1 A saraya ɲaha shɔɔnrivɛɛ ɲuŋɔfɔɔ wu Ecɛni yege na: «Jomɔ pe sipyii pu wa yu mɛ mu shizhaa na ge, can wʼa wii ya?» 2 A Ecɛni di wu ɲɔ shɔ na: «Na tii ni na ɲahafɛɛ, yi ye logo. Nɔɔrɔ fɔɔ Kilɛ ya wuyɛ shɛ wù tolɛ Ibirayima na na wu yaha Mezopotami fiige ki ni, na wu ta wu sanha yìri di zhɛ diin Karan kulo li ni wɛ. 3 Na wu pye: ‹Ibirayima, foro ma fiige ki ni, mʼa yìri laha ma kpɔɔn li na. Fiige ke nʼa da zhɛɛ ma na ge, mʼa shɛ diin kee ni.›* Zhenɛzi 12:1

4 «Wee tuun wu ni a Ibirayima di yìri Kalide fiige ki ni na shɛ diin Karan kulo li ni. Lee kadugo na a Ibirayima to wu ba xhu. Fiige kemu ni yee wa mɛ niɲaa ge, a Kilɛ di wu ɲaha co na pa diin kee fiige ki ni. 5 Kilɛ bi ta xuu wa shishiin kan wu mu ke fiige ke ni wu ta wɛ, ali tɔɔgɔ tashanga bɛ wɛ. Ga Kilɛ bi ɲɔmɛɛ lɔ wu mu na wu na ba ke fiige ke kan wu mu, na ki kan wu kadugo ki bɛ mu wu kadugo na. Lee bi Ibirayima ta pya nigin bɛ ɲɛ wu mu wee tuun we ni wɛ. 6 Kilɛ bi li shɛ na Ibirayima kadugo nagoo pu na ba shɛ diin nadadɛɛnrɛ na fiige katii ni. Kee fiige ki sipyii na ba pu ɲɛri buloo, na sii na kanhama nɔri pu na xuuni fo yee xhuu shishɛɛrɛ (400). 7 Ga, a Kilɛ di guri jo sanha na fiige kemu wo sipyii pu da ba Ibirayima nagoo pu pye buloo ge, na weeyɛ pyaa na ba kiiri kɔn pee na. Lee kadugo na na Ibirayima kadugo ki na ba foro kee fiige ki ni, na ba ganha na wee pɛlɛ naha we xuu weyɛ pyaa ni.* Zhenɛzi 15:13-14 8 Lee kadugo na a Kilɛ ni Ibirayima di kariɲɛɛgɛ ɲɔmɛɛ lɔ puyɛ mu, na cekɔɔnrɔ pye lee wo ɲaha shɛshɛɛrɛ. Lee lʼa Ibirayima pye, wʼa pa Ishaaga se ge, na wu kɔn wu cazege caŋa gbarataanri wogo ki na. A Ishaaga bɛ di ba Yakuba se, a wu bɛ di wee kɔn. A Yakuba bɛ di wù sefɛlɛɛ kɛ ni shuun wu se, a wu bɛ di pee kɔn.

9 «Wù sefɛlɛ wa bye wà wee mɛgɛ ɲɛ na Yusufu. Wee wo ɲɛpɛɛn ya pa jé wù sefɛlɛɛ pusamaa ni, fo pʼa wu co pɛrɛ Misira fiige ki shɛvɛɛ pii mu. 10 Ga, a Kilɛ di bye ni wu ni, na wu yeege wu kanhama keree ki bɛɛri ni, na fungɔngɔ fɛɛrɛ kan wu mu, na wu kaa taan Farawɔn ni, Misira saan we. A Farawɔn di Misira fiige ki ɲuŋɔ fɛɛrɛ ti bɛɛri kan wu mu, na saanra puga ki bɛ wo ɲahagbaa fɛɛrɛ ti kan wu mu. 11 Wee tuun wu ni a xuugbɔhɔ ka di ba jé Misira fiige ki bɛɛri, ni Kana fiige ki bɛɛri ni. A kanhama pʼi sii pɛlɛ fo xuuni. A wù sefɛlɛɛ pʼi bye pu ya ɲɔlige bɛ taa nige wɛ. 12 Ba Yakuba ya pa logo na shinma wa Misira fiige ki ni wɛ, a wu wù sefɛlɛɛ pu tun pu tɔɔɲishiinɛ li ni pʼa shɛ shinma wa shɔ wà na pa. 13 Ba Yakuba, ya pa pu tun tɔɔɲii shuun wuu li ni wɛ, a Yusufu di shɛ wuyɛ shɛ wu cebooloo pu na. Wee tuun wu ni a Farawɔn bɛ di na Yusufu nɔhɔ tayirige cɛ. 14 Lee kadugo na a Yusufu di pu pye pʼa shɛ ba ni wu to wu ni wu puga shɛɛn pu bɛɛri ni. Pu bɛɛri bye sipyii kɛlɛɛ gbarashuun ni kaguro (75). 15 A Yakuba di gari mu Misira ni, a wu ni wù sefɛlɛɛ pu bɛɛri di ba xhu wà. 16 Ba pʼa xu wà wɛ, a pʼi pu nixhuyo yi tugo na pa Sisɛmu kulo li ni. Ibirayima bi xuu taleŋɛ kemu shɔ Hamɔri nagoo pu mu Sisɛmu ni ge, a pʼi ba pu nixhuyo yi le wà.

17 «Ayiwa, Kilɛ bi ɲɔmɛɛ lemu lɔ Ibirayima mu ge, ba lee ɲɔ faduun ya dɛɛŋɛ wɛ, a Izirayɛli shɛɛn pʼi sii se na ɲɛhɛ Misira fiige ki ni. 18 Lee kadugo na a fanha kʼi ba nɔ saan wa na, wee bi ta yaaga cɛ Yusufu keree ni wɛ. 19 A wee saan wu ganha na wèe shi wu kana ni shizhiinmɛ ni. Wu bi wèe sefɛɛ pu karamu na pu cogana kolo fo pʼa pu nagoo yɛri kpɛɛngɛ na, kɔnhɔ pu da xhuli.* Ɛkizode 1:7-14 20 Wee tuun wu ni Kilɛ tudunmɔɔ Musa ya se. Wu pubinnɛ wo wu bi sii ɲɔ xuuni. A wu nu wu wu ŋmɔhɔ tofɔɔ wu kaban, na jire kan wu mu fo na nɔ yeboyo taanri na. 21 A pʼi shɛ wu bɛ yaha kpɛɛngɛ ki na. A Farawɔn poro fucɛɛrɛ di wu lɔ, na wu bii ba wuyɛ pyaa ja ɲɛ wɛ.* Ɛkizode 2:1-10 22 A Musa di bye mu na sii kalaa Misira shɛɛn wo fungɔngɔ fɛɛrɛ keree ki bɛɛri ni. A baraga di bye wu ɲɔ jomɔ ni wu kapyegee ki bɛɛri ni.

23 «Ba Musa shi wʼa pa nɔ yee kɛlɛɛ shishɛɛrɛ (40) na wɛ, a wu yìri na wu shɛ wu cebooloo Izirayɛli shɛɛn pu pɛrɛgi. 24 Tuun wemu ni Musa ya nɔ pu na ge, na Misira shɛn wa ɲa wu na kakuunɔ pyi wu ceborona wa na. A wu fara wu ceborona wu na, na wee kpɔn gbo, kɔnhɔ wu wu ceboro wu luu ɲiŋɛ. 25 Musa bi giin na wee cebooloo pu na ba li cɛ lee funŋɔ ni na Kilɛ na ba pu ɲuŋɔ wolo bulooro ti ni, na pu yeege Misira fiige ki ni wee Musa keŋɛ kurogo. Ga wu cebooloo pu ya lee cɛ ta wɛ. 26 Kee caŋa ki ɲimuguro a Musa di gari wu cebooloo pu yíri sanha. A wu shɛ wu cebooloo shuun wa ta pu na dunni, na pee susuro tɛgɛ na pu pye: ‹Yee ya cɛ nago cebooloo yee ɲɛ-ɛ gɛ? Ɲaha fɛni yee di dunni wɛ?›* Ɛkizode 2:13 27 Ga wemu wu bi wu ceboro wu sani ge, a wee di Musa ŋmunuŋɔ na wu pye: ‹Jɔgɔ wʼa mu teŋɛ wèe ɲuŋɔ ni, na mu pye wèe kiiri kɔnvɔɔ wɛ? 28 Kɔnhɔ mu di wa giin mʼa nɛ bɛ gbo, ba mʼa Misira shɛn we gbo mɛ taɲaa wɛ?›* Ɛkizode 2:14 29 Wee kafila wu wuu na a Musa di baa kari Madiyan fiige ki ni, na shɛ diin wà, na jalaa shuun ta wà.

30 «Ba yee kɛlɛɛ shishɛɛrɛ (40) ya toro wɛ, a mɛlɛkɛ wa di wuyɛ shɛ Musa na naɲiŋɛ ka ni tahara la funŋɔ ni, Sinayi faaboboŋɔ ki tàan, sige ki funŋɔ ki ni. 31 Ba Musa ya lee ɲa wɛ, a lee di wu fo fo xuuni. A wu ganha na fuloo li na, kɔnhɔ wu li kemɛ wii, ga, a Kafɔɔ Kilɛ di jo ni wu ni na wu pye: 32 ‹Nɛ wu ɲɛ ma sefɛlɛɛ pu wo Kilɛ we, Ibirayima wo Kilɛ we, Ishaaga wo Kilɛ we, ni Yakuba wo Kilɛ we.›* Ɛkizode 3:6 A Musa di fya fo na fuguri, wu ya sɔɔ na wu ɲuŋɔ yirige di wu wii nige wɛ. 33 Lee kadugo na a Kafɔɔ di Musa pye: ‹Tanhaya yi wolo ma tɔɔyɔ yi na, bani xuu wemu ni mʼa yere ge, fɛfɛɛrɛ xuu wu ɲɛ wii. 34 Nɛ wa na sipyii pu kanhagana li ɲaa Misira fiige ki ni, nɛ wa pu shiinnɛ li bɛ nuri. Nɛ tigi na pa di ba pu ɲuŋɔ wolo bulooro ti ni. Pa di ma tun zhɛ Misira ni.›* Ɛkizode 3:5,7,8,10

35 «Ayiwa, wee Musa we ninumɔ Izirayɛli shɛɛn bi she ge, na jo: ‹Jɔgɔ wʼa mu teŋɛ wèe ɲuŋɔ ni, na mu pye wèe kiiri kɔnvɔɔ wɛ?›* Ɛkizode 2:14 Wee Musa we Kilɛ ya pa dun wʼa shɛ bye pu ɲuŋɔfɔɔ. A wee di pu ɲuŋɔ wolo Misira bulooro ti ni Mɛlɛkɛ wu gbɔɔrɔ ni, wemu wʼa wuyɛ shɛ wu na, tahara li ni ge. 36 Wee Musa we wʼa pu yeege Misira bulooro ti ni, na ɲaha shɛshɛɛrɛ keree ni kakanhaŋaa pye Misira fiige ki ni, ni pu nidorowuu Suumɔ Loɲiga ki ni, ni sipoŋɔ ki bɛ ni fo na nɔ yee kɛlɛɛ shishɛɛrɛ (40) na. 37 Wee Musa wu wʼa Izirayɛli shɛɛn pye: ‹Kilɛ na ba Kilɛ tudunmɔ wa bɛ yaha na pa yi mu ba nɛ ɲɛ wɛ. Wee bɛ na ba bye yi ceboro wa.›* Dutɛrɛnɔmɛ 18:15,18 38 Tuun wemu ni sipyii pu bi pa binnɛ sipoŋɔ ki ni ge, Musa bye ni pu ni. Mɛlɛkɛ we wu bye Sinayi faaboboŋɔ ki na ge, Musa wu bi nuri wee ɲɔ na na dorogo wù sefɛlɛɛ pu mu. Mu Musa bi Kilɛ wo baraga jomɔ nixhɔbaama pu taa, na pu kaan wèe mu.

39 «Ga wù sefɛlɛɛ pu ya ta sɔɔ Musa wo jomɔ pu na wɛ. A pʼi zhe wu ni, na pu fungɔnyɔ caanna ɲɛri Misira yíri. 40 A pʼi Arɔn pye: ‹Pɛɛŋɛ yaŋmuyɔ ya yàa wù mu, yemu wù da da ɲaa ge, wù da ɲaari ni yee ni, bani Musa we wʼa wèe yeege Misira fiige ki ni ge, wèe ya wu ɲaa wɛ. Dii wʼa ɲɛri bɛ ge, wèe ya cɛ wɛ.›* Ɛkizode 32:1,23 41 A pʼi nupige tuugo yàa yee caya yi na, na saraga wolo lee yapɛrɛ li mu, na funŋɔ tàan puyɛ pyaa wo keye wo labye wu na.

42 «Wee tuun wu ni, a Kilɛ di wu kadugo le pu ni, na pu yaha fugba wɔrɔɔ kii bɛlɛ wu na, ma na jo ba lʼa ka Kilɛ tudunmɔɔ pu mu kafila wu ni kagana lemu na wɛ na:

44 A Ecɛni di jo sanha na: «Na wèe sefɛlɛɛ pu yaha ɲara li na sige ki funŋɔ ni, fàya bugu wu bye pu mu. Wee funŋɔ ni Kilɛ bi yu ni pu ni. Kilɛ bi fàya bugu wa shɛ Musa na, ba wʼa wee wo yaagana li ɲa wɛ, na wu yàa mu. 45 Lee kadugo na a wù sefɛlɛɛ pu ba wee fàya bugu wu kan pu nagoo mu. Zhozuwe wu bye pu ɲahagbaa fɔɔ wee tuun wu ni. A Kilɛ di pu tɛgɛ, na fiige ka wo sipyii kɔri pu mu. A pʼi gari ni fàya bugu wu ni kee fiige ki ni, a wu shɛ gori wà fo na pa nɔ saannaa Dawuda wo caŋa ɲii li na. 46 Saannaa Dawuda, wee bi sii fɛrɛmɛ ta Kilɛ mu. A wu Kilɛ ɲɛɛri na wu sɔɔ wee mu wee di pɛɛŋɛ puga ka yereŋɛ Yakuba wo Kilɛ wu mu. 47 Ga wu ja Solomani, wee wʼa pa bye kee pɛɛŋɛ puga ki yereŋɛvɔɔ. 48 Ga wʼà li cɛ nago Kilɛ-gbɔtabaaga tatɛɛngɛ ɲɛ sipya wo puga niyaaga ni wɛ; ma na jo ba Kilɛ tudunmɔ wʼa yi jo wɛ, na Kafɔɔ Kilɛ ya jo na:

51 «Yee ɲuŋmogoo kʼa waha. Yee zɔlɔɔ ni yee niwegee ki ya ta cekɔɔnrɔ pye wɛ. Yee ya Fɛfɛɛrɛ Munaa li kaala tuun bɛɛri ni. Yee ni yi sefɛlɛɛ pu bɛɛri ya pye nigin. 52 Kilɛ tudunmɔ wekɛ wu dʼa pye wà ni yee sefɛlɛɛ pu ya wu kanha-i wɛ? Pii pʼa Kilɛ wo sipyitiimɛ wu ba jomɔ pu jo ge, pʼa pee gbo. Nimɛ a yee di wee sipyitiimɛ wu bɛ nɔhɔ yaha, na wu gbo. 53 Yee pʼa bi Kilɛ wo saliya wu keree ki ta mɛlɛkɛɛ gbɔɔrɔ ni, ga yee di ya sɔɔ na taha wee saliya we ɲaarigana fɛni wɛ.»

54 Ba kiirikɔɔn kuruŋɔ ki sipyii pʼa pee jomɔ pu logo wɛ, a pu logoo di sii yìri, fo pu na pu ganhaa kuri Ecɛni fɛni. 55 Lee di Ecɛni ta wʼa ɲi Fɛfɛɛrɛ Munaa na. A wu fugba wu wii, na Kilɛ wo nɔɔrɔ wu ɲa, na Yesu niyerege ɲa Kilɛ kanige cɛ. 56 A wu jo: «Wii! Nɛ ɲii wa fugba we ni wʼa mugi, Sipya Ja we, na wee niyerege ɲaa Kilɛ kanige cɛ.» 57 Ba Ecɛni ya yee jo wɛ, a pʼi sii sipyaa wá, na pu niwegee tɔ. A pu bɛɛri di gburogi na ba dɔ Ecɛni na. 58 Na wu co, na wu kile na yeege kanha ki kadugo yíri, na shɛ wu wá ni kagereye ni fo na wu gbo. Pii pʼa wu gbo ge, pee bi pu fadeye wolo, na yee yaha lɛvɔɔ wa tàan, wee mɛgɛ ɲɛ na Sɔli. 59 Na pu yaha pu na Ecɛni waa ni kagereye ni, a wu Kilɛ ɲɛɛri na: «Kafɔɔ Yesu! Na munaa li co!» 60 Lee kadugo na a wu nuguro sin na sii mujuu wá na: «Kafɔɔ, ma ganha bu we jurumu we kaa taga pu co wɛ.» Ba wʼa yee jo wɛ, na xhu.