21
Kiwo ꞉Bāwulō Yēērusālēēm
Yu kikiikeebchey keey āk bichoo, keebe ankubokeelaany mwēēnkēēt ankeechuul ākoy Kōōs. Nto mii yu kāyyēēkunēē, keenam baanta ākoy Rōōtō. Yu kākēēng'ēētyēē yooto keeyit Bataara. Kibokeenyoorte mwēēnkēēt wōlooto nyēē kimii kwooytōōs ākoy Fōyinikē. Keelaany ankeebe. Kikeebe, nto yu kābokēētoobēn Kubrō, kēēmur komostaab cheeronko kēētākyi keey Siirya. Yooto, wokōōyyoonyēē ꞉mwēēnkēēt Tiirō, kuuyu kimāchāktōōs /kiinēm tērēkōōk chēē kimii mwēēnkoonooto. Kikēēnyōōru biikaab Kiriistō ām wōlooto ānkiibuurtē keey bēsyōōsyēk tisab. Kimwoochi ꞉bichoo Bāwulō kubununēē Tāmirmiryēētaab Yēyiin kule māwo Yēērusālēēm. Yēyuut. 20:23; 21:11 Yu kikiikubēk ꞉bēsyōōsyēkyoo ām wōlooto, kēēng'ēētyē ankeetas taay āk baannyoo. Kitaseech ꞉mbo ng'eetaabiya tukul kuboonto keey kooruukwaa āk lēēkōōk. Kikeebe ānkubokēēkutunyēē yēbo sakaramteetaab araarayta ankeesaay. Yēyuut. 20:36 Yu kāākēēbirchi keey chameetaab keey, kēēsērēētyē ankubokeelaany ꞉acheek mwēēnkēētkēynyoo ankooyeey ꞉chuut tukul kēēstoonikwaa.
Kikeetas taay ꞉acheek āk baannyoo, kung'eetee Tiirō kut bokeeyit Tolemay. Kikiisubaay mbo ng'eetaabiya ām wōlooto ānkēēbēēnii bēsyēēt akeenke. Nto yu kāyyēēkunēē, keenam baanta ākoy Kayisareeya. Kitaacheech ꞉āmtooyiintēēt Filibō nyoo ki akeenke ām choo ki tisab choo /kikēēkwēyē ām Yēērusālēēm. Yēyuut. 6:5; 8:5-13, 26-40 Kiboonto ꞉chiichoo tibikyii ang'wan chēē kimanaaba koorin. King'āloolē ng'al chēē kiiboorchinē ꞉Tāmirmiryēētaab Yēyiin. Yēyuut. 2:17; Room. 12:6; 1Kōōr. 11:5; 12:10, 28; 14:1-6
10 Yu kābokēēbēēnii wōlooto bēsyōōsyēk chēē mā tyaa, kuchōōnēē *꞉wōōrkooyoontēēt ake Yuuteeya nyēē /kikēēkuurēē Akaabo. Yēyuut. 11:28 11 Kinam anweetaab suwe nyēbo Bāwulō ankuratee keey bakeenke āwunnyēk āk kērēēnkōōk ānkumwooy kule, “Mwooyē ꞉Tāmirmiryēētaab Yēyiin kule, ‘Makurat ꞉Yuutayeekaab Yēērusālēēm chiitaab ꞉anwaani ām kēēliitēnyi, nto mii yoo kiiyokoochi biiko choo mā Yuutayeek.’ ” Yēyuut. 10:19; 20:23; 21:33; Room. 15:31 12 Kēēkāsē ng'aleechaa kibo chiichoo, keesaaysaay ꞉acheek Bāwulō kēēboontē keey āk biiko chēē kimii yooto, kule māwo Yēērusālēēm. 13 Yooto, kukētwēēch ꞉Bāwulō kule, “Ām nee yu ōriirēēnoo ānkōōyēyē mooyēēnyuu kunwaakan? Mēēbērē ayeytaat /keerata baateey, nteenee achamaat mbo kule āmēēchi Yēērusālēēm kubo kaayneetaab Mokoryoontēēt Yēēsu.” Yēyuut. 20:24 14 Kuuyu kimēētākiimuuchē takeesaaysaay, keemwaay kule, “Kubāw ꞉Yēyiin.”
15 Keerat keey ankeebe Yēērusālēēm. 16 Kitaseech ꞉rubiik alake ām Kayisareeya ānkukwērēēch ākoy kaytaab chiito nyēē /kikēēkuurēē Munāāsōōn wōlēē kikēēruuyē kwēēmowuunooto. Kibo ꞉chiichi Kubrō ānku inee akeenke ām choo kisimkōōyēnchi Yēēsu.
Kiruutoochi ꞉Bāwulō kāāntōōyikaab kaniseetaab Yēērusālēēm
17 Nto yu kabokeeyit Yēērusālēēm, kutaacheech ꞉mbo ng'eetaabiya ām ng'erekweek chēē chaang'. 18 Kikēēruuyē wōlooto, nto yu kāyyēēkunēē, bokeekas Yāākōbō. Kimii ꞉booyik tukul wōlooto. Yēyuut. 12:17; 15:13; Kala. 1:19; Yāāk. 1:1 19 Yooto koosubaay ꞉Bāwulō booyichoo ānkurārchi ng'ālyoo ake tukul nyēē kiikuyēchi ꞉Yēēsu biiko choo mā Yuutayeek kubuntēē inee. Yēyuut. 11:18
20 Yu kakas ꞉bichooto ng'aleechaa, kookaasta Yēyiin. Nto mii yoo, kumwoochi Bāwulō kule, “Ng'eetaabiya, miitē ꞉Yuutayeek Yēērusālēēm chēē yitē kisyēērōōk chēē chaang' chēē kiikuchamta Yēēsu nteenee tākuriibē kiruutēkwaa nyēē kōrōōm miisin. 21 /Kōōkēēmwoochi kule 'kwēēnēētē Yuutayeek tukul choo kiikuburuch keey āk choo mā Yuutayeek kule kuweeksee ng'aleekaab *Muusa ameemuraatan lēēkōōk amarub ātēbuutēkaab Yuutayeek. Kala. 3:23-28; 5:1-12 22 Ntēē ākoy kukas ꞉bichoo areet akeenke kule 'kēēchōō. Kunyi keeyey nee? 23 Kiito nyēē miitē, ku iyey kuu wōlēē +mākēēmwooytoowuung' ꞉acheek. Kēēboontē biiko alak ang'wan chēē kiikōōtāboonchi keey Yēyiin āmārwoochē buutēēk. 24 Iwēētē keey bichu ānkiitiliil keey ꞉nkinyiing' nto iwutē *Kōōtaab Yēyiin. Nto yityo, ikweyte kiy ake tukul nyēē rubtooy keey āk ntasimnyaanaa sukung'eet /kiirēr mētēwookaab bichooto. Mākōōnkētēē ꞉chii ake tukul yooto kule māmii ꞉manta ām tukuuk chēē /kōōkēēmwoochi kurubta keey āk kiyēē iyēyē, nteenee kule imiitē irubē ātēbuutēkyoo. Kāāyiit. 6:1-21 25 Nto kurubta keey āk choo mā Yuutayeek choo kiikuchamta Yēēsu, kōōkēēsirchi choo barweet kurubta keey āk kiyēē /kookiitiil kule kutayee keey ꞉icheek kwoomē āmit choo /kākēēsooytoochi āynātōōs. Kutayee keey martaayeet, bany chēbo tyoong'in chēē /kakeekul āk kiisēēn.” Yēyuut. 15:20
/Kikeenam Bāwulō
26 Yu kāyyēēkunēē, kuwēēto keey ꞉Bāwulō bichoo, nto yu kābokōōtiliil keey, kuba *Kōōtaab Yēyiin. Kiiboor bēsyēēt nyēē bēkunēē ꞉bēsyōōsyēk tisabu choo /kiitiliilēē keey āk yēē /kēēbēēlchinēē chii ake tukul kōrōsēēk. 1Kōōr. 9:19-23
27 Yu kikiikuriik kubēk ꞉bēsyōōsyēchoo tisabu, kukas ꞉Yuutayeek alake chēē kibo yēēmēētaab Eesya kumii ꞉Bāwulō Kōōtaab Yēyiin. Kiiwuruur ꞉Yuutayeechaa biiko kunam Bāwulō 28 ānkubōloobōl kule, “Biikyoo bo Isrāyēēl, ānkōōyēētyēēchēēch! Inēētootē ꞉chiichiitēnyi biiko tukul ām wōlto ake tukul kung'āloolootēē biikyoo nyēē miyaat, ātēbuutēkyoo āk mbo Kōyiitēnyi. Mā chooto baateey, kāākukwēr mbo subak Kirikiik kukwa biiwuutaab Kōōtaab Yēyiin, kōōntosuur mbo yuutēyu churtaat.” Yēyuut. 6:13; 18:13; 24:6 29 (Kikisimkukas ꞉icheek chiichoo kibo kōōrēētaab Ēfēēsō nyoo /kikēēkuurēē Turōfiimō kuboontootē keey Bāwulō ām kiriing'. Kibērē ꞉icheek tōōs kikiikukwēryoot ꞉Bāwulō chiichoo kuwo Kōōtaab Yēyiin.) Yēyuut. 20:4; 2Tēm. 4:20
30 Kuchēyē ꞉taariiryeet ām *kiriinkēēt kumukuul, kulābātunēē ꞉biiko komoswookik tukul chēbo kiriinkoonoo /ānkēēnāmē Bāwulō /ānkiichuutootē kung'eetee Kōyooto bo Yēyiin /ānkēēkērē ōrootunwēkaab biiwuut areet akeenke. 31 Kumii ꞉bichoo kusyēēmē kule kubakach Bāwulō, kuyityinē ꞉ng'aleechaa nyēē wōō nyēbo lukēētaab Rooma kule kimā mining' ꞉wōōrōōryēēt *kiriinkēētaab Yēērusālēēm tukul. 32 Yooto kuwēētooy ꞉kāāntōōyiintoonoo bo lukēēt areet akeenke biiko alak chēbo lukēēt chēē wōōyēch āk chēē minkēēch ākoy wōlooto kimii ꞉wōōrōōryēēt. Nto kukāsē ꞉bichoo kiyēyē wōōrōōryēēt chiichoo bo lukēēt āk biikyii, mānāātākubirsēēt Bāwulō.
33 Kinam ꞉kāāntōōyiintoonoo kibo lukēēt Bāwulō ankumwaayta /keeratee nyōrōōrōōnik āyēēng'. Nto mii yoo, kuteebee biiko kule, “Ng'oo ꞉chiichi nto subak kayey nee?” 34 Kiwiirunaat ꞉bichoo ng'al. Kimwooyē ꞉chuut chu, kumwooyē ꞉alake alak. Kunyi, maneemuuch ꞉kāāyyoong'iintoonoo kunyōōr ng'ālyoontēētaab manta. Kuuyu kibōltōōs ꞉bichoo miisin, kumwooy ꞉chiichoo bo lukēēt kule /kēēkwēryoot Bāwulō kuwo kiyēnkuutaab lukēētaab booryēēt. 35 Yu makuyit ꞉Bāwulō yēē /kikēēloong'tēē, kukōrōmiit ꞉wōōrōōryēēt miisin kut kukalabaat ꞉biikaab lukēēt. 36 Kibōlootē ꞉biiko choo kirubootē Bāwulō kumwooyootē kule, “Owaang'te chiichi!” Luuka 23:18; Yoowa. 19:15; Yēyuut. 22:22
King'āloolchi ꞉Bāwulō biiko
37 Yu kikiikuriik kooyiitita ꞉bichoo kibo lukēēt Bāwulō kiyēnkuung'waa, kumwoochi ꞉Bāwulō kāāntōōyiintoonoo bo lukēēt kule, “Ara imuuchāktōōs āmwoowuung' ng'ālyoo?” Kuteebee ꞉chiichooto kule, “Ing'āloolē kuutiitaab Kirikiik? 38 Ibooyē ꞉inyiing' oob Miisir ānku inyiing' ꞉nyoo kiwēēkyēēch keey intōōchi kāwōōtik kisyēērōōk ang'wan kuba suurkwēēn ām bēsyōōsyēk chēē ng'ēri choo kookukeeyta?” Yēyuut. 5:36-37 39 Kukētyi ꞉Bāwulō kule, “Āyēku anii Yuutāyiin nyēbo Taarso ām Kiliikya, chiitaab ꞉kōōrēēt nyēē mābo kiriing' nyēē mātookunoot. Lēyyē, kany baa, āng'āloolchi biiko.”
40 Yu /kākēēchāmchi, kōōyyoonyēē barak yēē /kikēēloong'tēē ankumwechee biiko āwunnyēk kusiisyo. Yu kāākusiisyo ꞉bichoo, kumwoochi ꞉Bāwulō Yuutayeek ām kuutiing'waa kule,

21:4 Yēyuut. 20:23; 21:11

21:5 Yēyuut. 20:36

21:8 Yēyuut. 6:5; 8:5-13, 26-40

21:9 Yēyuut. 2:17; Room. 12:6; 1Kōōr. 11:5; 12:10, 28; 14:1-6

21:10 Yēyuut. 11:28

21:11 Yēyuut. 10:19; 20:23; 21:33; Room. 15:31

21:13 Yēyuut. 20:24

21:18 Yēyuut. 12:17; 15:13; Kala. 1:19; Yāāk. 1:1

21:19 Yēyuut. 11:18

21:21 Kala. 3:23-28; 5:1-12

21:24 Kāāyiit. 6:1-21

21:25 Yēyuut. 15:20

21:26 1Kōōr. 9:19-23

21:28 Yēyuut. 6:13; 18:13; 24:6

21:29 Yēyuut. 20:4; 2Tēm. 4:20

21:36 Luuka 23:18; Yoowa. 19:15; Yēyuut. 22:22

21:38 Yēyuut. 5:36-37