MAAK
Ih Raang Arah Ruurangese
Ephangjatjih
Rangte jengkhaap Maak ih raangta jun ih Ruurang Ese Rangte Sah, Jisu Kristo tiit dowa ih phang toon raangha. Jisu Kristo ih heh reeraang ah chaan aphaan pan ih mina loong suh jatthukta. Heh chaan ah heh reeraang ni noisokta, chiithih laakhah loong anep dokphanta, mina rangdah loong ah biin anaan etta. Jisu ih heteewah suh ngah Mina Sah et baatta. Mih suh roidong kotte nyia rangdah mina loong jen puipang suh ra tahang eah. Maak ih uh heh tiitwaan lah angthang ih, Jisu Kristo khiikkhi nyia heh reeraang loong ah we toombaat hali. Juungtemte Joon ih Jisu juungtem, nyia heh phate joonnaam, tiitwaan loong raangta, erah lilih arah le raangte warah ih Jisu ih mina loong deesiitta loong ah nyia heh ih nyootsootta loong anep raangthiinta. Saapoot rookliiwang damdam heliphante loong ih choocho ih thoijat rumta eno heh miksukte loong ah ih ehan han ih boot miksuk rumta. Hethoon adi Jisu arah hadaang adi tek haatta nyia tek nawa we ngaaksaatta tiit loong ah jatthuk hali.
Maak leedap ethoon ni kook hoom ano 16:9-20 raangha rah Maak ih raang arah tah angka, wahoh ih raang arah wakdak raangha.
Hemong Dowa Jatjih
Rangte tiit phang baat(1:1-13)
Jisu mootkaat noksong dung ni(1:14—9:50)
Galili nawa ih Jerusalem ni(10:1-52)
Hethoon sa saasinet nyia Jerusalem reeni(11:1—15:47)
Jisu tek nawa ngaakthing (16:1-8)
Ngaakthing cho Teesu dong nyia etikmat(16:9-20)
1
Juungtemte Joon ih Rangte tiitkhaap baatta
(Mat 3:1-12; Luk 3:1-18; Jn 1:19-28)
1 Arah Rangte sah,* 1:1 mararah le adi Rangte Sah ih ta taraangka Jisu Kristo Ruurang Ese tiit. 2 1:2 Mal 3:1Erah jengkhaap ah khowah Isaia ih mamet baatta erah jun ih phang langta:
“Rangte ih liita, ‘Ngah ih an ngah nah kaamwah an lam
ban tan suh daapkaat hang.’
3 1:3 Isa 40:3 Mih esiit phisaang hamong ni riingla,
‘Teesu raangtaan ih lam ban hoon thiin an;
heh khoom raangtaan ih lamjun et hoon an!’ ”
4 Eno Joon ah phisaang hah ni juungtem nyia Rangte tiit tumbaat lam ih dong taha.† 1:4 Eno Joon ah phisaang hah ni juungtem nyia Rangte tiit tumbaat lam ih dong tahamararah leedap adi Juungtemte Joon ah phisaang ko nawa Rangte tiit tumbaat lam ih dong taha . Heh ih mina loong suh baatta, “Sen rangdah loong nawa ngaaklek ano juungtem an, eno ba Rangte ih sen rangdah ah biin anaan han.” 5 Judia juungkhuung nyia Jerusalem samnuthung nawa mina loong ah Joon jengkhaap chaat karumta. Neng ih neng rangdah loong ah dokbaat rum ano Jordan Juung adi juung ah tem ih rumta.
6 1:6 2Lu 1:8Joon ih mokchongdoot roon nawa ih hoon arah nyuh akhat kapta, heh room adi siikhoop roomkhe ah khe etta, eno heh phaksat ah wotuute nyi najui angta. 7 Heh ih mina loong suh thaaraam lam ih baat rumta, “Mina wasiit nga lih nah raakte ang hala erah wah ah nga nang ih elongthoon ang ah. 8 Ngah bah heh lakhoop pak taajoh tha uh taliikang. Ngah ih juung nawa ih tem rumhala, heh ih bah Esa Chiiala nawa ih tem raahan.”
Jisu juungtem nyia phate joonnaam
(Mat 3:13—4:11; Luk 3:21-22; 4:1-13)
9 Rekamdi Jisu ah Najaret hadaang Galili juungkhuung dowa thok taha, eno Joon ih Jordan juung ni Jisu juungtemta. 10 Juung nawa Jisu dokkhoom damdam, rang ah laangdat ano Esa Chiiala ah wotuupi woh likhiik ih datpuh raaha rah tupta. 11 1:11 Rangph 22:2; Rsb 2:7; Isa 42:1; Mat 3:17; 12:18; Mk 9:7; Luk 3:22 Eno rang ni dongjengta, “An ah nga mongnook Sah. Ngah an suh eroon elang.”
12 Erah damdam Esa Chiiala ih phisaang hah ko ni kaat thukta, 13 erah di heh saarookbaji tongta, eno Soitaan ih phateeta. Erah damdi woma siiawi nep angta, enoothong rangsah loong ra haano chosokboi rumta.
Jisu ih chaak haate wabaji poonta
(Mat 4:12-22; Luk 4:14-15; 5:1-11)
14 Joon phaatak ni sakta lini, Galili ni Jisu ah kah ano Rangte re nawa Ruurang Ese loong ah tumbaat kaatta. 15 1:15 Mat 3:2 “Saapoot ese thok ah chang ela,” Jisu ih liita, Rangte Hasong ah thok ih hala! Sen rangdah loong nawa elek ean, eno Ruurang Ese ah hanpi an!”
16 Jisu Kristo Galili juungsitum kaang ni khoom kah adi, heh ih nyah haate soophoh wanyi Simoon nyia heno Endriu chaak ha tokdi japtupta. 17 Jisu ih nyi suh baatta, “Nga damdoh wang hansih ngah ih mih mamet joh ah erah nyoot nyuuha.” Jisu ih Pitar nyia Endriu khoonkhuung nawa poonta. 18 Erah damdam chaak ah thiinhaat nyu ano heh damdi roongwang nyuuta.
19 Amasah haloot ni wang adi, Jebidi sah soophonyi Jeems nyia Joon we japtupta. Nengnyi ih khoonkhuung ni chaak khookham tok ang nyuuta. 20 Jisu ih tupnyu ano erah damdam laan poon ruh et nyuuta; eno nyi wah Jebidi ah neng ih lakbiitte ih siitkaat rumta ah damdi khoonkhuung ni thiinhaat nyu ano Jisu damdi roongwang nyuuta.
Chiithih laakhah pan wasiit
(Luk 4:31-37)
21 Jisu nyi heliphante loong ah Keparnam hadaang adi thok rumta, Jehudi naangtongsa saalih adi, Jisu ah Jehudi rangsoomnok ni kah ano phang nyootsoot kata. 22 1:22 Mat 7:28,29Heh ih nyootsoot rumta ah chaat rum ano mina loong ah rapne ih paatja rumta, heh Hootthe nyootte loong ah ih nyootta ah likhiik lah angthang ih, chaan aphaan pan et nyootta.
23 Erah damdam chiithih laakhah pan mih wasiit, Jehudi rangsoomnok ni thok haano riingta. 24 “Najaret nawa Jisu, an ih seng tumjih et he? Aani seng thet haat suh tam wang halu? Ngah ih jat et hala an o ah—an ah Rangte Esa kaamwah!”
25 Jisu ih laathih asuh baatta, “Nak hoopti uh, arah mih sak dowa doksoon eh uh!”
26 Chiithih laakhah rah ih mih ah mootnyoong thiin ano, riinghuung lam ih doksoonta. 27 Miloong ah rapne ih paatja rumta, eno neng chamchi ni wasiit wasiit suh phang chengmui rumta, “Arah tumjih ah? Arah tiit ah jaat hoh tiit na tam nyoot ha? Arah mih adi chiithih laakhah dok phanjih chaan nep bojeela! Heh jeng ah chiithih laakhah ih nep chaat ha ah!”
28 Eno Jisu ruurang ah erah dowa ih Galili hakong noongrep ni ruurang kata.
Mina Jisu ih hantek deesiitta
(Mat 8:14-17; Luk 5:12-16)
29 Jisu nyi heliphante, erah damdi Jeems nyia Joon, Jehudi rangsoomnok nawa dokkhoom rum ano phangla Simoon nyi Endriu nok ni karumta. 30 Simoon hopnuh ah sokwi ih sat ano jup eta, Jisu thok damdam, heh maasaat tiit ah laan banbaat ruh ih rumta. 31 Jisu ah wang ano, heh lak adi joh ano deesiitta. Heh sokwi khoisat ah laan de ruh eta, eno neng suh phaksat ah jam koh ih rumta.
32 Rangsa lup damdam rangjaako di miloong ih Jisu jiinni khoisatte nyi echeek ebaang loong thutsiit jarum taha. 33 Erah hah dowa mina loongtang erah nokka adi thutkhoom rumta. 34 Jisu ih hephan dowa khoisat maasaat ah deesiit ano mikmuh juungbaan loong ah phanhaatta. Jisu ih mikmuh juungbaan loong suh tumjih uh tami jeng thukta, tumeah Jisu ah o angla neng ih jat eta.
Jisu ih Galili ni nyootsoot rumta
(Luk 4:42-44)
35 Erah saalih rangkhano chichuruh di, Jisu ah saat ano, erah nok dowa dokkhoom kata. Erah hadaang dowa tikpakpak hani Rangsoom suh dokkhoom kata. 36 Enoothong Simoon nyi heh joonte loong ah heh jam sok dokkhoom karumta, 37 eno japtup rum ano Jisu suh baat rumta, “Warep ih an ban sok halu.”
38 Enoothong Jisu ih ngaakbaat rumta, “Seng arah rum dowa hahoh loong adoh ekaatjih jaatjaat ang ah. Ngah ih erah hah loong adoh uh nyootsoot jaatjaat etjih tumeah, ngah erah raangtaan ih ra tahang.”
39 1:39 Mat 4:23; 9:35 Eno Jisu ah Galili hakong noongrep ni tumkhoom ano Jehudi rangsoomnok loong adi tum nyootsootta, juungbaan ah riim dokphan etta.
Jisu ih engam wasiit deesiitta
(Mat 8:1-4; Luk 5:12-16)
40 Engam ang arah wasiit, Jisu ngathong ni heh lakuh di tongwang taha, eno chosok ih weehang ih baatta. “An ih thun ubah, ngah ejen saasiit‡ 1:40 Saasiit ih hang: Neng banlam di engam ah lasaasiitka bah tumjih doh uh mihoh damdi tajen roong re thukta ehang.” heh ih liita.
41 Jisu heh minchan ah dong ano, heh lak ah janghaat ano taajota. Eno liita, “Esaasiit et ha,” ‘Sa uh!” 42 Lakdamdam di erah mih ah laan saade ruh eta. 43 Eno Jisu ih erah wah asuh dangdang ih baat ano, echaan ih kaat thukta, 44 1:44 Lew 14:1-32 jen baat ano liita, “boichaat uh, an ih o suh uh arah tiit ah nak baat uh. Enoothong phangla romwah jiinnah wang uno heh ih toomhuk sokboiho an khoisat deetu rah ah, mirep ih de eta ih toomjat rumho, Moses ih baatta jun ih an khosa ah kowan et uh.”
45 Enoothong erah warah ih noongrep ni heh khoisat deeta tiit ah phang tiibaat kaatta. Erathan ih tiibaatta, Jisu ah erah hadaang adi saasa tanaan wangta. Erah nang ih, heh hatik ni tong katta, ang abah uh miloong ah heh jiinni noongrep nawa thokruh ih rumta.
*1:1 1:1 mararah le adi Rangte Sah ih ta taraangka
1:2 1:2 Mal 3:1
1:3 1:3 Isa 40:3
†1:4 1:4 Eno Joon ah phisaang hah ni juungtem nyia Rangte tiit tumbaat lam ih dong tahamararah leedap adi Juungtemte Joon ah phisaang ko nawa Rangte tiit tumbaat lam ih dong taha .
1:6 1:6 2Lu 1:8
1:11 1:11 Rangph 22:2; Rsb 2:7; Isa 42:1; Mat 3:17; 12:18; Mk 9:7; Luk 3:22
1:15 1:15 Mat 3:2
1:22 1:22 Mat 7:28,29
1:39 1:39 Mat 4:23; 9:35
‡1:40 1:40 Saasiit ih hang: Neng banlam di engam ah lasaasiitka bah tumjih doh uh mihoh damdi tajen roong re thukta
1:44 1:44 Lew 14:1-32