1 Tam God imi ifin am ko age ulotu am maak daanu e, Yesus so ilami okumop man isino rais ko age wiit ilang umi iibak tem miton kutop-tele ninggil dagaa dep unip ko. Kale ilami okumop man iyo abe-bom-nilip e, iman tep tebepmu e, wiit san uyo ugu kululip ilimi kul ban tem unu iibala-bom unan tam tam unip kale, 2 Falosi iip maak maak iyo itam-nilip e, bogopmip, “Ibaa. Numi ulo uyo bogo-nulu e, ‘Ibo God imi ifin am uyo iman fagan-bii kulep telemin ba o,’ agesu kuta, ibo intaben o age-nilipta, wiit boyo uga-bomta iibala-bom unan-bilip a? Ibo numi ulo uyo kufak dagan tebebip o,” agelip e, 3 minte Yesus isiik bogobe-nala e, “Ibo God imi suuk kon tem weng tikim-nuubip boyo dagaa kusaalip aga? Sugamiyok uyo Devit isino ilami waasi dinan-kalin tinum isino ninggil iman tep tebepmu bom-nilip uyo, Devit iyo kanupmin kuguup bota kanubesa ko. 4 Ulotu umi ulo uyo bogo-nulu e, ‘Unang tinum ibo pris ko age tinum amem imi bret fuu kulep no God imi kobelum o age-nilip God imi am kutam tom-nuubip boyo unan-kalin ba ko. Boyo amem kale, tinum amem ita kup unan-kalin o,’ agesu kuta, Devit iyo God imi am kutam uyo no-nala e, tinum amem iyo iman amem umi sang dagala tinum amem iyo du-filin daa iman amem uyo kopma e, Devit iyo atuk fagaa ku une-nala e, atuk uyo ku ilami waasi dinan-kalin tinum iyo kopma unesip ko. Kale ninggil bilip iyo ulo uyo ilo kosip kuta, ibo bogo-nilip, ‘Boyo kuguup mafak kanubesip o,’ agan-nuubaalip kuba. Kale intaben o age-nilipta, nimi okumop man iyo iman tep tebepmu kanu-bilipta, ibo bogobe-nilip, ‘Boyo kuguup mafak kanu-bilip o,’ agan-bilip a? 5 Mo Tibil imi Man niyo God imi ifin am umi tiin molin tinum iyo kalbi kale niyo tii unang tinum imi bogobe-nili, ‘God imi ifin am diim kagal ibo boyo kanumin o,’ age-nimi o,” age Yesus iyo Falosi imi baga-ema ko.

6 Asok God imi ifin am maak daanu e, Yesus iyo tam Juda kasel imi ulotu am kutam kal God imi weng uyo unang tinum iyo kafale-bomta, tinum maak atamata, imi sagaal ipkuk uyo fuulanebesu kalaa agela ko. 7 Ulo utamsip tinum so Falosi sino kutam albip iyo aget fugun-bom-nilip e, “Yesus iyo tele atama-bomta, numi ulo uyo ilo ko-nala God imi ifin am daanbu diim kagal tinum beyo telela dola kalaa agelup umdii, dep no weng telelmin diim daa dupkem daalum o,” agan-kalip ko. 8 Kuta minte Yesus iyo imi aget fugun-bilip uyo utam-nalata, tinum sagaal milii fuulanebesa iyo bogobela ko. “Kabo fen-nalap tal miton kal molal o,” agela e, tinum iyo fen-nala e, tal miton kal mola e, 9 Yesus iyo unang tinum imi bogobe-nala e, “Ibo numi ulo umi sang maak dagalan-temi uyo kulbu ko. Kale ulo uyo bogo-nulu e, ‘Kabo God imi ifin am daanu uyo unang tinum iyo dong daga-emal o,’ agesu bele, ‘Ifak dagamal o,’ agesu a? Bogo-nulu, ‘Kabo unang tinum iyo telela imolap waalanamin o,’ agesu bele, ‘Imkalap kaanamin o,’ agesu o?” age-nala e, 10 Yesus iyo fupkela tinum iyo alugum tele itaman tiinan-bii-nala e, tinum sagaal milii fuulanebesa iyo bogobe-nala e, “Kapmi sagaal uyo tifi kolal o,” agela e, tinum iyo kanubela e, kota imi sagaal uyo tambalanepmu ko.

11 Kuta ulo utamsip tinum so Falosi sino iyo alugum olsak afek tebepmu e, “Yesus be dogonupman-temup o?” age weng tegenip ko.

12 Kale kota Yesus iyo daage beten kem tam amdu tigiin kal God imi aman duga-e-bom seta, 13 am daanu e, kota ilami okumop man iyo olabela tilip e, tinum tuluun kal maak ita kup ulu-nala e, “Ibo nimi kalaan tinum kelip o,” age bogobela ko. 14 Kale kalaan tinum kelip o age-se iyo kulbip kale,

17 Yesus iyo amdu tigiin ilota tinum tuluun kal sino ninggil dagaa kulep daak bagan biil unip e, imi okumop man kwiin tagang iyo tala tala kelip e, (Yesus iyo tam mo-nala e, weng baga-ema) ko. Kale unang tinum kwiin tagang angge kobip bilip iyo Provins Yuudiya umi abiip maak maak kasel sino abiip miton Jerusalam kasel so e minte yol ok diim abiip alop Taya sino Saidon sino umi kasel no kale, 18 bilip imi aget fugunin uyo, no Yesus imi weng uyo tinangka-bulup e minte, numi mafak ilin uyo telela imka-bom no kemak o ageta tele-bala tele-bala kebip ko. Minte sinik mafak imdulin sino tal tamip telela imola tambaliim kelip ko. 19 Kale unang tinum iyo utamipta e, nugumal iyo melebelipta, Yesus imi titil uyo yak imi diim abe telela imka-bulu tambalanamip kalaa ageta alugum iyo dogonubeta Yesus iyo melebelum o agan-kalip ko.

20 Yesus iyo fupkela ilami okumop man itama-bom-nala e, bogopma, “God imi mufekmufek duumatanamin unang tinum ibaa. God iyo tebe ibo imdep mitam ilami daam tem daalan o angba kale, yagal tiin molata, ibo tele tambaliim kup ton-bom-nilip e, deng tebe-bom no keman-temip ko.

21 “Iman tep nin unang tinum ibaa. Ibo kamano koyo iman tep nip kuta, God yagal iman uyo kupka-e-bala unan-bii, tii unelup kalaa age-nilip e, deng tebeman-temip ko.

“Aget iluum tebemin unang tinum ibaa. Ibo kamano koyo aman-bilip kuta, God yagal tambaliim kup teleleman-tema kale, aban dii-bom deng tebe-bom keman-temip ko.

22-23 “Mo Tibil imi Man nimi okumop man ibaa. Ibo nimi okumop man kale, nimi waasi iyo ipmi itafinon-bom-nilip, imkege-bom-nilip, tele baga-e-bom-nilip, ipmi win mafak baga-e-bom no kem-nuubip kuta, kanupmin kuguup mafak bo kanu-eman-temip kota, ibo aget fugunolipta, God iyo mufekmufek tambal uta kup abiil tigiin kal bom telele-be kalaa age-nilip e, deng afek kup tebe-bom kaal fong kup tagat age-bom atol daga-bom no kemin o ageta ko. Kale kanupmin kuguup mafak waafulin tinum bilip imi olal iyo kanupmin kuguup ulutap uta God imi profet ko age weng kem baga-emin tinum iyo kanu-e-bilipta, titil fagagamsip (kale, ibo bomi aget fuguno-nilip e, fifik fafak nin ba kale, titil fagaa timtim bigi-nilipta o ageta) ko.

24 “Mufekmufek kasel ibaa. Ibo mufekmufek tambal uyo kululip ipmi aget tem uyo tambalanebebu kuta, ipmi kanupmin deng tebebip boyo uta kup utabip kale, deng tebemin migik uyo maak kulan-temaalip binim kale, aget mafak uta kup ku-nilipta, ogen abin so uyo utaman-temip ko.

25 “Minte unang tinum iman unan-biita, tii kelup o age deng taban-bilip ibaa. Son-temu nala am maak daanan-temu uyo, ibo iman tep ogen abin so uyo utaman-temip ko.

“Unang tinum aban dii-bom deng aa ifup aa taban-bilip ibaa. Son-temu nala am maak daanan-temu uyo, ibo aget iluum tebe-bom ame-bom ke-bom-nilipta, ogen abin so uyo utaman-temip ko.

26 “Ibaa. Ibo unang tinum iyo bisop weng uyo baga-e-bilipta, fen ko age-nilipta, ipmi tok uyo bagan-bilip a? Kanuman-temip uta, God yagal ipmi yuum kobe-nalata, kaal fuyap kupka-e-balata, ogen abin so uyo utaman-temip ko. Ulutap kale, sugayok uyo tinum maak maak iyo tebe ilimi weng uta bogo, ‘God imi weng o,’ age bisop baga-e-bilipta, ipmi olal iyo imi tok uyo bagamsip o,” age Yesus iyo baga-ema ko.

27 Yesus iyo asok bogopma, “Ibo nimi weng bogobeli uyo tolong dolip kale, kamano nimi weng baga-eman-temi koyo tele tolong do-silipta. Ipmi waasi bilip iyo i-filin-bom-nilip e minte, unang tinum dok ita ipmi itafinonin bilip iyo kuguup tambal uta kup kupka-e-bom no ke-bom-nilipta a. 28 Minte ibo God imi dagalipta, ita ipmi timon dine-emin tinum iyo telele-bom-nala e minte, dogap ita titul weng ipmi baga-e-bilip imi aget fugunin uyo telele-bom no kemak o ageta ko.

29 “Tinum dogap ita kapmi agak kun milii uyo kul baang ku bino kangkola umdii, kabo fupkela agak kun milii uyo kobelap kangko no kelak o ageta ko. Ulutap kale, tinum dogap ita kapmi diil uksumin ilim ko age saket uyo dagaa kula umdii, kupkabe-nalap e, kapmi siyot uyo kobe no kelal o ageta ko. 30 Tinum dogap ita tal kapmi mufekmufek sang uyo dagala umdii, kupka-emin ko. Minte dogap ita kapmi mufekmufek kwep un-se kalaa agelap umdii, bogobe-nalap, ‘Asok kopnelal o,’ agan-kalin ba ko. 31 Kapmi aget fugunin uyo, ‘Nugumal ita tambaliim kup telelne-bilipta, tambaliim nan o,’ agan-balap umdii, kamaki uyo kapsiik telele-bom kanupmin kuguup tambal uyo kupka-e-balapta o ageta ko.

32 “Kanube kabo asit kek kek iyo imkaa kapmi aget uyo unang tinum imi aget kapmi kopkebip ita kup imi kobelap umdii, God iyo kapmi tok uyo bogolan-tema bele ki? Boyo? God imi ilak dolin binim imi aget uyo ilimi duubal imi kupka-em-nuubip kale, bilip imi kuguup uyo kubaganuta minte, kapmi kuguup boyo uta uta kelan-temaalu kale, bota God iyo kapmi tok uyo bogolan-temaala ko. 33 Minte kanube kabo asit kek kek iyo imkaa kapmi unang tinum imi kuguup tambal kopkebip ita kup tambal kobelap umdii God iyo utamata e, God nimi ilak dolin binim unang tinum igil mungkup kanum-nuubip kalaa agelan-tema uyo, kapmi tok uyo bogolan-temaala ko. 34 Minte kanube kabo mufekmufek umaak ku kapkumal imi kobe-nalap e, aget fugunolap, ‘Suukta, isiik ki yan kep-naman-temip o,’ agelap umdii, God iyo kapmi tok uyo bogolan-tema bele ki? Boyo? God imi ilak dolin binim igil mungkup mufekmufek umaak ku ipkumal imi kobe-nilip e, aget fugunolip, ‘Suukta, isiik ki yan kep-naman-temip o,’ agan-nuubip kale, bilip imi kuguup uyo kubaganuta minte, kapmi kuguup boyo uta uta kelan-temaalu kale, bota God iyo kapmi tok uyo bogolan-temaala ko. 35 Kale God iyo unang tinum God imi ilak dolin binim isino e minte unang tinum kuguup mafak waafulin isino bilip iyo ki i-filin daa-nalata, bet bubul kupka-em-nuuba kale, God imi ilak dolin binim imi kuguup kubaganu kapmi kuguup uta uta kemin uyo kanubeta kale, waasi iyo i-filin daa-nalap e, kuguup tambal ke-e-bom-nalap e, mufekmufek kapkumal kobe bogo-nalap, ‘Nugumal ipsiik kululip suukta minte, ipsiik yan kep-namin o,’ agan-kalin binim ke no kemal o ageta ko. Kanupmin kup keman-temap uyo, God yagal yan kepke kuguup tambal kopkela e, kabo Atin Win Tibin God imi man ke nan-temap ko. 36 Kapmi Kaalap God iyo ka-filin-bom bet bubul kupkake-bom no kem-nuuba kale, ulutap kale, asok kapkal kapkumal iyo i-filin-bom bet bubul kupka-e-bom no kemal o,” age Yesus iyo baga-ema ko.

37 Yesus iyo asok bogopma, “Kabo, God imi abiin uyo ku-nilita, imi ogok ke-be boyo nisiik kuta ogok keman o agan-kalin ba ko. Kabo kapkumal iyo imkege-bom bogobe-nalap, ‘Ibo kuguup mafak ke-bilip o,’ agan-kalin ba kale, kupkalap umdii, God yagal kamkege-bom bogopke-nala, ‘Kabo kuguup mafak ke-balap o,’ agon-temaala ko. Aa mungkup utamapta, kapkumal iyo fenga kolip kalaa agelan-temap uyo, bogo-nalap, ‘God yagal yan kebe kaal fuyap kobelak o,’ agan-kalin ba kale, kupkalap umdii, God yagal yan kepke kaal fuyap kop-kaman-temaala ko. Kale minte kapkum imi yuum uyo kupkabelap binimanuk o ageta kale, kanubelap umdii, God yagal kapmi yuum uyo kupkapkela atin kup binimanan-temu ko. 38 Kabo kapmi mufekmufek uyo kapkumal iyo misiim kupka-eman-temap uyo, God yagal mufekmufek uyo misiim kupkakeman-tema no ko. God imi mufekmufek tambal kupkakemin uyo men abumin ulutap kale, yagal fomtuup abu-nala e, ilip ilip bala daak nagat molu e, maak so kulep yak abu-balata, dongen ko segela tebelu kalaa age-nalata, kupkakeman-tema ko. Kale God imi mufekmufek kupkakeman-tema uyo, God yagal kapkumal imi mufekmufek kupka-em-nuubap umi tiyuuk ulutap kupkakeman-tema (ko. Kale God iyo, kuguup tambal kop-kaman o agan-be kale, aa mungkup kapkal kuguup tambal uyo kapkumal kupka-e-balapta) o,” age Yesus iyo bogobe-nala e minte, 39 do weng maak bogobela, “Tinum tiin tugul iyo maak tebe ipkum maak tiin tugul iyo ilep kafalem unoma bele ki? Umbae. Kanuman-tema bole, alop maagup faala daak kafin tem unon-temip ko. 40 Kale man kangkang bilip iyo skul kafalmin mufekmufek uyo tele utabaalip binim kale, ilimi tiksa ko age kafalemin tinum ita tele utamsa kale, ita kafale-balata, man kangkang iyo utaman-bilip kale, biilu uyo, man kangkang igil utamipta e, tii dagaa kulup kalaa age-nilipta, igil ilimi kafalemin tinum ilitap kelan-temip ko.

41 “Kapmi kapkumal imi kuguup mafak kangkang iyo ifip olol te tiin tem iina ilatap kale minte, kapmi kuguup mafak kwiin kiim kanu-balap bota minte at daang tiin ulaa kupkelu ulutap kuta, kapmi kapkum iyo bogobe-nalap e, ‘Tiin ifip olol o,’ agan-nuubap kale minte, aget fuguno-nalap e, ‘At daang tiin ulaa kupnelu boyo kuun kale, binimanepnelan-temu o,’ agan-nuubap ko. Kabo kapmi kapkumal imi kuguup mafak kangkang bota utamsap kuta, kalapmi kuguup mafak kwiin kiim kanum-nuubap uyo kabo utamsaalap aga? 42 Intaben o age-nalapta, kapkum iyo bogobe-nalap e, ‘Nugum kabaa. Niyo dong dogopke-nili tiin ifip olol beyo dupkan kep-kaman o,’ agan-balap kuta minte, at daang tebe kapmi tiin uyo ulaa kupkelu tiin tugul ke-salap bole, dogobe-nalapta, dong dogobelan-temap a? Kale kabo kuguup mafak kwiin kiim boyo kem-nuubap kale, kapmi kanupmin weng boyo bisop bagan-balap kale, kabo kapkum iyo dong dogopman-temaalap ko. Kale kamaki uyo kapmi aget uyo fupkela ko-nalap, boyo fengmin kalaa age bo kupkaa mitam tii ke-nalapta, kalapmi duup iyo dong daga-eman-temap o,” age Yesus iyo baga-ema ko.

43 Kale Yesus iyo do weng migik maak bogobe-nala e, “Ibo at dum abumin umi kuguup uyo utamin. At dum tambal abumin uyo aaltam kota asok at dum mafak uyo abulan-temaalu e minte, at dum mafak abumin uyo aaltam kota asok at dum tambal uyo abulan-temaalu no kale, 44 nuyo at maak tebelu utamamup te tam dum uyo abuluta, utamupta, boyo te tam dum tambal abulu kalaa, dum mafak abulu kalaa agan-nuubup kale, nuyo yangta, tiyuup umi diim uyo yet dum abubu kalaa age dagaa kulan-temaalup e minte, yangta, misiil sok umi diim uyo kugalap uyo abubu kalaa ageta dagaa kulan-temaalup binim no ko. 45 Ulutap kale, nuyo tinum itamupta, dogonupmin dogonupmin kuguup uta kanum-nuubip kalaa agelup bole, nuyo utamupta, imi aget fugunin uyo kanupmin atamta, boyo kanum-nuubip kalaa agelan-temup kale, tinum tambal iyo aget fugunin tambal so kale, iyo kuguup tambal kup ke-bom-nilip e, weng tambal kup baga-bom no kem-nuubip kale minte, tinum mafak ita aget fugunin mafak kup ke-bom-nilip e, weng mafak kup baga-bom-nilip e, kuguup mafak kup ke-bom no kem-nuubip o,” age Yesus iyo baga-ema ko.

46 Yesus iyo bogopma, “Ibo nimi win uyo suun kup bogopne-nilip, ‘Kamogim o,’ nagan-kalin kup bomip kuta, ibo intaben o age-nilipta, nimi weng uyo tinangkamin binim a? 47 Tinum nimi finang tal nimi weng tinangka-bom minte nimi kuguup waafu-bom no kem-nuuba beyo, niyo bemi sang uyo ibo bogobeli utamipta, dogonupmin tinum ita kalaa agelan-temip kale, 48 kanube tinum beyo am tambal dinan-kalin tinum ilatap kale, no am kun uyo ugan-bii kulep tal to kupka-nala e, kafin uyo faga-bala unanbu daak kafin tem iinu kupka-nala e, am kun kulula unanbu daak unu kupka-nala e, am uyo de kola ulimal am iinom sina-bilip e, ok fagan mitop abuta, am uyo dalata kwep unon agin kelu kuta, am uyo tambaliim kup de-se kale, am uyo fomtuup kafin uyo waafuu mosu ko. 49 Ale minte tinum maak nimi weng tolong uta kup dugamin kuta, nimi kuguup waafunamin binim tinum beta kafin diim am dinan-kalin tinum ilatap kale, kaang age am tambal dinan-kalin binim beyo am kun uyo kafin fogo-nalata ba kale, bisop kulep daak ku to de kolata ok fagan mitop-nulu e, am uyo maak fagaa balaa kwaalu yang kafin diim abelu e, ok tebe balata kulep daage un-suu o,” age Yesus iyo do weng uyo baga-ema ko.