14
Ntukū nuu iní ñaꞌa san nté koo kaꞌní ña Jesuu
(Mt. 26:1‑5; Lc. 22:1‑2; Jn. 11:45‑53)
1 Kakunaá ka uvi ntúvi dá xēe viko da ntánakaꞌan ña nté ō nakáku Xuva kō ña Israeé san ñuú Egítō. Kidáā ne, ñá kāꞌxi ña tañúꞌū é kadāka úꞌxen iā. Tōꞌó dutu ní mastrú leí san ne, ntukū nuu iní ña nté koo vií ña é diin diin tsi tɨɨn ña Jesuu é kaꞌnī ñá ña. 2 Ntatíin mii ñā:
—Ña tɨ́ɨn o ña ntūvi viko san, vata koo é ña kudíin ñaꞌa san —kaꞌan ña.
Uun ñadɨ̄ꞌɨ́ daꞌví ña choꞌo vîdin dɨ́kɨ Jésuu
(Mt. 26:6‑13; Jn. 12:1‑8)
3 Tuví Jesuu ñuú Betania nú viꞌi Sīmuun, ña é nakoꞌxo kúñu ī kídaā. Dá ntōo ña, ntaéꞌxi ña ne, xée uun ñadɨ̄ꞌɨ́, niꞌi ña uun xuxu e kúvi xuu mí nuu choꞌo vîdin e dóo nuu áꞌvi. Taꞌvi ña xuꞌū i ne, dáꞌvī ntɨꞌɨ ña choꞌo vîdín san dɨkɨ Jésuu. 4 Dā íni ña ntoo sán ne, dōó dutsi kuiní ña. Ntatíin mii ñā:
—¿Nté kui natɨvī ntú ña choꞌo vîdín sa? 5 Dií ka váꞌā ó tē dɨ́ ni nadiko ñā ne, níꞌi ña te ūní sientu, dá kuēꞌé ña ña ntāꞌvi —kaꞌan ña.
Dōó dutsi kuiní ña ni ñadɨ̄ꞌɨ́ san.
6 Ntá tsi Jesuú ne, kakaꞌan ña:
—Koo mii nto ñā. ¿Nté kui ntánatekū duꞌxen ntu nto ña? Dōo váꞌā ó de ña nī ko. 7 Nguentúvi ntoo niꞌi nto ña ntāꞌví san ne, amá ntio nto ne, kuvi xntii nto ñā. Ntá tsi xuꞌú ne, ña náꞌā ká kutūví u ni ntō. 8 Ñadɨ̄ꞌɨ́ saꞌá ne, īde ña é kūvi vií ña. Dáꞌvi ñā kó choꞌo vîdín san diꞌna dá kuntuꞌxi u. 9 Nuu é ntaā i é kākaꞌán u ni ntō: Dā míꞌī ká kɨꞌɨn ñáꞌa é kikaꞌan ntódo ña túꞌūn vaꞌá san iña Xuva ko dá kanɨɨ ñūxiví sa ne, káꞌan ñā é kuān nte váꞌā o dé ñadɨ̄ꞌɨ́ san nī kó ne, nakaꞌan ñāꞌa san ña.
Dā diko Júdā san Jésuu
(Mt. 26:14‑16; Lc. 22:3‑6)
10 Uun ña ntɨniꞌi Jēsuu, ñá nanī Júda Scārioté ne, kuéꞌen ñā mí ntoo tóꞌō dutú san ne, tíin ña ni ñā nté koo vií ña é diko ña Jēsuu. 11 Dā téku tóꞌō dutú san é kākaꞌan Júdā né, dōó diní ña. Xéꞌe ñā xuꞌu ña e ntáꞌvi ña ña te kuvi vií ña. Júdā sán ne, ntukū nuu iní ña nté koo vií ña é diko ña Jēsuu.
Dā éꞌxi Jesuu ni ña ntɨníꞌi ñā
(Mt. 26:17‑29; Lc. 22:7‑23; Jn. 13:21‑30; 1 Co. 11:23‑26)
12 Kidáā ne, xée ntūvi é kii viko da kaꞌxi ña tañúꞌū é ña kadáka uꞌxen iā, ntuvi da ntaéꞌní ña iꞌxá leꞌntú san é kāꞌxí ña iña vikó san. Ntákaꞌan ñá ntɨniꞌi Jēsuu ni ña:
—¿Míꞌi ntū ntio nto é kīkaváꞌa ntɨ é kāꞌxi o vikó san? —kaꞌan ñá, tsixeꞌe ñā.
13 Kidáā né, teé tsiñu Jesuu úvi ñáꞌa, ña ntɨniꞌi ñā ne, kakaꞌan ñá ni ñā:
—Kueꞌēn ntó má ñūú san. Tē xee ntó ikān ne, taꞌán nto uun ñatīí, ña niꞌi xoó ntute sán ne, kuntīkɨn ntó ña. 14 Neé viꞌi mí kɨ̄ꞌví ña ne, káꞌan nto nī tóꞌo vīꞌi san: “Kakaꞌan Mástrú ntɨ: ¿Míꞌi ntū má viꞌi kuntōo ntɨ́ ni ña ntɨniꞌī ntɨ é kāꞌxí ntɨ iña vikó san?”, koo kaꞌan nto. 15 Kidáā né, nañēꞌe ñá nto uun má viꞌi kāꞌnu iní viꞌi dūkún san. É iō tuꞌve. Ikān ne, kaváꞌa nto é kāꞌxi o iña vikó san —kaꞌan Jésuu.
16 Kuéꞌen ña ntɨniꞌi ñā ne, xée ña ñūú Jerusaleen. Nāniꞌi ntiꞌxe ñá vatā ó kakaꞌan Jésuú ne, ikān de váꞌa ña é kāꞌxí ña.
17 Dā kuáā ne, xée Jēsuu ni uxuvi ñáꞌa ña ntɨniꞌi ñā. 18 Dā intóo ña ntaéꞌxi ñá ne, kakaꞌan Jésuu ni ña:
—Nuu é ntaā i é kākaꞌán u ni ntō: Uun ñaꞌa nto, ña é kaēꞌxí dadɨɨ nto nī kó vevií ne, diko ntō ko —kaꞌan Jésuu.
19 Kūntaꞌxa iní ña ntɨniꞌi ñā kídaā ne, é un é un ña tsixeꞌe ña Jēsuu:
—¿Vá xuꞌú ntu u? —kaꞌan ñá, tsixeꞌe ñā.
20 Kakaꞌan Jésuu ni ña:
—Uxúvi ñāꞌa nto ntaéꞌxi dadɨɨ nto nī ko. Uun tsi koꞌo kaexnúu ú nī ña dikō ko. 21 Tsí xuꞌu é vēxkúvi ú ñatīí ne, kuntaá vata tsī ó uve naꞌa nte díꞌna. Ntá tsi ntaꞌvi idé ña sāꞌá, ña dikó ko. Dií ka váꞌā ó tē dɨ́ ña ni kāku ña —kaꞌan Jésuu.
22 Dā ntaéꞌxi ñá ne, kīꞌi Jesuu tañúꞌū san. Nakuéꞌe ña sintiáꞌvi ntaꞌa Xuva kō né, kātsin dava ña tañúꞌū sán ne, xéꞌe ña ña ntɨniꞌi ñā, kakaꞌan ña:
—Kiꞌi nto sáꞌā, tsi kúñū ko —kaꞌan ña.
23 Kidáā né, kīꞌi ña eꞌxin é ñūꞌu ntute tɨntiꞌo. Diꞌna nakuéꞌe ña sintiáꞌvi ntaꞌa Xuva kō né, dā xeꞌé ña é kōꞌo un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ña ntɨniꞌi ñā. 24 Kakaꞌan Jésuu ni ña:
—Sáꞌā é nɨñɨ́ ko é kātɨ ú kuenta iña ñá te da díi ñaꞌá san, vata ō xtúvi Xuva kō da táꞌxi ña xuꞌu ña kuenta iña núu ī é xēe é viī ña. 25 Nuu é ntaā i é kākaꞌán u ni ntō: Ña kóꞌō ká u ntute tɨntiꞌó san da nté ntūvi é kōꞌo ú ntute tɨntiꞌo xeé san mí kadē kûꞌvé Xuva kō —kaꞌan Jésuu.
Kakaꞌan Jésuu tsí kaꞌán Pedru é ñá ini ñá ña
(Mt. 26:30‑35; Lc. 22:31‑34; Jn. 13:36‑38)
26 Dā kúvi íta ña nchuꞌun Xúva kō ne, kuéꞌen ña ūun tɨꞌɨ i é nani Ōlivu. 27 Ikān ne, kakaꞌan Jésuu ni ña ntɨníꞌi ñā:
—Un ntɨɨ́ ntɨɨ̄ ntó xtuvī mii ntó ko ve, vata tsī ó uve naꞌa kakaꞌan: “Kaꞌní u paxtú san ne, da míꞌī ká kunu á leꞌntú san”, kaꞌan. 28 Ntá tsi tē ntóto xtuku ú ne, diꞌna ú kɨ́ꞌɨ̄n ú ñuú Galilea é dɨvi ntō —kaꞌan ña.
29 Kakaꞌán Pedru ni ña:
—Kuān te un ntɨɨ́ ntɨɨ̄ ñá xtuvī mii ña nto, xuꞌú ne, ñá xtuvī mii ú nto —kaꞌan ña.
30 Kakaꞌan Jésuu ni ña:
—Nuu é ntaā i é kākaꞌán u ni ō: Niñú sāꞌa, diꞌna dá kāna lɨ́ꞌxɨ̄ san uvi íto ne, úni īto kaꞌan tsí ña inín ko —kaꞌan Jésuu.
31 Dā dií dií ka ntii kakaꞌán Pedru:
—¡Ñaꞌá ni san! Kuān te kuví u ni ntō ne, ñá kāꞌán u é ñá iní ú nto —kaꞌan ña.
Kuan ō kaꞌan un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ña ntɨniꞌi ñā dɨ.
Kakaꞌan ntâꞌví Jesuu má utun Getsemānii
(Mt. 26:36‑46; Lc. 22:39‑46)
32 Kuéꞌen Jēsuu ni ña ntɨníꞌi ñā uun itsi é nani Getsemānii. Kakaꞌan ña:
—Kuntoo nto iꞌa, nɨɨ dukuan na kɨ̄ꞌɨ́n u daꞌa kān, kíkaꞌan ntâꞌví u —kaꞌan ña.
33 Da mii tsī Pedru, Sántiau ní Juaán san kueꞌen níꞌi ña. Kidáā né, dōo uꞌvi kakúvi nima Jésuu; dōo kúntaꞌxa iní ña. 34 Kakaꞌan ñá ni ñā:
—Vevií ntɨka nimá ko dontɨ́ni. Dóko sā kúvi ú dontaꞌxa. Kuntōo nto iꞌa ne, ñá ku xkukídi nto —kaꞌan ña.
35 Kuéꞌēn ká Jesuu ún siin ne, nákūtínteɨ ña ñuꞌu kān. Íkan ña ntaꞌa Xuva ko te kūvi ne, ña kóo ura í e dóo ntoꞌo ña. 36 Kakaꞌan ña:
—Uvā, uva miī ko, kuvi vií nto un ntɨꞌɨ̄. Tāꞌxi nto é ña kuan kōo ntóꞌo ko. Ntá tsi ña te vata kaa é ntio mii ko, tsí vata kaa é ntio mii nto —kaꞌan ña. 37 Nāxee ña mí ntoo ña uni ñáꞌa san ne, ntákidi ña. Kidáā ne, kakaꞌan ñá nī Pedru:
—Simuun Pedru, ¿nté kui kakidin ntun? ¿Nté uun ura ñá ni kutíin ntun kuntītón nī ko? 38 Kuntitō xnto. Kákan nto ntaꞌa Xuva kō é ña kóꞌxo nto nuu i é kīni kaa. Kuān te ntío nto é viī nto é vāꞌá ne, ña kúvī, tsí e kuíni kúñu ntō é viī nto é kīni kaa —kaꞌan Jésuu ni ña.
39 Kuéꞌen xtūku Jesuu, kúkaꞌan ntâꞌví ña ni Xuva kō né, kuan tsī ó kakaꞌan ñá vata tsī ó kakaꞌan ña dá kāꞌan díꞌna ña. 40 Dā náxee xtúku ña ne, ntákidi xtúku ña, tsi dóo tavī ñá maꞌna. Ñá ni kutūni ini ña nté koo kaꞌan ñá ni Jēsuu. 41 É kūvi uni íto kueꞌen Jésuu, kúkaꞌan ntâꞌví ña, ne, dā náxee xtúku ña ne, kakaꞌan ña:
—¿Ntákidi dúkuan ntu ntō? ¿Ntoo daꞌna ntu nto dɨ? Xée ō tsí kukidi nto ve, tsí e xée ūra i é ntuvī ú kuenta ntáꞌa ña kini ntáa, dɨvī u é vēxkúvi ú ñatīi. 42 Nakuntáñɨ̄ nto, kɨ́ꞌɨn o vē, tsí e véꞌxi ña dikó ko —kaꞌan ña.
Dā tɨ́ɨn ña Jesuu
(Mt. 26:47‑56; Lc. 22:47‑53; Jn. 18:2‑11)
43 Dá kakāꞌan dúkuan Jesuú ne, xéē Júdā, uun ñaꞌa ñá uxuvi ñáꞌa ña ntɨniꞌi ñā. Ñá te da dīi ñáꞌa san nteka ña. Odo ñā káa, odo ña ūtun. Tōꞌó dutú nī mastrú leí ni ñatā sán ne, taxnūu ña ñaꞌa san. 44 Júdā sán ne, nté dīꞌna tíin ña nī tóꞌō dutú san:
—Xoó ñaꞌa é kāꞌxi ú xuꞌu i ne, é dɨvi ñā. Tɨɨn nto ña, kunteka váꞌa nto ña —kaꞌan ña.
45 Dā xee Júdā sán ne, ura tsí i kuéꞌen ñā mí ntitsí Jesuu, káꞌan ñá ni ñā:
—¡Mastru! —kaꞌan ña.
Ēꞌxí ña xuꞌu Jesuu. 46 Kidáā né, tɨ̄ɨn ñaꞌa san Jésuu.
47 Ntá tsi uun ñaꞌa ña ntitsí etsin ne, tāvá ña káa ñā, da éꞌnte tuꞌun ña loꞌxo ñá kade tsiñu iña tóꞌō dutú san. 48 Jesuú ne, kakaꞌan ñá ni ūn ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa san:
—¿Nté kuān ntu ódo nto káa ni ūtun é vextɨ́ɨn nto ko? ¿Vá ña duꞌu ntú u? 49 Nguentúvi itúvī ú ni ntō má ūkún kan, kanakuāꞌa ú nto ne, ña ni tɨ́ɨn nto ko. Ntá tsi kuān koo kuvi vata koo é kūntaa é ūve naꞌa Túꞌun Xuva kō —kaꞌan ña.
50 Kidáā ne, un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ña ntɨniꞌi Jēsuú ne, xtuvī mii ña ña, ínu ña.
Na tīí, na ínu
51 Uun na tīí kuetsī sá ne, ntikɨ̄n ná Jesuu. Da miī doo kuiꞌxín katinúu na. Tɨ̄ɨn ña na ne, 52 dá xtuvī mii na dóo na. Koó da kantɨ̄ɨ́ na ínu na.
Tuví Jesuu ntáꞌa tóꞌō dutu
(Mt. 26:57‑68; Lc. 22:54‑55, 63‑71; Jn. 18:12‑14, 19‑24)
53 Íntēka ña Jesuu mí tuví dutu ñá odo nūu iña ñá Israee. Nātaká nuu un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ tóꞌō dutu ni ñáta nī mastrú leí san. 54 Pedrú ne, íntīkɨn íka ña Jesuu ún tsi da nté xee ña nú viꞌī dutu ñá odo nūú san. Ítūví Pedru ni ña ntáde tsiñu iña dutu ñá odo nūú san nu kíꞌi kān mí ntátuní ña nchúꞌun kān.
55 Tōꞌó dutú san ni ūn ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ña tsiñu i ne, ntántukū nuu iní ña nēe é tsiꞌi kuétsi ña Jesuu, vata koo é na kuvī ña, ntá tsi ña ni níꞌi ña. 56 Ñá te da dīi ñaꞌa daꞌví ña ña dovete, ntá tsi ña ni kudadɨ́ɨ e ntákaꞌan ñá ni ña nguiī san. 57 Iō ñá nakuntáñɨ̄ ña é dāꞌví ña dovete Jesuu, kakaꞌan ña:
58 —Tēkú ntɨ é kākaꞌan Jésuú ne: “Nakatsín u xúkun kaꞌnu sa é de váꞌa ñaꞌa san. Tē kúvi uni ntúvi ne, naxntītsí u túku xukun é ña te ñaꞌa kada váꞌa ña”, kaꞌan kú ña —kaꞌan ñáꞌa san.
59 Ntá tsi ña ni kudadɨ́ɨ ña é un ntɨꞌɨ̄ e ntákaꞌan ña.
60 Kidáā ne, nákuntītsí dutu ñá odo nūú san méꞌñū ñaꞌa sán ne, kakaꞌan ñá ni Jēsuu:
—¿Ña kuvi ntu nantiko koon é kuan ō ntákaꞌan ñaꞌa sa íña o? —kaꞌan ñá, tsixeꞌe ñā.
61 Ntá tsi Jesuú ne, diin diin tsi katúvi ña. Nté uun túꞌūn ña ni káꞌan ña. Kakaꞌan xtúku dutu ñá odo nūú san:
—¿Vá dɨvin ntun é Cristu? ¿Iꞌxá Xuva ntu ko ō? —kaꞌan ñá, tsixeꞌe ñā.
62 —Dɨvī u —kaꞌan Jésuu—. Kiní nto ko, xuꞌu é vēxkúvi ú ñatīi, é kutūví u diñɨ kuaꞌa Uvā ko, ña dóo kaꞌnu san. Kiní nto ko te nainu u méꞌñū viko san dɨ —kaꞌan Jésuu.
63 Dutu ñá odo nūú san ne, kūdiin ña é kuān ó kakaꞌan Jésuu. Kātsin diin ña dúꞌnu ñá ne, kakaꞌan ña:
—Ñá vādá ntio ká ko ñaꞌa, ña é tsiꞌi kuétsi ña sāꞌa. 64 É tēkú nto é kuān nte kini o kakaꞌan ña tsí Iꞌxá mii Xuva ko ñā ne, ¿nté ō ntádē kuení ntu nto? —kaꞌan ñá, tsixeꞌe ña ñāꞌa san.
Un ntɨɨ́ ntɨ̄ɨ́ ñaꞌa sán ne, ntákaꞌan ña tsí kantio é kūví Jesuu.
65 Iō ñá ne, tɨ̄ꞌvi dɨɨ́ ña Jesuu. Ēdɨ́ nuu ña doo ntuxnúu ña ne, da éꞌni ña ña, ntákaꞌan ña:
—¡Kaꞌan ve xoo éꞌni i o! —kaꞌan ña.
Un tsi nte ña ntáde kuenta xúkūn sán ne, xēꞌe nuu ña nuu Jésuú dɨ.
Kakaꞌán Pedru tsi ñá īni ña xoo é Jēsuu
(Mt. 26:69‑75; Lc. 22:56‑62; Jn. 18:15‑18, 25‑27)
66 Dá tuví dukuān Pedru nu kíꞌi kān ne, xée ūun taꞌnu kade tsiñu iña dutu ñá odo nūu. 67 Īni tun tsí katuní Pedru nchúꞌun kān. Kaito nteé tun ña, kakaꞌán tun:
—Dɨvīn né, dadɨɨ kaikan ni Jēsuu, ña véꞌxi ñuú Nazaree —kaꞌán tun.
68 Ntá tsi Pedrú ne, kakaꞌan ña:
—Ñá īní u ña; ntē ña katéku ko é kākaꞌan nto —kaꞌan ña.
Kidáā ne, kuéꞌen ña xiꞌi kan. Ura tsí i kána lɨ́ꞌxɨ̄ san. 69 Īní taꞌnu kade tsiñu iña dutú san ña ne, kakaꞌán tun nī ña ntâñɨ:
—Ña sāꞌá ne, ña ntɨniꞌi Jēsuu —kaꞌán tun.
70 Kakaꞌan xtúku Pedru tsí ñaꞌa. Da kū e víꞌi ne, kakaꞌan ña ntâñɨ́ san nī Pedru:
—Dɨvīn ntiꞌxen é ntɨniꞌin Jēsuu. Tsí dɨvīn ne, ña ñuú Galilea —kaꞌan ña.
71 Kidáā né, eni ntuꞌū Pedru kakáꞌan ña:
—Na taꞌxi Xuva kō é ntōꞌo kó tē ña te nuu é ntaā i é kākaꞌán u ni ntō e ñá iní u xoo é kākaꞌan nto —kaꞌan ña.
72 Ura tsí i ne, kāna xtuku lɨ́ꞌxɨ̄ san. Kidáā nákaꞌan Pedru nté ō kaꞌan Jésuu ni ña tsí diꞌna dá kāna lɨ́ꞌxɨ̄ san uvi íto ne, úni īto kaꞌán Pedru tsi ñá īni ña xoo é Jēsuu. Dā nákaꞌan ñā né, dōo éku ña.