19
Jèsús ndɨhɨ ɨɨⁿ tée nàni Zaqueú
1 Te Jèsús ní sáá‑gá ñuú Jerìcó, te ta yǎha‑gá xɨtɨ́ ñuú‑áⁿ cuǎháⁿ. 2 Te ñuú‑áⁿ ndécú ɨ̀ɨⁿ tée cuica nàni‑dé Zàqueú, te cùnuu‑dé táxí tnùní‑dé cue tée cùndɨhɨ‑dé, cue tée cuihna ìní‑xi quìde cobrá ñáhá xìi ñáyiu cuèndá impuèstú. 3 Te tée‑áⁿ cuìní‑dé quiní‑dé Jèsús òré‑áⁿ ní cùu te ñá ní ndàcu‑dé, chi ío cuéhé ñǎyiu, te ñá túú dùcúⁿ‑dé. 4 Te xìnu‑dé ní ngódó núú‑dě te ní sáá‑dé dɨ́quɨ́ ɨɨⁿ yutnu sìcómorú nùtnɨ́ɨ yatni yuhu ìchi núú yǎha Jèsús cuèndá cuìní‑dé quiní ñáhá‑dě xii‑gá. 5 Te òré tá yǎha Jèsús xíáⁿ, te ní ndonehe núú‑gǎ dɨ́quɨ́ yutnu núú cándòdo‑dé‑áⁿ, te ní xáhaⁿ‑gǎ xii‑dé:
—Zàqueú, tanùu ndɨ́hɨ dɨ́quɨ́ yutnu‑áⁿ, chi tnavíí quexìo‑í vehe‑n ndètatú‑í —càchí‑gá xáhaⁿ‑gǎ xii‑dé.
6 Te té Zàqueú‑áⁿ nǐ nuu ndɨ̌hɨ‑dé dɨ́quɨ́ yutnu‑áⁿ, te ío ní cudɨ́ɨ́ ìní‑dé ní queheⁿ cuèndá‑dé Jèsús vehe‑dé. 7 Te sá nǐ xiní ñáyiu ní quexìo Jesús vehe‑dé, te nchaá‑yu ní ngüíta‑yu càháⁿ cuèhé‑yu cuèndá‑gá, te xǐtnàhá‑yu:
—Tée‑a cuánguɨhu‑dé vehe ɨɨⁿ tée ndècu ichi cuehé ichi duha —càchí‑yu xǐtnàhá‑yu.
8 Te té Zàqueú‑áⁿ nǐ ndacuɨ́ñɨ́‑dé tnuú‑yu, te xǎhaⁿ‑dě xii Jèsús:
—Yòhó Mèstrú, na cuǎha‑í ñáyiu ndàhú cuádava nchaa sá ndécú ndɨ̀hɨ‑í. Te núu yoo ní dándàhú‑í ní dúhù‑í, te codo ǔní‑gá tnàhá sá nǐ dúhù‑í‑yu nacuáñaha‑ǐ xií‑yu —càchí‑dé xǎhaⁿ‑dě xii‑gá.
9 Te Jèsús ní xáhaⁿ‑gǎ xii té Zàqueú:
—Vitna ní naníhí tàhú‑n ndɨ̀hɨ nchaa ñáyiu xǐndecu vehe‑n, chi tnàhá‑n cùu‑n ñaní tnáhá ndǐi Àbrahám. 10 Te yúhú Tée cùu ñaní tnáhá‑ndó nchàa‑ndo véxi‑í nándùcu‑í ñáyiu ní xíta nihnu cuèndá dàcácu nihnu‑í‑yu núú ùhú núú ndàhú —càchí‑gá xáhaⁿ‑gǎ xii‑dé.
Nàcuáa ní quide‑güedé ndɨhɨ díhúⁿ cuàáⁿ
(Mt. 25:14-30)
11 Te nchaa ñáyiu‑áⁿ nǐ sani iní‑yu sá ndɨ̌hɨ‑ni ndɨ́hu ndaha ñàha Yá Ndiǒxí xií‑yu cuèndá sá nǐ cuyatni Jèsús ñuú Jerusàlén, te xíǎⁿ nǔu ní ngüíta Jèsús ní cani‑gá ɨɨⁿ cuèndú núǔ‑yu cuèndá tecú tnùní váha‑yu tnúhu‑gá. 12 Te xáhaⁿ‑gǎ xií‑yu:
—Ní xíndecu ɨɨⁿ tée cùu ñaní tnáhá ñǎyiu cùnuu, te cuáháⁿ‑dé ɨngá ñuú xícá cuèndá yàcáⁿ cuáha ñaha‑güedě chìuⁿ coo‑dé, te dǎtnùní ndixi‑dé quɨndaha‑dě tɨtnɨ́ ñuú. 13 Te cùmání‑gǎ quee‑dé quɨ́hɨ́ⁿ‑dé, te ní cana‑dé úxí cue tée xìnu cuechi núú‑dě, te ní sáñaha‑dě ndɨ́ dɨ́ɨ́ⁿ nǔú‑güedě ɨɨⁿ caa ɨɨⁿ caa díhúⁿ cuàáⁿ, te ní xáhaⁿ‑dě: “Chí cádá ndǎhú ndɨhɨ díhúⁿ‑ǎⁿ ndèé ná sàá nduu nàsáá‑í”, càchí‑dé xǎhaⁿ‑dě xii‑güedé. 14 Dico nchaa ñáyiu ñuú quɨndaha‑dě‑áⁿ ñà túú tnàhá iní‑yu sá quɨ́ndàha ñaha‑dé, núu ní tendàhá‑yu cue tée nèhe tnúhu cuáháⁿ núú cuè tée cuáñaha chìuⁿ coo‑dé‑áⁿ, te ní xáhǎⁿ‑yu sá cǔñaha‑güedě sá ñà túú tnàhá iní‑yu sá těe‑áⁿ quɨndaha ñàha‑dé xií‑yu. 15 Dico dacuɨtɨ́í sǎ nǐ sáha‑güedé tée‑áⁿ chìuⁿ coo‑dé sá dɨ́ú‑dě quɨndaha‑dě ñáyiu nchaa ñuú‑áⁿ, te ní nacuico‑dě cuánuhú‑dé ñuú‑dé. Te òré ní nasáá‑dé vehe‑dé, te ní tendaha‑dě ɨɨⁿ tée ní sánúcana ñaha xìi cue tée xìnu cuechi núú‑dě, cue tée ní dándǒo ndaha‑dě díhúⁿ cuèndá cácáⁿ tnúhú‑dě núú‑güedě ɨɨⁿ ɨɨⁿ‑güedé nǔu ndèé dau ní chídó‑xí dɨ̌quɨ́ dǐhúⁿ sǎ nǐ dándǒo ndaha ñàha‑dé‑áⁿ. 16 Te tée ní ndèxio díhna xǎhaⁿ‑dě: “Pàtróóⁿ, ní quide‑í ndáhú ndɨhɨ díhúⁿ‑n sǎ nǐ dándǒo ndaha ñàha‑n xii‑í, te sá ɨ́ɨ́ⁿ nǐ taxi‑n te ní chídó‑xí ǔxí‑gá tnàhá te náu‑a naqueheⁿ cuèndá‑n”, càchí‑dé xǎhaⁿ‑dě. 17 Te tée cùu patróóⁿ‑dě‑áⁿ nǐ xáhaⁿ‑dě: “Ío váha tée xìnu cuechi cuu‑n chi ío váha ní quide‑n, te sá nǐ quide váha‑n ndɨ̀hɨ sacú díhúⁿ sǎ nǐ dándǒo ndaha ñaha‑ǐ xii‑n, te xíǎⁿ nǔu yúhú càchí‑í sá táxí tnùní‑n ǔxí ñuú vitna”, càchí‑dé xǎhaⁿ‑dě. 18 Te ní ndexìo ɨngá‑dé, te ní xáhaⁿ‑dě: “Pàtróóⁿ, ní quide‑í ndáhú ndɨhɨ díhúⁿ‑n sǎ nǐ dándǒo ndaha ñàha‑n xii‑í, te sá ɨ́ɨ́ⁿ nǐ taxi‑n te ní chídó‑xí ǔhúⁿ‑gá tnàhá te náu‑a naqueheⁿ cuèndá‑n”, càchí‑dé xǎhaⁿ‑dě. 19 Te ní xáhaⁿ těe cùu patróóⁿ‑dě‑áⁿ xii‑dé: “Te yòhó taxi tnùní‑n ǔhúⁿ ñuú”, càchí‑dé xǎhaⁿ‑dě xii tée xìnu cuechi‑áⁿ. 20 Te dǎtnùní ní ndexìo tucu ɨngá‑dé, te xǎhaⁿ‑dě: “Pàtróóⁿ, náu díhúⁿ‑n‑á, te naqueheⁿ cuèndá‑n chi ní taxúha‑í ní chidúcúⁿnuu‑í ɨɨⁿ pàñú te ñá túú ní quìde‑í ndáhú ndɨhɨ díhúⁿ‑n, 21 chi ní yùhú ñáhà‑í xii‑n, chi cùu‑n ɨɨⁿ tée díi, te nàqueheⁿ‑n ɨɨⁿ sá ñà túú ní tàxi ndecu‑n, te nàtahu‑n ɨɨⁿ xichi núú ñà túú ní chìhi‑n tatá”, càchí‑dé xǎhaⁿ‑dě xii pàtróóⁿ‑dě. 22 Te ní xáhaⁿ pàtróóⁿ‑dě xii‑dé: “Yòhó cúú‑n ɨ̀ɨⁿ tée cuihna ìní‑xi xìnu cuechi núù‑í, te dɨu‑ni nchaa tnúhu càháⁿ‑n‑ǎⁿ càchí tnùní‑xi nàcuáa cuu ndáá cuéchi‑n. Te núu sàni iní‑n sǎ cúù‑í ɨɨⁿ tée díi, te nàqueheⁿ‑í ɨɨⁿ sá ñà túú ní tàxi ndecu‑í, te nàtahu‑í ɨɨⁿ xichi núú ñà túú nǐ chihi‑í tatá, 23 te núu ducaⁿ ña, ¿te ná cuèndá ñá túú ní càhu iní‑n dàsaⁿ nuu‑n díhúⁿ nǐ taxi‑í, te cúñaha‑n chǎhu‑yu dɨ́quɨ́‑xi, te òré ná nàsáá‑í vehe‑í, te sa ngódó lùha‑gá dɨ́quɨ́‑xi naqueheⁿ cuèndá‑í ní cùu‑i?”, cachí‑dé xǎhaⁿ‑dě xii tée xìnu cuechi‑áⁿ. 24 Te ní xáhaⁿ těe cùu patróóⁿ‑áⁿ xii cue tée xǐndecu xíáⁿ: “Chí quéndèé díhúⁿ cuàáⁿ néhé těe‑a, te cuáha‑ndo těe nèhe úxí tucu díhúⁿ cuàáⁿ‑áⁿ”, càchí‑dé xǎhaⁿ‑dě xii‑güedé. 25 Te ní xáhaⁿ‑güedě: “Pàtróóⁿ, dico sa nèhe‑dé úxí díhúⁿ cuàáⁿ”, càchí‑güedé xǎhaⁿ‑güedě. 26 Te ní xáhaⁿ těe cùu patróóⁿ‑áⁿ: “Na càchí tnúhu‑í xii‑ndo sǎ cuè ñáyiu ìó xii‑xi te níhí‑gǎ‑yu cundecu ndɨhɨ́‑yu, te cue ñáyiu sacú ndécú ndɨ̀hɨ cuita ndɨhɨ nihnu nchaa sá ndécú ndɨ̀hɨ́‑yu”, càchí tée cùu patróóⁿ‑áⁿ xǎhaⁿ‑dě xii‑güedé. 27 Te xǎhaⁿ tùcu‑dé xii‑güedé: “Nchaa ñáyiu cùu úhú iní ñáhá xìi‑í ñá tnàhá iní‑yu quɨndaha‑ǐ‑yu, te chí cándècá‑yu taquìxi iha, te cahni‑ndǒ‑yu núù‑í‑a”, càchí tée cùu patróóⁿ‑áⁿ xǎhaⁿ‑dě xii‑güedé —duha cuáháⁿ cuèndú ní cani Jèsús núú ñǎyiu.
Jèsús cuánguɨhu‑gá ñuú Jerusàlén
(Mt. 21:1-11; Mr. 11:1-11; Jn. 12:12-19)
28 Te sátá dúcáⁿ nǐ cáháⁿ‑gá, te ní nucúhuⁿ ichi‑gá cuáháⁿ‑gá ñuú Jerusàlén. 29 Te òré sa ní cuyatni‑gá ñuú Bètfagé, ndɨhɨ ñuú Bètaniá te xíáⁿ cáá yùcu nani Olívú, te ní xáhaⁿ‑gǎ xii úú cue tée xìca cuu ndɨhɨ‑gá:
30 —Chí cuàháⁿ ñuú cáá yàtni yacáⁿ, te òré quexìo‑ndo yacáⁿ, te naníhí‑ndó ɨ̀ɨⁿ búrru ndètnɨ́ɨ‑dɨ, te vátá yǒo ɨɨⁿ‑gá codo ñàha xii‑dɨ, te nandaxi‑ndo‑dɨ te candeca‑ndo‑dɨ quìxi. 31 Te núu yoo na càcáⁿ tnúhu núú‑ndó nǎ cuèndá nándàxi‑ndo‑dɨ, te cúñaha‑ndo xìí‑yu sá yǔhú Yaá xícá cùu ndɨhɨ‑ndo xini ñuhu‑í‑dɨ —càchí‑gá xáhaⁿ‑gǎ xii‑güedé.
32 Te cue tée‑áⁿ nǐ xica‑güedé cuáháⁿ‑güedé, te nchaa‑ni nàcuáa ní xáhaⁿ Jèsús ducaⁿ nǐ cuu, 33 chi mei òré nándàxi‑güedé bǔrru‑áⁿ nǐ quexìo cue ñáyiu cùu xítohó‑dɨ xìcáⁿ tnúhu‑yu núú‑güedě, te xǎhǎⁿ‑yu:
—¿Ná cuèndá nándàxi‑ndo búrru‑ndɨ́‑i? —càchí‑yu xǎhǎⁿ‑yu.
34 Te ní xáhaⁿ‑güedě xií‑yu:
—Nà ndaxi‑ndɨ́‑dɨ chi Yaá xícá cùu ndɨhɨ‑ndɨ́ xíní ñùhu ñaha‑gá xii‑dɨ —càchí‑güedé xǎhaⁿ‑güedě xií‑yu.
35 Te ndèca‑güedé‑dɨ cuáháⁿ núú ndécú Jèsús, te òré ní quexìo‑güedé ndɨhɨ‑dɨ núú ndécú‑gǎ te ní sacáⁿ ndodo‑güedé dóó‑güedě sátá‑dɨ, te ní ngódó ñáhá‑gǎ xii‑dɨ. 36 Te ío cuéhé ñǎyiu ta sàcáⁿ‑yu dóǒ‑yu ichi cuáháⁿ‑gá cuèndá núú dǒǒ‑yu‑áⁿ yǎha‑gá ndɨhɨ quɨtɨ yòdo‑gá. 37 Te ní nucuíta nuu‑gá ichi tɨndúú yucu Òlívú tá cùyatni‑gá ñuú Jerusàlén cuáháⁿ, te nchaa ñáyiu sàndáá iní ñáhá xìi‑gá nchìcúⁿ ñáhǎ‑yu te ní ngüíta‑yu níhi càháⁿ‑yu sá cúdɨ̌ɨ́ ìní‑yu, te càchí‑yu sá ǐo càhnu cuu Yá Ndiǒxí cuèndá sá nǐ xiní‑yu nchaa sá vǎ yǒo tnàhí ndàcu cada ní quide‑gá. 38 Te càchí‑yu:
—¡Ío càhnu cuu Yaá véxi quɨndaha ñàha xii‑o, te dɨu‑gá cúú‑gǎ Yaá ní tendaha Yǎ Ndiǒxí véxi quìde núú‑gǎ! ¡Te ío càhnu cuu mee‑gá! ¡Te andɨu ñà túú tnàhí ná cúú! —duha càchí‑yu.
39 Te ɨɨⁿ ǔú cue tée cùu fariséú ñúhú tnàhá tnuú ñáyiu‑áⁿ nǐ xáhaⁿ‑güedě xii Jèsús:
—Mèstrú, cúñaha nchàa ñáyiu ndɨhɨ‑n na càdɨ́‑yu yuhú‑yu —càchí‑güedé xǎhaⁿ‑güedě xii‑gá.
40 Dico Jèsús ní xáhaⁿ‑gǎ xii‑güedé:
—Te na càchí tnúhu‑í xii‑ndo sǎ nǔu ñáyiu‑a na càdɨ́‑yu yuhú‑yu ña, te nchaa yúú cǎháⁿ níhi‑xi dàtná ɨɨⁿ ñáyiu —càchí‑gá xáhaⁿ‑gǎ xii‑güedé.
41 Te òré ní cuyatni‑gá ñuú Jerusàlén te ní xiní‑gá, te ní ndáhyú‑gá cuèndá nchaa ñáyiu dii ñùú‑xi‑áⁿ sǎ ndɨ̀hú iní‑gá. 42 Te ní xáhaⁿ‑gǎ xii cue ñáyiu‑áⁿ:
—Ío cuu váha iní‑í te núu dìcó nchòhó tecú tnùní‑ndó vìtna ɨɨⁿ tnúhu sá cádá vǎha ñaha xìi‑ndo, chi ñá túú‑gǎ ná cuu cundecu‑ndo, te núu na tècú tnùní‑ndó. Dico ñá tècú tnùní‑ndó, chi ío yɨ̀dáhu tnúhu‑a. 43 Te sáá nduu tnǔndòho tnúhu ndàhú sá cúú‑xí‑ndó, te nchaa cue tée dava‑gá ñuú cúú ǔhú iní tnáhá ndɨ̀hɨ‑ndo quixi‑güedé chidoco ñàha‑güedé xii‑ndo, te nɨ càndéé núú ndécú‑ndó‑ǎⁿ dacàa‑güedé ndóho cuèndá xíáⁿ quɨhɨ váha‑güedé nàá ndɨhɨ ñaha‑güedě xii‑ndo, te vá dáñá‑güedě cunu‑ndo. 44 Te cahni ñaha‑güedě xii‑ndo, te ndɨhɨ nchaa vehe‑ndo dàngoyo‑güedé ndéé cimièntú‑xi, chi ñá túú ní cuìní‑ndó nàcuáha‑ndo cuèndá òré ní quixi coto ñaha Yǎ Ndiǒxí xii‑ndo —duha ní xáhaⁿ‑gǎ xii ñáyiu ñuú‑áⁿ.
Jèsús ñá túú tnàhá iní‑gá nàcuáa quìdé‑yu veñúhu
(Mt. 21:12-17; Mr. 11:15-19; Jn. 2:13-22)
45 Te Jèsús cuánguɨhu‑gá xɨtɨ́ veñúhu càhnu sá ǐo cùnuu, te xɨtɨ́ veñúhu‑áⁿ xǐndecu cue ñáyiu quìde ndáhú ndɨhɨ cue ñáyiu xǐsaaⁿ. Te ní queñuhu ñaha Jèsús xií‑yu quehé. 46 Te ní xáhaⁿ‑gǎ xií‑yu:
—Núú tùtú Yǎ Ndiǒxí càháⁿ‑xi nàcuáa ní cáháⁿ‑gá, te duha ní cachí‑gá: “Vehe‑í cúú‑xí nǔú càháⁿ ndɨhɨ ñaha ñáyiu xii‑í”, duha ní cáháⁿ‑gá càchí‑xi núú tùtú‑gá. Dico nchòhó quídé‑ndó vèhe‑gá vehe ñadúhú —càchí‑gá xáhaⁿ‑gǎ xií‑yu.
47 Te Jèsús nchaa nduu dànehé‑gá ñáyiu xɨtɨ́ veñúhu, dico cue tée cùu dútú cúnùu, ndɨhɨ cue tée dàcuaha ñaha xii ñáyiu nchaa tnúhu ní chídó tnùní ndíi Moìsés, ndɨhɨ cue tée cùnuu ñuú‑áⁿ ndúcú‑güedě nàcuáa cada‑güedé cahni ñaha‑güedě xii‑gá. 48 Dico ñá nìhí‑güedé nàcuáa cada‑güedé, chi cuèndá nchaa ñáyiu ío cùdɨ́ɨ́ ìní‑yu ndèdóho‑yu nchaa tnúhu càháⁿ‑gá.