Yudaya Mangɛe xa Taruxui Sɛniyɛnxi firin nde
Masenyi nde yi Kitaabui xa fe ra
Isirayila findixi Ala xa ɲama nan na. E xa taruxui nɔma lɔnni belebele fide to mixie ma, barima na kui won nɔma a kolonde a lan Ala xa konyie xa e ɲɛrɛ ki naxɛ. Na taruxui toma kitaabui naani kui. Firin xili «Isirayila Mangɛe xa Taruxui,» yi boore fan firin xili «Yudaya Mangɛe xa Taruxui.» Singe, Isirayila nu lanxi si keren nan ma, kɔnɔ sɛɛti keren naxa so kuye batufe, e naxa findi Isirayila ɲama ra, boore sɛɛti naxa findi Yudaya ɲama ra. Mangɛ birin xa taruxui sɛbɛxi «Isirayila Mangɛe xa Taruxui» firinyi kui. «Yudaya Mangɛe xa Taruxui» firinyi Yudaya mangɛe xa fe nan gbansan masenma.
«Yudaya Mangɛe xa Taruxui» kitaabui firin nde fɔlɔma Dawuda xa di Sulemani xa mangɛya xa taruxui nan ma. Sulemani naxa bira a baba ɲɛrɛ ki fɔxɔ ra. A naxa ɲama yamari lɔnni ra, a man naxa Ala batu sɔɔbɛ ra. Ala naxa tin Sulemani xa a xa hɔrɔmɔbanxi ti Darisalamu.
Sulemani to faxa, a xa di Robowami naxa ti a ɲɔxɔɛ ra. Robowami naxa a tuli mati a lanfanmae xa marasi ra naxee bara a niya Isirayilakae bɔɲɛ xa raɲaaxu e ma. Isirayila bɔnsɔɛ fu naxa mini Robowami xa yaamari bun ma, e Yerobowami ti e xa mangɛ ra. Robowami xa mangɛya xili nɛ Yudaya, Yerobowami xa mangɛya xili nɛ Isirayila.
Mangɛ naxee tixi Robowami dangi xanbi, ndee findixi mangɛ fanyie nan na, naxee bira Ala xa sɛriyɛ fɔxɔ ra. Kɔnɔ ndee mu tin Ala xa kira ra, e fa kuye batu, e mixi tɔɔrɔ. Na kui Ala naxa e ɲaxankata si gbɛtɛe saabui ra naxee fa e gerede. Yudayakae to na tɔɔrɛ to, e naxa gbilen Ala ma, Ala fan naxa e tongo, a e mali nɔde e yaxuie ra. Mangɛ fanyie nun mangɛ ɲaaxie nu fa masara e boore tagi. Na mɔɔli naxa bu ɲɛ kɛmɛ saxan ɲɛ tongo solofere nun firin. A raɲɔnyi Ala naxa a lu Isirayila nun Yudaya yaxuie xa nɔ e ra, e e xanin konyiya kui Asiriya nun Babilɔn bɔxi ma.
Yi taruxui makinikini, barima a a masenma won bɛ mixi naxan na hɛɛri kui, e nɔma Ala rabolode, na fa findi konyiya xɔrɔxɔɛ ra e bɛ. Ala xa won natanga na ma. Isirayila ɲama xa findi misaali ra won bɛ. Xa won luma Ala xa kira xɔn ma, won ma duniɲɛigiri fanma nɛ, kɔnɔ xa won tondima na ra, won tɔɔrɛ gbansan nan sɔtɔma. Ala xa na lɔnni raso won xaxili kui. Amina.
Yudaya Mangɛe xa Taruxui Sɛniyɛnxi firin nde
1
Sulemani xa mangɛya fɔlɛ
(Isirayila Mangɛe I 3:1-15)
Dawuda xa di Sulemani xa mangɛya nu mabanbanxi a fanyi ra, barima a Marigi Alatala nu na a sɛɛti ma, a nu a xa fe mate. Na tɛmui Sulemani naxa Isirayila ɲama birin xili, mixi wulu xunyie, mixi kɛmɛ xunyie, kiitisae, Isirayila yareratie, a nun denbaya xunyi birin. Sulemani nun ɲama naxa siga Gabayon, yire itexi Kiri Banxi Naralande nu na dɛnnaxɛ, Alatala xa konyi Munsa nu bara naxan yailan gbengberenyi ma. Dawuda nu bara Alatala xa saatɛ kankira tan xanin Darisalamu, a a dɔxɔ kiri banxi nde kui a nu bara naxan ti. Singe, na kankira nu na Kiriyati Yeyarimi nɛ. Sɛrɛxɛbade yɔxui daaxi, Uri xa di Bɛsalɛli, Xuru xa mamadi, nu bara naxan yailan, na nu na Alatala xa hɔrɔmɔlingira ya ra. Sulemani nun ɲama naxa siga Alatala waxɔnfe fende mɛnni. Sulemani naxa te na sɛrɛxɛbade yɔxui daaxi fɛ ma, Alatala ya xɔri, Kiri Banxi Naralande na dɛnnaxɛ, a fa sɛrɛxɛ gan daaxi wulu keren ba.
Na kɔɛ ra, Ala naxa mini Sulemani ma, a a masen a bɛ, «I wama se naxan xɔn, a fala n bɛ, n xa a fi i ma.» Sulemani naxa Ala yaabi, «I bara hinnɛ n baba Dawuda ra, i bara n ti mangɛ ra a ɲɔxɔɛ ra. Yakɔsi, n Marigi Alatala, i naxan masen n baba Dawuda bɛ, i xa a rakamali, barima i bara n ti ɲama xun ma naxan gbo alɔ xube. 10 N bara i maxandi yakɔsi, i xa lɔnni nun fe kolonyi fi n ma, alako n xa nɔ yi ɲama raɲɛrɛde. Xa na mu a ra nde nɔma yi ɲama gbegbe raɲɛrɛde?»
11 Ala naxa a masen Sulemani bɛ, «Yi nan faxi i sondonyi ma. I mu bannaya maxandi, xa na mu a ra naafuli, xa na mu a ra binyɛ. I mu n maxandi n xa i xɔnnantee faxa. I mu n maxandi n xa i xa simaya xɔn nakuya. I lɔnni nun fe kolonyi nan maxandixi, alako i xa n ma ɲama raɲɛrɛ, n i tixi naxee xun ma. 12 Na na a ra n bara i xa maxandi suxu. N lɔnni nun fe kolonyi fima nɛ i ma, n man bannaya, naafuli, nun binyɛ sama na fari dangife mangɛ birin na naxee singe ti a nun naxee tima i dangi xanbi.» 13 Na kui, Sulemani naxa keli Gabayon yire itexi, Kiri Banxi Naralande nu na dɛnnaxɛ, a gbilen Darisalamu, a Isirayila raɲɛrɛ.
14 Sulemani naxa sɔɔri ragisee nun soe ragie malan. Sɔɔri ragise wulu keren kɛmɛ naani, nun soe ragi wulu fu nun firin nan nu na mangataa ra Darisalamu nun taa makantaxi gbɛtɛe kui. 15 Mangɛ naxa a niya gbeti nun xɛɛma xa wuya Darisalamu dangife gɛmɛ xɔri ra. Wuri fanyi naxan xili sɛdiri, na naxa wuya dangife sikomoro wuri ra naxee na Sefela bɔxi ma. 16 Sulemani nu soe sarama Misira nun Kowa bɔxi nan ma. Mangɛ xa yulɛe nan nu sigama e sarade a bɛ. 17 E sɔɔri ragise sara gbeti kilo solofere ra, e soe sara gbeti kilo keren nun a tagi ra. E na mɔɔli sara Xiti nun Siriya mangɛe fan bɛ.
18 Sulemani naxa yaamari fi a hɔrɔmɔbanxi xa ti Alatala bɛ, mangɛ banxi xa ti a tan fan bɛ.