12
E Mariaꞌ To Uh A Mon E Ieesuꞌ Po Kompoꞌ Manih Bëtaniꞌ
Matiu 26:6-13, me Mak 14:3-9
O tönim me o pöh poen to meꞌ avoeꞌ e ne pa tavus ka taëën apuh va po Pasovaꞌ tavus en. Ke Ieesuꞌ nö en pa vöön ne Lasarus to teꞌ non. A ëhnan a vöön pamëh nee to popokaꞌ ne a Bëtaniꞌ. Ke Lasarus, eꞌ a teꞌ ne Ieesuꞌ to kunkuin taneꞌ hah voh poan pa nap mët. Manih pa vöön pamëh nee to nöhnöh ke Ieesuꞌ a taëën, a taëën pamëh to makah vahik en, ke Martaꞌ kunkun non a taëën e Lasarus heh ihoꞌ vaꞌpeh me non a napan varih to ënëën me ne e Ieesuꞌ. Ke Mariaꞌ kea pe Martaꞌ teꞌ en maꞌ po siꞌ puto vanom o pöh voen vaꞌpuh rakah. O vanom pamëh nee to nok voh po tah nee to popokaꞌ ne o naat. Pareꞌ koꞌ manih pa mon e Ieesuꞌ, ko varak o vanom pamëh pa uvineah. Ko avuh vih va po vanom pamëh puh rakah en pa koman iuun nee to ënëën ne. Ivëhkëk, a paeh a vamomhë koman pe Ieesuꞌ ivëh e Jiutas va Iskariot, eꞌ a teꞌ pamëh se vikuh amot e Ieesuꞌ manih po teꞌ varih to hat o ve ne poë to soe pan, “Vahvanih ke köövo vëh to hikta vavoen o vanom manih po upöm teꞌ, ka kon a 300 voaꞌ moniꞌ koman pea,* A 300 voaꞌ moniꞌ varih, to vatoe non po voen pa pah teꞌ kikiu po pöh kirismas. para vaꞌaus o teꞌ arus?” Ivëhkëk, e Jiutas to hikta koman tiroëꞌ non a nap arus. Ahik, eꞌ to soe a soe vaꞌih, suk eꞌ a teꞌ kakaveo. Keꞌ eꞌ me a teꞌ pamëh to matop non sih a moniꞌ pee, pareꞌ kakaveo tamoaan non sih a moniꞌ to pet non po kove moniꞌ pamëh.
Ke Ieesuꞌ pënton a soe ne Jiutas to sosoe non, pareꞌ soe ke poan pan, “Koe e köövo vëh, keꞌ öt non o vanom vëh keꞌ onöt po poen nöꞌ se mët, köm pe a neoꞌ po vapeepe. A nap arus to teꞌ tamoaan me e ne sih peöm, peöꞌ to hikta se teꞌ tamoaan me a noꞌ neöm.”
O Teꞌ Susunön Ësës Heꞌ To Vaonöt A Soe Va Pa Ip Vamët E Lasarus
A nap peo va Israël to tënan a soe to soe non pan, e Ieesuꞌ to teꞌ non manih pa vöön va Bëtaniꞌ. Ivëh, nee to nö suk ee nën, ee to hikta nö varoe pa ep e Ieesuꞌ. Ahik, ee to nö me ee pa ep pa teꞌ vëh ne Ieesuꞌ to kunkuin taneꞌ hah voh poan pa nap mët, ivëh e Lasarus. 10 Ko teꞌ susunön ësës heꞌ nok ee po kokoman vakoaan va pa ip vamët me e Lasarus. 11 Suk ataeah, a nap peo va Israël to kokoman hah a tah ne Ieesuꞌ to nok voh pö neꞌ to kunkuin taneꞌ hah e Lasarus pa nap mët. Ee to heꞌ tonun ee po teꞌ ësës heꞌ, pare vaman vaviꞌ e ne pe Ieesuꞌ.
E Ieesuꞌ To Vos Manuh Jerusalëm Vamanih pa Teꞌ Sunön
Matiu 21:1-11, Mak 11:1-11, me Luk 19:28-40
12 Ko meoh poen, no a nap peo varih to vaman ne e Ieesuꞌ, to nö ee Jerusalëm, ko poen pamëh eꞌ o poen apuh va po Pasovaꞌ. Ee to pënton a soe va pa ö ne Ieesuꞌ to nönö nö non maꞌ. 13 Ivëh, kee kon a ma pea vito, pare öhön poë manih hanan. Ee to akeh poë, pare haraꞌ vaeö rakah, pare tataoa ne, pare sosoe ne pan,
“Vaeö ke na e Sosoenën!
E Sosoenën se tapui a oah
Suk eën to nö maꞌ pa ëhnan e Sunön, Pareꞌ tapui e Sunön va Israël.” Sng 118:25-26
14 E Ieesuꞌ to kon a tönkiꞌ, pareꞌ tok pa tonuneah, ka tah vaꞌih ne Ieesuꞌ to nok pö neꞌ to tok pa tonun a tönkiꞌ sekaꞌ to vapuh rakah en pa soe to kiun non po Puk pe Sosoenën no a teꞌ vanënën soe vëh e Sëkaraëaꞌ to kiun voh, ka soe pamëh to soe va non manih pan,
15 “Koe a naöp,
ta Israël,
a teꞌ sunön peöm to nö en maꞌ.
Pareꞌ ihoꞌ non pa tonun tönkiꞌ sekaꞌ.” Sek 9:9
16 Po vamomoaan no ma vamomhë peꞌ to hikta nat vamaaka ne pa pusun in a soe vaꞌih. Ivëhkëk, murin in o poen ne Ieesuꞌ to sun taneꞌ hah pa mët, pareꞌ kon o ëhnan apuh. O vamomhë peꞌ to maaka man poꞌ ee pa pusun in a soe pamëh to takiun non manih po Puk pe Sosoenën.
17 A nap peo rakah to teꞌ vaꞌpeh me voh ne e Ieesuꞌ po poen neꞌ to vatoꞌ hah e Lasarus, ko vavoe tavus këh na eah pa ö vëh nee to pe voh poë. Ivëh, ka napan varih to ep voh ne pa tah ne Ieesuꞌ to nok manih pe Lasarus, to vavatët pet ee po upöm pee pataeah to tanok. 18 A nap peo to pënton a soe va pa ö ne Ieesuꞌ to kunkuin taneꞌ hah e Lasarus pa nap mët, to nö ee pa ep peꞌ manih hanan. 19 Ko Parësiꞌ vavaasoe koman e ne pan, “Ep këk öm! A napan kurus to vataruin suk ee pa teꞌ vëh, ka tah na to kehkeh nok no pa sunpip a napan pa vatet e Ieesuꞌ to hikta onöt non a man.”
A Ma Pah To Grik To Kehkeh Ep Ne Pe Ieesuꞌ
20 Eꞌ to teꞌ me voh non a ma pah to Grik to nö maꞌ manih Jerusalëm pa vasunön e Sosoenën po poen va pa Taëën Apuh va po Pasovaꞌ. 21 A ma to Grik poë varih to nö ee pa ep e Filip, e Filip eꞌ a teꞌ va Bëtsaëtaꞌ, ka muhin peꞌ ivëh Galiliꞌ. Ka ma to Grik poë varih to soe ke poë pan, “Topoan, emöm to kehkeh ep nem pe Ieesuꞌ.” 22 Ke Filip soe ke Ëndruꞌ, kee nö ee pon pa soe ke Ieesuꞌ a ö no a ma to Grik to kehkeh ep ne poë. Ee to nö pare tavus manih pe Ieesuꞌ, pare soe ke poë pan, “A ma to Grik to kehkeh ep ne pën.” 23 Ke Ieesuꞌ piun va in a soe pee manih pan, “O poen ne Sosoenën se kon o ëhnan apuh manih peöꞌ e Koaꞌ Teꞌ pa Napan Kurus to öök en. Manih pa ö nöꞌ se mët ko sun taneꞌ hah pa mët, paröꞌ hah eoꞌ pa vöön va kin. 24 Eöꞌ to soe vamaman rakah keoꞌ peöm, o voaꞌ kon vëh ne ea to poꞌpoꞌ eah manih po oeh, se pisiꞌ maꞌ, pareꞌ voaꞌ vapeo en. Ivëhkëk, eꞌ se keh hikta pisiꞌ momoaan, eꞌ se teꞌ avoeꞌ e non o pöh voaꞌ kon ro. 25 Eꞌ to teꞌ akuk va kov e non manih pan ta pah teꞌ se keh iu suntan non o toꞌtoꞌ peꞌ manih po oeh vëh, o toꞌtoꞌ peꞌ se ro amot en. Ivëhkëk, a teꞌ vëh to heꞌ tonun o toꞌtoꞌ peꞌ manih po oeh. Eꞌ se kon en po toꞌtoꞌ tamoaan. 26 A teꞌ vëh to nonok non sih a ma kiu peöꞌ, eꞌ se vavatet rakah non a soe me a taateꞌ peöꞌ. Ka vöön nöꞌ to teꞌ noꞌ, no o teꞌ kikiu peöꞌ se teꞌ vaꞌpeh me e ne peöꞌ. Ka teꞌ vëh to nonok non a ma a kiu peöꞌ, e Tamön vöh pa vöön va kin se kë en peꞌ, pareꞌ heꞌ en peꞌ po ëhnan apuh.
E Ieesuꞌ To Vavaato Suk Non A Mët Peꞌ
27 E Ieesuꞌ to vavaato avoeꞌ me e non pa nap susunön po Jiuꞌ, pareꞌ soe pan, “Kuru nöꞌ to haraꞌ vahat rakah eoꞌ, ko kokoman peöꞌ punis rakah en, köꞌ koman pinpiun eoꞌ. Keöꞌ koman se poꞌ soe vahvanih? Eöꞌ se pöꞌ soe eoꞌ pan, ‘Tamön, kuru eöꞌ to iu noꞌ a ö nën se kon këh a neoꞌ pa punis vaꞌih to kehkeh tavus non peöꞌ. Ivëhkëk ahik, suk ataeah, eꞌ akuk kuru a pusun in a ö nöꞌ to nö suk voh maꞌ manih po oeh vëh. 28 Tamön, eën koman se vataare o kikis apuh pën!’ ”
E Ieesuꞌ to sosoe va ko non manih, ka to kunah taneꞌ maꞌ pa vöön va kin to soe vanon manih pan, “Eöꞌ to vataare voh eoꞌ po kikis peöꞌ, köꞌ se nok hah va eoꞌ nën.”
29 A napan to sun vatët ne nën to tënan a to pamëh to kunah taneꞌ maꞌ pa vöön va kin, pare koman ne pan, a kara to kukuruh non, ko upöm to koman ne pan a ankeroꞌ to vavaato me non maꞌ poan.
30 Ke Ieesuꞌ piun a soe pee, pareꞌ soe pan, “A to vaꞌih nöm to pënton nem, eꞌ a to marën a vaꞌaus a neöm, eꞌ to hikta teꞌ non pan, eꞌ se vaꞌaus a neoꞌ. Ahik. Eꞌ marën a vaꞌaus a neöm. 31 Kuru eꞌ o poen ne Sosoenën se kiiki a taateꞌ pa napan va po oeh vëh. Ka kuru me, ne Sosoenën se veo kunah en pa teꞌ susun vëh to matop non a ma taateꞌ hat manih po oeh vëh. a teꞌ susun vëh to matop non a ma taateꞌ hat manih po oeh vëh, ivëh, e susun po oraꞌ hat. 32 Kuru ne eöꞌ to teꞌ noꞌ manih po oeh vëh. Ivëhkëk amot, no a napan va po oeh vëh se vahan ee peöꞌ köꞌ han noꞌ pa kuruse. Manih pa poen pamëh nöꞌ se peret ke ra napan kurus a hanan, kee nö ee maꞌ peöꞌ.
33 A soe vaꞌih ne Ieesuꞌ to sosoe non, eꞌ a soe neꞌ to sosoe vanat non a napan a ö neꞌ se mët vah ava.
34 Ka napan piun a soe peꞌ pare soe ke poë pan, “Emöm to pënton taneꞌ voh a soe vaꞌih manih po Vavaasis pe Mosës. O Vavaasis pe Mosës to soe non pan e Kristo se teꞌ tamoaan non manih po oeh. Vahvapoꞌnih kën soe pan, ‘A napan se vahan e Koaꞌ Teꞌ Pa Napan Kurus to han non manih pa kuruse?’ Eteh poꞌ, E Koaꞌ Teꞌ Pa Napan Kurus?”
35 Ke Ieesuꞌ soe ke raoe pan, “O maaka pamëh se teꞌ vaꞌpeh me a no neöm pa siꞌ poen kökööt akuk, eꞌ hikta se teꞌ varë me a no neöm. Ivëh, ko maaka pamëh se teꞌ vaꞌpeh me a no neöm, köm nönö vah nem, peꞌ to hat non peöm se pönpön vah nem pa popoen. A teꞌ vëh to pönpön vah non pa popoen eꞌ to hikta nat non eꞌ nönö non nih. 36 Kuru no maaka pamëh to teꞌ vaꞌpeh avoeꞌ me non peöm. Ivëh, köm se vaman rakah o maaka pamëh pa ö neꞌ to teꞌ avoeꞌ me a no neöm manih po oeh, köm sih tavus o pus koaꞌ va po maaka pamëh.” Eꞌ to soe vahik vakomanih, pareꞌ aven këh en pee pareꞌ nö en.
A Soe Pa Teꞌ Vanënën Soe Vëh E Aisaëaꞌ To Soe Non Pan, A Nap Peo Va Israël To Hikta Vaman Ne E Ieesuꞌ
37 A nap peo rakah to ep voh ne a ma tah vatoksean ne Ieesuꞌ to nonok non, ivëhkëk, ee to hikta vaman ne poë. 38 Keꞌ a tah pamëh to vamaaka rakah en pa soe no a teꞌ vanënën soe vëh e Aisaëaꞌ to sosoe suk voh non, pareꞌ soe pan,
“Sunön, etereh to vaman ne a soe na to sosoe ke voh no raoe poꞌ?
Me etereh to inan ne pa ma kiu eh varih
ne Sunön to nonok non po kikis peꞌ?” Ais 53:1
39 Keꞌ ivaꞌih a pusun in a ö no a napan va Israël to hikta onöt ne a vaman suk e Ieesuꞌ, e Aisaëaꞌ to kuin voh a soe to soe non pan,
40 “E Sosoenën to kekehoꞌ en pee,
pareꞌ vavanun en pa ma kokoman pee.
Suk ee tomeꞌ ep in ta kiu apuh pa matëëre,
pare nat ee pa pusun in a soe pamëh,
pare panih a ma kokoman pee,
pare nö maꞌ peöꞌ köꞌ vatoꞌ hah raoe.” Ais 6:10
41 E Aisaëaꞌ to nok a soe vaꞌih, suk eꞌ to tata o kikis apuh to teꞌ non manih pe Ieesuꞌ, pareꞌ sosoe suk non poan pa soe vaꞌih. 42 A nap peo, me ra nap apaꞌpuh po Jiuꞌ to vaman e ne pe Ieesuꞌ. Ivëhkëk, ee to nanaöp e ne po Parësiꞌ. Pare hikta onöt ne a vatvus o vaman pee. Ee to nanaöp ne pan o Parësiꞌ tomeꞌ veo tavus këh ee pee pa ma iuun hinhin soneꞌ pee. 43 Ee to iu ne pan, a napan se kë varoe ne a ma ëhnëëre, pare nat ne kë ne a teꞌ ëhnan e Sosoenën.
A Soe Pe Ieesuꞌ Se Kiiki A Napan
44 E Ieesuꞌ to tooto suntan rakah e non, pareꞌ soe pan, “Eteh to vaman a non neoꞌ eꞌ to hikta vaman varoe a no neoꞌ eꞌ to vaman me e non pa Teꞌ vëh to vanö voh a maꞌ neoꞌ köꞌ nö maꞌ. 45 Keteh to ep a non neoꞌ, eꞌ to ep me non pa Teꞌ vëh to vanö voh a maꞌ neoꞌ. 46 Eöꞌ to nö vavoh maꞌ manih po maaka va po oeh vëh. Ivëh, ketereh to vaman ne a ma soe peöꞌ, ee to hikta onöt ne a teꞌ pa popoen. 47 Etereh to tënan ne a soe peöꞌ, pare hikta vaman ne a soe pamëh, a, eöꞌ to hikta se kiiki noꞌ raoe vamanih pe tökiiki. Suk eöꞌ to nö voh maꞌ pa kon hah a napan va po oeh vëh. 48 Eꞌ to teꞌ non a tökiiki teꞌ, pe retereh to heꞌ tonun a neoꞌ pare hikta kon a ma soe peöꞌ. Ka soe nöꞌ to sosoe noꞌ, eꞌ a soe ko pamëh se kiiki o teꞌ poë varih po poen no oeh vëh se hik. 49 Ka tah nöꞌ to sosoe noꞌ, eꞌ to hikta teꞌ non pan, eꞌ a soe koman peöꞌ. Ahik, e Tamön vëh to vanö voh a maꞌ neoꞌ to soe ka neoꞌ a tah nöꞌ se soe me a tah nöꞌ se vavaasis. 50 Ivëh, köꞌ nat e noꞌ po toꞌtoꞌ tamoaan to taneꞌ non maꞌ manuh pa soe pe Tamön. Ka tah nöꞌ to sosoe no, eꞌ a tah ne Tamön to soe voh ka neoꞌ, köꞌ sosoe noꞌ.”

*12:5: A 300 voaꞌ moniꞌ varih, to vatoe non po voen pa pah teꞌ kikiu po pöh kirismas.

12:31: a teꞌ susun vëh to matop non a ma taateꞌ hat manih po oeh vëh, ivëh, e susun po oraꞌ hat.