1 Eeꞌnoko Jiisuuꞌke teing bakaning barevare-nupoong nanaiꞌketa kenaanka naroꞌ bokuvurira iriꞌ avuruꞌnung makosi-antavurima maꞌnari amutemuriiꞌ bataꞌaariiꞌnaang eeꞌnoko siipananka taare-anta-koo. 2 Eeꞌnoko teie botovuruꞌnung teing taare-anta nkoaama Kumponing bakaang muuꞌ daankiaavaꞌnaang. 3 Eeꞌnoko teie aaꞌpuruꞌ teing, “Kapooꞌ nkaveriaukaꞌ nanirima: Donsiꞌ eeꞌnoko siirauꞌ niiꞌnooꞌ taamang niiꞌnooꞌ mooniꞌ. Eeꞌnoko mononopaꞌ kenaaꞌka ninka naniriaukaꞌ. 4 Eeꞌnoko areva tuntariainava-koo teꞌ naroꞌ otoriai bera teꞌ osi siperiainooꞌke basi. 5 Eeꞌnoko areꞌ tokoo diiꞌ onkeonkeꞌdaariaukaꞌnooꞌ temono siperima temono-koong daꞌmong tankaveriaing diikaang peꞌnaaꞌketa, temono Kumponing-koo maarekusiꞌnamono taaꞌniꞌantaveri.” 6 Eeꞌnoko teing tenkenaara nanauꞌnung osinankai daankiaama tee doorenang tampara eeꞌnoko avitoitoi-koo siipa-poꞌnupoong taare-antavaarima.

7 Enang teie Eerotiꞌke, temeensiꞌkoong ovoꞌmaꞌke taaravuuꞌnung ookara kapooꞌ Jiisuuꞌ bakaning ninka nkoauꞌning, eeꞌnoko papaaravaruꞌnung tee nantoonge avitoitoi minkuaako. Niiꞌninge aaꞌpaakoꞌ, “Jooni napoꞌ daaꞌaring bouꞌnooꞌketa.” 8 Napoꞌ niiꞌninge aaꞌpaakoꞌ, “Tee Eliasi poaing-koong tavoꞌaring.” Eeꞌnoko niiꞌninge eeꞌ minkuaakoꞌ, “Niiꞌnung pa Kumponing-etaing urikupoong nakaro-nupoong-koo daaꞌaring.” 9 Eerotiꞌke aaꞌpuuꞌnung, “Jooni tee ning botomarioꞌ kuru napuꞌauꞌnung. Teka tee baa aung teeꞌ naumaarimaang?” Eeꞌnoko teie taung Jiisuuꞌ oo-koong besiꞌuuꞌnung.

10 Teketa botovuruꞌnooꞌketa toroarira kara okovuri nkanukai Jiisuuꞌ nauaakoꞌnung kapooꞌ teinge nkoauꞌning. Eeꞌnoko teie bokuvurira teing tontaꞌariruꞌ biiꞌka otorooꞌnaang osinamono-koo miring Besaida. 11 Tenang karikaꞌke noruꞌaara tee teinge siompauꞌ Jiisuuꞌ, eeꞌnoko teie onkeonkeꞌuruꞌ teing, eeꞌnoko kara nauvuruꞌ Kumponing bakaang muuꞌkoong. Eeꞌnoko taare-antavuruꞌ teing siipa-nupoong.

12 Enang doong oparama nanuko teing bakaning barevare-nupoong nanaiꞌketa kenaanka porora aaꞌpauꞌ tee, “Aing nantoong karikaꞌ botoveriko osinanka anketa dueꞌ otoroining-koo berora aasiꞌdoma eeꞌnoko taamananka ooaavai, aiꞌ niiꞌ anke tee tamung meeꞌboraꞌ sirakamaaꞌkoo oꞌnoring.” 13 Teka teie aaꞌpuruꞌnung teing, “Diiꞌke kapooꞌ averereriko naiaavaing.”

Eeꞌnoko teinge aaꞌpauꞌ, “Niiꞌ paꞌnokoꞌnuri bereteꞌ eeꞌnoko keura taviꞌning naing otoꞌmemuring, daua otoaꞌ. Taamang mmauꞌ mooꞌampiri dei makotupeuꞌ aing ookara karikaꞌ bauꞌkoo dake tampeko deekoꞌ.” 14 Aing-koo teing deerunooꞌ donkaang naing paꞌnokoꞌ kokoreiꞌpinaꞌ otorouꞌnung teke. Eeꞌnoko teie aaꞌpuruꞌ bakaning barevare-nupoong, “Navitunaꞌ baꞌnang-antavereriai, naruaape-pinaꞌ navitu-koo.”

15 Eeꞌnoko teinge teeꞌ nkoaarima doonko baꞌnang-antavaaruꞌ. 16 Eeꞌnoko Jiisuuꞌke teing paꞌnokoꞌ bereteꞌ eeꞌnoko taviꞌning keura nkavura tee ankamparuꞌ deto paning-aape eeꞌnoko biraanke-antavura pisiꞌuruꞌ teing. Eeꞌnoko avuruꞌ teing bakaning barevare-nupoong tankeeꞌaariiꞌnaang nantoong karikaꞌ. 17 Eeꞌnoko ookara taamanaara poovorouꞌ. Eeꞌnoko kakitaꞌnanka sipaaruꞌning kivora-ita kevekuꞌka pekuꞌ maantoꞌantavauꞌ.

18 Niiꞌnaꞌmung Jiisuuꞌ baka kunsiarama eeꞌnoko bakaning barevare-nupoong nariꞌ otoroitaaꞌ niaꞌuruꞌnung teing aaꞌpuma, “Ning baa nantoonge tammaamaung?” 19 Eeꞌnoko teinge makuꞌaama aaꞌpauꞌ, “Niiꞌninge Jooni tee minkinara tantaamaung, eeꞌnoko niiꞌninge tee Eliasi poaing-koong tantaamaung, eeꞌnoko niiꞌninge urikupoong nakaro-nupoong-koong narung booꞌketa daaꞌaruꞌnung tantaamaung.” 20 Eeꞌnoko napoꞌ teie aaꞌpuruꞌ teing, “Teka diiꞌke ning baa tammerimaung?” Eeꞌnoko Piitai bariꞌuma aaꞌpuuꞌ, “Daꞌ aaꞌ tee Kumponinge teroita Pakoꞌpariꞌniiꞌ nantoong domamperira tareveriainooꞌkoo.”

21 Teka Piitai Jiisuuꞌ tee Pakoꞌpariꞌniiꞌ tampuioꞌ Jiisuuꞌke niiꞌnung naning nau-koo aaꞌnaꞌ orokovurima* Niiꞌninge Jiisuuꞌ daurarong deeng-anta-koo paaravaaꞌneeng-koo. aaꞌpuruꞌ, 22 “Ning Tee Naning˜naumpoꞌ Paning-etaing teing amutemuriiꞌ arikananka toraꞌpampaing, eeꞌnoko aing aaꞌninge tompimaavaing: pankenukai, piristiꞌkoong ovontunukai eeꞌnoko boto naunukai, eeꞌnoko tee dupisiꞌmaavaing. Teketa beenang doong tankinuko napoꞌ domamarara daaꞌmaravaing.”

23 Eeꞌnoko teie napoꞌ aaꞌpuruꞌ teing ookara, “Naning ning siomui pooꞌnaang piavora deekoꞌ, baka bakaang pia iroꞌ doonko tompimparavaing eeꞌnoko doong kante bakaang aaꞌbarataꞌ poruꞌui ning siomumaatoaing. 24 Eeꞌkoo, baa tee naning bakaang domaang ning-koo orokovuma baka tare-koo piavoaing tee paaꞌaravaing, teka baa tee naning bakaang domaang ning-koo arooꞌari duaꞌuaing tee domamparavaing. 25 Naninge kapooꞌ ookara kansiꞌkooning barampui okovura bakaang domaang daroveꞌari paaꞌarako teinge arekeeꞌ pakuaapeuꞌ? Eeꞌnoko naning aming avupeuꞌ tee bakaang domaang paaꞌaruꞌnung napoꞌ mooꞌkoo? 26 Napoꞌ baa tee naning nkaang miring siraꞌkoo maiaꞌomaung eeꞌnoko nkaang kara-koo, tee-koo naning-koo ning Tee Naning-naumpoꞌ Paning-etaing tee maiaꞌmoaing tenang moainang nkaang meenasi ninka eeꞌnoko Mmaꞌ bakaang meenasi ninka eeꞌnoko teing koosinunanka meekupoong biikaang. 27 Teka ninge masikung naurampimang, niiꞌning nantoong anke nariꞌ donkonai otoroining teing booꞌkoo toraꞌkaavaꞌ muuꞌ Kumponing bakaang taaꞌniꞌpoi otoko ooaavaing.”

28 Enang aung minkuvuuꞌnooꞌketa ˜beenang-taa doong-pinaꞌ tankinuko teie aing aaꞌning bokuvurira berouꞌ: Piita, Jooni, eeꞌnoko Jeemisi nariꞌ, iuꞌkoo deto teke kunsi-koo. 29 Eeꞌnoko tenang tee kunsiarako aasiꞌke Piita dovang tavuruꞌ. Teketa Jiisuuꞌ mmeꞌ kunsiaritaaꞌ bakaang oing oroꞌnooꞌ aampariꞌaruꞌ eeꞌnoko bakaang mononopaꞌ kakaara sisisiisi deemparuꞌ. 30-31 Eeꞌnoko tenang kenaanka naninka taꞌninaꞌ paning-etaing meenasi ninka oroꞌpareta tee ninka kareaakoꞌ aaꞌnaanka Moosesi eeꞌnoko Eliasi. Eeꞌnoko Kumponing bakaang miruꞌ dupevui Jiisuuꞌ booꞌparavainaꞌ teke Jerusalemaꞌke minkuaakoꞌ. 32 Enang tee Jiisuuꞌ ninka minkuai otoko Piita dovange tantearira Jiisuuꞌ bakaang meenasi ooauꞌ eeꞌnoko tenaanka naninka tee ninka donkonuresioꞌ. 33 Eeꞌnoko tenang tenaanka naninka Jiisuuꞌankoita tenkeng-aapeareko Piitai Jiisuuꞌ aaꞌpuuꞌ, “Ovoring ee, bakei tampaꞌ niiꞌ anke oꞌnorimaang. Aiaꞌ niiꞌke beevaari bare kaniampiai, nava daꞌ dakanava, nava Moosesi bakanava eeꞌnoko nava Eliasi bakanava.” Botu noruꞌuaꞌ, tamung teeꞌ minkuvukoꞌ.

34 Eeꞌnoko tenang Piitai teeꞌ minkuvuko kamoꞌke pora dakaꞌpuruꞌ teing, eeꞌnoko avoreauꞌ kaꞌmoꞌke kuung deempurioꞌ. 35 Eeꞌnoko teieta kamoꞌketa auronge karoma aaꞌpuuꞌ,

37 Teketa daunaꞌmung iuꞌketa siarira poroioꞌ nantoong mmauꞌke kuneꞌauꞌnung tee Jiisuuꞌ. 38 Eeꞌnoko naninge karikaꞌkoo meuꞌketa bokuma Jiisuuꞌ aaꞌpuuꞌ, “Nau-anta, eentamaramaang daꞌkoo nnuring ooveeꞌnaang aiꞌ tee tee narung masikung nnuring. 39 Eeꞌnoko daꞌmaikoꞌ namuꞌke teie maꞌnaange korivuko taꞌninaꞌ bokukooꞌ. Teie nuanua-antavuma bera kaꞌbuaira-antavukooꞌ napoꞌ mapou-antavuma˜, eeꞌnoko daꞌdeng sipuarukooꞌ. 40 Eeꞌnoko eentamaring dakaning barevare-nupoong-koo bataꞌaavaꞌnaang, teka teing makosiaavaruing.”

41 Eeꞌnoko Jiisuuꞌke makuꞌurima aaꞌpuuꞌ, “Nko diiꞌ masikaꞌanta otoriainge, koontariaing, areꞌ basinaroonge diiꞌ ninka nariꞌ oꞌnorimaatoainge dooroontampiri? Poꞌantaveai tee dauring aꞌ.” 42 Teketa tenang tee nemaka Jiisuuꞌanko poko teie maꞌnaange papaara-antavura nuanua-antavuuꞌ. Teka Jiisuuꞌke akaꞌpuuꞌ tee maꞌnaang orara, eeꞌnoko unaa-antavura tee nemaka bauma napoꞌ avuuꞌ. 43 Eeꞌnoko ookara asikovuruꞌ Kumponing aaꞌnaꞌ pankaing tasiꞌpaara.

Teka taꞌninaara karakaraarearima Jiisuuꞌ daangampaako ookara kapooꞌ nkovuuꞌning-koo teie teing bakaning barevare-nupoong aaꞌpuruꞌ, 44 “Kara aing pinkaꞌeriaining: Ning Tee Naning-naumpoꞌ Paning-etaing tee nkaning-koo navumainuka-koo narunge tooka kompui tauraꞌmuuꞌnaang nantoong oreng biikaang bireng-koo.” 45 Teka teinge tasiꞌpaavaꞌ tee teeꞌ minkuvuuꞌnung kapooꞌ teing-koo bakuꞌnisi deemparako teinge tasiꞌpaaꞌneeng-koo, eeꞌnoko teinge avoreaara niaꞌaavaꞌ tee aung anaare kara.

46 Eeꞌnoko teketa biiꞌka tataꞌeekoꞌ aaꞌpaama, “Niiꞌkoo baa pankaing?” 47 Teka Jiisuuꞌke biikaang domang-koong noruꞌ noruꞌura teie narung tootoꞌ nkavura tee-anko donkong-antavuuꞌ. 48 Eeꞌnoko aaꞌpuruꞌ teing, “Baa tee naning ning nkaang miring-koo aung tootoꞌ okiꞌnara onkeonkeꞌuaing teie tee ning onkeonkeꞌmuaing, eeꞌnoko baa tee ning onkeonkeꞌmuaing teie tee onkeonkeꞌuaing tee ning botomuuꞌnung, aiꞌ tee naning diiꞌkoo meuꞌke okiꞌnara-pinaꞌ otoaing tee tee diiꞌkoo pankaing.”

49 Joonie bariꞌuma aaꞌpuuꞌ, “Ovoring, niiꞌke ooampiring naning narung maꞌnari bataꞌuriko dakaang miring-koo eeꞌnoko niiꞌke poteampiri tee niiꞌ ninka nariꞌ daꞌ siontuaung-koo.” 50 Teka Jiisuuꞌke aaꞌpuuꞌ tee Jooni, “Orokoveriaukaꞌ tee, aiꞌ tee naning diiꞌ turanturiaung tee diiꞌ pakururimaung.”

51 Tenang Jiisuuꞌ bakaang doong dueꞌuioꞌ Kumponinge paning-aape boku-koong Jiisuuꞌ Jerusalemaꞌaape beꞌkoo deravaruꞌ. 52 Eeꞌnoko teie kara nkanuka tutung uroꞌke botovurioꞌ Sameriaꞌkoonavuntuꞌkoo berouꞌnung Jiisuuꞌ bakaning ninka aasiaavainooꞌ maamu-antavaavaꞌnaang. 53 Teka nantoonge onkeonkeꞌaavaruuꞌnung tee Jiisuuꞌ, biikanooꞌ meepoꞌ okiꞌnaa-antavuing-pinaꞌ Jerusalemaꞌaape nanuaing deemparako. 54 Eeꞌnoko tenang bakaning barevare-naankai oovureta, aaꞌnoko Jeemisi eeꞌnoko Jooni, aaꞌpuretuꞌ, “Ovoring, dake ee neeꞌ pia-antameremang ntaꞌ paning-eta bokuampeko siarara opuri taivuriainaꞌ aing Eliasie nkovuuꞌna?”

55 Teka teie bereꞌarara orokovuretuꞌnung tenaanka aaꞌpurema, 56 “Deeꞌke noruꞌereaꞌ aremuriiꞌ tanuaang deeꞌ otoꞌderureng, aiꞌ ning Tee Naning-naumpoꞌ Paning-etaing nantoong orari-koo moaꞌ, teka nantoong domang-anta-koo mouꞌnung.” Eeꞌnoko teing teketa niiꞌnamono-koo berouꞌnung.

57 Eeꞌnoko taunge beroma naninge Jiisuuꞌ aaꞌpuuꞌnung, “Ninge tee daꞌ siontampaing areꞌ tokoo daꞌ beainooꞌ.” 58 Teka Jiisuuꞌke makuꞌuma aaꞌpuuꞌ tee, “Nkaunanka biikaning kumpenanka otoꞌevoromaung, eeꞌnoko barennanka auviꞌau-kooning biikaning bitonanka, teka ning tee Naning-naumpoꞌ Paning-etaing tokoo boreꞌ patuꞌmaravainooꞌ otoꞌmemuaꞌ.”

59 Napoꞌ Jiisuuꞌke niiꞌnara aaꞌpuuꞌ, “Ning siomeaing dake.” Teka teie aaꞌpuuꞌ, “Ovoring, ioꞌ tauraꞌmeko mmaꞌ dakoꞌampainooꞌ basinooꞌ mmaꞌ ninka oꞌnoreaing, eeꞌnoko mmaꞌ dakoꞌamiraiꞌnange daꞌ siontampai.”† Eeꞌ oroꞌpari otong: Tee naning kapooꞌ baumai deing nka-koo noruꞌuitaaꞌ Jiisuuꞌ teeꞌ minkuvuuꞌ. 60 Teka Jiisuuꞌke aaꞌpuuꞌ tee, “Siperiko booꞌnukai biiꞌka booꞌnuka dakoꞌaariaing, teka daꞌ aaꞌdamaang: Bera daankieaing tee Kumponing bakaang muuꞌ.”‡ Nantoong Jiisuuꞌ domaang okoraꞌ tasiꞌpaarimainge tee siompaama domaang oparavaung otoꞌevoromaung, teka kansiꞌkoong kapooꞌ domange daiꞌaamaing teing domaang okoraꞌketa taapoꞌnupoong, booꞌnuka Kumponing-ankoi.

61 Niiꞌnunge napoꞌ aaꞌpuuꞌ, “Ninge tee daꞌ siontampaing, Ovoring, teka iroꞌ tauraꞌmeko tutung siꞌnooraꞌarampaing nkanooꞌnupoong.” 62 Teka Jiisuuꞌke tororeeꞌarama-nanuꞌ kenkumpura aaꞌpuuꞌ tee, “Tee naning mintoong-koo mmeꞌ komparama torotoroarapeuꞌnung teeꞌ oroꞌ tee, naning makotuaꞌ Kumponing bakaang muuꞌkoo mintoomparaaꞌnaang.”