13
1 Ñuu Antioquía ni ka iyo kuaꞌa yɨvɨ ni ka kandixia jnuꞌun Jesús. Tɨjnɨ yɨvɨ ni ka kaꞌan da, ti ni ka skuaꞌa da jnuꞌun Yandios. Yukan ni kaꞌiin Bernabé, Simón ja ni ka kaꞌan da “Chaa jnuu”, Lucio chaa ñuu Cirene, Saulo, jiin Manaén chaa ni kuu mani jiin Herodes, chi yukan ni jaꞌnu da. 2 Ɨɨn kɨvɨ ni ka ndututu tendɨꞌɨ chaa ka kandixia un, ka iyo ndicha da ja nakanajaa da Yandios naa da, ti ni kachi Espíritu Santo nuu da:
―Taji Saulo jiin Bernabé na kinkoyo da nuu saꞌa da jniñu, chi kuaꞌa ri ɨɨn jniñu nuu da ―ni kachi ya.
3 Yukan na ti ni ka iyo ndicha ini da, ni ka nakanajaa da Yandios. Ni ka chuxndee da ndaꞌa da sɨkɨ Bernabé jiin Saulo ja na kiꞌin saꞌa da jniñu un, ti ni ka kanxiaꞌu da naa da. Siaꞌan ni taji Espíritu Santo Bernabé jiin Saulo ja na saꞌa da jniñu un naa da.
Ni ka kaꞌan apóstol jnuꞌun Yandios ñuu Chipre
4 Yukan kuu ja kuankoyo Bernabé jiin Saulo ñuu Seleucia. Yukan ni ka kɨvɨ da ɨɨn barco ti kuankoyo da ñuu Chipre, ja kande nuu mar un. 5 Ni jakoyo da ñuu Salamina, ja yɨndaꞌa Chipre. Ni ka kɨvɨ da veñuꞌun yɨvɨ Israel yukan, ti ni ka kaꞌan da jnuꞌun Yandios. Suni ni jaꞌan Juan chindee da Bernabé jiin Saulo. 6 Ni ka kee da kuankoyo da ti ni jakoyo da ñuu Pafos. Yukan ni ka jini da ɨɨn chaa Israel nani Barjesús. Suni nani da Elimas chi kuu da ɨɨn chaa tasɨ. Ni xndaꞌu da yɨvɨ, chi ni kachi da ja kaꞌan da jnuꞌun Yandios vasu tu jini da. 7 Ni kuu mani da jiin Sergio Paulo, chaa ni taꞌu jniñu ñuu yukan. Sergio Paulo ni kuu ɨɨn chaa ndichi ñuu yukan. Ni kana Sergio Paulo Bernabé jiin Saulo ja kuni kunsoꞌo da jnuꞌun Yandios. 8 Ko chaa tasɨ un tu kuni da ja na kaꞌan Bernabé jiin Saulo nuu Sergio Paulo, chi tu kuni da ja na kandixia chaa un jnuꞌun Jesús. 9 Ti Saulo, ja suni nani da Pablo, jiin inijnuni Espíritu Santo ni ndeꞌe vaꞌa da nuu chaa tasɨ un, 10 ti ni kachi da:
―Roꞌo ja xndaꞌu ñaꞌan, ja saꞌa jniñu kueꞌe. Kuu ra ɨɨn seꞌe jaꞌuꞌu. Tu saꞌa ra ɨɨn jniñu kaxan. Taka jinu kaꞌan ra ja tu vaꞌa ja kiꞌin yɨvɨ ichi Yandios. 11 Vijna na ti xndichi Yandios roꞌo. Kukuaa ra ti tu kundeꞌe ra ja kuu tɨjnɨ kɨvɨ ―ni kachi Pablo.
Yukan ti ni kukuaa ni chaa tasɨ un, chi ni chaa ni viko nduchi da, ti ni nduku da ɨɨn chaa kunchaka da nuu nachi kiꞌin da. 12 Ni jini Sergio Paulo nava ni jnaꞌan chaa tasɨ un, ti ni kejaꞌa da kandixia da Jesús, ti ni naa ini da jiin taka jnuꞌun Yandios ni ka kaꞌan Bernabé jiin Pablo.
Kanchuku Pablo jiin Bernabé ñuu Antioquía Pisidia
13 Pablo jiin uu ga jnaꞌan da, ni ka kee da ñuu Pafos, ni ka kɨvɨ da barco ti kuankoyo da ñuu Perge, ja kande nuu yɨndaꞌa ñuu Panfilia. Yukan ni xndoo Juan Bernabé jiin Pablo, ti ni nandeokuñɨ da ñuu Jerusalén. 14 Ni ka yaꞌa Pablo jiin uu ga chaa kuankoyo jiin da ñuu Perge, ti kuankoyo da ñuu Antioquía ja kande nuu yɨndaꞌa ñuu Pisidia. Ni jakoyo da yukan ɨɨn sábado, ni ka kɨvɨ da veñuꞌun nuu ka nchañuꞌun chaa Israel, ti ni ka nukoo da jiin yɨvɨ un. 15 Xnakan ni ka kaꞌu da tutu ni chaa Moisés, ti sa ni ka kaꞌu da tutu ni ka chaa profeta, chaa kaꞌan ja kuu Yandios. Yukan ti sa ni ka taji chaa ka kuñaꞌnu veñuꞌun un ɨɨn chaa ni kaxjnuꞌun nuu Pablo jiin uu ga chaa un, ti ni kachi da:
―Roꞌo naa ra, nu ka iyo jnuꞌun kaꞌan ra nuu yɨvɨ jaꞌa, kuu kaꞌan ra vijnañuꞌni ―ni kachi da.
16 Ni ndokuɨñɨ Pablo, ti ni saꞌa da seña jiin ndaꞌa da ja na kasɨ yuꞌu yɨvɨ un, ti ni kachi da:
―Roꞌo chaa Israel naa ra jiin taka yɨvɨ ka nchañuꞌun Yandios, kunsoꞌo vaꞌa ra jnuꞌun kaꞌan ri naa ra. 17 Ni nakaji Yandios jnaꞌan yo najanaꞌan, ti ni ka nchañuꞌun da ya. Ni chindee ya maa da na ni kanchuku da ñuu Egipto, chi ni ka nakaya xaan da. Yukan ti ni keniꞌin Yandios maa da ñuu Egipto, chi kuu saꞌa Yandios nasa kuni maa ya. 18 Ni jaꞌa ya jnuꞌun ja na saꞌa yɨvɨ un nava kuu ini i nuu ñuꞌun teꞌe un ja kuu uu xiko kuiya.
19 Ni jaa ɨɨn kɨvɨ nu ni ka kɨvɨ da ñuu Canaán. Ni chindee Yandios maa da, ti ni ka xnaa da uxia ñuu naꞌnu yukan. Ti ñuu yukan ni ka kuñaꞌnu nuu uu ga ñuu, ko Yandios ni jaꞌa ndɨꞌɨ ya ñuꞌun un nuu da naa da. 20 Ni kunchuku da yukan kuun ciento uu xiko uxi kuiya, ti ni kachi Yandios ja na taꞌu chaa kuu juez jniñu nuu yɨvɨ un undi kɨvɨ ni kii Samuel.
21 Nɨ kuiya ni chaku Samuel, ni ka jikantaꞌu yɨvɨ un nuu Yandios ja na koo ɨɨn chaa kañaꞌnu taꞌu jniñu nuu da naa da. Yukan ti ni jaꞌa ya jnuꞌun ni kii Saúl, seꞌe Cis, ni kuu da chaa ni taꞌu jniñu nuu yɨvɨ un. Ni kuu da ɨɨn jnaꞌan Benjamín. Ni taꞌu Saúl jniñu nuu yɨvɨ un nuu uu xiko kuiya. 22 Ni keniꞌin Yandios Saúl.
Yukan ni nakuaꞌa ya jniñu un nuu David, ti yukan ni kendo da kuu da chaa taꞌu jniñu nɨ tuꞌu nación Israel. Ni kaꞌan Yandios nava kaa David, chi ni kachi ya: “Jini ri David, seꞌe yɨɨ Isaí, ti jajnaꞌan ini ri da, chi saꞌa da taka nau ja kuni ri”, ni kachi ya. 23 Na kɨvɨ ni yaꞌa ni kachi Yandios: “Jaa ɨɨn kɨvɨ ja koo ɨɨn jnaꞌan David, ti chaa un nama sɨkɨ yɨvɨ ti ketaꞌu i”, ni kachi ya.
Ti chaa un kuu ja nama yoꞌo naa yo ja ka kuu yo chaa Israel. Chaa un kuu Jesús. 24 Tu jaꞌi kejaꞌa Jesús kaꞌan ya jnuꞌun Yandios na ni kaꞌan Juan ja na nakani ini yɨvɨ Israel nuu kuachi i, ti na kuanducha i. 25 Kuan kuyajni kɨvɨ ja xndiꞌi Juan jniñu da, ti ni kachi da nuu yɨvɨ: “Ka ndatu ra ɨɨn chaa kuñaꞌnu ga, ti ka ndoꞌo ini ra ja ruꞌu kuu, ansu ruꞌu kuu, ko kuan kuyajni chaa chaa un, ti taꞌu da jniñu ñaꞌnu ga. Yukan kuu ja tu kejnaꞌan ri jiin da, chi tu kuñaꞌnu ga ri”, ni kachi Juan ―kachi Pablo.
26 Siin Pablo kaꞌan da:
―Roꞌo ja ka kuu jnaꞌan Abraham naa ra, jiin taka yɨvɨ ka nchañuꞌun Yandios, ja ni kachi Yandios nasa nanitaꞌu yo. 27 Sábado taka semana, ka skuaꞌa yɨvɨ ñuu Jerusalén jiin taka chaa ka taꞌu jniñu un, tutu ni ka saꞌa profeta janaꞌan, ko tu ka chaku ini ra taka jnuꞌun ka skuaꞌa ra. Yukan kuu ja ni ka siuku i jnuꞌun ni ka skuaꞌa ra un, chi tu ni ka nakuni ra na chaa ni kuu Jesús, ti ni ka xndichi ra ya. 28 Ni ka jini ra ja tu ni iyo kuachi Jesús, ko ni ka ndoꞌo ini i ja kaꞌni ra ya. Ni ka kaꞌan ra jiin Pilato ja na kaꞌni da ya. 29 Kuaꞌa ja ni ka saꞌa i jiin Jesús, ti ni ka jaꞌni ra ya nava ni ka kachi profeta najanaꞌan. Yukan ti ni ka kuniꞌin ra Jesús ndaꞌa cruz un, ti ni ka chunduji ra ya. 30 Ko ni jaꞌa Yandios jniñu nuu ya ti ni naxndoto ya Jesús nuu ñujiꞌi un. 31 Tɨjnɨ kɨvɨ ni ka jini ndajaꞌa Jesús un ja chaku ya. Chaa un ni ka yaku jiin ya na kɨvɨ ni kee ya ñuu Galilea, ti ni nandeokuñɨ ya ñuu Jerusalén. Ni ka kachi chaa un ja ni ka jini da ya ―ni kachi Pablo.
32 Siin Pablo kaꞌan da, ti ni kachi da:
―Ka kaꞌan ri jnuꞌun Yandios nuu ra naa ra. Ja ka jini ra ja ni kachi Yandios nuu jnaꞌan yo najanaꞌan. 33 Ja ka jini yo vijna ja ni siuku Yandios nava ni kachi ya, chi ni jaꞌa ya jniñu ñaꞌnu nuu Jesús, ti ni naxndoto tuku ya Jesús. Nuu Salmo kuu uu ni chiso David nava ni kachi Yandios ja nava jnaꞌan Jesús na ni kachi ya: “Roꞌo kuu seꞌe ri, ti vijna ni stuu ri roꞌo nuu yɨvɨ, ti na kuni yɨvɨ ja seꞌe ri kuu ra”, ni kachi ya.
34 Iyo nuu yoso ɨnga jnuꞌun ja ni kaꞌan Yandios jiin Jesús na ni kachi ya: “Chindee ri roꞌo nava ni kachi ri nuu David.” Siaꞌan ni kachi Yandios, chi kuaꞌa ya jniñu nuu Jesús ti naxndoto ya Jesús nuu ñujiꞌi un, chi tu ni jaꞌa Yandios jnuꞌun ja teꞌyu yɨkɨ kuñu Jesús. 35 Ti iyo nuu yoso ɨnga jnuꞌun ja ni kaꞌan David ja ndoo na jnaꞌan Jesús na ni kachi da: “Yandios, tu kuaꞌa ni jnuꞌun ja teꞌyu yɨkɨ kuñu seꞌe ni, ja kin saꞌa jniñu ñaꞌnu”, siaꞌan ni kachi da. 36 Na ni kuncha David ñuyɨvɨ jaꞌa, ni saꞌa da nava ni kachi Yandios, ti ni jaa ɨɨn kɨvɨ ja ni jiꞌi da. Ñunduji da nuu ka ñunduji jnaꞌan da najanaꞌan, ti ni teꞌyu yɨkɨ kuñu da. 37 Siaꞌan ni jnaꞌan David, ko nuu Jesús ni jaꞌa Yandios ɨɨn jniñu nuu ya, ni naxndoto tuku ya Jesús, ti tu ni teꞌyu yɨkɨ kuñu ya.
38 Kuni ri ja na kuni ra naa ra ja maa Jesús kuu ja kenchaa kuachi yo. 39 Undi vijna tu jaꞌi ketaꞌu ra vasu ni ka jandatu ra taka jnuꞌun Yandios ni chiso Moisés. Ko vijna ti Jesús kuu ja kenchaa kuachi ra naa ra, ti nanitaꞌu ra nu na kandixia ra ya naa ra. 40 Koto ra maa ra naa ra nava tu jnaꞌan ra nava kaꞌan jnuꞌun ni ka chiso profeta najanaꞌan. Ni kachi da:
41 Ko ruꞌu ja kuu Yandios, nu na saꞌa ri ɨɨn jniñu ñaꞌnu, ti naa ini ra naa ra ti kuū ra.
Chi ni tu kandixia ra vasu na kani yɨvɨ jnuꞌun nuu ra.
Ti vijna ni stuu ri roꞌo nuu yɨvɨ, ti na kuni yɨvɨ ja seꞌe ri kuu ra, ni kachi profeta un.
Siaꞌan ni kaꞌan Pablo nuu yɨvɨ ni ka ndututu veñuꞌun un.
42 Yukan ti nu kuan kee Pablo jiin uu ga chaa un, ti ni ka kachi yɨvɨ un jiin da ja na kinkoyo tuku da ɨnga semana, ti na kaꞌan tuku da jnuꞌun un. 43 Nu ni ndɨꞌɨ yɨvɨ ni ka jicha veñuꞌun un, kuaꞌa yɨvɨ Israel ni ka ndikun da Pablo jiin Bernabé. Suni ni ka ndikun yɨvɨ ka ñavaꞌa jnuꞌun chaa Israel. Ti ni kachi Pablo jiin Bernabé nuu yɨvɨ un ja nɨ ini nɨ añu i na kundikun i ichi Yandios.
44 Nu ni jaa ɨnga sábado, ti ni ka ndututu kuaꞌa xaan ga yɨvɨ ñuu un ja ka kuni i kunsoꞌo i jnuꞌun Yandios. 45 Uu chaa Israel, tu ni ka jajnaꞌan ini ja ni ka jini da ja kuaꞌa xaan yɨvɨ un ni ka ndututu, ti ni ka kuu kuasun ini da. Yukan ti ni ka kachi da ja tu vaꞌa jnuꞌun ni ka kaꞌan Pablo jiin uu ga chaa un, ti ni ka kejaꞌa ka kananchaa da Pablo jiin uu ga chaa ka jika jiin da un. 46 Pablo jiin Bernabé, tu ni ka yuꞌu da, ti ni ka kejaꞌa da ka kaꞌan da nuu yɨvɨ un, ti ni ka kachi da:
―Kanu kuu ja kaꞌan ri jnuꞌun Yandios nuu roꞌo naa ra ja ka kuu ra chaa Israel, ko vijna, na kaꞌan ri nuu yɨvɨ ɨnga nación, chi tu ka kuni ra kunsoꞌo ra, ti ni tu ka jandatu ra. Ti tu ka kuni ra kunchuku ra jiin Yandios andɨvɨ. 47 Yukan kuu ja na kinkoyo ri nuu kaꞌiin yɨvɨ ɨnga nación, chi undi janaꞌan ni kachi Yandios:
Ni taji ri roꞌo ja kaꞌan ra nuu yɨvɨ ɨnga nación.
Yukan kuu ja nɨ ñuyɨvɨ kaꞌan ra nasa nanitaꞌu yɨvɨ.
Siaꞌan ni kachi Yandios ―kachi Pablo.
48 Nu ni ka jinisoꞌo yɨvɨ ɨnga nación kaꞌiin un taka jnuꞌun ni kaꞌan Pablo, ni ka kusɨɨ ini ti ni ka kachi:
―Jnuꞌun Yandios kuu ja kanuu ga ―ni ka kachi.
Ni nakaji Yandios tɨjnɨ chaa un ja na kunchuku da jiin ya sa ni ka kejaꞌa ka kandixia da. 49 Yukan ti taka chaa un ni ka kaꞌan da jnuꞌun Yandios nɨ ñuu yukan. 50 Yukan kaꞌiin tɨjnɨ ñasɨꞌɨ ka siuku ndaa jnuꞌun chaa Israel. Nɨnɨ ka jaꞌan ña veñuꞌun Israel, ka kanajaa ña Yandios. Ti chaa Israel un ni ka kejaꞌa ka kaꞌan jiin ñasɨꞌɨ un, jiin chaa ka kuñaꞌnu ñuu un, ti ni ka ndondaa da sɨkɨ Pablo jiin Bernabé. Yukan ti ni saꞌa yɨvɨ un ja na kondoꞌo Pablo jiin Bernabé, chi tu ni ka jajnaꞌan ini, ti ni ka keniꞌin da kuankoyo da. 51 Yukan ti Pablo jiin Bernabé, ni ka kɨsɨ da tɨkacha jaꞌa da nuu yɨvɨ un. Yukan ni kuu seña ja tu ni ka jantaꞌu yɨvɨ un maa da. Ni ka kee da ti kuankoyo da ñuu Iconio. 52 Yukan ti taka yɨvɨ ni ka kandixia ñuu Antioquía un ni ka kusɨɨ ini i, chi ja ni chaa Espíritu Santo kancha ya jiin i naa i.
Kaꞌiin Pablo jiin Bernabé ñuu Iconio