21
E Ieesuꞌ To Vos Manuh Jerusalëm Vamanih Pa Teꞌ Sunön
Mak 11:1-11, me Luk 19:28-40, me Jon 12:12-19
1 E Ieesuꞌ me ra ma vamomhë peꞌ to këh ee maꞌ pa vöön va Jerikoꞌ, pare öök vatët ee manih Jerusalëm. Ee to vos momoaan ee pa vöön nee to pokaꞌ ne Bëtfes, a vöön pamëh to teꞌ non Tope Öliv. Ee to teꞌ ne nën, ke Ieesuꞌ vanö vovoh en pa poa vamomhë peꞌ. 2 Pareꞌ soe ke rapoë pan, “Nö na manuh pa vöön vöh na to ep no na. Eöm se nö nën, paröm taum a tönkiꞌ nee to nohtöön poë po uris, keꞌ sun vaꞌpeh me non e koaꞌ peꞌ. Paröm ihan raoe, ko me maꞌ raoe manih peöꞌ. 3 Ka ta pah teꞌ se keh hi a neöm ta hi, köm soe ke eah pan, ‘E Topoan to teꞌ me non a kiu manih pee.’ Eꞌ se heꞌ vëvëhöꞌ hah en maꞌ pee.”
4 Eꞌ a tah pamëh se tanok ko vapuh rakah a soe no a teꞌ vanënën soe to soe voh. Eꞌ to soe voh pan,
5 “Soe ke ra napan va Jerusalëm,
‘E sunön peöm to nö en maꞌ.
Eꞌ to nö va maꞌ manih pa teꞌ akuk to hikta teꞌ me non to ëhnan,
pareꞌ tok maꞌ pa tönkiꞌ sekaꞌ.’ ” Ais 62:11, Sek 9:9
6 A poa vamomhë peꞌ to nö, pare taum va ee manih pö neꞌ to soe va i rapoë. 7 Ee to me ee maꞌ pa sinan tönkiꞌ me e koaꞌ peꞌ, pare pan a ma ohop rë manih pa tonun a poa tönkiꞌ, ke Ieesuꞌ tok poꞌ en. 8 Ka napan o pöh peo rakah to ihan a ma ohop rërë pee, pare panpan ee manih hanan. Ko upöm moes maꞌ a ma pea naon, ko vahoꞌ ee manih hanan. 9 Ka napan varih to vovoh nö ke ne e Ieesuꞌ, me ro teꞌ varih to suksuk nö ne maꞌ poë. Ee to tataoa nö ne maꞌ, pare sosoe va ne manih pan,
“Vaeö ke na e Kristo, e Koaꞌ supnaiꞌ pe Devit!
E Sosoenën to tapui a oah,
suk eën to nö maꞌ pa ëhnan e Sunön. Sng 118:26
Vaeö rakah, ko kë a ëhnan e Sosoenën.”
10 E Ieesuꞌ to vos manuh Jerusalëm ka napan töhkak, pare vaiihi e ne pan, “A teꞌ vëh eꞌ rakah eteh?” 11 Ka napan varih to tataoa nö ne soe ke rapoë pan, “A teꞌ vaꞌih, eꞌ e Ieesuꞌ, ka muhin peꞌ ivëh Galiliꞌ, ka vöön peꞌ ivëh Nasarët. Eꞌ a teꞌ vanënën soe pamëh ne Sosoenën to heꞌ voh a ra.’
E Ieesuꞌ To Veo A Napan To Nonok Moniꞌ Ne Koman Iuun Hinhin Apuh
Mak 11:15-19, me Luk 19:45-48, me Jon 2:13-22
12 E Ieesuꞌ to vos manuh Jerusalëm, pareꞌ ho koman Iuun Hinhin Apuh, pareꞌ veo tavus en pa napan to vavavoen ne a ma tah pee, Eꞌ to koep en pa ma pok
po teꞌ varih to papanih moniꞌ ne.* A napan to nok suk a ö papanih moniꞌ manih koman Iuun Hinhin Apuh, suk a napan varih to iu voen ne a ma tah koman Iuun Hinhin Apuh, ee se panih a ma moniꞌ pee nën pa moniꞌ va pa Iuun Hinhin Apuh. Ee hikta onöt ne a voen a vönaꞌ va pa ës ke na e Sosoenën pa moniꞌ va Room, me a teꞌ moniꞌ va Grik. Pareꞌ koep en pa ma ö ihihoꞌ po teꞌ varih to vavavoen ne o panuh. 13 E Ieesuꞌ to soe ke rapoë pan. “Manih po Puk Vapenpen no a teꞌ vanënën soe e Aisaëaꞌ to kiun voh to soe va non manih pan,
‘A iuun peöꞌ eꞌ a iuun hinhin pa napan kurus.’ Ais 56:7
Ivëhkëk, eöm to rih a iuun pe Sosoenën, paröm nok em peꞌ
“A ö vavakoaan po teꞌ kakaveo.” Jer 7:11
14 E Ieesuꞌ to teꞌ non koman Iuun Hinhin Apuh, ka nap kekehoꞌ, me ro teꞌ hathat ma moe nö ee maꞌ manih peꞌ, keꞌ vavatoꞌ hah en pee. 15 O teꞌ susunön ësës heꞌ, me ro teꞌ vavaasis to nat i ne o Vavaasis pe Mosës to ep a ma tah vatoksean ne Ieesuꞌ to nok nën, pare tënan pet ee po koaꞌ to tataoa ne koman Iuun Hinhin Apuh, pare sosoe va ne manih pan, “Kë a ëhnan e Ieesuꞌ, eꞌ e Kristo e koaꞌ pe Devit.” A ma taateꞌ poë varih to vaheve rakah ee po teꞌ susunön ësës heꞌ, me ro teꞌ vavaasis varih to nat ne sih o Vavaasis pe Mosës.
16 O teꞌ susunön ësës heꞌ, me ro teꞌ vavaasis to nat i ne o Vavaasis pe Mosës to nö ee manuh pe Ieesuꞌ, pare hi poë pan, “Eën nat kës e nom pa tah no koaꞌ varih to sosoe ne, ha?” Ke Ieesuꞌ piun rapoë, pareꞌ soe pan, “A, eöꞌ to pënton e noꞌ, paröꞌ nat e noꞌ pa tah nee to sosoe ne. Ke eöm poꞌ, eöm to hikta ëh pöꞌ voh a soe to kiun non manih po puk pe Sosoenën to soe non pan,
‘Eën koman to vavaasis voh o koaꞌ sosoneꞌ rakah,
pa kë a ëhnöömah.’ ” Sng 8:2
17 Manih pa po poen pamëh ne Ieesuꞌ to këh en po teꞌ susunön ësës heꞌ, me ro teꞌ vavaasis to nat i ne o Vavaasis pe Mosës, pareꞌ nö en manuh Bëtaniꞌ.
O Kikis Va Po Vaman
Mak 11:12-14; 11:20-24
18 A muhin to takah en, ke Ieesuꞌ taneꞌ hah maꞌ manuh Bëtaniꞌ, ko nönö hah nö non manuh Jerusalëm, pareꞌ haraꞌ en po maë. 19 Eꞌ to ep a vu naon nee to pokaꞌ ne o fik to sun non sinten hanan, pareꞌ nö manuh pa vu naon pamëh, ivëhkëk, eꞌ to hikta teꞌ voaꞌ non. A uvin varoe ko neah to teꞌ non. Ke Ieesuꞌ soe ke o naon pamëh pan, “Eën hikta se vovoaꞌ amot hah nom.” Ka uvin o naon pamëh rak vëvëhöꞌ rakah en.
20 Ka ma vamomhë ep a tah ne Ieesuꞌ to nok, pare pah toksean rakah ee. Pare vaiihi e ne pan, “Vahvanih ko naon vëh rak vëvëhöꞌ vamanih, pa soe akuk pe Ieesuꞌ?”
21 Ke Ieesuꞌ piun a soe pee, pareꞌ soe pan, “Eöꞌ to soe vaman rakah keoꞌ peöm, eöm se keh teꞌ rakah me nem o vaman, paröm hikta teꞌ me nem ta ma kokoman peo. A, eöm to onöt e nem pa nok a taateꞌ nöꞌ to nok manih pa vu naon vëh, me a ma meh taneah nöm to onöt e nem pa nok. Eöm to onöt e nem pa taꞌ a tope vëh pan, ‘Sun ah parën vi kunah koman hah keo manuh koman tahiꞌ.’ Eꞌ se pënton en pa soe peöm. 22 Eöm se keh teꞌ rakah me nem o vaman, paröm hin manuh pe Sosoenën, eöm se kon em pataeah nöm to hinhin suk nem.”
O Teꞌ Susunön Ësës Heꞌ To Hi E Ieesuꞌ, Pan Eteh To Heꞌ Poan O Kikis
Mak 11:27-33, me Luk 20:1-8
23 E Ieesuꞌ to ho hah en manuh koman a Iuun Hinhin Apuh, pareꞌ vavaasis non a napan nën. Ko teꞌ susunön ësës heꞌ, me ro teꞌ susunön po Jiuꞌ nö maꞌ manih peꞌ, pare hi poë pan, “Soe ka möm ah. A tasun taeah nën to teꞌ me nom parën nonok nom a ma kiu varih? Eteh to heꞌ a oah a tasun pamëh?”
24 Ke Ieesuꞌ piun rapoë pareꞌ soe pan, “Eöꞌ me se hi a neöm ta teꞌ hi, eöm se keh piun em peöꞌ, a, eöꞌ me se soe keoꞌ peöm peteh to heꞌ a neoꞌ a tasun, köꞌ nonok noꞌ a ma kiu varih. 25 Soe ka neoꞌ öm, a tasun vëh pa pupui a napan ne Jon Tövapupui to heꞌ voh, taneꞌ maꞌ pe Sosoenën, keꞌ, eꞌ taneꞌ maꞌ manih pa napan ah?”
O teꞌ susunön ësës heꞌ, me ro teꞌ vavaasis to nat i ne o Vavaasis pe Mosës, to vaiihi koman suk e ne pa hi pe Ieesuꞌ, pare sosoe ne pan, “Ea se keh soe pan a kiu ne Jon to nonok non to taneꞌ maꞌ manuh pe Sosoenën, keꞌ soe en pan, ‘Vahvapoꞌnih ka hikta vaman no e Jon?’ 26 Ka se keh soe ee pan, ‘Eꞌ a kiu pa teꞌ.’ A, ea se nanaöp e no pa napan se ip ee pea, suk ee to vaman e ne pe Jon a teꞌ vanënën soe.”
27 Kee piun e Ieesuꞌ, pare soe pan, “Emöm to hikta nat nem.”
Ivëh, ke Ieesuꞌ soe ke poꞌ rapoë pan, “Eöꞌ me hikta se soe ka noꞌ neöm peteh to heꞌ a neoꞌ a tasun vaꞌih köꞌ nonok noꞌ a ma kiu varih.”
A Soe Vapipinoꞌ Va Pa Poa Koaꞌ
28 E Ieesuꞌ to vavaato avoeꞌ e non, pareꞌ soe ke poꞌ o teꞌ susunön ësës heꞌ, me ro teꞌ susunön po Jiuꞌ va Israël pan, “Eöm koman va poꞌ nem nih pa ö no a pah teꞌ to teꞌ me non a poa koaꞌ oeteꞌ peꞌ. Ko pöh poen ne tamëëre to nö manuh pe koaꞌ vamomoaan, pareꞌ soe pan, ‘Koaꞌ peöꞌ, kuru nöꞌ to iu noꞌ a ö nën se nö manuh po tökiu voaën peöꞌ parën kiu maꞌ.’ 29 Ke sunaiꞌeah vaꞌsik en. Pareꞌ teꞌ non, ko panih o kokoman peꞌ ko nö hah en pa kiu. 30 Vasuksuk ne tamëëre to nö en manuh pe meh sunaiꞌeah, pareꞌ soe ke poan pan, ‘Koaꞌ peöꞌ, kuru nöꞌ to iu noꞌ a ö nën se nö parën kiu maꞌ manuh po tökiu voaën peöꞌ.’ Ke sunaiꞌeah manat en, ivëhkëk, eꞌ to koe en, pareꞌ hikta nö pa kiu.” 31 Ke Ieesuꞌ hi poꞌ en pee pan, “Eteh rakah pa poa koaꞌ varih to pënton a soe pe tamëëre?” Kee piun a soe pe Ieesuꞌ, pare soe pan, “E koaꞌ vamomoaan.” Ke Ieesuꞌ soe ke rapoë pan, “A, eöꞌ to soe vaman rakah keoꞌ peöm. A nap kokon takis, me ra nap rëhrëh se vovoh ke peöm manuh pa Matop Vih va pa Vöön va Kin, suk ee to tamak a ma taateꞌ hat pee, pare panih ee. 32 E Jon to nö voh maꞌ pa vataare a neöm a taateꞌ totoopin, köm hikta vaman voh eah. Ivëhkëk, a nap kokon takis me ra nap rëhrëh to tënan voh a soe pe Jon, pare vaman e peꞌ. Eöm to pënton voh em po vavaasis pamëh, ivëhkëk, eöm to rës e nem pa panih a ma taateꞌ hat peöm, paröm vaman.”
A Soe Vapipinoꞌ Va Pa Nap Hat To Matop Ne O Tökiu Voaën
Mak 12:1-12, me Luk 20:9-19
33 E Ieesuꞌ to vavaato avoeꞌ me e non po teꞌ susunön ësës heꞌ, me ro teꞌ susunön po Jiuꞌ, pareꞌ soe pan, “Eöm se pënton vavih rakah nem po vahutët vaꞌih nöꞌ se soe ka neöm. A pah teꞌ to nep voh a rak voaën, pareꞌ eean tavi poan. Pareꞌ een a koveꞌ marën a vahoꞌ a ma voaꞌ voaën nën, pareꞌ kom ko hun tavus maꞌ. Eꞌ to eok en pa iuun no a teꞌ se teꞌ non, pareꞌ ut non pa rak voaën pamëh. Pareꞌ heꞌ en po upöm teꞌ, kee kiu moniꞌ e ne manih peꞌ, eꞌ he nö varo en pa meh muhin. 34 Vasuksuk poꞌ no a voaꞌ to vamatop ee pa oes, ke tövaneah pa rak voaën vanö en maꞌ pa ma teꞌ kikiu peꞌ manih po teꞌ varih to matop ro ne pa rak voaën, pan ee se teꞌ ke poë ta ma teꞌ voaꞌ voaën va pa rak peꞌ. 35 Ivëhkëk, o teꞌ varih to vaneah ro ne pa nep voaën to öt a ma teꞌ kikiu pe tövaneah pa rak voaën, pare vakmis ee pee, ko ip vamët ee pa meh. Ka vakön teꞌ kikiu nee to tösvös poë, keꞌ mët en. 36 Ke tövaneah pa rak voaën vanö hah en po upöm teꞌ kikiu peꞌ to peo oah e ne pa ma teꞌ varih neꞌ to vanö moaan manuh po teꞌ varih to matop ro ne a rak voaën. Ka napan varih to matop ro ne pa rak voaën nok va ee pee manih po teꞌ varih to vovoh moaan maꞌ. 37 E tövaneah pa rak voaën to koman en pa vanö maꞌ e koaꞌ koman peꞌ. Eꞌ to koman non pan a napan varih to matop ro ne pa rak voaën se ta e ne pe sunaiꞌeah. 38 Ivëhkëk, a napan varih to matop ro ne pa rak voaën to ep i na e koaꞌ peꞌ to nö maꞌ, pare soe va ee manih pan, ‘Ivaꞌih e koaꞌ peꞌ. Ka rak voaën vaꞌih se vaneah amot e non peꞌ. Ea se keh ip vamët eah, ko vaneah varuꞌ e no pa rak voaën vaꞌih.’ 39 Ivëh, ka napan varih to matop ro ne a rak voaën öt e koaꞌ pamëh, pare vi tavus këh ee peꞌ pa rak, ko ip vamët ee peꞌ.
40 “Ke tövaneah pa rak voaën se poꞌ nok vah va i ra napan varih nih to matop ro ne a rak peꞌ pö neꞌ se hah ma?”
41 Ko teꞌ susunön ësës heꞌ, me ro teꞌ susunön po Jiuꞌ soe ke Ieesuꞌ pan, “Eꞌ se ip vamët vahik rakah en po teꞌ hat poë varih. Pareꞌ heꞌ en pa rak voaën pamëh manih po upöm teꞌ, kee matop ro ne. Ko poen nee se oes a voaën, ee se heꞌ ee peꞌ a ma teꞌ voaꞌ voaën va pa rak pamëh.”
42 Ke Ieesuꞌ soe ke rapoë pan, “Eöm to hikta ëh pöꞌ voh a soe vaꞌih to kiun non po Puk Vapenpen to soe suk voh non e Kristo, pareꞌ soe non pan,
‘A vös vaꞌih no a nap ekeok to vi tavus in,
to tavus en a vös vamomoaan vëh to toon vakis non a iuun.
E Sunön to nok a vös pamëh,
keꞌ tavus en o toon to toon vakis non a iuun,
pareꞌ paraꞌ ep vamanin manih pa mataara.’ Sng 118:22-23
43 “Ivëh, köꞌ se soe rakah keoꞌ peöm, e Sosoenën se kon këh en peöm pa Matop Vih peꞌ, pareꞌ heꞌ en peꞌ manih pa napan varih to tëtënan ne a ma soe peꞌ, pare vavatet ne. 44 Ka teꞌ to kuꞌ, pareꞌ vuꞌ na pa tonun vös pamëh eꞌ se takök vatam en. Ivëhkëk, a vös pamëh se keh vuꞌtöön na ta teꞌ. A teꞌ pamëh se kakaaroe rakah en.”
45 O teꞌ susunön ësës heꞌ, me ro Parësiꞌ to pënton a soe vapipinoꞌ ne Ieesuꞌ to nonok non, pare nat ee pe Ieesuꞌ to huh e non pee pa soe vapipinoꞌ pamëh. 46 Eꞌe to kehkeh öt e ne pe Ieesuꞌ. Ivëhkëk, ee to nanaöp e ne pa napan, suk a napan to vaman e ne pe Ieesuꞌ a teꞌ vanënën soe.
*21:12: A napan to nok suk a ö papanih moniꞌ manih koman Iuun Hinhin Apuh, suk a napan varih to iu voen ne a ma tah koman Iuun Hinhin Apuh, ee se panih a ma moniꞌ pee nën pa moniꞌ va pa Iuun Hinhin Apuh. Ee hikta onöt ne a voen a vönaꞌ va pa ës ke na e Sosoenën pa moniꞌ va Room, me a teꞌ moniꞌ va Grik.