7
Jèsús quídé tǎtna‑gá ɨɨⁿ tée xìnu cuechi núú ɨɨⁿ tée cùu capitáⁿ
(Mt. 8:5-13)
Te sátá nǐ yáha ní cáháⁿ Jèsús ndɨhɨ ñáyiu, te cuáháⁿ‑gá ñuú Capèrnaúm. Te yàcáⁿ ndécú ɨ̀ɨⁿ tée cùu capitáⁿ, te cùhú ɨɨⁿ tée xìnu cuechi núú‑dě tée ío‑gá cúú ìní‑dé, te sa ndècu‑ná‑dé sá cùú‑dé. Te òré ní níhí těe cùu capitáⁿ‑áⁿ tnǔhu cuèndá Jèsús, te ní tendaha‑dě ɨɨⁿ ǔú cue tée cùu sacuéhé nǔú ñǎyiu isràél cuáháⁿ‑güedé cáháⁿ ndàhú‑güedé núú‑gǎ nǔu vá cúndèe iní‑gá quɨ́hɨ́ⁿ‑gá cada tátna‑gá tée xìnu cuechi núú‑dě‑áⁿ. Te ní quexìo‑güedé núú ndécú Jèsús, te ní ngüíta‑güedé càháⁿ ndàhú víhí‑güedě núú‑gǎ, te xǎhaⁿ‑güedě:
—Tée cùu capitáⁿ ní cachí‑dé véxi‑ndɨ́ nǔu vá cúndèe iní‑n quɨ̌hɨ́ⁿ‑n càda tátna‑n ɨ̀ɨⁿ tée xìnu cuechi núú‑dě chi cùhú‑dé, te tàú ndisa‑n càda‑n nacuáa càháⁿ capìtáⁿ‑áⁿ, chi tée‑ǎⁿ ío cùu iní ñáhá‑dě xii nchaa nchúhú ñáyiu isràél te dɨu‑dé ní táúchíúⁿ‑dě ní sáá veñúhu‑ndɨ́ —càchí‑güedé xǎhaⁿ‑güedě xii‑gá.
Te sátá dúcáⁿ te Jèsús ní xica‑gá cuáháⁿ‑gá ndɨhɨ‑güedé, te òré tá cùyatni‑gá vehe núú ndécú těe cùhú‑áⁿ cuǎháⁿ, te tée cùu capitáⁿ‑áⁿ nǐ xáhaⁿ‑dě xii ɨɨⁿ ǔú cue tée càháⁿ ndɨhɨ‑dé:
—Quɨ́hɨ́ⁿ‑ndó cǔñaha‑ndo xìi Yaá cúú Mèstrú sá càchí‑í sá ñà túú nǎ cani iní‑gá, chi ñá túú tàú‑í sá quɨ̌hu‑gá ndéé xɨtɨ́ vehe‑í, chi nì sá cùnú ndúcú mèe‑í‑gá ñá túú ní cùyɨɨ‑í. Núu xíǎⁿ cúñaha‑ndo xìi‑gá sá ná càháⁿ‑ni‑gá sá ndǔha tée xìnu cuechi núù‑í‑a te ndúha‑dé. Chi yúhú ndécú cuè tée tàxi tnuní ñáhá xìi‑í, te ducaⁿ yǔhú tucu ndècu cue sandadú táxí tnùní‑í. Te òré xǎhaⁿ‑ǐ xii ɨɨⁿ‑dé quɨ́hɨ́ⁿ‑dé ɨɨⁿ chìuⁿ te cuáháⁿ‑dé, te òré xǎhaⁿ‑ǐ xii ɨngá‑dé quixi‑dé te véxi‑dé, te òré xǎhaⁿ‑ǐ xii tée xìnu cuechi núù‑í cada‑dé ɨɨⁿ chìuⁿ te quìde‑dé. Duha càchí‑í cúñaha‑ndo xìi‑gá —càchí‑dé xǎhaⁿ‑dě xii cue tée càháⁿ ndɨhɨ‑dé‑áⁿ.
Te sátá dúcáⁿ nǐ xáhaⁿ‑güedě xii Jèsús, te ní cuñúhu‑gá nchaa tnúhu ní cáháⁿ tée cùu capitáⁿ‑áⁿ, te ní nchócótó‑gǎ núú nchàa ñáyiu nchìcúⁿ ñáhá xìi‑gá cuáháⁿ, te ní xáhaⁿ‑gǎ:
—Na càchí tnúhu ndáá‑í xii‑ndo sǎ vǎtá quìní‑gá‑í ni ɨ̀ɨⁿ ñáyiu isràél, ñáyiu ío váha sàndáá iní‑xi Yá Ndiǒxí dàtná sàndáá iní ñáhá těe‑ǎⁿ xii‑gá —càchí‑gá xǎhaⁿ‑gǎ xií‑yu.
10 Te òré ní ndexìo cue tée nèhe tnúhu‑áⁿ nǐ sáháⁿ núú Jèsús, te sa ní ndúha tée cùhú‑áⁿ.
Jèsús dándòto‑gá déhe ɨɨⁿ ñaha quèé
11 Te sátá dúcáⁿ nǐ cuu te ní xica Jèsús cuáháⁿ‑gá ɨɨⁿ ñuú nání Nàín, ndɨhɨ cue tée xìca cuu ndɨhɨ‑gá, ndɨhɨ vài ñáyiu. 12 Te òré ní sáá‑gá yuhu ñùú‑áⁿ, te ní xiní‑gá nchídó‑güedě ɨɨⁿ ndɨ́yɨ cuáháⁿ chindúxi ñaha‑güedě, te ndɨ́yɨ‑áⁿ cúú děhe ɨɨⁿ ñaha quèé, te ɨɨⁿdìi ducaⁿ‑ni déhe‑aⁿ ndècu ni cuu te ní xíhí‑dé. Te ío cuéhé ñǎyiu cuáháⁿ chindúxi ñaha. 13 Te òré ní xiní ñáhá Jèsús xii‑aⁿ ndàhyú‑aⁿ te ní cundàhú iní ñáhá‑gǎ, te ní xáhaⁿ‑gǎ:
—Vá ndàhyú‑n —càchí‑gá xǎhaⁿ‑gǎ xii‑aⁿ.
14 Te ní dáyátní‑gǎ càjá ñúhú ndɨ̌yɨ‑áⁿ te ní dácàá‑gá ndaha‑gá te ní tendaha‑gǎ càjá‑áⁿ, te ní ngüɨ́ñɨ́ cue tée nchìdo ñaha‑áⁿ. Te ní xáhaⁿ‑gǎ xii ndɨ́yɨ‑áⁿ:
—Tée cuechi, yúhú càchí‑í sá ndácǒo‑n —càchí‑gá xǎhaⁿ‑gǎ xii ndɨ́yɨ‑áⁿ.
15 Te tée ní xíhí‑áⁿ nǐ nucúnucóo‑dé te ní ngüíta‑dé càháⁿ‑dé, te Jèsús ní nacuáha cuèndá ñáhá‑gǎ xii‑dé ndaha nǎná‑dě. 16 Te sá dúcáⁿ nǐ quide Jèsús ní xiní‑yu te ío ní yùhú‑yu, te ní xítnàhá‑yu:
—Ío càhnu cuu Yá Ndiǒxí chi ɨɨⁿ tée càháⁿ tnúhu‑gá ní quexìo núú ndécú‑ó —càchí‑yu xǐtnàhá‑yu.
Te ní xítnàha tucú‑yu:
—Yá Ndiǒxí véxi‑gá chindee ñàha‑gá xii nchaa nchoo ñǎyiu cùu cuendá‑gá —càchí‑yu xǐtnàhá‑yu.
17 Te nchaa ñuú distrìtú Jùdeá, ndɨhɨ dava‑gá ñuú ní níhǐ‑yu tnúhu nàcuáa ní quide Jèsús.
Cue tée ní tendaha té Juàá cuáháⁿ núú ndécú Jèsús
(Mt. 11:2-19)
18 Te cue tée xìca cuu ndɨhɨ té Juàá ní xáhaⁿ‑güedě xii‑dé nchaa sá nǐ quide‑gá, núu ní cana‑dé úú tnàhá‑güedé 19 cuèndá cúñaha‑dě quɨ́hɨ́ⁿ‑güedé nducu tnǔhu‑güedé núú Jèsús, te núu sá dɨ́ú‑gǎ cúú‑gǎ Crìstú Yaá ní tendaha Yǎ Ndiǒxí véxi ñuyíú‑a àdi sá cúndètu nahi‑ni‑güedé mei Yàá‑áⁿ. 20 Te òré ní quexìo cue tée ní tendaha tě Juàá núú ndécú Jèsús, te xǎhaⁿ‑güedě xii‑gá:
—Té Juàá tée dàcuandute ñaha xii ñáyiu ní tendaha ñàha‑dé xii‑ndɨ́ véxi‑ndɨ́ cácáⁿ tnúhú‑ndɨ̌ núú‑n, núu sá dɨ́ú‑n cùu Cristú Yaá quixi ñuyíú‑a, àdi sá cúndètu‑ndɨ́ mei Crìstú càchí‑dé —càchí‑güedé xǎhaⁿ‑güedě xii‑gá.
21 Te mei òré ní quexìo‑güedé‑áⁿ nǐ quide tátna Jèsús vài ñáyiu cùhú, te davá‑yu càhú víhí tnàhá‑yu, te ndɨ dɨ́ɨ́ⁿ ndɨ̀ dɨ́ɨ́ⁿ nǔú cuèhé tnàhá‑yu ɨɨⁿ ɨɨ́ⁿ‑yu, te cue ñáyiu yɨ̀hɨ ñaha espíritú cúndɨ̀hɨ yucu ñávǎha ní queñuhu‑gá espíritú‑áⁿ yɨquɨ cùñú‑yu, te ío vài ñáyiu cuàá ní nacaáⁿ‑gá núǔ‑yu. 22 Te Jèsús ní xáhaⁿ‑gǎ xii‑güedé:
—Chí cuánùhú te cani‑ndo cuèndú núú tě Juàá nchaa sá nǐ xiní‑ndó quìde‑í, ndɨhɨ nchaa nàcuáa ndùu tnúhu ní cáháⁿ‑í ní xíndedóho‑ndo. Te cúñaha‑ndo xìi‑dé sá quídé tǎtna‑í núú cuè ñáyiu cuàá, te quìde tátna‑í cue ñáyiu yacua, ndɨhɨ cue ñáyiu tnàhá cuéhé sǎ dátèhyú nihnu‑xi yɨquɨ cùñú‑yu, ndɨhɨ cue ñáyiu doho, nchaa ñáyiu‑áⁿ quìde tátna‑í te ndǔha‑yu, te ndéé cue ñáyiu sa ní xíhí dándòto‑í cúñaha‑ndo xìi‑dé, te cúñaha tùcu‑ndo xii‑dé sá nděcuu‑í dánèhé‑í nchaa ñáyiu ndàhú tnúhu sá sánú ìchi ñaha xií‑yu nàcuáa naníhí tàhú‑yu. 23 Te cúñaha tùcu‑ndo xii‑dé sá ǐo váha táhú nchaa ñáyiu ñá túú quìde sáá iní nchaa tnúhu càháⁿ‑í, duha cúñaha‑ndo xìi‑dé —càchí‑gá xǎhaⁿ‑gǎ xii‑güedé.
24 Te sátá nǐ yáha‑güedé cuánuhú‑güedé, te ní ngüíta Jèsús ní cáháⁿ‑gá núú ñǎyiu cuèndá té Juàá, te xǎhaⁿ‑gǎ xií‑yu:
—Nchòhó ní sándéhé‑ndó ɨ̀ɨⁿ tée ndècu xɨtɨ́ yucu, te tée‑áⁿ ñà túú sàni ɨɨⁿ sani úú iní‑dé, chi ñá túú quìde‑dé dàtná quídé nchàa ité náhnú cuǎháⁿ‑xi duha cuáháⁿ‑xi dàcáⁿ òré quéné tǎchí. 25 Te ni ñà túú ní sàndéhé‑ndó ɨ̀ɨⁿ tée nìhnu dóó vǎha dóó vii càa. Te nchòhó xìní‑ndó sǎ ñǎyiu sàcuíhnu dóó vǎha dóó vii càa ñá túú nǎ cúmǎní xií‑yu, te nchaa ñáyiu‑áⁿ ndécǔ‑yu vehe cue tée cùnuu yɨndaha ñaha xii ñáyiu. 26 Dico nchòhó chi ní sándéhé‑ndó ɨ̀ɨⁿ tée càháⁿ tnúhu Yá Ndiǒxí. Te ndáá sá dɨ́ú těe càháⁿ tnúhu‑gá cúú‑dě dico cùnuu‑gá‑dé dàcúúxí dàva‑gá cue tée càháⁿ tnúhu‑gá. 27 Te dɨu cuèndá té Juàá‑áⁿ càháⁿ‑xi núú tùtú Yǎ Ndiǒxí nàcuáa ní xáhaⁿ‑gǎ xii Crìstú, te duha ní xáhaⁿ‑gǎ:
Tendaha‑ǐ ɨɨⁿ tée cáháⁿ tnúhu‑í codonùu‑dé núú‑n cuèndá dàtúha‑dé ñáyiu cuèndá quɨ́ndáá iní‑yu tnúhu‑n.
Duha ní xáhaⁿ‑gǎ, te ducaⁿ nǐ ngódó tnùní núú tùtú‑gá. 28 Te na càchí tnúhu‑í xii‑ndo sǎ nì ɨɨⁿ cue tée ñuyíú‑a ñá túú cùnuu‑güedé dàtná cúnùu té Juàá tée dàcuandute ñaha xii ñáyiu. Te nchaa ñáyiu sa ta ndɨ̌hu ndaha ñàha Yá Ndiǒxí vitna cuáháⁿ cúnùu‑gá‑ni tucú‑yu dàcúúxí tě Juàá cuěi cùú‑yu ñáyiu ñá túú cùnuu dacúúxí dàva‑gá ñáyiu yɨ̀ndaha‑gá —càchí Jèsús xǎhaⁿ‑gǎ xií‑yu.
29 Te sá dúcáⁿ nǐ cáháⁿ Jèsús, núu nchaa ñáyiu ní dácuándùte té Juàá ní cachí‑yu sá ǐo váha quìde Yá Ndiǒxí, te dɨu‑ni ducaⁿ nǐ cáháⁿ cue tée cuihna ìní‑xi quìde cobrá ñáhá xìi ñáyiu cuèndá impuèstú, cue tée ní dácuándùte‑dé. 30 Dico cue tée cùu fariséú, ndɨhɨ cue tée dàcuaha ñaha xii ñáyiu nchaa tnúhu ní chídó tnùní ndíi Moìsés, cue tée ñá túú ní dàcuandute té Juàá ñá túú ní tnàhá iní‑güedé cada‑güedé nchaa sá vǎha cuìní Yǎ Ndiǒxí. 31 Te Xítohó Jesucrìstú ní xáhaⁿ‑gǎ xií‑yu:
—Na càchí tnúhu‑í xii‑ndo nàcuáa sǎtnahá‑xi cùu ñáyiu ndècu vitna. 32 Chi ñáyiu‑áⁿ cúǔ‑yu dàtná cue landú sácǒo núú yǎhu dàdɨquɨ‑güexi te níhi càháⁿ‑güexi, te xǐtnàha‑güexi: “Ní tɨú‑ndɨ́ yaá ndɨhɨ vǐlu te ñá túú ní cuìní‑ndó càta‑ndo. Te ío yica ìní ní xita yuhu‑ndɨ̌ te ñá túú ní ndǎhyú‑ndó”, càchí‑güexi xǐtnàha‑güexi. Te ducaⁿ sǎtnahá‑xi cùu ñáyiu ndècu vitna. 33 Te té Juàá tée ní xóo dacuàndute ñaha xii ñáyiu ío ndàhú ní xóo caxi‑dé, te ni ñà túú ní xǒo coho‑dé ndudí ndéhé yoho yàha stilé sá sà ní nduu‑xi ndidí, te ní cachí‑ndó sǎ nǐ xíndecu ndɨhɨ‑dé espíritú cúndɨ̀hɨ yucu ñávǎha. 34 Te sátá nǐ quexìo yúhú Tée cùu ñaní tnáhá‑ndó nchàa‑ndo, te xèxi‑í xìhi‑í ndécù‑í te càchí‑ndó sǎ cúù‑í tée xèxi vihi te xìhi vihi‑í. Te càchí tucu‑ndo sǎ cúù‑í tée xìca cuu ndɨhɨ cue tée cuihna ìní‑xi quìde cobrá ñáhá xìi ñáyiu cuèndá impuèstú, ndɨhɨ nchaa dava‑gá cue tée ndècu ichi cuehé ichi duha, duha càchí‑ndó. 35 Te ñáyiu ní tnahá tnúhu ndɨhɨ Yá Ndiǒxí, ñáyiu‑áⁿ quídě‑yu nàcuáa cutnùní sá méé‑gǎ ío ndècu ndɨhɨ‑gá sá xìní tnùní‑gá —càchí‑gá xǎhaⁿ‑gǎ xií‑yu.
Jèsús ndécú‑gǎ vehe ɨɨⁿ tée cùu fariséú tée nàni Xímú
36 Te ɨɨⁿ tée cùu fariséú ní cáháⁿ‑dé Jèsús vehe‑dé caxi‑gá, te òré ní quexìo‑gá te cuánguɨhu‑gá mèsá. 37 Te xíáⁿ núcǒo‑gá ní sáá ɨɨⁿ ñadɨ̀hɨ́ te dɨu‑ni ñaha ñuú‑áⁿ cúú‑áⁿ, te ndècu‑aⁿ ichi dɨ́ɨ́ ìní, te sá nǐ níhí‑aⁿ tnúhu sá cuǎngaxi Jèsús vehe tée cùu fariséú‑áⁿ, núu nèhe‑aⁿ ɨɨⁿ yoó chitu àcití sàháⁿ tnámí. 38 Te ní ngóo‑aⁿ ɨɨⁿ xio dɨ̀ñɨ Jesús, te ní ngüíta‑aⁿ ndàhyú‑aⁿ te ndɨhɨ ndute núú‑aⁿ ní naquete‑aⁿ sáhá‑gǎ. Te dǎtnùní ní nadayìchí‑aⁿ ndɨhɨ idi dɨ́quɨ́‑aⁿ, te ní teyuhu‑aⁿ sǎhá‑gǎ, te ní chihi ñaha‑aⁿ àcití sàháⁿ tnámí‑ǎⁿ. 39 Te sá dúcáⁿ nǐ quide‑aⁿ ní xiní tée cùu fariséú tée ní cáháⁿ ñáhá xìi‑gá‑áⁿ nǔu ní sani iní‑dé: “Te núu dìcó ndisa tée càháⁿ tnúhu Yá Ndiǒxí cúú těe‑a ña, te sa cutnùní iní‑dé yoo cùu ñaha tnándeé ñáhá xìi‑dé, àdi ná ñáyiu cùu‑aⁿ, te dìcó ɨɨⁿ ñaha ndècu ichi dɨ́ɨ́ ìní cúú‑áⁿ”, duha ní sani iní‑dé. 40 Te Jèsús ní xáhaⁿ‑gǎ xii‑dé:
—Xǐmú, ndècu ɨɨⁿ tnúhu cachí tnúhu‑í xii‑n —càchí‑gá xǎhaⁿ‑gǎ xii‑dé.
Te tée cùu fariséú‑áⁿ xǎhaⁿ‑dě xii‑gá:
—Cachí tnúhu, Mèstrú —càchí‑dé xǎhaⁿ‑dě xii‑gá.
41 Te Jèsús ní xáhaⁿ‑gǎ:
—Ní xíndecu ɨɨⁿ tée ní xóo dasaⁿ nùu díhúⁿ, te ní xítaú úú tnàhá‑güedé núú‑dě. Te ɨɨⁿ‑dé ní sáha‑dé úhúⁿ cièndú díhúⁿ denàriú, te ɨngá‑dé ní sáha‑dé údico úxí. 42 Te ñá ní nǐhí‑güedě nacháhu‑güedé núú‑dě, te tée ní sánùu ñaha‑áⁿ nǐ quide càhnu iní‑dé ndɨ ndùú‑güedé. Te vitna cachí‑ǒ tucu te núu nděda càa‑güedé cúú ìní ñáhá‑gǎ‑güedé xii‑dé —càchí‑gá xáhaⁿ‑gǎ xii‑dé.
43 Te ní xáhaⁿ tě Xǐmú‑áⁿ:
—Sànuu sá těe tàú vài‑gá díhúⁿ ǐo‑gá cúú ìní‑dé tée ní sánùu ñaha díhúⁿ‑ǎⁿ —càchí‑dé xǎhaⁿ‑dě xii‑gá.
Te ní xáhaⁿ Jèsús:
—Sá ndàá càháⁿ‑n —càchí‑gá xáhaⁿ‑gǎ xii‑dé.
44-46 Te Jèsús ní ndacoto‑gá núú ñadɨ̀hɨ́‑áⁿ, te ní xáhaⁿ‑gǎ xii té Xǐmú‑áⁿ:
—¿Ndèhe‑n nacuáa quìde ñadɨhɨ́‑a ñǎ? Chi cuánguɨhu‑í vehe‑n, dico ñá túú ní tàxi‑n ndute ndoo sáhà‑í, te ni ñà túú ní tèyuhu ñaha‑n, te ni ñà túú ní chìhi‑n acití dɨ́quɨ̀‑í, dico ñadɨ̀hɨ́‑a ní naquete‑aⁿ ndɨhɨ ndute núú‑aⁿ sǎhà‑í, te ní nadayìchí‑aⁿ ndɨhɨ idi dɨ́quɨ́‑aⁿ, te nuu núu teyuhu‑aⁿ sáhà‑í, te ní chihi‑aⁿ acìtí sàháⁿ tnámí sǎhà‑í. 47 Te na càchí tnúhu‑í xii‑n sǎ ǐo cùu iní ñáhá‑áⁿ xìi‑í, te núu xíǎⁿ cútnùní iní‑ó sǎ cuěi ío vài sá cuèhé sá dúhá nǐ quide‑aⁿ, dico Yá Ndiǒxí sa ní quide càhnu iní ñáhá‑gǎ xii‑aⁿ. Chi Yá Ndiǒxí quídé càhnu iní‑gá ñáyiu cuěi vài àdi sacú cuéchi‑yu, te núu sacú cuéchi‑yu te sacú cúú ìní ñáhǎ‑yu xii‑í —càchí‑gá xáhaⁿ‑gǎ xii‑dé.
48 Te ní xáhaⁿ‑gǎ xii ñadɨ̀hɨ́‑áⁿ:
—Sa ní quide càhnu iní‑í nchaa cuéchi‑n —càchí‑gá xáhaⁿ‑gǎ xii‑aⁿ.
49 Te cue tée xǐnucóo ndɨhɨ‑gá xǐtnàha‑güedé:
—¿Ná tée cùu tée‑a núu nándɨ sá quídé‑dě, te ndéé nchaa yícá cuěchi ñáyiu quìde cahnu iní‑dé‑i? —càchí‑güedé xǐtnàha‑güedé.
50 Te Jèsús ní xáhaⁿ tùcu‑gá xii ñadɨ̀hɨ́‑áⁿ:
—Sa ní cácu nihnu‑n nǔú ùhú núú ndàhú vitna chi ní sándáá iní ñáhá‑n xìi‑í, te vitna cuanùhú te ñá túú‑gǎ ná cani iní‑n —càchí‑gá xáhaⁿ‑gǎ xii‑aⁿ.