4
Wà plè' tibonbuor ya bim ya kpɛnjɛnm
(Matie 13:1-9; Luk 8:4-8)
*Yesu tí liɛbe' ki jon' Galile ya ñunciɛnm ya gbaal ki tì wɔknh binib Uwien ya gbɛr. Linigociɛnl tí taan' uʼsaan nɛ u kɔn' ki kɛ̀le' buñɛrbu ni miñunm bo. Linigol nnɔ kɛ te miñunm ya gbaal. Nɛ u wɔknh bɛ tibont tù yɛbe mikpɛnjɛnm ni, ki tɔkeh bɛ ki teh: «Li cengeh mɛn, ukpaal uba nɛ jon' wɔ ń tì plè tibonbuor ya bim. U plèh ma nnɔ, miba lu' usɛngbɛ, nɛ inuɔn baa' ki lá jin' mɛ̀. Mitɔm lu' kutɛntiɛku bo, tɛnbim ŋa yɛbe nà saan. Tɛnbim ŋa yɛbe ma nnɔ, nɛ mì pɛn' tonm. Uwien ñɛn' ki tonge', nɛ ki sɛ' mɛ̀. Ma ŋmɔbe ñaan mɔnmɔnm ma nnɔ, nɛ mì waan', ki kpo'. Mitɔm mɔ lu' kujɛgorku ni. Nɛ kujɛgorku kpére' ki wɔbn' mɛ̀ nɛ ma lùon'. Mitɔm mɔ lu' kitinmɔnmɔnk bo, ki pɛn', ki kpére', ki lùon'. Miba lùon' pitata, mitɔm piluoluob, mitɔm mɔ kokobk.» Nɛ ki tí ye: «Wà ŋmɔbe litubl la, wɔ ń cii.»
Bɛ tien' Yesu pɔh binib mikpɛnjɛnm-i?
(Matie 13:10-17; Luk 8:9-10)
10 *Yesu nin uʼtondb piik nin bile nin binib bà tuu ki paakeh uʼbo nnɔ tì te biʼbaba ma nnɔ, nɛ bi niire' wɔ mikpɛnjɛnm nnɔ ya tingi. 11 Nɛ u jiin' bɛ ki ye: «Uwien nɛ cère' ninbi bɛnde' uʼbɛl ni ya gbɛbɔlkaar. Binib bà ŋa te uʼbɛl ni nnɔ wɔn, nì yé bɛn bo mikpɛnjɛnm baba nɛ, 12 ŋɔ
‹bɛ ń li likeh ka lɛnh,
kí li cengeh ka ciih niʼtingi,
nnɔ ŋa ñí la, bi cii' niʼtingi,
ki lèbre' biʼtetem la,
Uwien li fère bɛ biʼbiɛre nɛ.› »
Wà plè' tibonbuor ya bim ya kpɛnjɛnm ya tingi
(Matie 13:18-23; Luk 8:11-15)
13 *Yesu niire' bɛ ki ye: «Na cii' mikpɛnjɛnm miɛ ya tingi la, ni li tien mila kí cii mà kɛ sìen' nnɔ ya tingi? 14 Mikpɛnjɛnm nnɔ ya tingi sɔ: ukpaal nnɔ te tɛn unil wà tɔkeh binib Uwien ya gbɛr nɛ. 15 Mibim mà lu' usɛngbɛ nnɔ yé binib bà ciih Uwien ya gbɛr, *Satan bàareh i ya tàan bo ki lá ñɛndeh tù biʼfɛ̀l ni nɛ. 16 Mibim mà lu' kutɛntiɛku bo nnɔ mɔ yé binib bà ciih Uwien ya gbɛr, ki teknh tù tontonm nin uyɛnsɔnge, 17 ama ka cèreh tù kpaakeh ñaan biʼfɛ̀l ni nɛ, nɛ ta wuɔkreh biʼni mɔ. Liwɔbl bii ijɛnd tu' bɛ tuʼbo la, bi pɔk kí wiɛ Uwien ya sɛn nɛ. 18 Mibim mà lu' kujɛgorku ni nnɔ mɔ yé binib bà ciih Uwien ya gbɛr, 19 nɛ uŋɛndun wuu ya gbɛr nin lifaal ya yɛnmaale yà lɛreh binib nnɔ nin tibont kɛ ya yɛnmaale kɔh biʼfɛ̀l ni, ki wɔbndeh tù, ki cèreh ta ń fre kí sɔn tuonl. 20 Mibim mà lu' kitinmɔnmɔnk bo nnɔ mɔ yé binib bà ciih tigbɛr nnɔ, ki teknh tù, ki te tɛn mibim mà lùonh nɛ. Miba lùonh pitata, mitɔm piluoluob, mitɔm mɔ kokobk.»
Lifrl ya kpɛnjɛnm
(Luk 8:16-18)
21 Nɛ *Yesu tí tɔke' bɛ ki ye: «Unil sɛ' lifrl la, u li taa kusɛnku kí cubn li bo-oo? Bii u li taa lɛ̀ kí sien igado ya tingi-ii? Wa ń taa lɛ̀ kí tuɔn likpɛnkpɛnl bo ka-aa? 22 Kimɛ niba ŋa te ki buɔ ŋɔ ba lá li lɛ nɛ̀, niba mɔ ŋa ń juore kí li buɔ ŋɔ ka lá li ñɛ upaan bo. 23 Wà ŋmɔbe litubl la, wɔ ń cii.»
24 U tí tɔke' bɛ ki ye: «Liike mɛn niʼyul bo nin ni ciih tigbɛr tà nɔ. Ni taah nà ki bìkreh tibont ki dienh binitɔb nnɔ Uwien mɔ li taa nɛn nɛ kí biike kí de nɛ. U li biike kí gɛ̀bre nnɔ mɔnɔn kí de nɛ. 25 Kimɛ wà ŋmɔbe la, bi li de wɔ kí pukn nɛ. Wà ŋa ŋmɔbe la, bi li tonde kí fie u ŋmɔbe nà waamu nnɔ mɔnɔn nɛ.»
Kitink cèreh tibonbuor pɛh ma bo ya kpɛnjɛnm
26 Yesu tí len' ki ye: «Uwien ya bɛl naan tibonbuor ya bim mà ujɛ uba bule' mɛ̀ uʼkpàabu ni nɛ. 27 U gɔh-ɔɔ, u likeh ñɔnku nin wien ni-ii, mibim nnɔ pɛh nɛ ki kpienh, wa bɛn mì teh ma bo. 28 Kitink nɛ cèreh mì pɛh, ki cinh ki kpienh, kí tì pobe kí maa, kí tien ijifen, kí fɔre nin mibim. 29 Nì lá ben' ki kpaan' micem la, nɛ wɔ ń taa puoko kí jo kí tì ce.»
Mibim mà ñilke ya kpɛnjɛnm
(Matie 13:31-32, 34; Luk 13:18-19)
30 *Yesu tí len' ki ye: «Ti li taa ba kí nɛnge Uwien ya bɛl-i? Ti li taa milɛ kpɛnjɛnm ba kí nɛnge lɛ̀? 31 Lì naan mibim mà bi yih mɛ̀ mutaar nnɔ nɛ. Mɛn nɛ yé mibim mà ñilke tikpinsir kɛ ya bim ni kitink bo. 32 Ama bi bule' mɛ̀ la, mì li pɛ kí kpére kí gɛ̀bre kpinsiiku kɛ kpinsiiku, kí tien isigben yà gbenge. Inuɔn li fre kí tere isigben nnɔ ya sɔnge ni kí li kɔ mɔnɔn.»
33 *Yesu taah mikpɛnjɛnm ma sɔ ya bol mì yɛbe ki tɔkeh binib Uwien ya gbɛr, bi li fre kí cii ma bo. 34 Wa tɔkeh bɛ tuba ka pɔn' bɛ kpɛnjɛnm. Ama wɔn nin uʼpanpaankaab lá te biʼbaba la, nɛ u tɔkeh bɛ mikpɛnjɛnm nnɔ kɛ ya tingi.
Yesu cère' kutafaaku ŋmile'
(Matie 8:23-27; Luk 8:22-25)
35 Niʼdaali ya taajuɔku, uwien benh wù ń kɔ ma nnɔ, nɛ Yesu tɔke' uʼpanpaankaab ki ye: «Cère mɛn tí puore kí jo miñunciɛnm ya gbaatɔl bó.» 36 U cɛ̀be' linigol nnɔ, nɛ uʼpanpaankaab kɔn' uʼsaan buñɛrbu ni ki tuke' wɔ ki bure'. Iñɛrtɔ mɔ là pɛ biʼbo. 37 Bi joh ma nnɔ nɛ kutafaabiiku kuba fii', ki cèreh iñungbegbel fih ki yildeh buñɛrbu nnɔ bo, nɛ miñunm kuonh buʼni haali bù tì benh bù ń gbe. 38 Nin nɛn kɛ ŋɔ *Yesu wɔn dɔ buñɛrbu ni nɛ puoli bó ki gɔh ki kuu liyukukul. Nɛ bi baa' ki lá fìnde' wɔ ki tɔke' wɔ ki ye: «Cɛnbaa, ti benh tí luo, nɛ ŋa tɔnge-ee?» 39 Nɛn saan nɛ u fìnde', ki tiɛn' kutafaaku nnɔ bo, nɛ ki tɔke' miñunm nnɔ ki ye: «Duɔn suoo.» Nɛ kutafaaku go, niʼkɛ ŋmile' cim. 40 Nɛ u niire' bɛ ki ye: «Bɛ tien' ni sɛn' bujɛwaanbu nɔ nnɔ? Na laan biɛ ki ŋmɔbe tekjim nɛ-ɛɛ?» 41 Bujɛwaanbu cuo' bɛ ki gbien' nɛ bi niireh tɔb ki teh: «U cinbe ki yé bɛ ya nitunbu sɔ, kutafaaku nin miñunm kɛ tì boh wɔ?»