11
A Jisas E Ha'a-uusuli
I Sulie Aarenga'inge
MATIU 6:9-13, 7:7-11
1 Ngaeta hai dinge a Jisas e lai ii'o aana ngaeta leu, oto ko aarenga'i. Maholo e aarenga'i mango oto, nge ngaeta iini aana mo pwaarongoisuli ingeie ko si te'uri hunie, “Aalaha ineu, o ke ha'asai'emeelu no'one aana tolahana aarenga'inge, oto mala a Jon e ha'asaie ka'u mo pwaarongoisuli ingeie.”
2 Oto a Jisas ko te'uri hunire, “Maholo omu ko aarenga'i, omu ke ere uurini.
Mama'a,
Mwala ke ha'ama'u aana satamu.
Aalahanga i'oe ke lae mai.
3 O ke niie mai huni'emi suli hei dinge,
mo ngeulaa e adona dinge ngeena.
4 O ke sae'aasie huni'emi mo ooraha'aa i'emi,
aana emi ko sae'aasie no'one mo roro'anga ta'ena nga iini ko deu hu'isi'emi.
Na mwaanie o toli'aasi'emi huni ooraha'aa maholo malaahongalamami ko lae.”
5 Na a Jisas e te'uri hunie mo pwaarongoisuli ingeie, “Mala uri nga iini hikemiu ke lae i saana a malahune i upui rodo, oto ko te'uri hunie, ‘Malahuku, o ke niie nga oolu ho ngeulaa hunieu, 6 aana ngaeta malahuku ko lae i suli henue, na e si kele hule ta'au i nume ineu oto molana, ta'e nga mei ola hunie ne ke niie ana ha'ike.’ 7 Oto uri a malahumu ke aalami'o uure wau i nume uuri, ‘!Su'uri kotahieu! Maa e hono oto, na ahutameelu melu ko ma'ahu oto. Oto nou sa'a ta'ela'i ike lo'u huni niie nga mei ola amore'i.’ 8 ?Oto nga taa eena? No ko unue oto huni'omu, ma'alana e unue uri e sa'a ta'ela'i lo'u huni niie nga kele ho ngeulaa huni'o aena aana i'oe oto malahune, ta'e kei ta'ela'i taane na kei haro niie mola mo ola saemu huni'i, aena aana o ka'a masa ike huni deu su'u-su'uie.
9 “Oto no ko unue huni'omu uri omu ke susuke aana a God, na ingeie ke si niie huni'omu. Omu ke hai-heitalea i saana God, na omu ke si lio oodoie. Na omu ke iiki-iiki i kolune maa ingeie, na ingeie ke si tahanie maa talamiu. 10 Aana ta'ena nga iini ko sukaa nga mei ola aana a God, nge kei niie oto hunie. Na ta'ena nga iini ko heitalea nga mei ola aana a God, kei lio oodoie oto. Na ta'ena nga iini ko iiki-iiki ikolune maa ingeie, nge a God kei taha maa talana oto. 11 ?E ue aana i'omu mo mama'a? ?Mala uri kalemu ko sukaa nga ho ii'e aamu, o sai niie mola nga mwaa ana? 12 ?Wa uri ko sukaa nga ho ma'opu, o kei niie mola nga hari-heri ana? !Ha'ike! 13 I'omu mo iinoni ooraha'aa, ta'e hule aana omu sai niie mo ola diana hunie mo mwela i'omu. ?Ilisie Aamamiu i Lengi iini e diana liutaa aana ta'ena nga iinoni, uri e sa'a niie Li'oa Maa'i hunie nga mo iini ko suke aana?”
A Jisas E Nanama
Liutaa Aana A Satan
MATIU 12:22-45; MAK 3:20-27
14 Ngaeta maholo a Jisas ko oohe aasie li'oa aaela mwaanie mwane e ka'a sai ere ike. Maholo li'oa aaela ngeena e iisitaa oto mwaanie a mwaena, nge ko si ere-ere lo'u. Mwala oto hunge kire loko i leune na kire ko tohungei pangata'i. 15 Ta'e ngaeta mo iini aana mwala ngeena, kire ko unue mola uuri, “A Bielsebul, na'ohana mo li'oa aaela nge e niie nanamanga ngeena hunie huni oohe aasie mo li'oa aaela urine.” 16 Na ngaeta mwala lo'u kire ko sare lupwe'i oohongie mola a Jisas aana kire lo'onga'inie uri e ka'a uure ike mwaanie a God, oto kire ko unue hunie uri ke da nga hu'i-hu'ite hunie kire ke leesie.
17 Ta'e a Jisas mone e saie mola nga taa kire ko lo'o-lo'onga'inie, oto ko si te'uri hunire, “Ta'ena nga aalahanga kei oopa aani heiseuninge honosie maraana, nge kei na'onga oto. Na nga nume nge kei oopaa aani heiseuninge honosie maraana, nge kei ei'aa oto. 18 I'omu, omu ko unue uri no ko oohe aasi li'oa aaela aana nanamanga a Bielsebul, ta'e omu ke rongo ka'u. ?Mala uri aalahanga a Satan kei heiseuni honosie lo'u mola maraana, nge aalahanga ingeie ke si ii'o susu uri taa eena? 19 ?Mala uri ineu no ko oohe aasi li'oa aaela aana nanamanga a Bielsebul, oto nga nanamanga uri taa ka'u nge mo pwaarongoisuli i'omu ko oohe aasi li'oa aaela aana? Mo pwaarongoisuli i'omu kire haata'i diana aana uri i'omu ni omu takalo. 20 Ta'e ineu, no ko oohe aasie mo li'oa aaela aana nanamanga a God. Na leune e haata'i diana aana oto uri Aalahanga a God e hule oto i seemiu.”
21 Oto a Jisas ko he'i ere ni aalahuunge lo'u i sulie nanamanga ingeie e saka liutaa aana Satan, na ko te'uri, “Mala uri nga mwane a'aila'a e to'o aana mo reisinge huni heiseuni na a mwaena ko kakalie nume ingeie, nge ahutana mo ola i laona nume ingeie kei ii'o pupupu. 22 Ta'e mala uri ngaeta mwane e a'aila'a lo'u liutaa aana kei polahie na kei horo'ie oto, nge mwane a'aila'a liutaa ngeena kei leue oto mo reisinge a mwaena e puu-puuto'o aani ngeena, na ke si niie mola walu ola e toole'i mwaanie nume ngeena hunie mo malahune.† 11:22 A Jisas e ha'amalaa uri a Satan domana ngaeta ramo, ta'e a Jisas domana iini nge e a'aila'a oto liutaa. A Jisas e sai pwesue mola a Satan huni toolea ahutana mo ola ingeie, na aana e urine, nge a Jisas e sai luhesie mo iinoni mwaanie aalahanga ni rodohono a Satan huni toolera i saana aalahanga ni matapwanga ta'au i Lengi.
23 “Nga iini oto e ka'a lulu i sulieu, ingeie oto maelonga ineu. Na nga iini oto e ka'a pe'ieu huni toolea mai mo iinoni takoie a God, ingeie e urihana uri ko peesie mola mwala mwaanie a God.”
24 Oto a Jisas ko he'i te'uri lo'u, “Maholo nga li'oa ni ooraha'aa ko iisitaa mwaanie nga iinoni, kei waloliu i laona hanuesala ni lio hunie nga leu ni mamalo ingeie. Mala uri e ka'a lio oodoie oto nga leu, nge ke si te'uri hunie maraana, ‘Ohe ne kei ooli lo'u mola takoie nume ineu, iini nou iisitaa ka'u mwaanie.’ 25 Oto e ooli ta'au na ko lio oodoie a mwaena e urihana nume nge kire tala rere'a aana, na kire hataa'i diana aana mo ola i laona. 26 Oto ko si lae lo'u huni toolea mai ngaeta hiu li'oa ni ooraha'aa aaela lo'u liutaa aana ingeie. Oto kire lae, kire ko si lae oto ii'o huu i laona iinonine. Oto aana ha'amangolana, tolahana iinonine lo'u mei puri ko si tohungei aaela oto hiito'o liutaa aana tolahana hola'ina'o.”
27 Maholo a Jisas ko ere-ere ue urine, na ngaeta keni aana mwala e ruru ngeena ko te'uri hunie, “!Deidehie oto a nikemu!”
28 Ta'e a Jisas e aalamie uuri, “Iau, ta'e ilenimwa'enga oto liutaa hunie ahutana mo iini ko rongoa walana God na kire ko lulu i sulie.”
Mo Parise Kire Sukaa
Nga Hu'i-hu'ite
MATIU 12:38-42
29 Na maholo mwala hunge ko ruru mei saana a Jisas, oto ko si ere uuri hunire, “I'omu mwala aana maholo ienini, tolahamiu e tohungei aaela. Omu ko sukaa uri omu ke leesie mola nga hu'i-hu'ite mwaanie a God. Ta'e nou sa'a asuie ike. Ta'a-ta'a hu'i-hu'ite nou sai haata'inie aamiu oto nga taa e rau aana a Propet Jona oto waite. 30 Aena aana nga taa e rau aana a Jona ngeena, e haata'inie uri a God ni nge e uusunge'inie a Jona i saada mwala ni pu'o i Ninive. Na e urine no'one aana ineu a Kale Ni Iinoni, aana nga taa kei reu eeku kei haata'inie uri a God ni e uusunge'inieu mei huni'omu, mwala aana maholo ienini. 31 Aana dinge ni leinge Toro ni Siba kei ta'ela'i no'one honosi'omu aana pwaunge ienini, na kei ere aamiu uri omu tohungei takalo oto liutaa. Aana ingeie e uure ha'atau oto i ngongo'ana walumalau huni lae mai rongoa mo ha'a-uusulinge ni saenanaunge a Solomon Inemauri. Na no ko unue oto huni'omu uri ngaeta iini e paine lo'u liutaa aana Solomon taane i matolamiu i leu, ta'e omu ko leledie mola. 32 Na aana dinge ni leinge, mo Ninive no'one kei ta'ela'i honosie mwala aana maholo ienini. Oto kire kei haata'inie uri omu tohungei takalo oto hiito'o, aena aana maholo a Jona e laeliwala nana mwalana, kire oonisae oto. Ta'e lio ka'u, ngaeta iini e paine liutaa aana a Jona ka'u taane oto ie, na omu ka'a oonisae ike.”
Hari-hunilana Mo Ola Ni Lengi E Urihana Raa-raa
MATIU 5:15, 6:22-23
33 Oto a Jisas ko he'i te'uri lo'u, “Maholo nga iini ko ha'akaunie nga laite, e sa'a ne'i mumuni ike aana wa ke pwaoha'inie lulu'e haahie. !Ha'ike! Ta'e kei ne'i haada'i aana oto ta'au i lengi, hunie mwala ko sili mei nume na kire ke leesie oto rarangana laite ngeena. 34 Oto maamu e urihana raa-raa hunie sapemu. Mala uri maamu e manola, nge ahutana sapemu kei matapwa oto, ta'e mala uri maamu e ka'a manola, nge ahutana sapemu kei rodohono oto. 35 Lio diana aana, mwaanie o unu-unue uri saemu e manola taane, ta'e e rodohono mola. 36 Aana ahutana sapemu kei honu aana raa-raa na nga leu aana ka'a rodohono lo'u, nge e urihana maholo laite e raangi'o na ahutana sapemu e matapwa mango.”
A Jisas E Ere Aana Mo Parise
MATIU 23:1-36; MAK 12:38-40
37 Maholo a Jisas e ere-ere mango, nge ngaeta Parise ko si haaraie uri huni lai ngeu pe'ie i nume ingeie. Oto a Jisas e lae pe'ie na maholo kirerue hule wau i nume a mwaena, a Jisas e ii'o mola i aano huni ngeu 38 na e ka'a hola'i hodalie ike ki'ine i sulie tolahada mo Parise. Oto Parise ngeena ko tohungei pangata'i aana e leesie urine.
39 Oto a Aalaha ko te'uri hunie, “I'omu mo Parise omu urihana mola mo nime na mo kao-kao kire hoda rere'a aana aapa po'oi sinaha, ta'e wau i laona e honu mola aana ngaulaa e kasu. Omu ko sasare lio kohi i maana mwala, ta'e hule aana saemiu e honu oto mola aana horo-pelinge na ta'ena nga lo'onga'inge aaela. 40 !Omu tohungei pweu! ?Ohe omu ko lo'onga'inie uri iini e ha'aholaa po'oi sinaha, e ka'a ha'aholaa ike po'oi lalo no'one? 41 Taungei hoda-olanga urine e ka'a roro'a ike. Ta'e mala omu ke nii ola mola i laona mo nime na mo kao-kao ngeena ana kira maitale, ha'alaa ahutana walu ola ngeena ke si meni rere'a to'ohuu huni'omu. 42 !Aama-aamasilemiu mo Parise! Aana omu sai niie tangahulu'ana tari-olanga i'omu hunie a God, na hule aana omu ko niie no'one tangahulu'ana mo kele takai ei mwei-mwei uure mwaanie mo hohola i'omu. Ta'e hunie ha'a-oodohilemiu pe'ie mwala na huni manata diana hunie a God, nge omu ka'a sai aapwasu ike aana. Mo na'ohai ola uri hunie omu ke dau i suli'i ka'u ienini. Na lo'u mwaanie omu pulongosie mo ha'a-uusulinge mwai-mwei mala niilana tangahulu'ana tari-olanga i'omu. 43 !Aama-aamasilemiu mo Parise! Aana omu ko heri hunie mo na'ohai ii'o-ii'oha hali'ite i laona mo nume ni palo-palo, na uri mwala ke ha'apaina'a'omu aana maholo omu ko walo liu i laona mo leu ni uusi'e. 44 !Aama-aamasilemiu! Aana omu urihana mola mo kilipwe'u kire aano oto, aana aapa po'oi sinaha e lio diana taane na mwala sa'a lio saie ike uri rae kire aanomie i leune.”
45 Oto ngaeta iini hikana mo ha'a-uusuli aana mo Ha'atolanga a Mosis ko aalamie a Jisas uuri, “Ha'a-uusuli, o ko ere urine, o ko ere aaelasi'emi oto no'one ni ngeena.”
46 Oto a Jisas ko aalamie ko te'uri, “!Aama-aamasilemiu no'one mo ha'a-uusuli aana mo Ha'atolanga! I'omu, omu ko da ludaa e hi'e aana mo ha'atolanga hunie mwala. Ta'e hule aana i'omu maraamiu na omu sa'a nii ki'i huni pe'ie mwala huni sulu'ie ludaa ngeena. 47 !Aama-aamasilemiu! Aana omu esu diana aana mo kilipwe'u talana mo propet nge mo aamamiu e horo maesire. 48 Aena urinena, i'omu, omu ko ha'awalaimoli'aa nga taa nge mo aamamiu kire asuie eena. Aana ikire, nge kire horo'ie mo propet, na i'omu, omu ko esuie mo kilipwe'u huni aamasito'o aana horo'ilada. 49 Aana e urine ka'u, a God e ere ni saenanaunge uuri, ‘Ne kei uusunge'inie mai mo propet na mo hurula'aa i saada. Na kire kei horo maesie nga mo iini aada, na kire kei teunge'inie nga mo iini.’ 50 Oto ha'aloilemiu pwaunge si'iri kei lae haahie maelana mo propet nge horo'ilada e lae ka'u uure oto i aehotalana walumalau. 51 Ha'aloilemiu kei lae haahie horo'ilada, aehota pe'ie a Ebol lae hule aana a Sekaraea, iini horo'ilana e lae kara'inie ora ni uunu-uunu aana Nume Maa'i Peine. To'ohuu no ko unue oto huni'omu uri i'omu pwaunge si'iri ie a God kei ha'aloi'omu haahie horo'ilana ahutada mango. 52 !Aama-aamasilemiu mo ha'a-uusuli aana mo Ha'atolanga! Aana omu ko mumunie kii huni tahanie maa aana nume ni saenanaunge i sulie tolahana a God. Na i'omu maraamiu no'one hule aana omu ka'a sare sili ike i laona numena, na omu ko deu honosie mo iini ko sare sili i nume.”
53 Maholo a Jisas ko iisitaa oto mwaanie leune, mo ha'a-uusuli aana mo Ha'atolanga a Mosis na mo Parise ko si aehota ere aaelasie oto hiito'o, na uure aana maholona kire ko tala'ai dolosie oto mo ola hunge aana, 54 aena aana kire sare lupwe'i da mola uri hunie ke unue nga mei wala huni waelie maraana.
†11:22 11:22 A Jisas e ha'amalaa uri a Satan domana ngaeta ramo, ta'e a Jisas domana iini nge e a'aila'a oto liutaa. A Jisas e sai pwesue mola a Satan huni toolea ahutana mo ola ingeie, na aana e urine, nge a Jisas e sai luhesie mo iinoni mwaanie aalahanga ni rodohono a Satan huni toolera i saana aalahanga ni matapwanga ta'au i Lengi.