1 Nxe³nxa²ha¹te¹ ye³jen¹nãu³kxai³lu¹ Je³su²jah³lo²su² te²kxai³lu¹ a³ya³txi²xain¹sxã³ ãh¹ a²sa³wi³ha³lxi³nãu³xai²na² ã³yãn³te²txi²xain¹ta¹hxai²hẽ¹la². Ĩ̱³ye³na² Ti³be³ri²a³je³na² a²yxo²ka³te̱h³nãu³a¹ ãh¹ ã³yãn³te²txi²xain¹ta¹hxai²hẽ¹la².

2 Nxe³te³nah¹lxi¹, Si³mãu² Pe²jah³la² nxe³ha²kxai³, To³me²ah³la² hau³hau³kon³sxã³ to̱n¹jah¹la² nxe³ha²kxai³, Na³ta³na³e²lah³la² Ka²na³thĩ³na² Ka³li³le²a²ko³xa² nxũ²kwa̱i³ye³lan¹thĩ³na² to̱n¹jah¹la² nxe³ha²kxai³, Se³be³te²ah³la² a²tah²nãu³xa² ha¹lin¹ya³te²nãu³xa² nxe³ha²kxai³, a²sa³wi³ha³lxi³ ã̱³su² nũn³te²a² ha¹lin¹yah³nũn³te²a² nxe³ha²kxai³, ain¹ta¹hxai²hẽ¹la². 3 Nxe³sxã³ Si³mãu² Pe²jah³la² wãn³txi³kxai³lu¹:

— A̱i³na² ã³na¹a¹tu¹wi¹. Nxa²ha¹te¹, a²sa³wi³ha³lxa² wã³kon³tũ̱³ka̱³txai²na² sa²kxai³lu² e³te³nah¹lxi¹:

— Ten³sa²nũn³sĩn¹nhai¹. Ãn³si³tẽ³la³kxi¹nxa²nha¹tu¹wi¹. Ta¹hxai²hẽ¹la². Ain¹ka³tu̱³, ka³nain¹ka³tu̱³, ka²no¹a² kãin²ta³ka³lo³a² kan³sxã³ ã³wi¹hain¹ka³tu̱³, a̱i³na² o²la³kxa¹ a³la²nain¹ta¹, hai³txi³ ka³na³ki² te²he³la³ko³ sai¹ti³he¹xain¹ta¹hxai²nxa³hẽ¹la². 4 Nxe³nxa²ha¹te¹, ãh¹ ka³nxa³ha²ta³kxai³lu¹ u̱³je³na³kxa² jũ¹nxe² ũ³nhe³sai¹xi²nh²ti̱³kxai³lu¹, Je³su²jah³lo²su² te²kxai³lu¹ ĩ̱³ye³nai²na² a²yxo²ka³te̱h³nãu³a¹ yxau³yain¹ta¹hxai²hẽ¹la². Yxãn¹ta¹, a²sa³wi³ha³lxi³nãu³xai²na² ã³ye³wxe³ain¹ta¹hxai²nxa³hẽ¹la². 5 Nxe³ka³tu̱³, Je³su²jah³la² ĩ³kaix1sa²tã³yain¹te³nah¹lxi¹:

— Txa²ya̱³lxa³nãu³xãi³. A̱i³na² sai¹yah¹lxin¹ta¹nxe³lhe¹? Je³su²jah³la² wãn³txa², ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³ta¹:

— Sa²to³kxi²txi³he¹nxe³sĩn¹nxa³nha²we¹. A²sa³wi³ha³lxi³nãu³xa² wãn³txa², ta¹hxai²hẽ¹la².

6 Nxe³nxa²ha¹te¹, Je³su²jah³la² wãn³txi³kxai³lu¹:

— Wxa²wi¹nx2ti³tãu³a¹ sa³we³la³ka³lo³tai²li² ã³na¹jxah¹lxu¹le¹? Ta¹hxai²hẽ¹la². Ai¹nha²kxai³ a²sa³wi³ha³lxi³nãu³xai²na² a²wi¹tãu³a¹ ã³na¹ai¹nha²kxai³, a̱i³na² ka³lxa¹khaix1sxã³ ã³ne³kih¹sxã³ ã³wi¹hũ³ain¹ta¹hxai²hẽ¹la². Sa³txe̱¹khai¹nxe³yai¹nha²kxai³, hxi²kan¹txi³ sa³we³la³ka³lo³ai²na² sa²sai¹sxã³ ka²no¹a²ka³lo³a² a²ye³ẽ¹nãu³a¹ so¹sxã³ ũ³whi¹so¹ain¹ta¹hxai²nxa³hẽ¹la². 7 Nxe³nxa²ha¹te¹, a²sa³wi³sxa² Je³su²jah³la² a³lxi²kxah³lo²su² jah¹la² wãn³txi³kxai³lu¹ Pe²jah³la² ĩ³ye³kxi²te³nah¹lxi¹:

— Jah¹lai²na² Txa²wã¹hxi²kan¹ta² Si³yxau³ka³txai²la¹i¹. Ta¹hxai²hẽ¹la². Ai¹nha²kxai³, Si³mãu² Pe²jah³lai²na² sa²kxai³lu² a²nũ² so¹lxi³ nha²kxai³, wã²la² ha³la³sẽn³nãn¹ta³ka³lo³a² so¹lxi³ ũ³ha³la³wi²kxi²nha²ka³tu̱³, ka²no¹a² a³li²sin³sxã³ wa²li³sxã³, ĩ̱³yau³xa² ã³sa²yu̱³kũ̱³ain¹ka³tu̱³, Je³su²jah³la² yxau³tãu³a² sa²kxai³lu² ã³tĩ̱³xain¹ta¹hxai²hẽ¹la². Ĩ̱³ye³na² u²lxa³ha²kxai³ ta¹hxai²hẽ¹la². Ain¹ka³tu̱³, a²wã³kon³tũ̱³ka̱³txa² sa²kxai³lu² ka²no¹a² yxau³sxã³ ha³lo²a² ai³ya̱u³son³ta¹hxai²hẽ¹la². 8 Ai¹nha²kxai³, sa³we³la³ka³lo³a² a̱i³na² ne³ki¹ta³ka³lo³a², ka²no¹a² sa²si³tai³kũ¹nha²sxã³ sa²sĩ̱³nxe² tẽ³sxã³ ai³ain¹ta¹hxai²hẽ¹la². Ha³lo²a² yxo²hã³na³to̱³nha²kxai³, ta¹hxai²hẽ¹la². 9 Nain¹ka³tu̱³, ha³lo²a² a³tain¹ka³tu̱³, ha³nxe²a² i̱³tho³xa² ĩ²ain¹ta¹hxai²hẽ¹la². A²nxe³tho³xa² a²ne³ka³nah²nãu³a¹ a̱i³na² yxau², yain³txi³nũ̱³xa² yxau², nxe³yain¹ta¹hxai²hẽ¹la². 10 Nxe³nxa²ha¹te¹, Je³su²jah³la² e³te³nah¹lxi¹:

— A̱i³na² sa²sai¹yah³lxin¹kxe³su² te²a² kwa² ha³ya³kxa² ha¹li¹ so¹sxã³ ũ³hũ¹sah¹lxi³hẽ¹li¹. Ta¹hxai²hẽ¹la².

11 Ain¹ka³tu̱³, Si³mãu² Pe²jah³lai²na² sa²kxai³lu² ka²no¹ai²na² wxa²kan³si²sxã³ ã³wih¹sxã³ sa³we³la³ka³lo³ai²na² sa²kxai³lu² sa²ha³lo²sa²ta̱³ta¹hxai²hẽ¹la². A²nxe³ka³lo³ai²na² ne³ki³khaix1ne³ka³lo³a² nxe³kxa²ha³ta̱³nxãn²ti³, a̱i³na² ka³lxa¹khai¹nxe³tũ̱³ka̱³txa² 153 nxe³tũ̱³ka̱³txa² nxe³kxa²ha³ta̱³nxãn²ti³, hai³txi³ a²ka³lo³ai²na² sa²ten²txi³sxã³ ã³kho³ta¹hxai²nxa³hẽ¹la². 12 Nxe³nxa²ha¹te¹, Je³su²jah³la² wãn³txi³kxai³lu¹, ĩ³ye³kxain¹te³nah¹lxi¹:

— Wxã³sxã³ ĩ³yain³jah¹lxi³hẽ¹li¹. Ta¹hxai²hẽ¹la². Yxãn¹ta¹, a²sa³wi³ha³lxi³nãu³xai²na² hãi¹nxe³sxã³ ko̱n³to³nxe² yxau³yain¹ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³ha²kxai³:

— Txa²wã¹hxi²kan¹ta² Si³yxau³ka³txai²la¹xã¹. Nxe³jau³xai²na², a²ẽ¹nãu³a¹ ĩ³ye³kxi²nhain¹ta¹hxai²hẽ¹la². Wxi²kan¹txi³ e³lẽ³na² ĩ³ye³kxain¹ta¹hxai²hẽ¹la².

— Wxãi²na², yã¹jah¹lo²ta̱³nhĩn¹te²sin²tã³? Nxe³ain¹jau³nũ³xai²na², a²sa³wi³ha³lxi³nãu³xai²na², Je³su²jah³lai²na² ĩ³ye³kxain¹ta¹hxai²nxa³hẽ¹la². 13 Nxe³nxa²ha¹te¹ Je³su²jah³lai²na² sa²kxai³lu² ã³tĩ̱³xain¹sxã³, a²yain³txi³nũ̱³xai²na² sa²so¹sxã³ ũ³hũ¹ai¹ni², a̱i³nai²na² sa²so¹sxã³ ũ³hũ¹ai¹ni², ain¹ta¹hxai²hẽ¹la².

14 Nain¹ju³ta², Je³su²jah³lai²na² sa²kxai³lu² a²sa³wi³ha³lxi³nãu³xa² ã³yãn³te²txi²xain¹ta¹hxai²hẽ¹la². Nain¹sxã³, Je³su²jah³la² ya³lu²ju³ta² ka³te̱n³su² ĩ³sa²yxau³xi²hĩ¹nãn¹te²tu̱³, ãn³yãn³ta³lo³hẽ²ti¹xi²nũn³sxã³, a²sa³wi³ha³lxa² ãn³yãn³te²txi¹xi²ju³ta², ta¹hxai²hẽ¹la².

15 Ĩ³yain³ta³lun²nũ²la², Je³su²jah³la² wãn³txi³kxai³lu¹, Si³mãu² Pe²jah³la² ĩ³ye³kxi²te³nah¹lxi¹:

— Si³mãu²ah³lãi³. Jo³ãu²ah³la² ta²hãi³. Nxet3sã¹lxi¹. A²ya³la³tu̱³ a³lxi²khaix1san¹ta¹nxe³ji¹wi¹? Txa²sa³wi³ha³lxa² wã³kon³tũ̱³ka̱³txai²na² a³lxi²sain¹ju³ta² ãn³sen³sai¹khai¹xain¹sxã³ a³lxi²khaix1sa²tu³nxãn¹ji¹? Ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³nxa²ha¹te¹:

— Txa²hxi²kan¹jah¹lãi³. óya̱³lxi¹nxa²ha¹nhai¹. óya̱³lxi¹nxa²ha¹ju³ta² a³la³kxi²sxã³ wi¹ko̱³nhã̱¹lxi¹. Pe²jah³la² wãn³txa² ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³nxa²ha¹te¹, Je³su²jah³la² wãn³txa² te³nah¹lxi¹:

— Hã³xã¹. Txa²nũ̱³ka̱³txa² wãn³txa² wi¹jau³xa² ĩ³yau¹ũ³txai¹nhẽ³li¹. Wi¹lhin¹te² wa³kxẽn³yah³la² a²ka³yxuh³xa² wẽ³ha³lxa² ũ³yhai¹tain¹jut3sũ̱³nxe² txa²nũ̱³ka̱³txa² wãn³txa² wi¹jau³xa² ĩ³yau¹ũ³txai¹nhẽ³li¹. Ta¹hxai²hẽ¹la².

16 Nxe³ka³tu̱³ta¹. óta³lo³hẽt1sxã³ Je³su²jah³la² ĩ³wã̱³txi³te³nah¹lxi¹:

— Si³mãu²ah³lãi³, Jo³ãu²ah³la² ta²hãi³. A³lxi²san¹ta¹nxe³ji¹wi¹? Ta¹hxai²hẽ¹la². Ta¹:

— Txa²hxi²kan¹jah¹lãi³. óya̱³lxi¹nxa²ha¹nhai¹. óya̱³lxi¹nxa²ha¹ju³ta² wi¹ko̱³nhã̱¹lxi¹. Pe²jah³la² wãn³txa² ta¹hxai²hẽ¹la². Te³nah¹lxi¹, Je³su²jah³la² wãn³txa² te³nah¹lxi¹:

— Txa²nũ̱³ka̱³txa² wãn³txa² wi¹jau³xa² ĩ³yau¹ũ³txai¹nhẽ³li¹. Wi¹lhin¹te² wa³kxẽn³yah³la² a²o³ve²a² wi¹lũ³yhai¹tain¹jut3sũ̱³nxe², txa²nũ̱³ka̱³txa² wãn³txa² wi¹jau³xa² ĩ³yau¹ũ³txai¹nhẽ³li¹. Ta¹hxai²hẽ¹la².

17 Nxe³ka³tu̱³ta¹, ĩ³ye³ãn³ta³lo³hẽ²ti²nũn³jau³xa² Je³su²jah³la² ĩ³ye³te³nah¹lxi¹:

— Si³mãu²ah³lãi³. Jo³ãu²ah³la² ta²hãi³. óya̱³lxi²san¹ta¹nxe³ji¹wi¹? Ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³ju³ta², Pe²jah³lai²na² a²ẽ¹nãu³a² a̱u³txi³ ĩ³ãin²txi³ta¹hxai²hẽ¹la². Ĩ³ãin²txi³te³nah¹lxi¹:

— “A²ya³la³tu̱³ ã³ya̱³lxi²san¹ji¹wi¹?” Nxe³jau³xai²na² Je³su²jah³la² e³kxi²sa³na²na¹. Na¹ha²kxai³, ãin²ti³sa³nhã¹. Pe²jah³la² nxe²e³kxi²nha²ta¹hxai²hẽ¹la². Ai¹nha²kxai³ e³te³nah¹lxi¹:

— Txa²hxi²kan¹jah¹lãi³. A²yen³kxa² yxo²ha³kxa¹ a³la³kxi²te²si¹lxi¹. Jã¹nxe³te²sin¹jau³su², ã³ya̱³lxi¹nxa²ha¹ju³ta² wi¹ko̱³nha² a³la³kxi¹lxi¹. Pe²jah³lai²na² wãn³txa², ta¹hxai²hẽ¹la². Ain¹ka³tu̱³, Je³su²jah³la² wãn³txi³kxai³lu¹:

— Txa²nũ̱³ka̱³txa² wãn³txa² wi¹jau³xa² ĩ³yau¹ũ³txai¹nhẽ³li¹. Wi¹lhin¹te² wa³kxẽn³yah³la² a²o³ve²a² wi¹lũ³yhai¹tain¹jut3sũ̱³nxe², txa²nũ̱³ka̱³txa² wãn³txa² wi¹jau³xa² ĩ³yau¹ũ³txai¹nhẽ³li¹. 18 Jã¹nxa¹jau³su², a²ya³la³tu̱³ wãn³txi³tu̱³ e³kxi¹nxa²ha¹i¹. Sa³nxe³la³ku³nĩ¹nhĩn¹nai³tã² sa²si³ĩ¹nha²ta³ka³lo³a² ũ³si³wi²kxi²nha²sxã³ ha³lo²a² a²te³nĩn¹ko³xa² ã³nxai³to³hxai¹nhẽ³li¹. Yxãn¹ta¹, yxan¹nãu³a¹: “Yah³lon¹sa³nhã¹.” Nĩn¹tãu³ãn¹tu̱³ ĩ³nũ̱³ha̱i¹la³kxi²nhã¹nha²kxai³ a²nũ²a² ã̱³su² te²su² te²a² kan²txi³ sa²tai³ta³lxi³kxi¹nxa²ka³tu̱³, ha³lo²a² ai³ti³ten³ti³he¹nxe²nxãn³tãu³nũ³ã¹ ã³te³nxa²sxã³ ã³nxai³nxain¹tu¹wi¹. Je³su²jah³la² wãn³txa² ta¹hxai²hẽ¹la².

19 A²nxe³jau³xai²na² a²si³yxau³tãu³a¹ nxe³te³nah¹lxi¹:

— A²yan¹nãu³a¹ Pe²jah³la² ĩ³nxai²na² a²ya²lun¹ju³ta³nũ³a², hĩ¹na² ka³te̱n³su² yxau¹nhĩ¹na² ĩ³yau¹ũ³nxa²ha¹i¹. A²nũ²a² ã̱³su² te²su² te²a² ĩ³nũ̱³ha̱i¹la³kxi²nhã¹nha²kxai³ ĩ³hxi²kĩ¹la³kxi¹nxa²ka³tu̱³, su²lhã³nxain¹tu¹wi¹. Su²lhã³nxain¹kxai²nãn²tu̱³, Txa²wã¹sũ̱³na² a²wxi²kin³ti³ton³ju³ta², a²nũ²a² yxo²ha³kxa¹ ĩ³yau¹ũ³hai¹nĩn¹tu¹wi¹. Je³su²jah³la² wãn³txai²na² a²si³yxau³tãu³a¹, ta¹hxai²hẽ¹la². Ain¹sxã³, ãh¹ ĩ³ye³kxi²te³nah¹lxi¹:

— Ã³si³tẽ³la³kxi¹sẽ¹li¹. Je³su²jah³la² wãn³txa² ta¹hxai²hẽ¹la².

20 Ain¹ka³tu̱³, Je³su²jah³lain²txi³ ã³nxai³li², Pe²jah³lain²txi³ ãn³si³tẽ³la³kxi², ain¹ta¹hxai²hẽ¹la². Ain¹te³nah¹lxi¹, Pe²jah³lai²na² sa²kxai³lu² sa²wa³ti̱³nha²sxã³ ĩ²tãu³, a²sa³wi³sxa² ã̱³xa² Je³su²jah³la² a³lxi²khaix1kxah³lo²su² jah¹la³, ã³si³tẽ³la³kxain¹ju³ta² ĩ²ain¹ta¹hxai²hẽ¹la². A²nxe³te²a² sa³wi³sxa² ã̱³xai²na² sa²kxai³lu², kxã³nhxĩ¹nai³kxai³lu² a²sa³wi³ha³lxi³nãu³xai²na² yxo²ha³kxa¹ sa²nẽn¹kxi²khaix1nxe³je³na² ã³wxe³sxã³ ĩ³yai³nain¹ti³wa̱³kxai²kxai³, Je³su²jah³la² a²wi³lẽ³nãu³a¹ sa²nẽn¹kxi²khaix1nxe³je³na² ã³wxe³sxã³ ĩ³wã̱³txain¹te³nah¹lxi¹:

— Txa²hxi²kan¹jah¹lãi³. Ĩh¹nxe³te²khai³xan²tu̱³ ĩ³ko̱x1ko̱¹son²kxi¹nxain¹te³ji¹wi¹? Kxã³nhxĩ¹nai³kxai³, ta¹hxai²hẽ¹la². A²nxe³te² a²sa³wi³sxa² kwẽn¹tai²na² ã³si³tẽ³la³kxain¹ta¹hxai²hẽ¹la². 21 Ain¹te³na¹, Pe²jah³lai²na² wãn³txi³kxai³lu², Je³su²jah³la² ĩ³ye³kxi²te³nah¹lxi¹:

— Txa²hxi²kan¹jah¹lãi³. Jah¹lai²na² yxan¹nãu³a¹ ha³lo²a² yxau²xai³tãu³a¹ ĩh¹nxe² sa²ko¹tai¹nhĩ̱³te²la¹ku¹, ka³te̱n³su² yxau²sa²tẽ³ai¹nhĩ̱³te²la¹ku², ai¹na¹nhai¹. Ĩ³ye³kxi¹sẽ¹li¹. Ta¹hxai²hẽ¹la².

22 Nxe³ta¹, Je³su²jah³la² wãn³txi³kxai³lu¹, ĩ³wa²lũ³xain¹te³nah¹lxi¹:

— Nxet3sã¹lxi¹. Jah¹lai²na² ĩ³kwa³na³ai¹na¹kxai²nãn²tu̱³: “Yxan¹nãu³a¹ yuh³xai²nãn¹ko³xai²na² ĩ³xi²na¹tãu³nũ³ã¹ wxãi²na² ka³te̱n³su² yxau³sxã³ wah³nxe³san¹tu¹wi¹.” Nxe³ai¹na¹jau³su², Je³su²jah³lo²na¹xai²na² jah¹lai²na² ĩ³kwa³na³ai¹na¹kxai²nãn²tu̱³, nxe² a²hxi²kĩ³lxi³su² kxai²nãn²tu̱³, jah¹lai²na² a²hxi²kĩ³lxi³khai³su² hĩ̱³nx2na³li¹. Hai³txi³ Pe²jah³lo² ĩ³nxai²na² wxa²hxi²kĩ³lxi³syu¹nx2nxa³i¹. Ta¹hxai²hẽ¹la².

23 A²nxe³jau³xai²na², a²nũ²a² Je³su²jah³la² ãn³si³tẽ³la³kxi²tũ̱³ka̱³txai²na² yxo²ha³kxa¹ ĩ³ye³kxi² sa²nẽ³sai¹yhu¹to³ta¹hxai²hẽ¹la². Nxe³te³nah¹lxi¹, a²sa³wi³sxai²na² ya³lu²ai¹nx3tho³li¹. Nxe³yhain¹ta¹hxai²hẽ¹la². Yxãn¹ta¹, tũ̱¹ka̱³txai²na² ha³lo²a² a³la³kxi²nxa³kxe³tu̱³, wain³txi³ ĩ³ye³ta¹hxai²nxa³hẽ¹la². Yãn³tai²na², Je³su²jah³la² e³jau³xa²:

— Jah¹lai²na² ya³lu²ai¹nx3tho³li¹. Nxe³jau³xa² hai³txi³ Je³su²jah³la² e³ta¹hxai²nxa³hẽ¹la². Nxe³ju³ta², Je³su²jah³la² e³jau³xa²sa¹:

— Jah¹lai²na² ĩ³kwa³na³ai¹na¹kxai²nãn²tu̱³: “Txa² ĩ³xi²na¹tãu³nũ³ã¹, wxãi²na² ka³te̱n³su² yxau³sxã³ wah³nxe³san¹tu¹wi¹.” Nxe³ai¹na¹kxai²nãn²tu̱³, nxe² a²hxi²kĩ³lxi³su² kxai²nãn²tu̱³, jah¹la² a²hxi²kĩ³lxi³khai³su² hĩ̱³nx2na³li¹. Jau¹xai²na² so¹lxi³ Je³su²jah³la² e³ta¹hxai²hẽ¹la².

24 A²nxe³te²a² a²sa³wi³sxai²na², Je³su²jah³la² a³lxi²khaix1kxah³lo²su² jah¹lai²na², a²hxi²kĩ³lxa² ĩ³yau¹ũ³hi², wãn³txai²na² yxo²ha³kxa¹ ũ³ha²li¹la³kxi² sa²sĩn¹na²hẽ³la². Wãn³txi³tu̱³ e³jah¹lo²su² sĩn¹na³la².

25 Jã¹nxa¹jau³su², ha³lo²a² yu̱³tã̱³lxi³, Je³su²jah³la² ka³lxa¹txi³ kãi³sa²sai¹ta¹hxai²hẽ¹la². A²nxe³ju³ta² yxo²ha³kxa¹ hxi²kan¹txi³ ũ³wha²li¹ ũ³hau³ko³ta³lun²sa²so¹hĩ̱³ki̱³sxa³wa².

— Ũ³wha²li¹ta³lu²na¹tũ¹xã¹. Nxe³ki̱³kxai²nãn²tu̱³, a²ha³te̱h³nxã³nxa² yuh³xai²nãn¹ta³ko³xai²nãn¹txã³nxai²na² yxo²ha³kxa¹ ũ³wha²li¹ãn³yxo²ka³tu̱³kxi²sa²so² wxa²nã¹la³kxi²nũ² nxe³ki̱³kxai²nãn²tu̱³, ha³te̱h³nxã³nxai²na² yxo²ha³kxa¹ hxan³khai¹nxe³tãu³a¹ ha³ta̱³nxãn²txi³, hxi²kan¹txi³ Je³su²jah³la² kãi³ju³ta² ka³lxa¹ju³ta² ha³kxa¹ ũ³hau³ko³ta³lun²sa²so¹hĩ̱³ki̱³sxa³wa². Ta³lu²na¹wa².