1 Maaꞌnnim na miꞌ ka tu ja aꞌgiꞌñ gu Jesuus gu jaꞌtkam gɇꞌ chiop, na ja aagiꞌñ nam jax jaꞌk duñiaꞌ na baꞌx joiꞌmdat ja aꞌm tɨ tɨgiaꞌ gu Dios, miꞌ ba ji bubua mɨt gu ja gɇꞌgɇrkam tuk guiꞌ nam ja aꞌmkam tu daandaꞌ dai gu Israel kam jaꞌtkam, gio guiꞌ nam sap jix mat kaꞌ gu ñioꞌkiꞌñ gu Dios, gio baꞌ gu jaꞌppɨx ja gɇꞌgɇrkam tuk gu Israel kam jaꞌtkam. 2 Baꞌp tɨtda am:

―¿Jax chuꞌm gɇꞌkam jap bhaankam yaꞌ bɨɨx aixim tu bua? ¿Jir pa jaꞌk kam guiꞌ nat puiꞌ jaꞌk jum chia?

3 Baꞌp ja tɨtda gu Jesuus:

―Dho aañ jup jam tɨkkaꞌ noꞌ pim jiñ aagiꞌñdhaꞌ nañ baꞌ aañ jup jam aagiꞌñdhaꞌ. 4 ¿Jaroo bha joot gu Juan na ja bopkonaꞌ gu jaꞌtkam? ¿Dios aa, kaꞌ yaꞌ paiꞌ dhɨr aa gu jaꞌtkam chia mɨt? Ea gor xiñ aagiꞌñ.

5 Baꞌ bhaiꞌ jim tɨ tɨkka mɨt dɨɨlh, jup kaiꞌch am:

―¿Jax jach tɨꞌyaꞌ? Na guꞌ noꞌch jax kaiꞌch nat Dios bha joot, puiꞌ ji chɨꞌyaꞌ: “¿Guꞌ jax ji na pimɨt baꞌ cham miꞌ puiꞌ jii na jax tɨi jam tɨtdaimɨk?” 6 Gio guꞌ noꞌch jax kaiꞌch na mɨt yaꞌ paiꞌ dhɨr chia gu jaꞌtkam, bhaiꞌ ji bhaakuꞌ am ɨp jich bui bɨɨx gu jaꞌtkam, nam guꞌ bɨɨx jix bhaiꞌx maat na gu Juan bhaankam tu aꞌgimɨk gu Dios. Jich koodaꞌm dho guꞌ joodai kɨꞌn jich maꞌyasimɨi.

7 Baꞌ puiꞌ ma tɨɨꞌn jamɨt nam cham maat nat jaroiꞌ bha joot gu Juan na ja bopkonaꞌ gu jaꞌtkam. 8 Baꞌp ja tɨtda gu Jesuus:

―Dho aañ puiꞌ cham jup jam aagiꞌñdhaꞌ nat jaroiꞌ bhañ joot, na pim guꞌ cham jiñ aagiꞌñ aapiꞌm.

9 Baꞌ gu Jesuus muiꞌ ji chu ja aꞌgi bɨɨx gu jaꞌtkam bhaan xi chu uaꞌrgidhak na tuꞌ jax jum buadaꞌ yaꞌ dhi oiꞌñgaꞌn nam sap baꞌx maatɨt kaayaꞌ. Jup ja tɨtda:

―Maaꞌnnim maaꞌn gu maaꞌnkam xi chu darsak gu uubas mɨk jaꞌk pu bhɨi, dai gu tujuandam jɨꞌk miꞌ xi ja doꞌñchok nam miꞌx bhaiꞌ buixiꞌñdhaꞌ gu ɨꞌxiꞌñ. 10 Baꞌ nammɨ na paiꞌ dhuuk jix maat na bhɇbhɇɇ gu uubas, bhammɨ dɨr bhaiꞌ tɨi ba joot jumai gu tujuandam tugiꞌñ miꞌ nat paiꞌ ja doꞌñchok gu jaiꞌ tujuandam tugiꞌñ, nam gɨt mu makiaꞌ na jɨꞌk bhaan jup bipioꞌ. Guꞌ ji na guꞌ na miꞌ puiꞌ tɨi ba ja tɨtdaim, dai na mɨt bhaiꞌ ji dhaa, gɨbiimɨk jamɨt puiꞌ mɨjɨ xi joot ɨp gio. 11 Baꞌ jumai bhammɨ dɨr bhaiꞌ tɨip joot. Puiꞌ mɨt giilhim jup xi chɨtdaimɨk xi gɨbiimɨk puiꞌ mɨjɨ xi joot ɨp sia. 12 Jumai baꞌ bhammɨ dɨr bhaiꞌ tɨip joot. Maaꞌn na mɨt jax dhooda, xi gɨbiimɨk jamɨt jix ɨꞌrsuꞌ miꞌ dhɨr jup ji aadi, pu cham tuꞌ mɨt maa.

13 ’Baꞌp jum aaꞌ guiꞌ nat tu darai gu uubas: “¿Gi jarooñ baꞌ mu jootsaꞌ nam baꞌ cham jax ji chɨꞌji bha makiaꞌ gu uubas na jɨꞌk jiñ aꞌm jup bipioꞌ? Gi noꞌ ñich mu joot dhi dɨɨlh jiñ mar, kat jam chi iam tuꞌ kaꞌm tɨɨgɨi makiaꞌ, nam guꞌx maat nañ giilhim jix dhaꞌ.” 14 Guꞌ ji na guꞌ nat paiꞌ dhuuk tɨi mu ba ai gu maraaꞌn, jup jum tɨ tɨtda am dɨɨlh gu tujuandam: “Dhiꞌ dho baꞌr diꞌ guiꞌ na bhaan ji chu biꞌyaꞌ bɨɨx na jɨꞌk yaꞌx chu jaiꞌch na paiꞌ dhuuk mukiaꞌ gu taataꞌn. Jaꞌpji nach yaꞌ muꞌaaꞌ, kapbhaiꞌ nat yaꞌ ba ai. Aach baꞌch aꞌm ji chu biꞌyaꞌ na jɨꞌk yaꞌx chu jaiꞌch.” 15 Baꞌ puiꞌ xi chɨꞌɨɨk bhaiꞌ ji dhaa mɨt. Nammɨ gama jaꞌk jaꞌp jamɨt xi bhɨɨk xi muꞌaak na paiꞌ cham tɨ ɨx gu uubas. ¿Aapiꞌm baꞌ jax ɨlhiiꞌñ na ja doodaꞌ guiꞌ gu tujuandam na mɨt ba mua gu maraaꞌn guiꞌ nat miꞌ tu darsak gu uubas? 16 Mu jimɨi dho ja koodai jaiꞌp miꞌ ja iabuꞌ gu tujuandam.

Baꞌp kaiꞌch am gu jaꞌtkam na puiꞌ kaiꞌch gu Jesuus:

―¡Iam gɨt moo cham jɨꞌxkat puiꞌ tuch dhoodaꞌ!

17 Guꞌ ji nat guꞌ gu Jesuus jix bhaiꞌ muiꞌ xi ja tɨɨgɨk jup ja tɨtda:

―¿Guꞌ jax japim baꞌ ɨlhdhat kɇɇ ji gu ñioꞌkiꞌñ gu Dios miꞌ na paiꞌ jaꞌpnim kaiꞌch?:

19 Baꞌ miꞌ jotmodaꞌ tɨix dhaagɨk am gu Jesuus gu ja gɇꞌgɇrkam tuk guiꞌ nam ja aꞌmkam tu daandaꞌ dai gu Israel kam jaꞌtkam, gio guiꞌ nam sap jix mat kaꞌ gu ñioꞌkiꞌñ gu Dios, guꞌ ji nam guꞌx ja ɨɨbhiꞌñ gu jaꞌtkam, cham juan am baꞌ. Jix maatɨt kai mɨt guꞌ gu Jesuus na guiꞌ pɨx ja aagɨt jup kaiꞌch, nat bhaan tu aꞌga gu tujuandam nat miꞌ xi ja doꞌñchok guiꞌ nat xi chu darsak gu uubas, guꞌ ji nam guꞌ cham tuꞌr kɨkɨɨꞌ tujuandam.

20 Baꞌ guiꞌ nam jix bhaamkiꞌñ gu Jesuus, jix xɨꞌlhim jamɨt muiꞌ xi ja joot jaiꞌ gu jaꞌtkam nam xir jix bhabhaiꞌkamtuꞌndaꞌ buiñor, nam tɨkkaꞌ noꞌ puiꞌp ɨlhiiꞌñ nam jax ɨlhiiꞌñ dɨɨlh. Guꞌ sap baꞌ noꞌ cham puiꞌ jaꞌk kaiꞌch, dai nam daagɨi ba bhɨikaꞌ buiñor gux kaiꞌ. 21 Jup tɨtda am guiꞌ na mɨt mu ja joot:

―Aapiꞌch jaduuñ, aach tɨ jɨɨgiꞌñ na maaxik jir sɨlhkam puiꞌ nap jɨꞌk jax ja tɨtda gu jaꞌtkam. Jir miꞌ puiꞌ na jax jich chian gu Dios nach chuiꞌñgɨdaꞌ, cham paiꞌ puiꞌ jaꞌk ja aagiꞌñ ap panaas nap dɨɨlh jax ɨlhiiꞌñ. 22 Baꞌ jaꞌp jach tuꞌm jup xim tɨkkam: ¿Jir am aa nach namkiꞌñdhaꞌ gux ioꞌm gɇꞌkam Seesar Rooma kam na jɨꞌk aagix nach namkiꞌñdhaꞌ, kaꞌ cham aa?

23 Guꞌ ji na guꞌx bhaiꞌx maat gu Jesuus nam miꞌ pɨx mamaiꞌchɨk, baꞌp ja tɨtda:

24 ―Ea gor maaꞌn xiñ chaiñbuiꞌñ gu tuumiñ. ¿Jax jum kaiꞌch yaꞌni na paiꞌ tu uaꞌñix, gio dhiꞌ na yaꞌ jupñix, jir jaroo daꞌ?

Baꞌ guiꞌp kaiꞌch am:

―Dho dhiꞌ gux ioꞌm gɇꞌkam Seesar na miꞌ jupñix, baꞌ dhiꞌ na miꞌ tu uaꞌñix miꞌ dhaa na jax chɨɨꞌ.

25 Baꞌp ja tɨtda gu Jesuus:

―Dho pim xi namkidhat gu Seesar na jɨꞌk aagix na pim namkiꞌñdhaꞌ, gio gu Dios japim jup xi maakidhat na jɨꞌk bhaan jup bipioꞌ.

26 Baꞌ cham paiꞌ jax kai mɨt gu Jesuus nam tɨi mamaiꞌchɨk nam baꞌ gɨt dagiaꞌ, na guꞌ sɨlhkam jir puiꞌ na jax kaiꞌch. Guiꞌ dai nam miꞌ puiꞌ pup tuꞌiiꞌ nat am ja buiꞌñ, puiꞌ baꞌ cham ka juan am.

27 Baꞌ jaꞌxpɨx jɨꞌkchi miꞌp ba ai mɨt gu saduseos, nam cham tɨ jɨɨgiꞌñdhaꞌ nam gatuuk gio duduadɨi maakam jaꞌk jup aayaꞌ guiꞌ nam jɨꞌk koꞌyaꞌ ja tutkuꞌ bhaan. Jup tɨtda am gu Jesuus mi ɇɇk:

28 ―Jich jaduuñ, aach bha jii na chich bham tɨkkam noꞌp iam jich aagiꞌñdhaꞌ gɨt jaꞌp tuꞌm na cham jir jich jur. Guiꞌ nat Moisees tu uaꞌnak jup jum kaiꞌch na sap noꞌt maadɨt muu gu maaꞌnkam cham maaꞌn ji chɨɨgɨk gu alhii bhaan gu bɨngaꞌn, miꞌ dhɨr jix bhaaiꞌ na bhɨɨji gu sɨpdhiꞌñ na miaꞌn oiꞌñdhaꞌ bhaankam tɨgiaꞌ gu alhii, baꞌ jaꞌp ji buusniaꞌ na gu xioꞌgiꞌñ pɨx jir maraaꞌn kaꞌ. 29 Baꞌ jaꞌp jach jup jix chu maat aach. Maaꞌnnim maaꞌn kap oiꞌñkat am xijum gook gu jaꞌtkam daim sɨspidhim. Baꞌ gu bɨɨpɨꞌ kam tɨi ba bhɨɨk maaꞌn gu ubii, guꞌ ji nat guꞌ am xi muu cham maaꞌn ji chɨɨgɨk gu alhii bhaan guiꞌ gu ubii. 30-31 Baꞌ gu sɨpdhiꞌñ na miaꞌn oiꞌñ tɨi bhaiꞌp ji bhɨi guiꞌ gu ubii, guꞌ ji nat guꞌ puiꞌ jotmodaꞌ am jup xi muu, pu cham maaꞌn jup tɨɨ ɨp sia gu alhii bhaan guiꞌ gu ubii. Baꞌ gu tɨꞌɨraab kam tɨi bhaiꞌp ji bhɨi, puiꞌ pɨx jup jum duu. Bɨɨx koi mɨt gu xijum gook tɨi pup bhɨbhɨimɨk guiꞌ gu ubii, pu cham jaroiꞌ iam tɨɨ gu alhii bhaan guiꞌ gu ubii. 32 Mɨkkat sap puiꞌ am jup xi muu dɨɨlh gu ubii. 33 ¿Jaroo baꞌ pɨk jir bɨngaꞌn kaꞌ janoꞌ nam saak duduadɨi gio mu paiꞌp ba oipodaꞌ? Jaiñ nam guꞌ puiꞌr xijum gook jaꞌtkam kat.

34 Baꞌ gu Jesuus jup ja tɨtda:

―Jax dhui na dai yaꞌ dhi oiꞌñgaꞌn bhaan nam tɨ bɨpnaꞌ kaꞌ gu chichioꞌñ gio gu uꞌuub, dai nam ka duduakaꞌ ja tutkuꞌ bhaan. 35 Guꞌ matgɨm guiꞌ nam miꞌ puiꞌ jimɨi koꞌyaꞌ ja tutkuꞌ bhaan na jax jix aaꞌ gu Dios, cham tuꞌ bhaan jup ka tɨtɨɨꞌñchokaꞌm ji janoꞌ nam paiꞌ dhuuk maakam jaꞌk aayaꞌ, 36 nam guꞌ jaꞌp pɨx bar tuꞌm kaꞌ na jax gu noonbiꞌñ gu Dios. Ni kum cham tuꞌ kar tu koꞌdam kaꞌ, na guꞌ gu Dios pɨx dɨɨlh na giop ja duduaꞌñdhai ja baidhikaꞌ nam buiñor bap tuiꞌkaꞌ, baꞌ gammɨjɨ pu bar maamraꞌn kaꞌ. 37 Gio guꞌx bhaiꞌx maatɨꞌ nam maaꞌn kap aajim guiꞌ nam koꞌiim ja tutkuꞌ bhaan nam miꞌ puiꞌ jimɨi na jax jix aaꞌ gu Dios. Puiꞌm kaiꞌch mi uꞌuan taꞌm nat paiꞌ tu uaꞌnak gu Moisees, na bhaan tu aꞌga janoꞌ nat tu aꞌgidhak gu Dios taip jim duuk bhaan dɨr gux bii uꞌuux. Gu Dios jup tɨtda dɨɨlh gu Moisees na dhiꞌ pɨx jir diꞌ gu Dios na jax gammɨjɨ pu buiñor bax biiñak gu Abraam gio gu Isaak gio baꞌ gu Jakob, cham paiꞌ jax kaiꞌch nam jix biiñak kat pɨx buiñor. 38 Na guꞌ maaxik gu Dios cham tuꞌ koiꞌñgaꞌn na ja aꞌm tɨ nɨidhidhaꞌ, guꞌ guiꞌ ji nam duduakaꞌ. Na guꞌ guiꞌ cham tuꞌ puiꞌ ɨlhiiꞌñ nam jup koꞌyaꞌ guiꞌ nam miꞌ puiꞌ jimiaꞌ na jax jix aaꞌ, guꞌ matgɨm guiꞌ buiñor bɨɨx ji nam dudua.

39 Baꞌ jɨꞌkchi guiꞌ nam sap jix mat kaꞌ gu ñioꞌkiꞌñ gu Dios miꞌ dhɨr jaꞌp jup tɨtda am gu Jesuus:

―Jir puiꞌ dho nap jax kaiꞌch jich jaduuñ.

40 Baꞌ guiꞌ cham ka juan am, daipuꞌ na mɨt xi chɨɨdak.

41 Baꞌ bhaiꞌ ji ja tɨkka ɨp gu Jesuus gu jaꞌtkam, jup ja tɨtda:

―¿Jax ku pim baꞌp kaiꞌchdhaꞌ na guch Xoiꞌkam jir boxiiꞌñ gu Dabii? 42 Na baꞌ guꞌ gu Dabii dɨɨlh puiꞌp kaiꞌch nar gɇꞌkam tugiꞌñ guch Xoiꞌkam. Jaꞌpnim kaiꞌch mi Salmos taꞌm nat paiꞌ tu uaꞌnak dɨɨlh gu Dabii:

45 Baꞌ bɨɨx tɇ kɇɇ am gu jaꞌtkam nam miꞌp tuꞌiiꞌ. Baꞌp ja tɨtda gu Jesuus dai guiꞌ nam kaichuꞌ:

46 ―Chaꞌpim ja jɨɨgiꞌñdhaꞌ guiꞌ nam sap jix mat kaꞌ gu ñioꞌkiꞌñ gu Dios, nam guꞌ dhiꞌ jaꞌppɨx gɇꞌgɇrkam jum taat kaꞌ. Jix joojoiꞌñdhaꞌ am nam tɇꞌtɇb ji chɨm tɨiꞌdhat naiꞌ jiimdaꞌ, jix aaꞌndaꞌ am nam tuꞌ kaꞌm ja nɨidhat ja ñioꞌkdhidhaꞌ bɨɨx gu jaꞌtkam mu jaꞌp nam jax jiimdaꞌ. Gio bɨɨpɨꞌ dɨr jam jix dharaibuktuꞌndaꞌ na paiꞌ tum daandaꞌ gio nam paiꞌ jax tu kuaꞌdaꞌ, ni jɨꞌx kum iam gatuuk dɨr xix dharaibuktuꞌndaꞌ. 47 Gam nam tuꞌ bhaan xi ja iatgidhat ja boosgiꞌñdhaꞌ gu ja baꞌbhak gu dɨꞌdɨlhdhɨm uꞌuub nam ba koꞌiix gu ja bɨpnaꞌ, sap baꞌ mɨk xi chu daandaꞌ am buiñor gu Dios nam xi ja nɨiꞌñdhaꞌ gu jaꞌtkam, na sap baꞌ panaas bhaan jix maatɨꞌ kaꞌ nam cham tuꞌ bhaan uꞌuaꞌtulhdhix. Guꞌ dhiꞌ ji baꞌ pɨk jix ioꞌm ja tulhiiñchudaꞌ gu Dios, na guꞌ cham kɨɨꞌ kaꞌm nɨiꞌñ gu puiꞌ nam jax jaꞌk tu jim.