuú ña kān. Dā náxee ñá ne, taxnūu ña é kīkaná ña ña ntáde tsiñu iña ña, ña é xēꞌé ña diuꞌun, vata koo é kūtuni ñá te kuēꞌe iꞌxá diuꞌun ña éꞌnu é xe un xé un ñā. 16 Ña é kuvi ūun sán ne, ntāda ña kuenta, kakáꞌan ña: “Tōꞌo, diúꞌun ntō ne, úꞌxi īto nteku éꞌnu”, kaꞌan ña. 17 Kakaꞌán reí san: “Nté kui dóo váꞌā o, tsí dɨvīn né, dōo vaꞌá kaden tsiñun. Viꞌi a vé ne, kadān kúꞌven uꞌxi ñuu, tsi dén ntaan kuān te nté kaa kudii é tāꞌxí u o”, kaꞌan ña. 18 Xée xtuku ña uun ñaꞌa sán ne, kakaꞌan ña: “Tōꞌo, diúꞌun ntō ne, úꞌun īto ká xtuku niꞌi é vāta kaa”, kaꞌan ña. 19 Dukuān ne, kakaꞌan xtúku reí san ni ñā dɨ́: “Dɨvīn ne, kada kûꞌven uꞌun ñúu”, kaꞌan ña.

20 ʼKidáā ne, xée ña uun ñaꞌa ká san, kakaꞌan ña: “Tōꞌo, iꞌa niꞌi ú diuꞌun nto é xtuví vaꞌá u, e xnúu taꞌán u dodúkun ko. 21 Tsí uꞌví ko nto, tsí dɨvi ntō né, uun ñatīi e dóo kaꞌxī nima nto. Kanakuido nto nee iña é ña ni tsoo ntó ne, katɨɨn nto é tāta mí ña ni íꞌxi nto”, kaꞌan ña. 22 Kidáā ne, kakaꞌán reí san: “Dɨvīn é ña váꞌā o ni den tsíñun, vatā ó kakaꞌán ne, nuu é ntaā i e dóo kaꞌxī nimá ko. Tsí inin tsí kanakuido ú nee iña é ña ni tsoó u ne, katɨɨn u mí ña ni íꞌxi ú dɨ. 23 Dukuān ne, ¿nté kui ña ni de tsiñu níꞌin ntun diuꞌún ko vata koo é nīꞌi kúdii kó iꞌxá i tē náxeé u nú viꞌī ko?”, kaꞌan ña. 24 Kakaꞌan ñá nī ña ntoo san: “Nakiꞌi nto diuꞌún san ne, dá kuēꞌé nto ña é kuvi ide uꞌxi íto san”, kaꞌan ña. 25 Ntákaꞌan ña: “Tōꞌo, ntá tsi ña tsīkán ne, é io ūꞌxi íto ká xtuku iña ña”, kaꞌan ña. 26 Nantíko kōó reí san, kakaꞌan ña: “Sáꞌā ne, káꞌān u: Xoo é iō iña í ne, níꞌī ká ña, ntá tsi xoo é ña tuvi íña í ne, nakíꞌi ntɨꞌɨ ña, kuān té ña kuéꞌe é iō íña ña. 27 Kuenta iña ña é ntákuneꞌu iní i nī kó ne, ña é ña ni ntio i é viī ú reí ne, kixníꞌi nto ña īꞌa ne, dá kaꞌnī ntó ña nuú ko”, kaꞌán reí san —kaꞌan Jésuu.

28 Dā kúvi kaꞌan Jésuu sáꞌā ne, kuéꞌēn ká ña ñuú Jerusaleen. 29 Dā dokó sa xee ña ñuú Befagee ni ñuú Betaniá etsin nú xūku é nani Ōlivú ne, taxnūu ña uvi ñaꞌa, ñá ntɨniꞌi ñā, 30 kakaꞌan ñá ni ñā:

—Kueꞌēn ntó ñuú luꞌnti é tūvi étsin iꞌa. Tē xee ntó ne, ikān ntee tɨɨn uun a búru é ntē vata xoxó kuntēku í tɨ. Nantuté nto tɨ ne, dá kixniꞌi nto tɨ̄. 31 Tē xoó tsixeꞌe ī nté kui kanantuté nto a búru sán ne, káꞌan ntō tsi Tóꞌo nto kāntio ña tɨ —kaꞌan ña.

32 Kuéꞌen ñā táxnuu ña san ne, nāniꞌi ña é un ntɨꞌɨ vatā ó kakaꞌan Jésuu ni ña. 33 Dā nántuté ña burú san ne, katsixeꞌē tóꞌo tɨ̄:

—¿Nté kui kanantuté ntu nto burú ko? —kaꞌan ña.

34 Nantíko koō ña, ntákaꞌan ña:

—Tōꞌó kāntio ña tɨ —kaꞌan ña.

35 Kueꞌen níꞌi ña tɨ̄ mí tuví Jesuu. Tsido ña dōo ñá ata a búru sán ne, dā nakaa ña Jésuu áta tɨ. 36 Ñaꞌa sán ne, tsōo ña doo ña ítsi kān mí ita ntíꞌxin Jesuu. 37 Dā xee étsin ña mí dokuntíi xuku Olívu sán ne, un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ña ntántīkɨn ñá ne, dōo diní ña. Kidáā né, uun tsi vāntiñɨ ña ntákaꞌan ñá e dóo kaꞌnu Xuva ko kuēnta iña i é un ntɨꞌɨ nūu i e dóo kaꞌnu é idé ña e íni ña. 38 Ntákaꞌan ña:

—¡Dōó kaꞌnu Rei, ñá vēꞌxí ntaꞌa Xuva kō! ¡Na taꞌxi Xuva kō é kuntoo váꞌa o ni ñā viꞌi antɨvi! ¡Dōó kaꞌnu Xuva ko, ñā tuví e dukún kān! —kaꞌan ña.

39 Kidáa ne, iō ñá fariseú, ña ñuꞌu taꞌan méꞌñu ñāꞌa sán ne, ntákaꞌan ña:

—Mastru, kada tíi nto nī ña ntántīkɨn nto —kaꞌan ña.

40 Ntá tsi nantiko kōo Jesuu, kakáꞌan ña:

—Te ñāꞌa san koo kádin ñā ne, un tsi nte xúú san kani ntuꞌu kāchuꞌu —kaꞌan ña.

41 Dā xee étsin Jesuu ñuú Jerusaleén ne, īto ña ñuú san ne, da éku ña kuénta iña í, 42 kakaꞌan ña:

—¡Tē dɨ́ ni īnín kuān te uun ntúvi vevii e nté koo kutūvín vaꞌan! Ntá tsi vevií ne, núu i sāꞌá ne, dōó xuꞌu íō. Ña kúvi kīnin. 43 Viꞌi a vé ne, véꞌxi ntūvi é kini kaa iña o é ña ntaínchuꞌvi ó ne, kada xení ña ni ō. Kidáa ne, xntitsī ña ntóꞌō é kādɨ́ nuu ña ntíko diñɨ o. 44 Dá uun ito tsi nāntɨꞌɨ ntodó ña o. Kaꞌní ña ñaꞌa o. Nākatsin ntɨɨ́ ntɨɨ̄ ñá da nēé ka e kátūví iña o, tsí ña ni kutúni ō ura dá kiꞌxí Xuva kō é nakakū ñá o —kaꞌan ña.

45 Kidáā ne, kúkɨ̄ꞌví Jesuu má ukún kaꞌnu kān né, eni ntuꞌu ñā kíñuꞌu ñā ña ntádikō nu kíꞌi kān. 46 Kakaꞌan ñá ni ñā:

—Tūꞌún Xuva kō ne, kakaꞌan: “Viꞌi kó ne, viꞌi mí kaꞌan ntâꞌví ñaꞌa”, kaꞌan Xúva kō. Ntá tsi dɨvi ntō ne, ntáde tsiñu niꞌi nto vata kaa viꞌi ña duꞌu —kaꞌan Jésuu.

47 Utén utén xee Jésuu ini ukún kān é nañēꞌe ñá ñaꞌa san. Ntá tsi tóꞌo dūtu ni mastrú lei, ni ña tsíñu i ne, ntánantukū nuu iní ña nté koo kaꞌní ña Jesuu. 48 Ntá tsi ña ni kuvi níꞌi ña nté koo vií ña, tsí un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa sán ne, ntaíni va váꞌa sa ña é kākaꞌan Jésuu.