EFESIOS
1. Kay cartatari, ¿pitaq escribiran? Kay cartataqa apóstol Pablon escribiran, Éfeso llaqtapi creyentekunaman apachinanpaq (Efes 1.1; 3.1). Hinaspan kay cartata apachiran Tíquico sutiyoq hermanowan (Efes 6.21). Kay cartaqa rikch'akun apóstol Pablopa Colosas llaqtaman escribisqan cartamanmi. Apóstol Pabloqa Cilicia provincia ukhupi kaq Tarso llaqtapin naceran (Hech 21.39; 22.13). Pablopa papanqa ishkay nacionniyoqmi karan: Israel nacionniyoq hinallataq Roma nacionniyoq ima. Chayraykun Pablopas chay ishkay nacionniyoq karan (Filip 3.4-5). Pabloqa ishkay sutiyoqmi karan: Hebreo rimaypin karan Saulo, Roma nacionniyoq runakunapa rimayninpitaqmi karan Pablo (Hech 13.9). Pabloqa Moisespa escribisqan leykunamanta allin yachaq runan karan. Señor Jesucristopi manaraq iñishaspaqa, Jesucristopi creeq runakunatan nishuta cheqnikuran (Hech 9.1, 2; 22.5). Ichaqa Jesucristopi iñispañan, Pabloqa huk law nacionniyoq runakunaman Jesucristomanta allin willakuykunata willananpaq riran (Hech 26.17-18; Gál 2.8).
2. Kay cartari, ¿hayk'aqtaq escribisqa karan? Kay cartaqa escribisqa kanman karan Señor Jesucristopa nacesqanpa qepanta 60 otaq 64 watakunapin, Pablo carcelpi kashaqtin (Efes 3.1).
3. Kay cartari, ¿pikunapaqtaq escribisqa karan? Kay cartaqa escribisqa karan Éfeso llaqtapi tiyaq mana Israel nacionniyoq creyentekunapaqmi (Efes 2.11).
4. Kay cartari, ¿imapaqtaq escribisqa karan? Kay cartaqa escribisqa karan Señor Jesucristopi creeqkuna, huk sonqolla otaq huk runa hinalla kaspanku, allinta kawsanankupaqmi (Efes 4.17).
5. Kay cartapiri, ¿mayqen versiculotaq aswan importante yuyanapaq? Kay versiculon aswan más importanteqa: “Imaynan Santo Espiritupas huklla, saynallataqmi qankunapas Jesucristopi creesqaykichisrayku, huk cuerpo hinalla kankichis… Ch'ullallan Diosqa; paymi llapallanchispa Taytanchis; paymi tukuy imatapas gobiernan; payllataqmi noqanchispi kaspa yanapawanchis, paypa munasqanman hina ruwananchispaq” (Efes 4.4, 6).
6. Kay cartari, ¿imayna dividisqataq kashan? Kay cartaqa khayna dividisqan kashan:
(1) Apóstol Pablo graciasta Diosman qosqanmanta (Efes 1.1-23).
(2) Diospa khuyakuyninwan salvasqa kasqanchismanta (Efes 2.1-22).
(3) Apóstol Pablo huk law nacionniyoq runakunaman evangelio willasqanmanta (Efes 3.1-21).
(4) Jesucristopi creeqkunaqa huk sonqolla kawsananchismanta (Efes 4.1 asta 5.20).
(5) Casarasqa runakuna imayna kawsanankumanta (Efes 5.21-33).
(6) Tayta mamakunapaq, hinallataq wawankupaqwan kamachikuymanta (Efes 6.1-9).
(7) Soldado hina allin armasqa iñiyninchispi kawsananchismanta (Efes 6.10-24).
1
Cartapa qallariyninmanta
1 Éfeso llaqtapi tiyaq khuyasqay wawqe panaykuna, Diosmi noqa Pablotaqa munayninman hina akllawaran, Señor Jesucristopa apostolnin kanaypaq. Chaymi kay cartata qankunaman escribimuykichis, Jesucristopi allinta iñispa, payllapaq kawsasqaykichisrayku.
2 Noqaqa Dios Taytanchismantan hinallataq Señorninchis Jesucristomantawanmi mañakushani, qankunata yanapaspa, kusisqata hinallataq hawkallata kawsachisunaykichispaq.
Apóstol Pablo graciasta Diosman qosqanmanta
3 Jesucristopi creesqanchisraykun, Dios Taytanchisqa hanaq pachamanta Wawan Jesucristontakama tukuy imapi bendeciwanchis, allinta kawsananchispaq. Chayraykuyá Señorninchis Jesucristopa Taytan Diosqa ancha alabasqa kachun. 4 Diosqa manaraq kay pachatapas unanchashaspanmi, noqanchistaqa anchata munakuwaspanchis Wawan Jesucristontakama akllakuwaranchis, saynapi paypa ñawpaqninpi manaña ni ima huchayoq kaspanchis, payllapaqña kawsananchispaq. 5 Kay pacha manaraq unanchasqa kashaqtinmi, Diosqa anchata khuyakuwaspanchis ña decidiranña adoptawananchispaq, saynapi Jesucristopi creeqtinchis Diospa wawankuna kananchispaq. Chaytan Diosqa ñawpaqmantaraq ña planearanña voluntadninman hina; hinaspan payqa chay planeasqanta ancha kusikuywan ruwaran. 6 Diosqa wawankuna kananchispaqqa gratistallan chashkiwaranchis, ancha khuyakusqan Wawan Jesucristo noqanchispa rantinchispi wañusqanrayku. Chaymi noqanchisqa Diosta alabananchis. 7 Diosqa anchata munakuwaspanchismi, Señor Jesucristo cruzpi yawarninta ch'aqchuspa wañusqanwan, huchanchista perdonawaranchis, saynapi salvasqa kananchispaq. 8 Diosqa ancha yachayniyoq, hinallataq tukuy imatapas entiendeq kaspanmi, ancha hatun munakuyninta rikuchiwaranchis. 9 Hinaspan Diosqa yachachiwaranchis ñawpaqmantaraq pakasqa hina planninta. Chay plannintan Diosqa munaran paypa munasqanman hina, Jesucristontakama cumplisqa kananta. 10 Diosqa chay piensasqan planninman hinan tiempo chayamuqtin, chay planninta cumplichinqa. Hinaspan Diosqa tukuy ima hanaq pachapi kaqkunata, hinallataq kay pachapi kaqkunatapas, Wawan Jesucristopa kamachinanpaq churanqa.
11 Diosqa piensasqanman hinan tukuy imata ruwan. Chaymi Señor Jesucristowan huklla kasqanchisrayku, Diosqa ñawpaqmantapacharaq noqanchista akllawaranchis, huk sumaq herenciata chashkinanchispaq. Chaytan Diosqa planearan voluntadninman hina tukuy imapas ruwasqa kananpaq. 12 Chayraykun noqayku (Israel nacionniyoq runakunaqa) Diosmanta Hamuq Salvadorta ña ñawpaqmantaraq suyasharaykuña. Hinaspan noqaykuqa akllasqa karayku, tukuy atiyniyoq kasqanmanta Diosta alabanaykupaq.
13 Qankuna (huk law nacionniyoq runakunapas) Jesucristomanta allin willakuykunata uyarispan, salvasqa kanaykichispaq creerankichis. Saynapin qankunaqa Jesucristowan huklla kaspa, Diospa prometesqan Santo Espirituta chashkirankichis. Hinaspan chay Santo Espirituwan huk sellowan hina sellasqa karankichis, saynapi Diospa wawankuna kasqaykichista yachanaykichispaq. 14 Ichaqa Santo Espiritun noqanchispaqqa huk garantía hina, prometewasqanchis herencianchista chashkinanchispaq. Diospa prometewasqanchis chay herenciataqa chashkisun, tukuy mana allin kaqkunamanta Dios librawaqtinchishñan, saynapi Diosllataña alabananchispaq.
Apóstol Pablo Diospi iñiqkunapaq mañakusqanmanta
15 Noqaqa uyarinin Señorninchis Jesucristopi creesqaykichismanta, hinallataq llapallan enteron llaqtakunapi kaq wawqe pananchiskunatapas khuyakusqaykichismanta. 16 Chayraykun noqaqa qankunamanta yuyarispay, Diosmanta sapa kutin mañakuni. Hinaspan qankunamantapas graciasta qoni. 17 Saynallataqmi noqaqa Señorninchis Jesucristopa Taytan Diosman mañakuni, qankunaman allin yachayta qosunaykichispaq, saynapi Diosmanta yachachikuykunata allinta entiendenaykichispaq, hinallataq payta astawan reqsinaykichispaq. 18 Hinaspapas Diosmantaqa mañakullashanitaqmi, kikin Diospuni qankunaman allin entiendeyta qosunaykichispaq. Saynapi qankuna imapaqsi salvasqa karankichis chaymanta, hinallataq Diospa prometewasqanchis suma-sumaq herencia chashkinaykichismantawan, allinta yachanaykichispaq. 19 Saynallataqmi qankunaqa allinta yachankichis, Diosqa ancha hatun atiyniyoq kasqantapas. Chay atiyninwanmi tukuy imapi yanapawanchis, Jesucristopi creeqtinchis. Hinaspapas Diosqa chay ancha atiyninwanmi 20 Señor Jesucristotapas wañusqanmanta kawsarichimuran. Hinaspan Wawan Jesucristotaqa hanaq pacha gobiernanan suma-sumaq glorianpi phaña ladonpi tiyaykachiran. 21 Hinaspan Diosqa chay ancha atiyninwan Señorninchis Jesucristoman tukuy autoridadta qoran, gobiernaqkunata kamachinanpaq, autoridadkunata kamachinanpaq, tukuy poderniyoq kaqkunata kamachinanpaq, hinallataq atiyniyoq angelkunatapas kay tiempopipas hinallataq hamuq tiempopipas kamachinanpaq. 22 Hinaspan Diosqa tukuy imakunatapas Wawan Jesucristopa chakinpa pachanman churaran. Saynallataqmi Diosqa Wawan Jesucristota churaran, iglesiapa lidernin uma hina kananpaq. 23 Chaymi Jesucristopi llapallan iñiqkunaqa Jesucristopa cuerpon hina kanchis. (Umaqa manan separakunmanchu cuerpomantaqa, huklla kasqanrayku). Saynallataqmi noqanchispas Jesucristopi creesqanchisrayku paywan tukuy imapi huklla kanchis, imaynan Jesucristopas Dios Taytanwan huklla kanku chay hina. Cristoqa tukuy unanchasqa kaqkunatan kamachin. Hinaspapas payqa chay tukuy ima unanchasqanpin kashan.