10
Popai goro piéa ma tapàgà piéa
Mataio 19.1–12; Luka 16.18
1 Géewê, â é pâra gée na ére bèepwiri wà Iésu. Â é tapàgà ê napô *Judée. Â é pâra naa na ére gée côwâ kâra nairiwâ Ioridano. Â, na diri pâ ére na é tâa wê, âna rà me mwara tèpa âboro, â rà tâbèepié. Â é pacâmurirà goro ê Popai, wàra na nye câmaajé têe na é pwa.
2 Â rà me burèe wà pàra tèpa *Farasaio, â pwa na rà pwa tûâ têe. Ba rà tawèerié pâ: «Gona pwa tàrù kà pwi jè âboro, [naa na ê *Naèà kà Moosé] ma é tü tà tô wâdèe?»
3 Â é tawèerirà wà Iésu pâ: «Gona dà ê popai, na é tûâri tàwà wà *Moosé?»
4 Deutéronome 24.1–4; Mataio 5.31Â rà tòpi têe pâ: «Bwa, câé caa papwicîri wà Moosé tà pwi âboro na é pitapàgà piéa, wiàna é wii ê tii, ba na é panuâ côwâ tô wâdèe.»
5 Â é ina tàra wà Iésu pâ: «Guwà côo, é wii ba kàwà ê naèà bèepwiri wà Moosé, ba po dau gòo ê pûruwà! 6 Genèse 1.27, 5.2Êco na, naa na autapoo goo, ûna é tòpò ê gòropuu wà Pwiduée, âna: É tòpò wà pwi paao ma wà tô ilàri.Genèse 1.27 7 Genèse 2.24; Éféso 5.31–33Â gée goo kaa pwiri, âna é panuâ du nyaa ma caa kêe wà pwi paao, ba na ru pitâa ma wà tô wâdèe. 8 Â, na wàrapwiri, â wàilu âna ru pâra nau caapwi.Genèse 2.24
«Â êkaa, [na go ina tàwà pâ] na jèe càcaa ârailu âboro, â ru jèe pwacèwii caapwi âboro. 9 Â guwà cibwaa tipi côwâ ê pwina é jèe piinaimari wà Pwiduée!»
10 Â [rà pâra jiirà] wà Iésu ma wà tèpa *câmu kêe. Ûna rà wâjué côwâ naa pwârawâ, â rà bwaa nye jèu tawèerié mwara, goro tapàgà piéa. 11 Mataio 5.32Â é ina tàra pâ: «Wiàna é tü tà wâdèe wà pwi jè âboro, ma é jèu éa côwâ, â é jèe pâ nau toomura (é cîâa jii tô wâdèe béaa). 12 Â wiàna é pâra jii pwi éaé wà tô ilàri, ma é jèu éa côwâ, â é jèe pâra nau toomura.»
É pwényunyuâari nyi nari èpo
Mataio 19.13–15; Luka 18.15–17
13 [Na jè tòotù, âna] rà medari Iésu wà tèpa âboro. Â rà pame têe ê nyi nari èpo kàra, ba na é tu naa goorà, [ma é *pwényunyuâarirà]. Êco na wà tèpa câmu kêe, âna rà pwa tèpa âboro, ma pacoorà.
14 Ûna é côo pwiri wà Iésu, â càcaa wâdé têe, â é ina ba gòo tàra pâ: «Guwà naaco nyi tèpa nari èpo, ma rà medario! Guwà cibwaa pacoorà! Ba ê *Mwaciri kà Pwiduée, âna o kâra ê pâ âboro, na rà wàra ê nyi nari èpo. 15 Mataio 18.3Üu, âjupâra ê pwina go ina tàwà pâ: Wà pwi âboro na câé caa tòpi ê Mwaciri kà Pwiduée wàra ji nari èpo, âna o pwacoé têe ma é tò naa na.»
16 Â é nye popa kaa nyi nari èpo, â é tàmarà. Â é tòpò îê naa gòrà, ba na é pwényunyuâarirà.
Pwi âboro na po dau pwa neemuruê
Mataio 19.16–30; Luka 18.18–30
17 Ûna é bwaa pwa na é pâra wà Iésu, â é itàa tèepaa me wà pwi jè âboro. Â é pâ nau tùu jùrué araé. Â é tawèerié pâ: «Pwi a pwa pupûra, gà nye dau pwi âboro wâdé kaa. O dà cèna go pwa, ma o tâa tôo ê *wâro dàra gòiri jaa Pwiduée?»
18 Â é tòpi têe wà Iésu pâ: «Gona cina gà ina gooò pâ, go pwi âboro wâdé? [Âjupâra pai ina'gà.] Ba nye ticè pwi âboro na wâdé; â nye caapwi co—wà Pwiduée. 19 Exode 20.12–17; Deutéronome 5.16–20[Â napwa naa goo ê pai tawèeri'gà, âna] gà tâmogòori bwàti ê pâ Naèà:
Gà cibwaa tétàmwara âboro;
Gà cibwaa toomura (gà cibwaa cîâa jii tô wâdàgà, é, wà pwi éagà);
Gà cibwaa mura;
Gà cibwaa ina cè popai na pwâ* Gà cibwaa ina cè popai na pwâ—Pai ina wèe pâ, gà cibwaa wàrapwiri naa na aupitèimuru., naa goo cè pàra âboro;
Gà cibwaa pwa cè tûâ cèna èpà tà pàra tàpé;
Gà papwicîri du nyaa ma caa'gà.» Exode 20.12–16
20 Â é ina têe wà pwi âboro pâ: «Pwi a pwa pupûra, go jèe pitêre dàra kaa pâ pwiibà, gée na aukîri kôo.»
21 Â é niâriê wà Iésu, â é po dau meaarié, â é ina têe pâ: «Gà têre, nye caapwi co jè muru, na bwaa tiàu jiigà. Wàéni: Gà pâra, â gà nye icuri kaa diri ê pâ neemurugà, â gà naa ê mwani wâri wèe tà tàpé na ticè kàra. Ba na wàrapwiri, âna o pwa cè wâdé'gà naa jaa Pwiduée. Â gà me wiâô!»
22 Êco na é po dau pikîri wà pwini, ba po dau pwa neemuruê. Â é pâra.
Pai tò naa na Mwaciri
23 Wà Iésu, âna é niâri tèpa câmu kêe na rà tâbèepié, â é ina tàra pâ: «Guwà côo, wà tàpé na dau pwa neemururà, âna dau pwacoé tàra, ma rà tò naa na Mwaciri kà Pwiduée!»
24 Â rà po dau pò goro ê pwâra-tùra bèepwiri. Êco na é bwaa ina tàra côwâ pâ: «Tèpa béeò, akaé! Po dau pwacoé tà pwi jè âboro na é tò naa na Mwaciri kà Pwiduée. 25 Gona ê kaamela† Kaamela—Chameau. Pai ina wèe ni pâ, ê macii na po dau maina. (Côo Mataio 19.24.), âna pâri ma é tò na ê pwêe goro kaju? Bwa, pwacoé! Â go ina tàwà pâ: Wà pwi âboro na pwa neemuruê, âna mwa nye dau pwacoé têe awé, ma é tò naa na Mwaciri kà Pwiduée.»
26 Â rà mwa nye dau pò kaa, tèpa câmu kêe, â rà nye pi-ina tàra côwâ pâ: «A? Â gona wàilàapà cè pwina o pâriê ma é udò [ma tâa têe ê *âji wâro]?»
27 Â é niârirà wà Iésu, â é ina tàra pâ: «Naa goo wà tèpa âboro, âna càcaa pâri. Êco na, diri kaa ê pâ muru, âna nye pâri wà Pwiduée.»
28 Â é ina têe wà Pétéru pâ: «Gà côo, wàibà, âna bà jèe nye po panuâ diri ê pâ muru, ba na bà pâra wiâgà!»
29 Â é tòpi tàra wà Iésu pâ: «Wàépwiri. Â go ina tàwà ê âjupâra pâ: Â o mwa wâru pàra tàpé na rà o panuâ pwârawâ ma aupwanapô kàra, ba na rà pâra wiâô ma ê *Picémara Wâdé. Â rà o cau panuâ tèpa aéjii kàra, ma pa èpo naigé kàra, ma du nyaa ma caa kàra, ma pâ èpo kàra.
«[Â go ina tàwà pâ]: 30 Tapoo nabà, âna rà mwa tòpi cè muru cèna piwéna, na dau maina ma dau wâru. Ba o tâa tàra cè pwârawâ, ma cè aupwanapô kàra. Â o tâa tàra cè aéjii kàra, ma cè èpo naigé kàra, ma cè nyaa ma caa kàra, ma cè èpo kàra! Âjupâra pâ rà o maagé côo, [gée goo na rà tèpa âboro kôo]. Êco na, gée na càùé, â rà mwa tòpi ê wâro dàra gòiri jaa Pwiduée. 31 Mataio 20.16; Luka 13.30Wâru tàpé na rà pâbéaa nabà, na rà o mwa pwicò widàuru. Â wâru tàpé na rà pwicò nabà, na rà o mwa caa pâbéaa widàuru.»
É jèu ina pai bà ma wâro côwâ kêe
Mataio 20.17–19; Luka 18.31–34
32 Maréko 8.31, 9.31É gére too naa *Iérusaléma wà Iésu. Â rà pwicò kêe wà tèpa 12 a câmu kêe, ma pàra âboro. Â rà pâ nau dumapiê, â wâgotàra.
 é popa itiri tèpa câmu kêe ba na rà pitùra.  é inapàpari tàra mwara ê muru na o jèe tèepaa têe: 33 «Guwà côo, nabàni, âna jè too naa Iérusaléma.  naawê, âna o jèe panuâô, wâgo *Pwina naîri âboro, tà tèpa caa kà tèpa pwa *ârapwaailò, ma tèpa *dotée goro ê Naèà.  rà o tèio tiagoro na o tétàmwaraô.  rà o panuâô tà tàpé na càra caa tèpa *Juif. 34  wà tàpéebà, âna rà o pitaurèe gooò, ma èdurio, ma pâdio goro ubati.  rà o nama go bà. Êco na, naa na béâracié kâra tòotù gée na càùé, âna go o mwa wâro côwâ gée na aubà.»
Wâdé na jè tèpa âboro kîri
Mataio 20.20–28
35 Gée na càùé, âna ru medari Iésu wà Jacques ma wà Ioane, tupédu naî Zébédée, â ru ina têe pâ: «Pwi a pwa pupûra, pwa jè muru na bu ilari jiigà.»
36 Â é ina tàru pâ: «Îgàu!»
37 Â ru ina têe pâ: «[Bu tâmogòori pâ] gà mwa tâa gòro autâa'gà, na Mwaciri'gà, naa na muugère'gà, â o tâa tâgà ê pitûâ maina awé. Â bu ilari jiigà pâ, na bu tâa goro du jèneregà—pwi jèpwi naa gòro âji îgà, â pwi jèpwi naa gòro aèmwü'gà.»
38 Maréko 14.36; Luka 12.50Â é tòpi tàru pâ: «Câgàu caa tâmogòori ê pwina gàu ilari! Gona nümau na gàu wâdo ê na wârado na go o wâdo? Pâri ma gàu tòpi mwara ê pâ aré ma tòina kôo‡ Dernière phrase—Grec: Pâri ma upwaau pwacèwiio? Ucina goro ê pai maagé ma tòina kà Iésu. Ipaiwà naa na nee tii 39.?»
39 Apostolo 12.2; Auinapàpari 1.9Â ru tòpi têe pâ: «Akaé, o pâribu!»
 é ina tàru pâ: «Üu kaa, gàu o wâdo ê na wârado na go o wâdo, â gàu maagé ma tòina, pwacèwiio. 40 Êco na càcaa wâgo, na go pitûâ pâ, wàilàapà na o tâa gòro âji îô ma tâa gòro aèmwü kôo. Ba nye wàco Pwiduée [Caa] na é jèe nye pwabwàti ê autâa bèepwiri ba kà tàpé na é nye pitòrigarirà.»
41 Ûna rà têre ê pwâratùra bèepwiri wà tèpa 10 a câmu béeru, â rà putàmu naa goo Ioane ma Jacques.
42 Luka 22.25–26Â é todàra wà Iésu, â é ina tàra pâ: «Guwà côo, naa jaa wà tàpé na càra caa tèpa âboro kà Pwiduée§ Naa jaa wà tàpé… Grec: Naa na pé gòropuu bèeni., âna wà tèpa ukai, âna rà pitûâ ba na rà còogai tèpa âboro. Â wà tàpé na rà imaina, âna rà pwa kûu tàra. [Â rà niimiri pâ dau pwamuru naa goorà.] 43 Mataio 23.11; Maréko 9.35Êco na, napwa naa goowà, âna càcaa wàrapwiri. Ba wà pwi jè ârapàarawà, na nümee na é pwi âboro imaina, âna wâdé na é ipakîriê jii tèpa ênawéna. 44 Â wà pwina nümee na é pâbéaa, âna wâdé na é pwi ênawéna kâra âboro diri. 45 Ba wâgo, Pwina naîri âboro, âna câgo caa me, ba na guwà pipwa âboro kîri tôo. Go me, nau pipwa âboro kîri kâra pâ âboro. Â go me, ba na go panuâ ê wâro kôo, ba na go wâri ma tipi wà tèpa âboro na wâru [gée na èpà kàra].»
Pai wâdé côwâ kà pwi a bwi
Mataio 20.29–34; Luka 18.35–43
46 [Rà bwaa nye gére pâra naa Iérusaléma] wà Iésu ma wà tèpa câmu kêe. Â rà tèepaa pâ naa na village Iériko. Ûna rà còobé géewê, â po dau wâru pâ âboro na rà pâra wiârà.
 é nye tà tâa bàra naigé wà pwi a bwi, na nee Bartimée, pwi naî Timée. Wà pwiibà, âna pwi a-ila, ba pwi a ticè kêe. 47 Ûna é têre pâ, é tèepaa wà Iésu, pwi âboro gée Nazareth, â é nye tà tomara too pâ: «Iésu, *Pwina naî Davita, gà meaario, â gà pitu tôo!»
48 Wâru ê pâ âboro, na rà kànariê, ba na rà pacooé.
Êco na é mwa nye dau to too kaa burà ina pâ: «Pwina naî Davita, gà meaario, â gà pitu tôo!»
49 Â é tàpo coo wà Iésu, â é ina tàra pâ: «Guwà todèe!»
 rà todèe, â rà ina têe pâ: «Bwa, gà gòo!  gà cimadò, ba é todàgà!»
50 Â é pò ma tétâjii ê palito kêe, â é nye pwairi cimadò kaa, â é pâra dari Iésu.
51 Â é tawèerié wà Iésu pâ: «Dà cè pwina nümagà goo? Dà cèna pâri ma go pwa ba kâgà?»
 é tòpi têe pâ: «Pwi a pwa pupûra, gà pwa ma go niâ ma wàra béaa.»
52 Maréko 5.34Â é ina têe wà Iésu pâ: «Gà pâra, ba gà jèe wâdé côwâ, goo ê cèikî'gà!»
 é jèe nye niâ kaa, wàra béaa.  é pâra wiâ Iésu.
10:4 Deutéronome 24.1–4; Mataio 5.31
10:6 Genèse 1.27, 5.2
10:7 Genèse 2.24; Éféso 5.31–33
10:11 Mataio 5.32
10:15 Mataio 18.3
10:19 Exode 20.12–17; Deutéronome 5.16–20
*10:19 Gà cibwaa ina cè popai na pwâ—Pai ina wèe pâ, gà cibwaa wàrapwiri naa na aupitèimuru.
†10:25 Kaamela—Chameau. Pai ina wèe ni pâ, ê macii na po dau maina. (Côo Mataio 19.24.)
10:31 Mataio 20.16; Luka 13.30
10:32 Maréko 8.31, 9.31
10:38 Maréko 14.36; Luka 12.50
‡10:38 Dernière phrase—Grec: Pâri ma upwaau pwacèwiio? Ucina goro ê pai maagé ma tòina kà Iésu. Ipaiwà naa na nee tii 39.
10:39 Apostolo 12.2; Auinapàpari 1.9
10:42 Luka 22.25–26
§10:42 Naa jaa wà tàpé… Grec: Naa na pé gòropuu bèeni.
10:43 Mataio 23.11; Maréko 9.35
10:52 Maréko 5.34