1 Nä́ˀi tꞌä̖hkí Jesus-di in tꞌowa ûntꞌôeyanjiˀin ovâyhíˀbowa ihayḏiho iwáygéḏí oe Capernaum búˀaypiye namää. 2 Iwe wí sundaḏo pꞌóˀḏéḏîˀ najiˀ, i-á wí tꞌôeˀi ûnˀä́n hânho idaˀiˀ, heḏi nä́ˀi tꞌôeˀi-á nahayḏi chuwa kꞌáygé nakꞌóe. 3 Iˀ sundaḏo pꞌóˀḏéḏîˀ Jesus-ví̖ˀgeḏi natꞌoe ihayḏi wên Huḏíyo tsonnin ovâysan Jesus óedaaˀa̖míḏí naˀä̖ä̖-íḏí iví tꞌôeˀiˀ óehehkháamä̂äníḏí. 4 Jesus najiˀ iwe dipówá ihayḏi pín taˀgeḏi óekhä̖geˀdaaˀan. Óetu̖ˀan, “Nä́ˀi sundaḏo pꞌóˀḏéḏîˀ-á ihay híwóˀdi namuu nä́ˀi iˀgîˀ mânˀa̖míḏí, 5 gá iˀḏá tꞌä̖hkí nanbí tꞌowa dînsígíḏân, heḏá nanbí búˀwi méesateˀay dînkûˀ.”

6 Heḏiho Jesus indáḏí namää. Owáy iˀ sundaḏoví tewhá tsowa wáy dipowamän dihayhä̖̂ä̖ iˀḏi ivíˀweḏi wên kꞌemaˀin ovâysan Jesus óejay-íḏí, heḏi indi Jesus óetu̖ˀan, “Nanbí Sedó, wíyá á̖yîngi wíˀúyê̖e̖nípí, naa ihay híwóˀdi wóˀmuupí naví kꞌaygi untsꞌú̖u̖níḏí, 7 heḏá wáˀ ochanpóe naa ihay híwóˀdi wóˀmuupíˀin uvíˀpiye wänbo omú-íḏí. Naví tꞌôeˀi dînhehkháapúuwí gin untú̖ḏí, nahehkháapúuwí-ákun. 8 Nä́ˀindá naa dînhanginná, gá naa wáˀ hä̖ä̖wí díjôndi dóˀaˀgindoḏân, heḏi naaḏi wây-á sundaḏo dovâytsonmáa, heḏi dâyˀaˀgindoˀ. Wí sundaḏo ‘Ópûn’ gin dótu̖ˀandi, i-á namääˀä̖, heḏi wíyá wêe ‘Ókä̖ˀve’ gin dótu̖ˀandá, i-á naˀä̖ä̖ˀä̖. Naví pantꞌôeˀi ‘Haˀwâa óˀan’ gin dótu̖ˀandi, háa otú̖ waa iˀoˀ.” 9 Jesus óeháaˀan nä́ˀin natꞌoeḏi, heḏi ibéeḏí in tꞌowa ûnwóeˀä̖ˀin ovâytu̖ˀan, “Nä́ˀin wâytu̖ˀa̖mí, hä̂nhay wänbo wí toˀwí báyékí wä̖yu̖ nä́ˀi sen waagi imáaˀi wíḏóshaapí, Israel iweˀin wänbo-á joe.” 10 Heḏi iˀ sundaḏo pꞌóˀḏéḏîˀví tewhá iwepiye in iví kꞌaygiˀin diˀä̖ä̖ˀin diwáymää, heḏi iˀ tꞌôeˀi nawówaḏi óeshaa.

11 Wí hä̖́yú̖ thaa naphaḏe ihayḏi Jesus wí búˀay Nain gin dâytu̖ˀoˀ iwepiye namää. Iví khä̖ge̖ˀnindá heḏá wây-á báyékí tꞌowa-á i-áḏíbá dimää. 12 Ee búˀ tehpaa phóḏi tsowa dimän dihayhä̖̂ä̖ wí eˀnú nachuuˀiˀ óekhä̖hkugihon. Iˀ eˀnú nachuuˀi-á wí kweeví wêeḏa̖ˀ ay ûnˀä́ndiˀ ûnmuu, heḏi iˀ kweeví sedó wáˀ ho ûnchuu. Báyékí iˀ búˀin tꞌowa iˀ jíyá-áḏí dijiˀ. 13 Nanbí Sedó Jesus-di iˀ kwee óemûˀ ihayḏi ivíˀpiye nasehkanäpóe, heḏi óetu̖ˀan, “Wívisíhtä̖ä̖-ípí.” 14 Heḏi ihá̖ḏiḏi iˀ peníphébay itä̖ge, heḏi in dâyhonnin dívíwóyí̖ˀ, heḏi Jesus natú̖, “Eˀnú, óshaa.” 15 Heḏi iˀ nachuuˀiˀ idaygisógeḏi ûnhíˀpaa, heḏi Jesus-di iˀ jíyá óetu̖ˀan, “Nä́ä uví eˀnú úˀä́n.” 16 Tꞌä̖hkíḏíbo dikhunwôedaˀpóe, heḏi Jôesi Táḏá kwꞌáayéboˀ óemáa. Ditú̖, “Wí Jôesi Táḏáví tukheˀbi hayˀi naˀä̖ä̖ naˀindáḏí nachaníḏí, Jôesi Táḏá-á naˀä̖ä̖ iví tꞌowa ikhä̖geˀnamíḏí.” 17 In Huḏíyoví nange tꞌä̖hkí heḏá iˀ nange bûu kꞌuwakí nakwꞌóˀdi-á in tꞌowa háa Jesus iˀannin ditꞌoe.

18 John i pꞌóˀpꞌoekandiví khä̖geˀnindi John óetu̖ˀan nä́ˀi hä̖ä̖wí tꞌä̖hkí napóe i̖ˀgeḏi. 19 Heḏi John-di wíje iví khä̖geˀnin ovä̂ntu̖hkánnan, heḏi Nanbí Sedó Jesus-víˀpiye ovä̂nsan óetu̖ˀa̖míḏí, “Hä́nˀoe ditû̖ˀ wí toˀwí Jôesi Táḏáḏí dînsankhâymáaˀin. Ti u̖-ân iˀ unmuu, háa wíyá toˀwí âynuuwä̖́-í?” 20 Jesus najiˀ iwe dapówá ihayḏi óetu̖ˀan, “John iˀ pꞌóˀpꞌoekandiˀḏi naˀin dísan uvíˀpiye wên háawên wítsikaˀya̖míḏí,” heḏáháˀ John-bí tsika óetsikaˀyan. 21 Dapówá ihayhä̂äḏibá Jesus-di in tꞌowa tꞌä̖mäge dihayˀin hehkháa ovâymäˀ, heḏá yä̖ˀḏâapíˀin pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖-á in ovâymáaˀinbíˀweḏi ovâykhehpiyendeˀ, heḏá ditsíˀtꞌaamuuˀindá inbí keetandá ovâymäˀ. 22 Heḏiho Jesus-di ovä̂ntu̖ˀan, “Jaho báwáypûn heḏi John dä̂ntu̖ˀâ̖a̖mí háa dä̂nmûˀ heḏá datꞌoe waagibá. In tsíˀtꞌaaˀin inbí keetan dâywáyhóndeˀ, in ditsiˀḏeeˀipíˀindá ditsiˀḏee, in diphéetaymuuˀindá diwówaˀ, diˀojetꞌaamuuˀindá ditꞌoeˀo, in dichuuˀindá diwáywówápoeˀo, heḏá Jôesi Táḏáví híwóˀdi tundá in sehkanäwó diwówájiˀin ovâytꞌôeˀoˀ. 23 Iˀ toˀwí iví wä̖yu̖ navíˀpiyeˀ wíˀûnhándepîˀ-á híhchan imáˀve-í.”

24 In John-bíˀweḏi daˀä̖ä̖ˀin dawáymää ihayḏi Jesus-di in báyékí tꞌowa i-áḏí dijiˀin ovâytsikaˀyan, “Ahkónupiye John ítꞌoe-íḏí ímää ihayḏi, hä̖ä̖-an íˀân bînmúníˀin? Ti wí toˀwí wên poesú waagibá wa̖a̖ḏi óepheḏemáaˀiˀ? 25 Heḏi hangîˀ wíˀímääpíḏí, hä̖ä̖-an handi bînmúuníḏí ímää? Ti wí toˀwí koḏitꞌowa waagi naˀaamuuˀiˀ? Ti wíˀúnhanginnáhpíˀan iowápoeˀo, heḏá Jôesi Táḏán saˀwóˀgí dívíˀawendeˀindá heḏá hä̖ä̖wí tꞌä̖hkí dâymáaˀindá tsonninbí tewhá heˀendi eeje dithaa. 26 Heḏi wí toˀwí giˀbiˀ ípu̖wä̖määpíḏí hä̖ä̖-an handi ípu̖wä̖mää? Ti wí Jôesi Táḏáví tukheˀbi gáhân? Naaḏi wâytu̖ˀâ̖a̖mí John-dá wí Jôesi Táḏáví tukheˀbi namuu-ákun, hewänbo shánkí wänbo namuu. 27 John-nânkun namuu iˀ tꞌôekhuwaˀi Jôesi Táḏáví taˀnin diwe iví̖ˀgeḏi nataˀmuuˀiˀ. Jôesi Táḏáḏí iˀ toˀwí óesogekhâymáaˀiˀ tꞌowa ovâyˀaywoeníḏí óehíˀmáaḏí óetu̖ˀan,

29 “Heḏi in tax phahsannindáḏí heḏá wây-á báyékí tꞌowa-áḏí John ôntꞌôeyan, heḏi John-di ovâypꞌóˀpꞌoeˀan. Gin dívíˀandá dâykeeyan dívíwä̖yundeˀin Jôesi Táḏá-á híwó iˀoˀin. 30 Hewänbo in Pharisees-á heḏá in Huḏíyoví khuu dâyhá̖ˀoˀindá wíḏihíjepí John-di ovâypꞌóˀpꞌoeˀa̖míḏí, heḏiho gindiḏi dâykeeyan dâyjoegiˀannin háa Jôesi Táḏá nadaˀ waa ingîˀ ovâyˀa̖míˀin.

31 “Hânnan otú̖u̖ní nä́ˀin nää diwówájiˀin tꞌowaví̖ˀgeḏi? Háawin tꞌowa-an dimuu? Hä̖ä̖ waagiˀinnan dimuu? 32 Gá áyyä̖̂ä̖ dimuu bûu pinge dikwꞌóˀnin waagiˀinnân dimuu, wáy wêndi in wéˀgen ovâytu̖wí̖núndeḏi, ‘Wâykhóhtsa̖a̖khaˀpúwhä̖ä̖ˀandi wíˀúvíjáḏéndepí, heḏá wâypeníkhaˀwandá wíˀúvísíhtä̖ä̖ḏepí.’ 33 Ginnân otundaˀ: John iˀ pꞌóˀpꞌoekandi napówá ihayḏi iha̖a̖ḏä́ˀan heḏá wíˀiméenasu̖wä̖pí, heḏiho un ítú̖, ‘Wí yä̖ˀḏâapîˀ pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ḏi óemáa.’ 34 Hewänbo naa tꞌä̖hkí tꞌowagîˀ oˀaypu̖yä̖ˀiˀ wéˀgen tꞌowa-áḏí dáyhúujo heḏá dósu̖wändeˀ, heḏiho ítú̖, ‘Binmúˀḏí, i-á naha̖ˀtꞌaa, heḏá su̖wä̖toˀi-ân namuu, heḏá hä̖ˀin tax phahsannindáḏí in wéˀgen tꞌaywóhkannindáḏí inbí kꞌema dínmuu.’ 35 Hebo tobá gin ítû̖ˀ wänboˀ, in toˀwên Jôesi Táḏáḏí hangintan ovâymä́giˀindá ditû̖ˀ, ‘Taˀgendi Jôesi Táḏá báyékí ihangintanmáa’.”

36 Wí Pharisee Simon gin nakhá̖wä̖́ˀiˀḏi Jesus óehúutu̖ˀan, heḏiho iˀ Pharisee-ví tewhá iwepiye namääḏi ihúusóge. 37 Ee búˀbá wí kwee tꞌaywóhkandi namuuˀi nathaa. Nä́ˀi kwee-á Jesus iˀ Pharisee-víˀwe ihúujoˀin ûnhanginpóe ihayḏi iwepiye namää. Wên tsꞌä̖ˀin pꞌonbayˀay saˀwó nasundi ka̖ˀpꞌoe ûnkuˀunnin i-áḏí ihoˀ. 38 Jesus-ví ân núˀ idégeˀdisóge, heḏi isíhtä̖ä̖ḏeˀ. Iví tsíˀpꞌoe Jesus-ví ân deeḏi ûnjemuḏi iví whä̂ndi ôntꞌawe, heḏi óeˀânpꞌohtsä̖ˀ, heḏi iˀ ka̖ˀpꞌoe saˀwó nasundiḏá ân deeḏá ônˀeweḏáháˀ óeˀä̖yu̖. 39 Iˀ Pharisee Jesus óehúutu̖ˀandiˀ nä́ˀi imûˀ ihayḏi iˀánshaamáa, “Nä́ˀi sen taˀgendi Jôesi Táḏáví tukheˀbi namuuḏáhoˀ, ûnhanginnáaníwän nä́ˀi kwee óetä̖gendeˀiví̖ˀgeḏi toˀwí heḏá háawi namuuˀin, i-á tꞌaywóhkandi namuuḏi.”

40 Jesus-di Simon óetu̖ˀan, “Naa u̖-áḏí ohíˀdaˀ.” Simon-di Jesus óetu̖ˀan, “Heḏáho há̖hkandiˀ, hä̖ä̖-an naa dítu̖ˀa̖míˀin undaˀ?” 41 Jesus-di ginnân óetu̖ˀan: “Wíje senäˀ wí chä̖ˀ píyépä̖ˀi sen dachä̖ˀphaamuu. Iˀ wêe pꞌánä́n tä̖gintä̖ (500) kwä̖́kꞌu tsꞌä̖ˀi naphaamuu, heḏi iˀ wêe-á pꞌánä́ntä̖-á (50). 42 Hewänbo wíḏä́nkoḏipí dänwáˀâa-íḏí, heḏiho wíˀgíndí iˀ daphaamuuˀiˀḏi ovä̂nˀowójé. Wéˀiḏan in wíje senäˀ diweḏi shánkí óesígí? Hân u̖-á unˀándeˀ?” 43 Simon-di Jesus óetu̖ˀan, “Gá iˀ shánkí báyékí ônˀowójéˀiˀḏân shánkí óesígí, gin naa oˀándeˀ.” “Taˀge untú̖” gin Jesus-di óetu̖ˀan. 44 Heḏi Jesus ibéeḏí iˀ kwee óemúndeˀ, heḏi Simon óetu̖ˀan, “Ti nä́ˀi kwee nâamúndeˀ? Naa uví kꞌaygi otsꞌûndi u̖ˀḏá wí pꞌoe wänbo wíḏímä́gipí naa dáyˀânˀowêeḏi-íḏí, hewänbo iˀḏá iví tsíˀpꞌoeḏi díˀânpꞌoeˀan, heḏá iví whä̂ndá dípꞌoepíḏi. 45 U̖ˀḏá wíḏípꞌohtsä̖ä̖pí uví kꞌaygi dísígíˀa̖míḏí, hewänbo iˀḏá otsꞌûn waagibo díˀânpꞌohtsä̖ḏi wíˀiwóyí̖ˀpí. 46 U̖ˀḏá wíḏípꞌóhka̖ˀanpí dînkeeya̖míḏí uví kꞌaygi díhéegíˀannin, hewänbo iˀḏá hä̖ˀi ka̖ˀpꞌoe saˀwó nasundiˀ naví ân deeḏi díˀä̖yu̖. 47 Heḏiho wítu̖ˀâ̖a̖mí, nä́ˀi kwee-á iví báyékí sígí ûnmuuḏi ikeejoˀ báyékí tꞌaywóˀdi ûnˀowóˀjennin, hewänbo wí toˀwí naˀándeḏi hínchä̖̂ä̖ḏa̖ˀ ûnˀowóˀjennin, i-á hínchä̖̂ä̖ḏa̖ˀ sígí imáa.” 48 Heḏáháˀ Jesus-di iˀ kwee óetu̖ˀan, “Uví tꞌaywóˀdi-á úˀowóˀjen.” 49 Wây-á i-áḏí dívíhúujoˀin dívíˀánshaamáa, “Háawi sennan nä́ˀi namuu? Natû̖ˀ tꞌaywóˀdi iˀowójénde wáˀ.” 50 Hewänbo Jesus-di iˀ kwee óetu̖ˀan, “Uví wä̖yu̖ úmuuḏiho wônˀowójé. Ánshaaginpíḏíboˀ ópûn.”