1 Ra Jesu bi muntsꞌa núꞌʉ ꞌrɛtꞌamayoho yá nxadi pa bi umba ra tsꞌɛdi pa da ꞌyɛmba nuꞌa̱raza ra tsꞌonda̱hi nuya ja̱ꞌi, ne da ꞌyøthebi yá hñeni. 2 De guehni bi mɛhniꞌʉ pa da ꞌyøthe gatho ya daꞌthi ne da ma̱nga ra hoga ntꞌøde gue ya bi zø ra Nda̱ de mahetsꞌi pa da nda̱. 3 Ne bi ꞌñembabiꞌʉ:

―Ote xqui ha̱xhʉ pa ja ra ꞌñu, oxqui ha̱xhʉ ri bordohʉ, nixi ꞌnara buxa, nixi núꞌa̱ te gui tsihʉ, nixi ra boja̱, nixi ri mponga dutuhʉ. 4 Y nuꞌa̱ ra ngu habʉ da tꞌaꞌahʉ ntsaya, ja gui ꞌbʉhʉni asta núꞌa̱ ra paꞌa̱ gui yopa jʉ ri ꞌñuhʉ. 5 Y nuꞌa̱ ra hnini habʉ hinda ne da tꞌaꞌahʉ ntsaya, pøñhʉ de guehni, ne hua̱thʉ ra hai núꞌa̱ di tu ri uahʉ, y núꞌá̱ gueꞌa̱ ꞌnara seña gue ya hingo guí tha̱dihʉ de yá tsꞌoquiꞌʉ.

6 Y mi uadi bi xipa ra Jesu te da ꞌyøtꞌeꞌʉ, bi nxaniꞌʉ bi ma habʉraza ya hnini, bi ma̱nga ra hoga ntꞌøde y mi øthebi yá hñeni ya ja̱ꞌi habʉraza mi tsøñꞌʉ.

7 Ra nda̱ Erode bi zo rá gu núꞌa̱ mi øtꞌa ra Jesu, ne himi pa̱di te da beniꞌa̱, ngueꞌa̱ ꞌramaꞌnaꞌño mi ma̱nga ya ja̱ꞌi. ꞌRa mi ena gue mi gueꞌa̱ ra Xuua Xiꞌtsate xqui yopa nte de ra du, 8 ha nu maꞌra mi ena gue mi gueꞌa̱ ra ba̱di Elía xqui yopa nte maꞌnaꞌqui, ha nu maꞌra mi ena gue mi gueꞌa̱ ꞌna de gue núꞌʉ maꞌra yá ꞌmɛhni Ajua̱ mi ꞌbʉ mayaꞌbʉ xqui yopa nte de ra du. 9 Y nura nda̱ Erode bi ꞌñena:

―Conque go nucsɛ dá manda bi thɛcua rá ña̱xu ra Xuua. Nuꞌbʉ́ ¿toꞌo núꞌa̱ xi ja ndunthi rá ꞌbede?

Y ra nda̱ Erode xi mi ne da hyandiꞌa̱.

10 Nu mi menga yá nxadi ra Jesu, bi xipabiꞌa̱ gatho núꞌa̱ xqui ꞌyøtꞌeꞌʉ. Nepʉ ra Jesu bi zitsꞌi bi mɛuiꞌʉ ja ꞌnara luga habʉ mi joꞌo ya ja̱ꞌi gueta ra hnini Betsaida. 11 Pe mi ba̱di ya ja̱ꞌi gue mi paniꞌa̱, bi dɛniꞌʉ. Pe ra Jesu himbi coꞌtsiꞌʉ, nuꞌa̱ bi ꞌyøtꞌe, bi mʉdi bi xipabi de hanja ri manda Ajua̱, ne mi øthe gatho núꞌʉ mri hñeni.

12 Ne de mi nde núꞌa̱ ra paꞌa̱, núꞌʉ ꞌrɛtꞌamayoho yá nxadi bi ma bá tsʉdi ra Jesu ne bi ꞌñembabi:

―Da za gui pɛhna ya ja̱ꞌi da ma ja ya hnini ne ja maꞌra ya luga hinga yabʉ pa dua honi habʉ da ntsaya ne da hyoni te da zi, ngueꞌa̱ nuua habʉ dí ꞌbʉhʉ otho ni ꞌnara ngu y nixi te da tsꞌi.

13 Pe nura Jesu bi ꞌñembabiꞌʉ:

―Nuꞌahʉ go da umfʉ te da ziyʉ.

Nepʉ nuꞌʉ́ bi da̱di ne bi ꞌñembabi:

―Otho te ga umfe, hønsɛ cʉtꞌa ya thuhme drí hña̱he, ne yoho ya zi hua̱, o ga mahe ga tambahe te da zi ri gathoyʉ.

14 Xi mi ndunthi ya ja̱ꞌi, sɛhɛ ya ꞌñøhø ngu mi cʉtꞌa ꞌmo. Pe nura Jesu bi ꞌñembabi yá nxadi:

―ꞌÑehʉ dá hñudi ya zi hmuntsꞌi ngu dega nde nthebe.

15 Njabʉ bi ꞌyøtꞌeꞌʉ, ne bi hñudi gatho. 16 Ha nura Jesu bi gʉ núꞌʉ cʉtꞌa ya thuhme ne núꞌʉ yoho ya hua̱, ne bi nøtsꞌe pa mahetsꞌi bi ꞌyapa Ajua̱ rá Dada da ja̱pi. Nepʉ bi hyecuabi bi umbabi yá nxadi pa da hyecuabi ya ja̱ꞌi. 17 Gatho ya ja̱ꞌi bi ñuni ne xi bi niña̱. Nepʉ bi hmuntsꞌa ya sɛca thuhme xqui bongui y bi ñuxa ꞌrɛtꞌamayoho ya ꞌbøtsꞌe.

18 ꞌNara pa ra Jesu bi ꞌuehuisɛ yá nxadi ne bi ꞌyapabi Ajua̱ꞌa̱. Nepʉ bi ꞌyambabi yá nxadi bi ꞌñembabi:

―¿Te guí øhʉ ma̱nga ya ja̱ꞌi de guequi? ¿Xi toꞌogui, ena?

19 Ha nuꞌʉ́ bi da̱di ne bi ꞌñembabi:

―ꞌRa ena go gueꞌi grá Xuua Xiꞌtsate, ha nu maꞌra ena go gueꞌi grá ba̱di Elía, ha nu maꞌra ena go gueꞌi ꞌna de núꞌʉ maꞌra yá ꞌmɛhni Ajua̱ mi ꞌbʉ mayaꞌbʉ ne xa yopa nte de ra du.

20 Nepʉ nura Jesu bi ꞌñembabiꞌʉ:

―Pe xi nuꞌahʉ, ¿toꞌo guí ma̱ñhʉ gue go guequi?

Nuꞌbʉ́ ra Pedro bi da̱di ne bi ꞌñena:

―Nuꞌi go gueꞌi grá Cristo xuá pɛhnꞌaꞌi Ajua̱ pa gui nda̱.

21 Pe nura Jesu bi hñuꞌmba ra hña̱ꞌʉ gue hinto da xipabi mi toꞌoꞌa̱. 22 Ne bi ꞌñembabi:

―Núꞌa̱ Toꞌo bi e bi Nja̱ꞌi pɛꞌtsi da thogui ndunthi ya tsꞌothogui, y ya nda̱xjua nda̱ ne ya nda̱ gá macja̱ ne ya xahnate de ra ley ma da ʉtsa ne hinda ma da gamfri, ne ma da hyoꞌʉ. Pe rá hñupa ma da yopa nte maꞌnaꞌqui de ra du.

23 Nepʉ ꞌmɛfa bi zofo ra hmuntsja̱ꞌi xqui muntsꞌni ne bi ꞌñembabi:

―Nuꞌa̱ tóꞌo da ne da dɛngagui pa dua nxadi, odi øtꞌa núꞌa̱ go rá paha sɛhɛ, mahyoni ꞌnara pa ngu ꞌnara pa da zɛta gatho núꞌa̱ da ꞌñepabi asta rá du, ne dá dɛngagui. 24 Ngueꞌa̱ nuꞌa̱ tóꞌo ne da su rá te ma da ꞌbɛdi, pe nuꞌa̱ tóꞌo da unga rá te po rá nguequi, núꞌá̱ ma da mɛꞌtsa rá te pa nza̱ntho. 25 ¿Te ri muui ꞌbʉ ꞌnara ja̱ꞌi drá mɛti gatho ra ximhai y nura ja̱ꞌiꞌa̱ da ꞌmɛdi pa nza̱ntho? 26 Ngueꞌa̱ nuꞌa̱ tóꞌo da ntsa da ña̱ de guequi ne da ntsa da ma̱nga ma noya, necagui nehe núgui dá e dá nja̱ꞌi, ma ga ma̱ gue hindí pa̱caꞌa̱ nu xcrá yopa pengaua pa ga nda̱ co rá nsunda ma Dada ne de ya ma̱ca ɛnxɛ. 27 Xi majua̱ni dí xiꞌahʉ gue ꞌra de gueꞌahʉ guí ꞌbʉhʉua, hingui ma gui tuhʉ asta hingui hyanduahʉ rá nsunda ra Nda̱ de mahetsꞌi.

28 Rá hña̱to ma paꞌa̱ de xqui ma̱nga ra Jesu njabʉ, bi bøxa ja ꞌnara tꞌøhø pa da ꞌyapabi Ajua̱ rá Dada, ne bi zixa ra Pedro, ra Cobo ne ra Xuua. 29 Y de mri oraꞌa̱, bi mpadi rá hmi, ha nuyá dutu xi bi tꞌaxqui asta mri huɛxqui. 30 Y de guehni bi hneca yoho ya ꞌñøhø mri ꞌbahni mi ña̱ui, y go mi gueꞌa̱ ndu ra Moise ne ndu ra Elía. 31 Ne nuꞌʉ́ xqui goꞌma ꞌnara hyatsꞌi habʉ mi ꞌbai, ne mi ña̱ꞌʉ de hanja mi ma da du ra Jesu de guehni ja ra hnini Jerusale. 32 Nura Pedro ne núꞌʉ mri ꞌñoui xi mi tsʉhma̱ ra tꞌa̱ha̱ꞌʉ, pe bi ma ra tꞌa̱ha̱ nu mi hyanda nura hyatsꞌi mi hnequi ja ra Jesu, ne bi hyandi mi ꞌbahni núꞌʉ yoho ya ꞌñøhø con gueꞌa̱. 33 Y núꞌʉ yoho ya ꞌñøhø de ya mi ma da edi ra Jesu, nuꞌbʉ́ ra Pedro bi ꞌñembabi:

―Ma zi Xahnateꞌi, ¡xá hño ga ꞌbʉhʉua! Te guí ma̱, ga hocje hñu ya zi ja̱ꞌtsi, ꞌna pa gueꞌi, ꞌna pa ra Moise, ha nuꞌa̱ maꞌna pa ra Elía.

Pe nura Pedro himi pa̱di núꞌa̱ mi ma̱. 34 Y nura ora tsꞌa mi ma̱nga njabʉꞌa̱, bi zø ꞌnara guui bi goꞌma habʉ mi ꞌbaiꞌʉ. Y nu mi goꞌma ra guuiꞌʉ, xi bi ntsu. 35 Nepʉ de ja ra guui bi ntꞌøde ꞌnara noya bi ꞌñena njaua:

―Nuni go guehni ma hma̱ca Tꞌʉ. ꞌYøhʉ núꞌa̱ da xiꞌahʉni.

36 Y nu mi uadi bi ntꞌøde núꞌa̱ ra noya, bi hyandiꞌʉ gue ya hønsɛ ra Jesu mi ꞌbasɛni, y nuꞌʉ́ ya hinte bi ma̱, y nuya paꞌʉ hinto bi xipabi de núꞌa̱ xqui hyandiꞌʉ.

37 Rá hyaxꞌa̱ bá ca̱iꞌʉ de ja ra tꞌøhø, y de guehni bi ma ndunthi ya ja̱ꞌi pa bá cꞌa̱ꞌtsa ra Jesu. 38 Nepʉ ꞌnara ꞌñøhø mi pani ja ra hmuntsja̱ꞌi bi ña̱ ntsꞌɛdi ne bi ꞌñembabi ra Jesu:

―Xahnate, ꞌyøtca ra ma̱te e gui nutca tsꞌʉ ma tꞌʉ, ngueꞌa̱ hønsɛna̱ dí pɛꞌtsi, 39 y pɛꞌtsa ꞌnara tsꞌonda̱hi ri japi da mafi, ne da nta̱ni ne da ndu sɛhɛ, ne ri japi asta da ꞌyɛntsꞌa ra fʉgui rá ne. Ntsꞌɛdi xi ri ʉni, y xi xá hñei da døgue. 40 Ya dá xipahma̱ ri nxadi da ꞌyɛmbahma̱, pe hinxa za xa ꞌyɛmbabi.

41 Nuꞌbʉ́ nura Jesu bi ꞌñena:

―¡Nuꞌahʉ ꞌnagyá ꞌña̱gamfrihʉ ne gyá tsꞌoja̱ꞌihʉ! ¡Asta haꞌmʉ ma ga tsɛꞌtꞌa ri ꞌña̱jamfrihʉ!

Nepʉ bi ꞌñembabi núꞌa̱ ra ꞌñøhø:

―Bá tsincaua ri tꞌʉ.

42 Pe nu mi tsꞌiꞌtsua ra Jesu núꞌa̱ ra tsꞌʉntꞌʉ, ra tsꞌonda̱hi bi fømi pa ja ra hai ne bi japi bi nta̱ni ne bi ndu sɛhɛ. Pe nura Jesu bi ꞌyɛnga núꞌa̱ ra tsꞌonda̱hi, ne ꞌbestho núꞌa̱ ra oraꞌa̱ bi ña̱ni núꞌa̱ ra tsꞌʉntꞌʉ, ne bi yopa dapa rá dada. 43 Y gatho ya ja̱ꞌi xi bi ꞌyø de núꞌa̱ rá da̱nga tsꞌɛdi Ajua̱ xqui hnequi.

De nuya paꞌʉ xi mri ꞌyø ya ja̱ꞌi de gatho núꞌa̱ xqui ꞌyøtꞌa ra Jesu, nuꞌá̱ bi ꞌñembabi yá nxadi:

44 ―ꞌYøhʉ xá hño núna ma ga xiꞌahʉ ne oxqui pumfrihʉ: Núꞌa̱ Toꞌo bi e bi Nja̱ꞌi ma dra da ja yá ꞌyɛ ya ja̱ꞌi pa da ꞌyøꞌtua núꞌa̱ go da neꞌʉ.

45 Pe nuyá nxadi himbi ba̱di te mri bønga núꞌa̱ bi xipabiꞌʉ, ngueꞌa̱ himi tsa da zo yá mfeniꞌʉ. Ne nuꞌʉ́ mi tsu da ꞌyambabi te mri bønga núꞌa̱ xqui xipabiꞌʉ.

46 Nepʉ nuya nxadi bi mʉdi mri ꞌñámbabi ꞌna ngu maꞌna toꞌo de gueꞌʉ mi ma da uaꞌa̱ da ma̱. 47 Pe nura Jesu bi ba̱tho de núꞌa̱ mi beniꞌʉ hangue nuꞌá̱ bi maꞌta ꞌnara zi ba̱tsi bi ꞌbaꞌma ja rá hyoꞌa̱, 48 ne bi ꞌñembabiꞌʉ:

―Nuꞌa̱ tóꞌo de ma thuhu da numansu ꞌnara zi ba̱tsi ngu nuna, nugui go ri numansugui, y nuꞌa̱ tóꞌo ri numansugui, go ri numansu núꞌa̱ toꞌo bá pɛncagui. Ngueꞌa̱ nuꞌa̱ tóꞌo hinda ꞌñetsꞌi, núꞌá̱ go gueꞌa̱ da nda̱ngui rá nsu.

49 Nepʉ nura Xuua bi ꞌñembabiꞌa̱:

―Ma zi Xahnateꞌi, stá hanthe ꞌnara ꞌñøhø de ri thuhu ɛnga ya tsꞌonda̱hi, y nuje stá ha̱cuabihe ngueꞌa̱ nuꞌá̱ hingui ꞌyo con guecjʉ.

50 Pe nura Jesu bi ꞌñembabiꞌa̱:

―Oguí ha̱cuahʉ, ngueꞌa̱ nuꞌʉ tóꞌo hingui ʉtsaguihʉ, go rí maxcaguihʉ.

51 De ya mi ma da zø ra pa da yopa mengui ra Jesu pa mahetsꞌi, ꞌna mfenitho bi gʉ ra ꞌñu bi ma pa Jerusale. 52 Ne bi mɛhna toꞌo bi ꞌmɛtꞌo pa da ma ja ꞌnara hnini de ra hai Nsamaria pa da hyoni habʉ da ꞌñoxiꞌʉ. 53 Pe nuya mengu de guehni himbi ne bi umba ntsayaꞌʉ ngueꞌa̱ mri njua̱ꞌñu pa Jerusale. 54 Pe nu mi ba̱di njabʉ ra Cobo ne ra Xuua núꞌʉ yoho de yá nxadi, bi ꞌñembabi:

―Ma zi Hmuꞌihe, ¿ha hinguí ne ga adihʉ dua ca̱i ya tsibi de mahetsꞌi pa da tsa̱tꞌa nuna hnini ngu núꞌa̱ bi ꞌyøtꞌa ndu ra ba̱di Elía?

55 Mi ma̱nga njabʉꞌʉ, nura Jesu bi nʉꞌti ne bi zʉi bi ꞌñembabi:

―Nuꞌahʉ́, nixi guí pa̱hʉ te ma nda̱hi guí ha̱npahʉ rá tsꞌɛdi pa guí ma̱ñhʉ njabʉ. 56 Núꞌa̱ Toꞌo bá e bi Nja̱ꞌi, himbá ehe pa da hña̱cua yá te ya ja̱ꞌi, núꞌá̱ bá ehe pa da pøhøbi.

Nepʉ nuꞌʉ́ bi thogui pa maꞌna ra tꞌʉca hnini.

57 Y de guehni má ꞌñu ꞌnara ꞌñøhø bi ꞌñembabi ra Jesu:

―Ma zi Hmuꞌi, dí ne ga tɛnꞌaꞌi habʉraza gui ma.

58 Ra Jesu bi da̱di ne bi ꞌñembabi:

―Nuya haho ja yá hña̱do, ha nuya tsꞌintsꞌʉ ja yá ꞌbafi, pe Núꞌa̱ Toꞌo bá e bi Nja̱ꞌi otho nixi rá ngu pa habʉ da ntsaya.

59 Nepʉ bi ꞌñembabi maꞌna ra ꞌñøhø:

―Bá ehe ga mɛ pa dua nxadiꞌi.

Ha nuꞌá̱ bi da̱di ne bi ꞌñembabi:

―Ma zi Hmuꞌi, dí ne gui ꞌraca nsɛqui ga ma ga agui ꞌmɛtꞌo ma dada, nepʉ ga pengui ga tɛnꞌaꞌi.

60 Nuꞌbʉ́ nura Jesu bi da̱di ne bi ꞌñembabi:

―Tsopʉ núꞌʉ xa du da ꞌya yá miꞌña̱gamfriui, pe nuꞌi bá ehe pa gui ma gui ma̱nga ra hoga noya gue ya xa zøhø ra Nda̱ de mahetsꞌi pa da nda̱.

61 Nepʉ bi ꞌñembabi ra Jesu maꞌna ra ꞌñøhø:

―Ma zi Hmuꞌi, necagui dí ne ga tɛnꞌaꞌi, pe ꞌraca nsɛqui ꞌmɛtꞌo ma ga edi ya mengu de ja ma ngu.

62 Pe nura Jesu bi ꞌñembabi:

―ꞌBʉ ꞌnara ua̱fri hɛca ꞌnara the ne da ñegui, nurá the ya hinda ma manjua̱ntho. Njabʉ nehe nuꞌa̱ tóꞌo øꞌtua rá ꞌbɛfi Ajua̱ ne da beni gatho núꞌa̱ bi zogui, hinte ri muui pa ja rá hmanda Ajua̱.