6
Iesu Enia Supe Mata Sabbath
(Mt 12.1–8; Mk 2.23–28)
1 Na Sabbath matea, Iesu mo pa lo hahau roto na isa wit matea, ale nona tamlohi usuri la vesi roto na perera hai, ale la savasavahira na limara, moiso la hanira. 2 Pani tatua Pharisee lara, “Eh! Mata sava ka lo vai na hinau matea mo sopo tataholo vara ha vaia na Sabbath?”
3 Iesu mo r̃aramira mara, “Ka sopo lo evi na sava David mo vaia hin rani atu mo marohati, enia peresi la haratu la lo toho peresia? 4 Ka evia ka hitea sohena sava mo unu na Tabernacle non God mo lavi na pereti tapu, pereti atu pr̃is hasera la er̃i hania, ale David mo hania mo silea isana tatuana la hania sohena.” 5 Ale Iesu mo vere isara mara, “Natun Tamlohi, enia Moli mata Sabbath.”
Tamlohi Matea Tavalu Limana Mo Rihirihi
(Mt 12.9–14; Mk 3.1–6)
6 Na Sabbath tinapua matea, Iesu mo unu na lolo ima lotu, ale mo lo vujangi. Tamlohi matea mo lo toho atu matua limana mo rihirihi. 7 Ale tamlohi vujangi mata leu peresi na Pharisee la lo kilau Iesu vara i pa titiu nar̃ihi na rojo na Sabbath teni mo vono, matan vara la er̃i vilei te hinau mata pisuhia hinia. 8 Pani hina purongo vara Iesu mo levosahi na r̃omira, mo verea isan tamlohi lima rihirihi atu mara, “O mai o turu akerihi!” Ale tamlohi atu mo turu mo vano isana. 9 Ale Iesu mo verea isara mara, “Na lo usi kamim vara mo tataholo vara o vai na hina r̃uhu na Sabbath, teni vara o sile na rongohaji isan tea na Sabbath, teni vara o juri na mauri, teni vara o komoa?” 10 Mo kilau r̃alihira mo isoiso, moiso mo verea isan tamlohi atu mara, “O r̃irahi na limam!” Ale pa tamlohi atu mo vaia sohena, ale limana mo mele r̃uhu vevuhi. 11 Pani la Pharisee atu la lolokoru patura, la lo usiusira hinia lara, sava natu la pa er̃i vaia isan Iesu.
Iesu Mo Vir̃oni Na Nona Vahar̃ule
(Mt 10.1–4; Mk 3.13–19)
12 Hin la rani atu Iesu mo malue isara, mo sahe aulu na vutivuti mata usiusi, mo usiusi rani isan God. 13 Ale na r̃alavuho mo tovi na nona tamlohi usuri, ale mo vir̃oni na tupu sangavulu r̃omana mo rua hinira, enira mo tovira vahar̃ule;
14 Simon sei Iesu mo tau
na hijana vara Peter,
tasina Andrew,
ale James enia John,
Philip,
Bartholomew,
15 Matthew,
Thomas,
James natun Alphaeus,
Simon sei, enia tamlohi matea
mata valum mata jarana,
16 ale Judas natun James,
ale Judas Iscariot sei
mo lo turuposi hin Iesu.
Iesu Mo Vujangi Na Tamlohi
(Mt 4.23–25)
17 Ale Iesu mo sevuti mo sinai atano peresira, ale la turu na mavalolo matea. Ale vao nona tamlohi usuri tolu na vao tamlohi tinapua tavera jea matea la takonahi moiso, la tai na jara tari Judea, Jerusalem ale na pahisa tasi Tyre peresi Sidon, 18 sei la mai vara la rongo na nona retireti, ale matan vara i titiu nar̃ihi na nora rojoa. Ale la haratu sei tanume lumiha sasati mo lo vaira, Iesu mo vaira la mele r̃uhu. 19 Ale enira mo isoiso la lo vaihitea vara la tikeli Iesu matan suiha tavera mo lo malue isana mo lo titiu nar̃ihi na nora rojoa tari.
Avulahi Atu God I Pa Silea
(Mt 5.1–12)
20 Iesu mo tar̃a sahe isana nona tamlohi usuri mo verea mara,
“Avulahi isamim sei ka tilavono,
matan mauri atu God mo aulu
hinia enia nomim.
21 Avulahi isamim sei ka lo marohati
nake, matan ha pa masu.
Avulahi isamim sei ka lo tangi
nake, matan ha pa mana.
22 Avulahi isamim na rani sei
tamlohi la r̃ohu hin kamim,
teni la lo horo kamim,
teni la lo veresatihi kamim,
teni la lo vereleji kamim,
matan ka tamlohi non
Natun Tamlohi.
23 Hin la pongi atu ha pa avulahi tavera, ale ha kuekue na avulahi, matan ka levosahia vara nomim otori na tuka mo tavera jea; matan tuai tamara la vaia sohena moiso isana pr̃ovet.
Rani Sasati God I Pa Silea
24 Pani rani sasati isamim sei ka tavtav,
matan ka lavi na volimim moiso.
25 Rani sasati isamim sei ka lo mana nake, matan ha pa tangtangi ale ha tangi.
26 Rani sasati isamim na rani tamlohi
la vere na retireti r̃uhu matamim,
matan tuai tamara la vaia sohena moiso isana pr̃ovet haluhalu.
O Opoi Na Nom Meresahi
(Mt 5.38–48; 7.12a)
27 Pani na verea isamim nakerihi ka lo tapurongo vara ha opoi na nomim meresahi, ha vai na hina r̃uhu isan haratu mo r̃ohu hin kamim. 28 Ha ler̃uhu hin la haratu la lesati hin kamim, ha usiusi matan la haratu la lo vailehilehi kamim. 29 Isan haratu mo vojahi na esem, o tinar̃ihia i mele vojahi na tavalu esem. Ale haratu mo reve nar̃ihi na nom ruru hamariri, o sopo horoa vara mo opoia vara i reve nar̃ihi na nom ruru. 30 O silea isana tamlohi tari sei la usia r̃ilangi isam, ale isan haratu mo reve nar̃ihi na nom hinau, o sopo ngurunguru hinia vara i mele sileho hinia. 31 Ale sava ka opoia vara tamlohi la vaia isamim, ha vaia sohena isara.
32 Vara ha opoi la haratu la lo opoi kamim purongo, ka r̃om vara God i pa avulahi hin kamim? Matan tamlohi hehe sohena, la lo opoi la haratu la opoira. 33 Ale vara ha lo vai na hina r̃uhu isan la haratu la lo vai na hina r̃uhu isamim purongo, ka r̃om vara God i pa avulahi hin kamim? Matan tamlohi hehe sohena la lo vaia sohena. 34 Ale vara ha lo sile na mania isan la haratu sei ko levosahia vara la pa mele spaia, ka r̃om vara God i pa avulahi hin kamim? Matan tamlohi hehe sohena, la lo sile na mania isana tamlohi hehe matan vara la pa mele lavi na spaina tataholo.
35 Pani ha opoi na nomim meresahi, ale ha vai na hina r̃uhu, ha sile na mania vara tea mo usia, ha sopo r̃omr̃omia vara ha pa mele lavi na spaina. Matan nomim otori i pa tavera jea, ale kamim ha pa natun haratu mo aulu jea, matan enia mo r̃uhu isan la haratu mo sopo te vere meje isara, peresi la haratu la sasati. 36 Ha r̃omopoia sohena Tamamim mo lo r̃omopoia.
Ha Sopo Ari Na Tinapua
(Mt 7.1–5)
37 Ha isoiso na nomim ari na tamlohi tinapua, ale God i pa sopo ari kamim, ale ha isoiso na nomim sile na talai isana tamlohi tinapua, ale God i pa sopo sile na talai isamim, ha r̃omi na tinapua, ale God i pa r̃omi kamim, 38 ha silesile, ale God i pa sile purongoia isamim, i pa silea i tavera jea i jeu na r̃omimim, i pa sar̃ihia, i hutehutehia, ale i lo masurere. Vara ka silea sohena sava, i pa mele silea sohena isamim.”
O Hase Kilau Na Maurim
39 Iesu mo mele verera na titileu matea mara, “Matavuso matea i er̃i tiroma na matavuso tinapua? R̃a levosahia vara la pa jovi hin te koko. 40 Tamlohi usuri matea mo sopo aulu na nona tamlohi vujangi, pani vara i levosahi vevuhi na sava mo lo vujangia, i pa sohen nona tamlohi vujangi atu.
41 Mata sava ko er̃i hitevosahi na utauta tapea rihirihi na matan voraim matea, pani ko sopo er̃i hitevosahi na laho pahai na matam? 42 Mo sohena sava natu ko er̃i verea isan voraim vara, ‘A er̃i nar̃ihi utauta tapea rihirihi sei na matam!’ pani ko sopo hitevosahi na laho pahai na matam hasem? Ko tapnetano! O nar̃ihi na laho pahai na matam hasem tiroma, ale o pa er̃i kilau i memera matan vara o er̃i lanar̃ihi na utauta tapea rihirihi na matan voraim.
Vua Vipahai
(Mt 7.21–27; 12.34b, 35)
43 Mo sopo te pulo vipahai r̃uhu hatea i er̃i sile na vua sasati, teni te pulo vipahai sasati i er̃i sile na vua r̃uhu, 44 matan, pulo vipahai hatehateahi o er̃i hitevosahira na vuara. Matan la sopo vu na fig na pahai ngar̃ngar̃iha, teni la sopo vu na grape na asikauli. 45 Tamlohi r̃uhu, hina r̃uhur̃uhu na mapuna i pa sile na hina r̃uhu, tamlohi sasati, hina sasati na mapuna i pa sile na hina sasati. Matan sava mo tavera na mapu tamlohi, haratu natu i pa malue na jingona.
Tamlohi Voro Ima Mo Rua
(Mt 7.24–27)
46 Mata sava ka lo toviau vara, ‘Moli! Moli!’ pani ka sopo vai na sava na verea isamim? 47 Sava tamlohi mo mai isaku, mo rongo na noku reti ale mo vaira, a pa vujangia isamim vara enia mo sohena sava: 48 Enia mo sohena tamlohi matea mo lo voro na ima matea, mo heli na moru mo sivo atano na vatu matan vara i tau na pulo ima hinia. Ale na rani wai tavei mara mo vele, mo sari ima atu, pani mo sopo er̃i hisuhia matan mo voro mamahunia. 49 Pani haratu mo rongoa pani mo sopo vaia, mo sohena tamlohi matea mo voro na ima na lepa purongo, ale mo sopo te pulona r̃uhu. Ale wai tavei mara mo vele mo saria, vahatea purongo ima atu mo jovi, ale nona jovi atu mo tavera jea.”