1 Ndɨhɨ̱ caha̱n ra Jesús tsihin nyɨvɨ, tacan tan cuanuhu̱ ra inga tsaha nda ñuu Capernaum. 2 Tan ñuu can iyó iin ra capitán. Tan iyó iin musu ra tsa cuñí xaan ra. Tan cuuhví ra can. Tan tsa cuñí cúu ra. 3 Tan tsa tsitó ra capitán can tuhun ra Jesús, tacan tan tava̱ tyiñu ra tsi juhva ra cuví ra tsahnu ñuu Israel naha ra na cahan ra naha tsihin ra Jesús, tyin na quitsi ra janduvaha ra tsi musu ra. 4-5 Tacan tan tsaa̱ ra tsahnu ican naha ra nu nyií ra Jesús. Tan quitsaha̱ caahán ndaahvi ra naha tsihin ra tan catyí ra naha:

―Iyó iin ra capitán cuenda ñuu Roma. Tan vaha xaan nyɨvɨ cuví ra tsihin yo tsa cuví yo nyɨvɨ Israel. Nda cuanda javaha̱ ña ra iin vehe ñuhu yo. Tan taahán tsi tyin jatyinyee un tsi ra. Tyin cuuhví xaan musu ra. Tan cuñí ra tyin janduvaha un tsi ra.

6 Tacan tan cuahán ra Jesús tsihin ra naha. Maa tyin tsa ndi cumañi ca tsaa ra nda vehe ra capitán can, tan ra capitán can tava̱ tyiñu ra tsi ra vaha iñi tsi ra. Tacan tan tsaa̱ ra naha nu nyií ra Jesús. Tan catyí ra naha tsihin ra Jesús:

―Taa, catyí ra capitán tyin ña jatyañu un tsi un tsa cuhun un nda yuvehe ra. Tyin ña cahnu cuví ra tan cuhun un vehe ra, catyí ra. 7 Yacan ña cana iñi ra quitsi ra nu nyií un. ¿A ña jaha un tumañi iñi tsi ra, tyin ihya cahan un iin tuhun, tan cua nduvaha musu ra, catyí ra? 8 Tyin maa ra, capitán cuví ra. Tan ndacá ñaha rey tsi ra. Tan maa ra ndacá ñaha ra tsi ra cuatyi cutahán tsihin ra. Tatun tavá tyiñu ra tsi iin ra cuatyi ican, na cuhun ra, cuahán ra. Tatun catyí ra tsihin inga ra, na quitsi ra, vatsí ra. Tatun jacuhún ra tsi inga ra, na jaha tyiñu ra, cua jaha tyiñu ra. Tan tacan tucu yooho, tatun catyí un na nduvaha musu ra, tacan tan cua nduvaha ra ―catyí ra vaha iñi tsi ra capitán can naha ra tsihin ra Jesús.

9 Tsa tsiñi̱ ra Jesús tsa caha̱n ra can naha ra, tan iyo xaan cuñí ra. Tan nanyehe̱ ra tsi nyɨvɨ tsa nyecú tsihin ra, tan catyí ra:

―Nditsa nditsa tyin tsinú xaan iñi ra capitán can. Ñaha ca nañihi yu tsi ndi intuhun ra Israel tsa tsinú xaan iñi tumaa ra ican ―catyí ra Jesús.

10 Tacan tan cuanuhu̱ ra vaha iñi tsi ra capitán can naha ra. Tan tsa tsaa̱ ra naha nda yuvehe, tan nyehe̱ ra naha tyin tsa nduvaha̱ musu ra.

11 Tsa yaha̱ yacan tan cuahán ra Jesús iin ñuu tsa nañí Naín. Tan cuahán tucu ra tsicá tsihin ra. Tan cuahán ndɨhɨ tucu cuaha xaan nyɨvɨ. 12 Tacan tan cuhva tsa cua tsaa ra yatyin ñuu ican, nyehe̱ ra tyin cuaha xaan nyɨvɨ quitá ñi ñuu ican. Tan nyisó ra naha iin ndɨyɨ, cua cutsi ra naha sehe iin ñaha ndaahvi tsa tsihi̱ yɨɨ. Tan intuhun ñi maa ra cuví sehe ña, tan tsihi̱ ra. 13 Tan tsa nyehe̱ ra Jesús tsi ña, tan cundaahvi̱ iñi ra nyehe̱ ra tsi ña. Tan catyí ra tsihin ña:

―Ña vacu un.

14 Tsahan natuhva̱ ra tan tɨɨ̱n ra tsatun tsa nyií ndɨyɨ can. Tacan tan ra nyisó tsi ndɨyɨ can naha ra tsicuɨñɨ̱ ra naha. Tan catyí ra Jesús tsihin ndɨyɨ can:

―Ndu̱vita, yooho ra tyuvaa ―catyí ra.

15 Tacan tan nduvita̱ ndɨyɨ can. Tan nacunyaa̱ ra. Tacan tan quitsaha̱ caahán ra. Tan ra Jesús nacuhva̱ cuenda ra tsi ra tsi sɨhɨ ra. 16 Tsa nyehe̱ ñi tsa tacan nandoto̱ ra jaha̱ ra Jesús tan yuuhví xaan ñi, tan quitsaha̱ jacahnú ñi tsi Nyoo. Tan catyí ñi:

―Cahnu xaan ra cuví ndusu yuhu Nyoo tsaa̱ nu yucú yo ihya.

Tan catyí tucu ñi:

―Maa Nyoo cuví ra vatsí nu iyó yo, vatsí jatyinyee ra tsi yo ―catyí ñi.

17 Tan tandɨhɨ maa nyɨvɨ tanɨɨ cahnu Judea, tsito̱ ñi tsa javaha̱ ra Jesús.

18 Tan ra tsicá tsihin ra Juan naha ra nacatyi̱ tuhun ra naha tsa javaha̱ ra Jesús. Tacan tan cana̱ ra Juan tsi uvi taahan ra naha. 19 Tan tava̱ tyiñu ra tsi ra naha na cuhun ra naha nu nyií ra Jesús, tan ndaca tuhun ra naha tsi ra tatun juvin ra cuví Cristo, ra tsa cua jaquitsi Nyoo. Tyin tatun ñavin ra Cristo cuví ra, cuatu ra naha tsi inga ra. 20 Tacan tan ra tsa jacuhu̱n ra Juan, cuahán ra naha. Tan tsaa̱ ra naha nu nyií ra Jesús. Tan catyí ra naha:

―Ra Juan, ra jacoondutyá, tava̱ tyiñu ra tsi ndi tyin ndaca tuhun ndi tsi un tatun juvin un cuví Cristo, ra tsa cua jaquitsi Nyoo. Tyin tatun ñavin un, cuatu ndi tsi inga ra ―catyí ra naha tsihin ra Jesús.

21 Tan tsa ndi yucú ra tsa jacuhu̱n ra Juan naha ra tan cuaha xaan nyɨvɨ cuuhví janduvaha̱ ra Jesús. Tan tacan tucu nyɨvɨ yɨhɨ́ tatyi ña vaha. Tan cuaha tucu nyɨvɨ cuaa nanyehe̱ ñi jaha̱ ra. 22 Tacan tan catyí ra Jesús tsihin ra tsa jacuhu̱n ra Juan naha ra:

―Cu̱aahan ndo. Tan na̱catyi tuhun ndo tsihin ra Juan tandɨhɨ tsa nyehe̱ ndo, tan tandɨhɨ tsa tsiñi̱ ndo. Tan ca̱tyi ndo tsihin ra: ra cuaa nanyehe̱ ra, ra coxo nacaca̱ ra, ra ndoho̱ cuehe tyaahyú nduvaha̱ ra, ra soho nacuñi̱ ra, ndɨyɨ nandoto̱, tan caahán yu tuhun Nyoo tsihin ñi ndaahvi nácaa cacu ñi. Tan ca̱tyi ndo tsihin ra tyin 23 sɨɨ xaan cuñí ñi nyicún tsi yu tun ña ndu uví iñi ―catyí ra Jesús tsihin ra naha.

24 Cuahán ra tsa jacuhu̱n ra Juan naha ra, tan quitsaha̱ caahán ra Jesús tuhun ra Juan tsihin nyɨvɨ. Tan catyí ra:

―¿Náa nyehe̱ ndo quɨvɨ tsaha̱n ndo nuu tsɨquɨ ndɨɨ ican? ¿A nyehe̱ ndo iin ndoo tsa janduva̱ tatyi? 25 ¿A iin ra tsa nditsí jahma vaha nyehe̱ ndo? Ñavin. Tyin tsitó ndo tyin ra nditsí jahma vaha, iyó ra tsihin tsa vaha tan iyó ra vehe ra cuví rey. 26 ¿A ña nyehe̱ ndo tsi iin ra cuví ndusu yuhu Nyoo? Juvin. Cahnu ca cuví ra tan ñavin ca ra ndusu yuhu Nyoo. 27 Juvin ñi tuhun ra Juan cuví tsa nyaá nuu tutu tsa tyaa̱ ra Isaías taha̱n tsanaha. Tan caahán Nyoo tuhun ra tyehen:

28 ’Tan catyí yu tsihin ndo tyin tsitsi tsa tandɨhɨ ra tsa cacu̱ jaha̱ ñiñaha, yoñi ra cuví ndusu yuhu Nyoo tsa cahnu ca tumaa ra Juan, ra jacoondutyá. Maa tyin ra tsa ndacá ñaha Nyoo añima vasu iin ra luhlu cuii ñi cuví ra, maa tyin cahnu xaan ca cuví ra tan ñavin ca ra Juan.

29 ’Tandɨhɨ nyɨvɨ tan ra tavá xuhun naha ra, tsa tsicoondutya̱ jaha̱ ra Juan, nacoto̱ ñi tyin cuhva javahá Nyoo, cuɨtɨ xaan tsi. 30 Maa tyin tandɨhɨ ra fariseo tsihin ra maestro cuenda ley vehe ñuhu, ña cuñí ra naha tsa jacoondutya ra Juan tsi ra naha, tyin ña cuñí ra naha quihin ra naha tsa tsahá Nyoo tsi ra naha ―catyí ra Jesús. 31 Tan catyí tucu ra:

―¿Náa cua jandu inducu yu tsihin nyooho, nyɨvɨ iyó quɨvɨ ihya? ¿Yóo caá tumaa caá ndo? 32 Tumaa ra nyihi cuví nyooho. Tyin ra nyihi jasɨquɨ́ nuyahvi. Tan caná tsaa tahan ra naha, tan catyí ra naha: “Tɨvɨ̱ ndi tiyoo tan ña tsañi̱ ndo yaa. Tan tsita̱ ndi yaa cuiihya, tan ña tsacu̱ ndo”. catyí ra nyihi. [Tan tacan ñi cuví nyooho tyin ndi intuhun cuhva ña taahán iñi ndo.] 33 Tyin ra Juan, ra jacoondutyá, quitsi̱ ra tan ña tsatsí vaha ra. Tan ña tsihi̱ ra vinu. Tan nyooho catyí ndo tyin tatyi ña vaha yɨhɨ́ tsi ra. 34 Tan quitsi̱ tucu yuhu tan cuví yu Rayɨɨ tsa quee̱ nda gloria. [Tan tsatsí yu tan tsihí yu.] Tan nyooho catyí ndo tyin tsatsí xaan yu tan tsihí xaan yu vinu. Tan ña taahán iñi ndo tsa cutahán yu tsihin ra iyó cuatyi naha ra, tan tsihin ra tavá xuhun naha ra. 35 Maa tyin catyí yu tsihin ndo tyin tsa tsiñi tuñi Nyoo tsahá ra tsi nyɨvɨ naquihín tuhun caahán yu tan tuhun caahán ra Juan. Tan maa ñi cua janaha tsi ndo tyin vaha tsa tsiñi tuñi Nyoo ―catyí ra Jesús.

36 Iin ra fariseo tsa nañí Simón jacoto̱ ra tsi ra Jesús tyin cuhun ra cucatsi ra nda yuvehe ra. Tan tsaa̱ ra Jesús vehe ra, tan tsicunyaa̱ ra nu mesa. 37 Tacan tan iin ñaha sɨɨ iñi ñuu ican tsito̱ ña tyin nyií ra Jesús ican. Tan tsaa̱ ña tsihin iin yutyi yuu xiñu tsitú tsi ndutya tami. 38 Tan tsinyaa̱ ña yatyin ñi tsaha ra. Tan quitsaha̱ tsacú ña tyin ndu uví iñi ña cuatyi ña. Tan cuún ndutya nuu ña. Tan tsihin ndutya nuu ña nacatyá ña tsaha ra Jesús. Yaha̱ can tan jana ityi̱ ña tsaha ra tsihin ixi jiñi ña. Tan tyayuhu̱ ña tsaha ra. Tacan tan tyoso̱ ña ndutya tami ican tsata tsaha ra. 39 Tsa nyehe̱ ra fariseo can tsa tacan ica̱ ña, tan tsicá iñi ra: “Tatun nditsa tsa Nyoo jaquitsi̱ tsi ra ihya, cua nacoto ra yóo ñaha tɨɨ́n tsaha ra, tyin ñaha ican, ñaha iyó cuatyi cuví ña.”

40 Tacan tan ra Jesús catyí ra tsihin ra fariseo ican:

―Yooho Simón, iyó iin tsa cua cahan yu tsihin un ―catyí ra tsihin ra.

Tacan tan nacaha̱n ra Simón, tan catyí ra:

―Vaha, ca̱han tsihin yu, Maestro ―catyí ra.

41 Tan catyí ra Jesús tyehen tsihin ra:

―Uvi taahan rayɨɨ nyaá cuenda ra xuhun tsi iin ra tsa tuhvá tsahá nuu xuhun. Tan iin ra ican nyaá cuenda ra uhun cientu denario. Tan inga ra nyaá cuenda ra uvi xico utsi ñi denario. 42 Tan nduvi taahan ra, ña cuví tyahvi ra naha. Tan ra tuhvá tsahá nuu xuhun ican, jaha̱ ra tucahnu iñi tsi nduvi taahan ra naha. Tan vityin ca̱tyi tsihin yu, yooho Simón, ¿ndáa ra cua cuñi ca tsi ra tsa tsahá nuu xuhun ican? ―catyí ra Jesús.

43 Tacan tan nacaha̱n ra Simón, tan catyí ra:

―Ra tsa cuaha ca jahá ra tucahnu iñi tsi ―catyí ra.

Tacan tan catyí ra Jesús:

―Nditsa tsa caahán un ―catyí ra.

44 Tacan tan nanyehe̱ ra Jesús tsi ñaha ican, tan catyí ra tsihin ra Simón:

―¿A nyehé un tsi ñaha ihya? Yuhu quɨhvɨ̱ yu tsitsi vehe un, tan ña tsaha̱ un ndutya tsa ndoo tsaha yu tumaa cuhva tsa iyó yo. Tan ñaha ihya nacatya̱ ña tsaha yu tsihin ndutya nuu ña. Tan jana ityi̱ ña tsihin ixi jiñi ña. 45 Yooho ña tyayuhu̱ un ndaha yu, tumaa cuhva tsa iyó yo, maa tyin maa ña nda cuanda tsa quɨhvɨ̱ yu ihya tan ña jandɨhɨ́ ña tsa tyayuhú ña tsaha yu. 46 Tan yooho ña tyihi̱ un acetye jiñi yu, maa tyin ñaha ihya tyihi̱ ña ndutya tami tsaha yu. 47 Tan catyí yu tsihin un, yooho Simón, vasu cahnu xaan cuatyi ña, maa tyin jahá yu tucahnu iñi tsi ña. Yacan cuenda cuñí xaan ña tsi yu. Tan nyɨvɨ tsa jahá yu tucahnu iñi luxu ñi cuatyi ñi, luxu ñi cuñí ñi tsi yu ―catyí ra Jesús.

48 Tacan tan catyí ra Jesús tsihin ña can:

―Cuatyi un tsa yaha̱ catsiyo̱, tyin tsa jaha̱ Nyoo tucahnu iñi tsi un ―catyí ra Jesús tsihin ña.

49 Tacan tan ra yucú tsihin ra quitsaha̱ tsicá iñi ra naha: “¿Yóo ra cuví ra ihya? tyin jahá ra tucahnu iñi cuatyi nyɨvɨ.”

50 Tacan tan catyí ra Jesús tsihin ñaha ican:

―Cu̱aahan vityin, tsa cacu̱ un tyin tsinu̱ iñi un tsi yu. Cu̱aahan tsihin tsa vaha ―catyí ra tsihin ña.