Béârailu kâra tii kà Paulo
Timotéo
Bétapoo popai
Wàilàapà na wii tii bèeni?
Wà Paulo, pwi *apostolo.
É wii wiidà?
Nabibiu kâra *naja 66 ma 67, na béârailu kâra pai tâa kà Paulo na karapuu wâ *Roma. Côo 1 Timotéo Bétapoo popai. Bénabwé kâra tii na é wii, ba càcaa gòiri gée na càùé, âna é nama tétàmwereê wà Néron, pwi ukai kà tèpa Roma. Ba é pwi a èpàri tèpa cèikî naa goo Iésu.
É wii tâî?
Tà Timotéo. Côo 1 Timotéo Bétapoo popai.
Cina é wii?
É tâmogòori wà Paulo pâ, o jèe càcaa gòiri wâro kêe, â é wii tà Timotéo, ba dau wânümee têe, ba é pwacèwii pwina naîê (1.3). É wii, ba na é paari pimeaari kêe têe, ma pagòoé naa na cèikî kêe. Â é ina têe cè càraé naa goo tèpa pwa pupûra na rà tèpa pwâ.
Dà êre ê tii bèeni?
Wà Paulo, âna é pwi âboro na dau imaina naa na cèikî. Naa na tii bèeni, âna é wii bénabwé auniimiri kêe, â jè côo pwâranümee ma pwina âjimuru têe. Wàéni ê pupûra, na é naa tà Timotéo, naa na tii bèeni:
• Gà tà côo Iésu, ma pâra wiâê taaci, tiagoro pwâadèreè, pwacèwiio (2.8–13; 4.6–8).
• Gà papwicîri ê wâro'gà (2.21–22).
• Gà cibwaa piwâ na gà pwa ê wakè na é naa tâgà wà Pwi Ukai, ba é naa tâgà pàtàmee (1.6–8).
• Gà pidàpwicâarigà, naa na aré ma tòina na tèepaa medarigà gée goo na gà pwi âboro kà Iésu (2.3–7; 4.5).
• Gà ciburà pitêre dàra ê pâ popai na âjupâra, na tâa na Tii Pwicîri (1.13; 4.14–17), â gà ciburà picémara ma pacâmuri tèpa âboro goo (2.15; 4.5).
• Gà tétâjii ê pâ ârapupûra na pwâ (2.21), â gà ipwacôoco tàpé na rà me nau ipawâmi tèpa âboro kà Pwiduée (3.1–9).
• Gà pitòrigari tèpa âboro na rà *tàrù, ba na rà tèpa pacâmuri pàra tàpé (2.1–2).
Pai pitàgoo tii 2 Timotéo
Ipwabwàcu (1.1–2)
Jè tà cimwü na cèikî kâjè (1.3–2.13)
É pagòo Timotéo wà Paulo (1.3–18)
Pwi coda na é pitêre dà pwi ukai (2.1–7)
Iésu Kériso, âna é pwi câmu kâjè (2.8–13)
Ipwacôoco tàpé na rà pâiti jii âjupâra (2.14–3.9)
Câmu tà Timotéo (3.10–4.8)
Bénabwé popai ma ipicijii (4.9–22)
1
Ipwabwàcu
Wâgo Paulo [na pwa tii] tâgà, co Timotéo, wâgo pwi *apostolo kà *Kériso Iésu, wiâra ê câbawâdé kà Pwiduée. Ba é cùruo pâ, ba na go inapàpari ê *âji wâro. Ba é jèe mara ina béaa pâ, na ée mwa naa tâjè ê wâro bèepwiri, na é naigé mee Kériso Iésu.
Apostolo 16.11; 1 Timotéo 1.2Gà pwi âji naîô naa na cèikî, co Timotéo, â dau wânümoo tâgà. Wâdé na tà tâgà ê *pimeaari imudi ma pinaanapô, na me gée goo Pwiduée kâjè ma Pwi Ukai Kériso Iésu. Â [wâdé na gà tâmogòori] pai moo kàru naa googà. Cidòri nyuâagà!
É pagòo Timotéo wà Paulo
Apostolo 23.1Naa ne ma pwaa, ûna go pwapwicîri, â go ciburà ina ê neegà. Â go pwaolé tà Pwiduée, na ia rà piênawéna kêe wà tèpa nyimuô ma upòo, â na go piênawéna kêe mwara gée na âji pwâranümoo. Go tà niimiri ê pai dau i'gà [na ia go pâra jiigà]. Â po dau nümoo na go côogà côwâ. Â go o dau ipwàdée, wiàna ju ipâmariju côwâ.
Tòcidàra côwâ ânye na wâgoogà
Apostolo 16.1Go tâmogòori pâ, gà pwi a cèikî naa goo Pwi Ukai, gée na âji pwâranümagà. Ba gà pwacèwii wà gèe'gà Loïs, na ia é mara cèikî, â wà mwara nyaa'gà, Eunice. 1 Timotéo 4.14Êkaa na go pagòogà, ba na gà wéaari bwàti ê âraimeai kà Pwiduée, na é wâgoogà—na ia gà tòpi, gée goro pai tòpò ê du îô naa gògà. Ba é jèe pwacèwii ê ânye na jèe pwa na é bà, â wâdé na gà tòcidàra côwâ* Ânye na jèe pwa na é bà…tòcidàra côwâ—é, Ânye, na wâdé na gà nama dau udàrù..
Roma 8.15Ba ê Nyuâaê Pwicîri, na é naa tâjè wà Pwiduée, âna câé caa nama jè piwâ ma wâgotâjè. Ba é pame tâjè ê pàtàmee, ma ê pimeaari ma ê pai pitòimirijè! Êkaa na gà cibwaa piwâ na gà inapàpari Pwi Ukai kâjè. Â gà cibwaa nama wâgotâgà Gà cibwaa nama wâgotâgà—Ê popai kamu naa na grec, âna pai ina wèe pâ: Wâgotâjè naani, ma na nee tii 12 ma 16., goro pai wâni na karapuu kôo ba kêe. Wâdé na ju kakeri ma picâri naima, ba kâra ê *Picémara Wâdé. [Â gà cimwü naa goo Pwiduée] ba é naa tâgà ê pàtàmee [na go jèe ina tâgà].
Nyabi tà Pwiduée na é pa-udòjè
Éféso 2.8–9; Tito 3.5É jèe pa-udòjè
wà Pwiduée Caa.
É todàjè diri,
ba na jè Ba kêe.
Càcaa wàijè,
na pwa pwiri;
Ba nye câbawâdé kêe,
na é pacoo gée na biu,
na bwaa tiàu gòropuu.
É paari tâjè,
pimeaari kêe,
na é naigé mee Kériso.
10  Hébéru 2.14É tèepaa me Kériso,
*pwi a pa-udòjè.
É nama tiàu
pàtàmara ê pwâra bà.
É naa tâjè wâro
dàra gòiri awé!
Wàépwiri kaa
Picémara Wâdé kêe Wàépwiri kaa Picémara Wâdé kêe—é, Gée goro ê Picémara Wâdé.!
Câjè caa piwâ na jè picémaraê
11  1 Timotéo 2.7Wà Pwiduée, âna é pwa ma go pwi apostolo kêe, ma pwi a-inapàpari ê *Picémara Wâdé kêe bèepwiri, ma pwi a pacâmuri tèpa âboro. 12 Wàé kaa pwiri, na go gére picâri goo, nabà. Êco na càcaa wâgotôo goo. Ba go nye tâmogòori wà Pwina go cèikî naa gooé. Â go nye niimiri ba mwü pâ, é tâmogòori wéaari ê wâro kôo na ia go naa têe§ Ê wâro kôo na ia go naa têe—é, I pwi ia é naa tôo, pai ina wèe pâ, ê Picémara Wâdé., tiagoro ê Tòotù pwicò* Tòotù pwicò—Tòotù na ée mwa wâjué côwâ wà Iésu na, é, tiagoro ê pwâadèreè..
13 Gà pâra wiâra ê pâ popai na âjupâra, na gà jèe tòpi jiio, â gà pitêre dàra. Â gà wârori pwiibà, naa na ê cèikî ma ê pimeaari, na é naa tâjè wà Kériso Iésu. 14  1 Timotéo 6.20Â gà wéaari bwàti ê Picémara Wâdé na naa tâgà. Â ée mwa pitu tâgà ê *Nyuâaê Pwicîri, na é wâro goojè.
É cimwü pwi béejè Onésifor
15 Napwa tèpa cèikî gée na province Asia, âna gà nye tâmogòori pâ, rà naa càùrà tôo—wàrapwiri mwara naa goo wà tupédu aéjii wà Figèle, ma Hermogène. 16 Caapwi co, wà pwini Onésifor. Wâdé na wà Pwi Ukai, âna é naa ê pimeaari kêe târa ê wâao kêe. Ba é nye ciburà pitu tôo, â càcaa wâgotêe na é pwa karapuu, pwacèwiio Càcaa wâgotêe na é pwa karapuu, pwacèwiio—Grec: Câé caa kamu goo pâ itùpaò kôo.. 17 Ba ûna é tèepaa me naani na ville *Roma, â câé caa nao goro mudòo pitiri ê pâ ére, â é nye pâmariô.
18 Â gà nye tâmogòori bwàti diri pâ na wakè na wâdé, na ia é pwa tôo, naa na ville kêe, Éféso. Â go ilari jii Pwi Ukai pâ, na é paari têe ê pimeaari kêe Ê pimeaari kêe—é, Ê pimeaari kà Pwiduée., na Tòotù na ée mwa pitèi ê gòropuu wà Pwiduée!

1:2 Apostolo 16.11; 1 Timotéo 1.2

1:3 Apostolo 23.1

1:5 Apostolo 16.1

1:6 1 Timotéo 4.14

*1:6 Ânye na jèe pwa na é bà…tòcidàra côwâ—é, Ânye, na wâdé na gà nama dau udàrù.

1:7 Roma 8.15

1:8 Gà cibwaa nama wâgotâgà—Ê popai kamu naa na grec, âna pai ina wèe pâ: Wâgotâjè naani, ma na nee tii 12 ma 16.

1:9 Éféso 2.8–9; Tito 3.5

1:10 Hébéru 2.14

1:10 Wàépwiri kaa Picémara Wâdé kêe—é, Gée goro ê Picémara Wâdé.

1:11 1 Timotéo 2.7

§1:12 Ê wâro kôo na ia go naa têe—é, I pwi ia é naa tôo, pai ina wèe pâ, ê Picémara Wâdé.

*1:12 Tòotù pwicò—Tòotù na ée mwa wâjué côwâ wà Iésu na, é, tiagoro ê pwâadèreè.

1:14 1 Timotéo 6.20

1:16 Càcaa wâgotêe na é pwa karapuu, pwacèwiio—Grec: Câé caa kamu goo pâ itùpaò kôo.

1:18 Ê pimeaari kêe—é, Ê pimeaari kà Pwiduée.