22
Ár ꞌbede ar ngo
1 Ar Hesu bi metwa manꞌar ꞌbedeyu̱ ne bi ꞌñembabi:
2 —Ár tsꞌu̱tꞌwi Jö bi ꞌbu̱ mhetsꞌi, ma ga he̱ju̱ ngu nꞌar ndö bi ꞌyo̱tꞌwa nꞌar ngo ár tꞌu̱ bi nthöti.
3 Bi me̱hna yá ꞌbe̱go ma nda tsi nuꞌu̱ mi tho̱ꞌmi nda e har ngo, ha nuꞌu̱ himba ne ba ehe.
4 Nepꞌu̱ nunar ndö bi me̱hna maꞌra ya ꞌbe̱go, ne bi ꞌñembabi: Ba xifu̱ nuꞌu̱ togo di to̱ꞌmhe, xta ñhoje. Xta hohe ya me̱ti ne ya nokaboi. Gatho xi thoki. ꞌÑembabihu̱: Ba ehu̱ ar ngo.
5 Ha nuꞌu̱ mi tho̱ꞌmi, himbi japamasu nöꞌö bi xipa nuya ꞌbe̱go. Nꞌa bi mada ar ꞌbe̱fi ha yá hwöhi, ha manꞌa bi ma ba kꞌönga yá mꞌa̱ har hnini.
6 Maꞌra bi gu̱mpa yá ꞌbe̱go ar ndö, bi fe̱nza ne bi hyo.
7 Nu mi ꞌyo̱ ar ndö gatho nöꞌö xki njapa yá ꞌbe̱go, xa bi mbo̱ ár kwe̱. Bi muntsꞌa yá ndogu, ne bi me̱hni ma nda hyonga nuya hyote nda hyo ne nda tsötꞌwa yá hnini.
8 Nepꞌu̱ ar ndö bi ꞌñemba yá ꞌbe̱go: Xi thoka gatho da ho ar ngo, ne nuꞌu̱ ndi to̱ꞌmi himba ne ba ehe. Bi ntsꞌokse̱ꞌu̱.
9 Jange nupya, di möhu̱ ha ya döꞌñu, ne ba tsihu̱ gatho nuꞌu̱ gi nthe̱wihu̱.
10 Bi ma yá ꞌbe̱go ma ba muntsꞌa gatho nuꞌu̱ mi nthe̱wi ha ya ꞌñu, ya tsꞌomꞌu̱i ne ya hogajöꞌi. Njapꞌu̱ bi ñuxa nöꞌö ar döta ngu habu̱ mi tꞌo̱tꞌa ar ngo.
11 Nuꞌmú̱ ar ndö bi yu̱tꞌa har ngu nda ze̱ngwa nuꞌu̱ xki zo̱ho̱, ne bi hyanda nꞌa mi ꞌbu̱hnu̱ hinxki theta ar hengo.
12 Jange bi ꞌñembabi: Ha gi o̱de ño̱. Hanja ga ku̱tꞌwa ne hingi he ar hengo. Nöꞌö hinte bi za̱ te bi dödi.
13 Nuꞌmú̱ ar ndö bi ꞌñemba yá ꞌbe̱go: Xo̱thwu̱ yá ꞌye̱ ne yá wa, ba e̱ñhu̱ nthi har ꞌbe̱xui habu̱ da nzoni ne da guxtyá tsꞌi.
14 Nu mi wa ar Hesu bi metwa nunar ꞌbedenu̱, bi ꞌñenö:
—Ngetho nze̱ye̱ xi tsꞌohni, ha txꞌu̱tho nuꞌu̱ xi thahni.
Ar Hesu bi no̱nga ar bojö jotꞌa ya ndö
(Mr. 12:13‑17; Lk. 20:20‑26)
15 Nu mi ꞌyo̱ ya de̱ngaꞌbe̱pate njapꞌu̱, bi nju̱ki bi maꞌu̱, ma nda nkohi hanja nda tsa̱ nda hya̱tꞌa ar Hesu.
16 Ba pe̱hna ꞌra yá ma̱xte bi me̱wi ꞌra yá ñꞌowi ar Erode, ma nda ꞌyo̱tꞌwa nꞌar ntꞌa̱ni, ne bi ꞌñembabi:
—Utate, di pöhe gi mönga nöꞌö majöni ne gi utwa ya jöꞌi ár ꞌñu Jö. Hinto gi tsu, ne hinto gi hwantho.
17 Jange di ne gi xikagihe, hage xiñho ga juthwe ar bojö jotꞌa ar Sesar, wa hinꞌö.
18 Ha nunar Hesu mi pötwatho yá tsꞌomfeni, jange bi ꞌñembabi:
—Xa gar nemhñöhu̱, yoꞌö gi ne gi hya̱ju̱.
19 Utkagihu̱ nꞌar bojö a̱ ar Sesar.
Nuꞌmú̱ ba thömpabi ar bojö mi a̱di.
20 Ne ar Hesu bi ꞌñembabiꞌu̱:
—Togo ár me̱ti ar hmi huxkwa ne nöꞌö te mö.
21 Ha nuꞌu̱ bi dödi ne bi ꞌñenö:
—Ár me̱ti ar Sesar.
Ar Hesu bi ꞌñenö:
—Umfu̱ ar Sesar nöꞌö ár me̱tiꞌö, ne umfu̱ Jö nöꞌö ár me̱tiꞌö nꞌehe.
22 Nu mi ꞌyo̱ njapꞌu̱, xa bi ꞌyo̱tho, ne bi zohnu̱ ar Hesu bi maꞌu̱.
Ya de̱ngamöjö bi ñꞌa̱ni ar menga nte
(Mr. 12:18‑27; Lk. 20:27‑40)
23 Nor paꞌö bi zo̱hnu̱ ꞌra ya de̱ngamöjö, nuꞌu̱ hingi ñꞌemu̱i da mengi da nte nuꞌu̱ xi du, ne bi ꞌya̱mbabi,
24 bi ꞌñeñꞌu̱:
—Utate, ar Moise bi ꞌñenö, nuꞌmu̱ nꞌar ñꞌo̱ho̱ da du ne hinda zo nꞌar bötsi, nꞌár jödöpꞌu̱ꞌö da nthötwi ar ꞌranxu, ne da gu̱ꞌspa ár thuhu ár jödö manꞌagi.
25 Nuje da pöhe yoto mi njödö. Nöꞌö ar ꞌbe̱tꞌo bi nthöti, bi du ne hinte bi zo ar bötsi. Jange nunar ꞌbe̱hñö bi mengi bi nthötwi ár jödöpꞌu̱ꞌö.
26 Nor ñoho ñꞌo̱ho̱ bi du nꞌehe, ne ar hñu, ne bi njapꞌu̱ gatho yoto.
27 Ár ngötsꞌi bi du ar ꞌbe̱hñö nꞌehe.
28 Núꞌmu̱ xta mengi da nte manꞌagi, togo ár ꞌbe̱hñönu̱ ꞌmu̱, ngetho bi nthötwi gatho yoto ya ñꞌo̱ho̱ mi njödö.
29 Nuꞌmú̱ ar Hesu bi dödi ne bi ꞌñembabi:
—Xi tsꞌonga ri mfenihu̱, ngetho hingi pöhu̱ ar Tꞌofo, ne hingi po̱hu̱ ár tsꞌe̱di Jö.
30 Nu xta menga ya jöꞌi da nte manꞌagi, hinda ma da nthöti, hinda ma da tꞌa̱di. Ma da ñhe̱hwi yá e̱nxe̱ Jö bi ꞌbu̱ mhetsꞌi.
31 Nöꞌö ha pengi da nte nuꞌu̱ xi du wa hinꞌö, hage hinxka nehu̱ habu̱ enga njawa Jö har Tꞌofo:
32 Nuga ár Jögi ar Abra, ar Isa ne ar Hakob. Jö go ár Jö nuꞌu̱ te, hinge nuꞌu̱ xi du.
33 Nu mi ꞌyo̱xa njapꞌu̱ ya jöꞌi, xa bi ꞌyo̱da nöꞌö mi utꞌö.
Ar döta ꞌbe̱pate
(Mr. 12:28‑34)
34 Nu mi bö ya de̱ngaꞌbe̱pate nunar Hesu xki gotwa yá ne ya de̱ngamöjö, bi mhuntsꞌi nda nu te nda me̱ꞌu̱.
35 Nepꞌu̱ nꞌa nuꞌu̱ már bötꞌofo, bi ma ba o̱tꞌwa nꞌar ntꞌa̱ni ar Hesu, xömhö nda hya̱tꞌi, ne bi ꞌñembabi:
36 —Utate, ndana ar ꞌbe̱pate töte ár nsu hár tꞌofo ar Moise.
37 Ar Hesu bi ꞌñenö:
—Xa gi ꞌñetꞌa ri mu̱i, gi ꞌye̱ntꞌa ri te, ne gi hñuxa ri mfeni gi mö Jö ri Hmu.
38 Go gehnu̱ ar ꞌbe̱tꞌo ꞌbe̱pate, ne gehnu̱ töpa ár nsu gatho nu maꞌra.
39 Ne nor ñoho ñhe̱hwitho: Gi mö ri mijöꞌiwi ngu gi mhöse̱.
40 Ha nuya ꞌbe̱pateyu̱, ka po̱ngwa gatho yá ꞌbe̱pate ar Moise, ne gatho nöꞌö mönga yá mꞌe̱hni Jö.
Hanja mhö ar Kristo ár tꞌu̱ ar Dabi
(Mr. 12:35‑37; Lk. 20:41‑44)
41 Núꞌmu̱ xki mhuntsꞌa ya de̱ngaꞌbe̱pate, ar Hesu bi ꞌyo̱tꞌwa nꞌar ntꞌa̱ni.
42 Ne bi ꞌñembabi:
—Togo gi beñhu̱ ar Kristo. Togo ár tꞌu̱ꞌö.
Nuya de̱ngaꞌbe̱pate bi ꞌñeñꞌu̱:
—Ár tꞌu̱ ar Dabi.
43 Nuꞌmú̱ ar Hesu bi ꞌñenö:
—Xiꞌmu̱, yoꞌö ar Dabi, xki nzinga ár Hñö Jö, embabi ár Hmu ꞌmu̱. Ngetho bi ꞌñenö:
44 Jö ar Dada bi ꞌñemba ma tsi Hmu:
Hñu ha ma ñꞌe̱i ga huxkwi,
to̱ꞌmi ga tsiñꞌa nuya ri ñꞌu̱ni ga tse̱pꞌa ha ri wa.
45 Nuꞌmu̱ ar Dabi embabi ár Hmu, hanja ár tꞌu̱ ꞌmu̱.
46 Ne hinte bi za̱ te bi dödi. Nu ar paꞌö di ꞌñe injawa, hinto bi ne bi ꞌyo̱tꞌwa ya ntꞌa̱ni.