1 Jisas va i iteta ghembako iyako na i njogha weiyaŋgiya gharaghambu e ghambae moli. 2 Sabat e tɨne i vavaghare Jiu e lenji ŋgolo kururu tɨne. Gharɨgharɨ lemoyo va inanji gheko na mbaŋa thɨ loŋweya le vavaghareko gharenji i yo laghɨye na thɨŋa, “Amalake iyake, aŋga mendava ve wo ghareghareke thiyake? Thambo thimbake na aŋga mendava ve wo na i vakathaŋgiya vakathake ghamba rotaele thiyake? 3 Mbema kapentama iyana, Meri nariye na oghaghae Jemes, Josep, Judas na Saimon. Oloulouye mbe inanji gheke.” Gharenji i gaithɨwana na thɨ botewoyathu.

4 Iya kaiwae Jisas i dage weŋgi iŋa, “Gharɨgharɨ e valɨvaŋgake wolaghɨye thɨ yavwatatawana Loi ghalɨŋae gharautu, ko ghambae gharɨgharɨniye, gheuu gharɨgharɨniye na le bodaboda mava thɨ yavwatatawana.”

5 Kaiwae ma thɨ loŋweghathɨ, ma valɨkaiwae i vakatha mun vakatha ghamba rotaele regha gheko ko vambe i lirawe eŋge nɨmae ghambweghambwera vavana e riwanji na riwanji i thovuye. 6 Ghare i yo laghɨye kaiwae mava e lenji loŋweghathɨ.

Amba Jisas i wa e ghembaghemba e valɨvaŋgako iyako na i vavaghare weŋgiya gharɨgharɨ.

7 Jisas i kula vathavathaŋgiya gharaghambu theyaworo na theghewo na i variyeŋgi, theghewo iya. I giya mbaro weŋgi na valɨkaiwae thɨ variye raŋgiyaŋgiya nyao raraitharɨ weŋgiya gharɨgharɨ. 8 I dage weŋgi iŋa, “E lemi loŋgana tɨne, ne hu ndewo bigi reghava, ghanɨŋga o raloŋgaloŋga lenji nambo o mani, mbe pwasike eŋge. 9 Hu njimbo gheghemi ghae, ko ne hu ndeliya kwama yaŋgarava.” 10 Tembe i dageva weŋgi iŋa, “Mbaŋa vohu vutha e ghemba na thɨ kula vathaŋga, hu yaku e ŋgoloko iyako ghaghad hu itete ghembako iyako. 11 Thoŋgo hu vutha e ghemba na gharɨgharɨ ma thɨ kula vathaŋga o ma thɨ loŋweya lemi utu, hu iteta ghembana iyana. Mbaŋa hu iteteŋa hu tagavughethu vughana e gheghemina. Iyake ne i vanuwovɨrɨŋgi Loi i botewoyathuŋgi kaiwae ma thɨ loŋweya lemi utuna.”

12 Thɨ rakaraŋgi na thɨ vavaghare mbala gharɨgharɨ thɨ uturaŋgiya lenji tharɨ na thɨ roiteteŋgi. 13 Thɨ variye raŋgiyaŋgiya nyao raraitharɨ na thɨ liŋgiya bunama idae olivɨ ghambweghambwera e riwanji na riwanji i thovuye.

14 Kiŋ Herod i loŋweya Jisas le kaiwo utuutuniye, kaiwae utuniye vama i vaghɨliya Galili laghɨyeko. Ko iyemaeŋge Jisas utuniye gharɨgharɨ vavana thɨŋa, “Jon Rabapɨtaiso kaero mendava i thuweiru na ma e yawayawaliyeva. Iya kaiwae vurɨgheghe inawe na i vakathaŋgiya vakathake ghamba rotaele thiyake.” 15 Vavana thɨŋa, “Iye Ilaija.” Na vavana mbe thɨŋava, “Iye Loi ghalɨŋae gharautu, ŋgoreiya va Loi ghalɨŋae gharautu i vivako.”

16 Mbaŋa Herod i loŋweya Jisas utuniye kaero iŋa, “Jon Rabapɨtaiso iyako! Va yaŋa na thɨ kitena numwema, ko mendava i thuweiru na kaero e yawayawaliyeva.”

17 Herod i loŋweghathɨ iyake kaiwae va mbaŋa regha i variyeŋgiya ragagaithɨ na thɨ yalaweya Jon, thɨ ŋgarɨ na thɨ woruwo e thiyo. Herod va i vakatha ŋgoreiyako Herodiyas kaiwae, kaiwae vama i vaŋgu othembe elaghɨniye ghaghae Pilip levo. 18 Jon iye va i vathivalaŋa weya Herod iŋa, “Ma mbaro i vatomwe na u vaŋgwa ghaghanɨna levo!”

19 Iya kaiwae Herodiyas ghare i gaithɨwana Jon na nuwaiya i unɨghɨ, ko mava valɨkaiwae, 20 kaiwae Herod va i mararu Jon na i ghareghare iye lolo rumwarumwaruniye na i boboma; vambema i njimbukikiya eŋge. Mbaŋa regha na regha Herod mbe i loŋwa Jon othembe ghare mava i warariŋa na ma i ghareghare mbala ne i vakatha.

21 Mbaŋa regha amba Herodiyas ghambaŋa thovuye regha i mena na i unɨgha Jon. E mbaŋako iyako Herod i vakatha le ghambɨ gharenuwaŋakiki ghathaga, amalaghɨniye lenji rakakaiwo laghɨlaghɨye, ragagaithɨ lenji randevivaŋgi na Galili giyagiyaniye kaiwanji.

22 Herodiyas yawarumbuye i mena i ru na i thari. Herod na giyagiyako methɨ rakaruko e thagako thɨ warari laghɨye le thariko kaiwae. Amba Herod i dagewe iŋa, “The bigiya nuwaniya ne u naŋgo e ghino ya wogiya e ghen!” 23 Amba i tholo iŋa, “Ya dage e ghen, thebigiya ne u naŋgoŋa, othembe lo ghamba mbaroke mboro ne ya woveŋge.”

24 Amba wevoko i raŋgi na ve vaito tɨnae iŋa, “Ne ya naŋgo weya budakai kiŋɨkowe?” Tɨnae i gonjoghawe iŋa, “Jon Rabapɨtaiso umbaliye.”

25 E mbaŋako iyako wevoko i rukunjogha weya kiŋɨko na veŋa, “Nuwaŋguiya e mbaŋake iyake u kitena Jon Rabapɨtaiso numwe na u womena umbaliye e gaeba.”

26 Iyake i vakatha Kiŋ Herod nuwae i tharɨ laghɨye moli, ko mava valɨkaiwae i gotena le renuwaŋako kaiwae kaero me tholo giyagiyako inanji e thagako iyako e maranji. 27 E mbaŋako iyako i variya le ragagaithɨ regha na i dagewe ve wo Jon umbaliye na i woma. Ragagaithɨko i wa na ve kitena Jon numwe e thiyo tɨne, 28 amba i womban umbaliye e gaeba, i thɨnɨmena na i thɨnɨgiya weya wevoko na ve thɨnɨgiya weya tɨnae. 29 Mbaŋa Jon gharaghambu thɨ loŋweya iyake, thɨ mena thɨ wo riwae na thɨ beku.

30 Mbaŋa ghalɨŋaeko gharaghambɨ va i variyeŋgima thɨ rakanjogha, thɨ mevathavatha weinji Jisas, na thɨ utugiya lenji vakatha na vavaghareko utuniye. 31 Gharɨgharɨ thɨ ghanagha thɨ rakamena na thɨ raka. Jisas na gharaghambu ma e ghanjimbaŋa na valɨkaiwae thɨ ghanɨŋga. Iya kaiwae i dage weŋgi iŋa, “Wo ra raka e valɨvaŋga regha, mbe ghinda eŋge, na wo vara towowe.” 32 Amba thɨ rakatha e waŋga mbe thiye eŋge na thɨ raka e valɨvaŋga ma gharɨgharɨniye.

33 Ko iyemaeŋge gharɨgharɨ i ghanagha e valɨvaŋgake wolaghɨye thɨ thuweŋgi na thɨ ghareghare thavalaŋgiyako, iya kaiwae mbema ghenji na nɨmanji eŋge, thɨ raka ŋgalai e Galili Njighɨniye ghadidiye na vethɨ vuthakai, muyai amba Jisas na gharaghambu thɨ womaru. 34 Mbaŋa Jisas i nja e waŋga na i thuwe wabwi laghɨye, ghare i vɨrɨ laghɨye moli kaiwanji kaiwae ŋgoranjiya sip ma e ghanjiranjimbunjimbu. Iya kaiwae i vavaghareŋa bigibigi i ghanagha weŋgi. 35 Yeghɨyeghɨye e mbaŋako iyako, gharaghambu thɨ mena thɨ dagewe thɨŋa, “Kaero yeghɨyeghɨye moli na vanatherowo iyake. 36 U variyeŋgiya gharɨgharɨna, u dage weŋgi na thɨ raka e ghembaghemba nanasiye e valɨvaŋgake iyake na tembe thiye thɨ tamweya ghanji, thɨ vamodo na thɨ ghan.”

37 Ko iyemaeŋge Jisas i gonjogha weŋgi iŋa, “Ghemi hu giya ghanɨŋga weŋgi na thɨ ghan!” Gharenji i yo laghɨye moli na thɨ vaito thɨŋa, “Thare nuwaniyaime vo giya mani gethɨseriyeiwo (200) na wo vamodo ghanɨŋgawe na wo vaŋamweŋgiwe?”

38 Jisas i vaitoŋgi iŋa, “Bred mbumbuviye na weŋga? Hu wa na vohu thuwe.”

Mbaŋa vethɨ thuwe, thɨ dagewe thɨŋa, “Bred mbumbulima na borogi umboiwo.”

39 Amba Jisas i dage weŋgiya gharaghambuko iŋa, “Hu dage weŋgiya gharɨgharɨna thɨ mevathavatha e wabwi nanasiye na thiya yaku e nanana vwatavwata.” 40 Gharɨgharɨko thiya yaku wagiyawe e wabwi nanasiye. Wabwi vavana munɨthaŋarɨ (100) iya na wabwi vavana munɨyelima (50) iya. 41 Amba Jisas i mbanɨŋgiya bredɨko mbumbulimako na borogiko umboiwoko, i ghɨmara voro e buruburu na i vata ago weya Loi ghanɨŋgako kaiwae. I njiviyaviya bredɨko mbumbulimako na i giya weŋgiya gharaghambuko na thɨ giya weŋgiya gharɨgharɨko. Vambe i njiviyaviyava borogiko umboiwo na i giya weŋgi. 42 Taulaghɨko thiya ghanɨŋga na valɨkaiwanji. 43 Amba gharaghambu thɨ mbanɨvanjaraŋgiya nambonambo ŋgamwayaworo na ŋgamwaiwo bred na borogiko methɨ ghanɨvareŋgiko. 44 Ghɨmoghɨmoruko va thiya ghanɨŋgako lenji ghanaghanagha paeb tausan.

45 Va e mbaŋako iyako i variyeŋgiya gharaghambu thɨ tha e waŋga na thɨ womaviva e ghamwae Betɨsaida, Galili Njighɨniye valɨvaŋga regha na amalaghɨniye wo i variyeŋgiya gharɨgharɨko na thɨ raka. 46 I ghawoloŋgiyana e ghereiye, i voro e ou ghadidiye na i naŋgowe. 47 Vama i limomouwo na waŋgama vama inanji e njighɨko ghalughawoghawo na Jisas amba ina vanatɨna ghamberegha. 48 I thuwe gharaghambuko thɨ rovurɨgheghe e wodo kaiwae va thɨ wodo na i ghemba ndewendeweko ghamwae. Vama ghanono ighɨviya rakaraka Jisas i loŋga e njighɨ vwatae na i mena weŋgi. Mbalavama i lareŋa weŋgi, 49 ko mbaŋa va thɨ vaidiya i loŋgaloŋga e njighɨko vwatae, thɨŋa eŋge kaka, iwaeŋge thɨ yaro, 50 kaiwae taulaghɨko va thɨ thuwe na thɨ mararu. Ko e mbaŋako iyako Jisas i dage weŋgi iŋa, “Tha ghanjigharelaghɨlaghɨ! Tha huya mararu! Ghino Jisas!” 51 Amba i tha e waŋgako weiyaŋgi na ndewendeweko i mare. Vama i wo vara gharaghambuko nuwanji, 52 kaiwae othembe va thɨ thuwe i mbana bred mbumbulima na i vaŋamweŋgiya wabwi laghɨyewe ma vamba nuwanjiko i rumwaruŋa thela Jisas, kaiwae gharenjiko vamba i vurɨgheghe.

53 Vama thɨ golawa valɨmbwa na vethɨ goru vanatɨna e ghemba regha idae Genesaret na thɨ sowo lenji waŋgakowe. 54 Mbaŋa thɨ rakanja e waŋgako gharɨgharɨ kaero thɨ ghareghare Jisas. 55 Amba gharɨgharɨ thɨ yoruku na thɨ raka e ghembaghemba e vanautumako iyako tɨne, thɨ bigiŋgiya ghambweghambwera weinjiyaŋgiya lenji ghamba ghena na vethɨ loŋwevaidiya Jisas utuniye aŋga inae na thɨ yobigiwe. 56 E the valɨvaŋga Jisas va ve vuthawe, e ghembaghemba nanasiye na laghɨlaghɨye na the valɨvaŋga gharɨgharɨ inanjiwe, gharɨgharɨ thɨ bigimenaŋgiya ghanjiune thiya ghambwera ŋgora ghamba me vathavatha na thɨ naŋgo vurɨgheghewe thɨŋa, “Thare u vatomwe na ghambweghambwerake thɨ vɨghathɨgha ghanɨkwamana mbothiye?” Thavala va thɨ vɨghathɨ, taulaghɨko riwanji i thovuye.