11
Ngawa-yuwuni Jesus Yimpangini Yikirimi Awarra Ngarra-mantani Lazarus Ngini Pajuwani Yimi.
John 11:1-44
1-2 Awungarruwu kapi awarra town Bethany api yati tini yimuwu ngini ngarra yintanga Lazarus. Awarra Lazarus api ngawa-yuwuni ngarra-mantani awarra. Awuta yuwurrara maminikuwi Mary amintiya Martha api wuta wutuwani awarra Lazarus. Awuta Mary amintiya Martha api wuta wiyarri purumuwu awungaji kapi Bethany.
Kiyi jana yuwunyayi awarra Lazarus 3 api ngarra-yupi awuta Mary amintiya Martha pirripangirri (sent) yati tini kapi ngawa-yuwuni Jesus kapi ngarra yimuwu. Karri awarra tini papi yimi awungarruwu ngarra yuwutiyarra ngawa-yuwuni, yimi ngini, “Aya, mantani,” yimi. “Nginja-mantani ngini nginja puranji nimpirimuwu ngarra api ngarra waya jana yuwunyayi,” yimi awarra tini kapi ngawa-yuwuni.
4 Karri ngawa-yuwuni yipitingaya (heard) awarra ngirramini (news) api yimi kangi ngarra-mamanta, “Ngarra nguri awarra ngiya-mantani Lazarus ngini waya jana yuwunyayi ngarra api ngarra wiyi yimpangini arima. Ngarra jana pili-ngini tayikuwapi arikutumunuwi wiyi pimata-majawu ngini ngiya amintiya ngiya-rringani ngawuni yingarti power api kiyi wuta wiyi awuta arikutumunuwi wuru-kuruwarni (thank) ngawa.” Awarra ngawa-yuwuni yimi kangi ngarra-mamanta.
5-7 Ngawa-yuwuni puranji yimuwu Mary amintiya Martha amintiya wutuwani Lazarus api ngarra karluwu yuwuriyi kapi awarra Lazarus nanuwanga. Karri yirrara wumunga (days) jipapaya api ngarra yipangiraga kapi awuta ngarra-mamanta, yimi ngini, “Awi, ngawurniyi kapi awarra murrakupuni Judea,” yimi. Awarra Judea api awungarruwu awarra town Bethany kapi awarra Lazarus yimuwu. 8 Kiyi wuta pirimi kangatawa, “Yuwuni, pilikama nginja nimpitimarti ngini jimata-kupawurli awungarruwu kapi Judea pili nangunji awuta arikutumunuwi kapi awungarruwu wurumuwu api wuta purru-wutimarti ngini pimata-nyawu waranguwi kanginjila pili-ngini pajuwani pimata-kirimi nginja,” pirimi awuta ngarra-mamanta kapi ngawa-yuwuni. 9-10 Kiyi ngawa-yuwuni yimi kangi wutawa, “Ngiya-rringani awutimarti ngiya ngini nanuwanga (still) waki ngimatami kapi awarra naki murrakupuni (on this earth) api awuta wawurruwi kapi wuta alawuruwi kapi Judea api wuta karluwu pajuwani pimata-kirimi ngiya nanuwanga. Ngiya nguwuja kapi Judea pili karri ngiya nanuwanga yimpangini api ngiya waki ngimatami (should work) ngini (for) ngiya-rringani. Waya juwa karri ngarra ngiya-rringani awutimarti ngini ngiya pajuwani ngimatami api awungarri wuta wiyi wuripirni ngiya.” Awarra yimi ngawa-yuwuni kapi awuta ngarra-mamanta.
11 Kiyi ngawa-yuwuni tuwanga yimi ngini, “Ngawa-mantani Lazarus ngarra awujingi-majirripi (sleeping) api ngiya waya nguwuja kangatawa kiyi wiyi ngipangipariyi (wake him up) awarra Lazarus,” yimi. 12 Api ngarra-mamanta pirimi kangatawa, “Ngini ngarra awujingi-majirripi api ngarra wiyi ngarralamiya apangipari kiyi ngarra wiyi pupuni arima,” pirimi ngawa-yuwuni ngarra-mamanta. 13 Ngawa-yuwuni mean yimi ngini awarra Lazarus ngarra pajuwani yimi api ngawa-yuwuni ngarra-mamanta karluwu pirimajawu awarra ngini ngawa-yuwuni yipangiraga. Wuta amparrimani pirrarimi ngini ngawa-yuwuni mean yimi ngini awarra Lazarus waya juwa yuwujingi-majirripani.
14-15 Kiyi ngawa-yuwuni yipangiraga tulimiya (straight) kapi ngarra-mamanta, yimi ngini, “Lazarus ngarra waya pajuwani yimi. Ngiya kukunari ngirimi ngini ngiya arnuka awungarruwu kapi Bethany nangunji karri awarra Lazarus ngarra arikulani jana yuwunyayi pili nuwa wiyi ngimpakuluwunyi awarra mirrikili ngini ngiya wiyi ngirikirimi amintiya nuwa wiyi warntirrana kuwa ngimpirimi kangilawa. Api ngawurniyi kangatawa,” yimi ngawa-yuwuni kapi awuta ngarra-mamanta.
16 Awarra Thomas ngini ngarra nyoni yintanga Didymus api karluwu kuwa yimi ngawa-yuwuni karri ngarra yimi ngini awungarruwu kapi Judea awuta Jews wiyi karluwu pajuwani pimata-kirimi ngarra nanuwanga api yimi kapi awuta yingampa ngawa-yuwuni ngarra-mamanta, “Awi, ngawa-yuwuni arrami wiyi pajuwani arimi awungarruwu kapi Judea api ngawa ngapapunya ngarra api ngawiyati wiyi pajuwani ngarimi,” yimi Thomas kapi awuta yingampa ngarra-mamanta.
Kiyi ngawa-yuwuni amintiya ngarra-mamanta purruwuriyi kapi Bethany. 17 Api karri wuta papi pirimi kapi Bethany api awuta arikutumunuwi purru-wuntiyarra awuta ngini awarra Lazarus ngini-ngatawa purnikapa waya yukurri wumunga (days) yipalamiya kapi cave.
18-19 Awarra town Bethany yinkitayi kapi Jerusalem api tayikuwapi arikutumunuwi kapi wuta japuja pirimi awungarruwu kapi Jerusalem api purruwuriyi kapi Bethany api awuta arikutumunuwi wutiyati Mary amintiya Martha pirlikiti pirimi pili wutuwani Lazarus waya pajuwani yimi.
20 Kiyi Mary amintiya Martha piri-pitingaya (heard) ngini ngawa-yuwuni waya yinu-wuja api kiyi awinyirra Martha juwuriyi kangatawa api nyirratuwu Mary juwanjipa japuja.
21 Api karri Martha papi jiyimi kapi ngawa-yuwuni api jiyimi kangatawa, “Aya, yuwuni, pilikama nginja karluwu jinu-wuriyi awungarra karri ngiyuwani nanuwanga (still) yimpangini yimuwu. Ngini nginja awungarri nyimanu-wuriyi (if you had come) api ngarra karluwu pajuwani amarimi pili nginja pupuni nyimari-kirimi ngarra (would have made him better), 22 pili ngiya ngirimajawu ngini karri nginja nanginta nimpirimi ngawa-rringani ngini kuriyuwu ngini yimata-wani (help) nginja api ngarra wiyi aminyu-wani nginja,” jiyimi awinyirra Martha kapi ngawa-yuwuni.
23 Kiyi ngawa-yuwuni yimi kangi nyitawa, “Nginjuwani ngarra wiyi yimpangini arima,” yimi. 24 Api Martha jiyimi ngini, “Ngiya waya ngirimajawu ngini karri naki murrakupuni (earth) wiyi apapaya api ngawa tayikuwapi (all) kapi ngawa waya pajuwani ngintirimi api ngawa wiyi awungarri tuwanga yimpanguwi ngarima api ngarra wiyarri awarra ngiyuwani wiyi awungarri tuwanga yimpangini arima,” jiyimi kangatawa. 25-26 Api ngawa-yuwuni yimi kangi nyitawa, “Ngiyatuwu awarra nginaki ngini ngirikirimi arikutumunuwi ngini tuwanga yimpanguwi wurima awuta arikutumunuwi kapi wuta waya pajuwani. Amintiya awuta arikutumunuwi kapi kuwa wurimi kangilawa api karri wuta pajuwani wurimi api wuta wiyi parlinginari tuwanga yimpanguwi wurima. Wuta awuta wiyi yimpanguwi wurumuwu yiloti. Wuta wiyi arnuka tuwanga pajuwani wurimi,” yimi ngawa-yuwuni kangi awinyirra Martha.
Kiyi ngawa-yuwuni nanginta yimi awinyirra Martha, “Nginja kuwa nimpirimi awarra ngirramini ngini ngiya ngurru-wutiyarra nginj-ana?” Awarra ngawa-yuwuni nanginta yimi nyitawa. 27-28 Api Martha jiyimi ngini, “Kuwa, yuwuni, ngiya kuwa ngirimi awarra ngirramini amintiya ngiya kuwa ngirimi ngini nginja awarra Christ. Ngiya ngirimajawu ngini ngarra ngawa-rringani api ngarra-mirani nginja amintiya ngini parlingarri ngawa-rringani yipangiraga ngini ngarra wiyi yini-mata-ngirri (would send) nginja kapi nginingaji ngawula kapi awarra naki murrakupuni (on this earth),” jiyimi awinyirra Martha kangi ngawa-yuwuni. Kiyi ngawa-yuwuni yimi kapi awinyirra Martha, “Tajiyarra nginjupwaka ngini jini-matu-wariyi kangilawa.”
Kiyi awinyirra Martha jipakupawurli kapi japuja kiyi nimarra jiyimi kapi nyirrupwaka wuta wangata api jiyimi kangi nyitawa, “Muwa-yuwuni Jesus api ngarra awutimarti ngini nimarra yimatami kanginjila,” jiyimi Martha kangi nyirrupwaka. 29 Api karri Mary jiyipitingaya (heard) awarra ngirramini ngini Martha jipangiraga api nyirra yartipili jipumwari awuta arikutumunuwi kapi pirlikiti pirimi kangi nyirra kiyi juwuriyi kapi ngawa-yuwuni. 30 Ngawa-yuwuni ngarra karluwu papi yimi kapi awarra town Bethany nanuwanga api ngarra yimuwu yinkitayi kapi awarra town.
31 Karri awinyirra Mary jipumwari angi-nyitawa kurrampali api awuta arikutumunuwi amparrimani pirrarimi ngini nyirra juwuja kapi awarra cave kapi Lazarus ngini-ngatawa purnikapa yipalamiya pili-ngini pirlikiti jimatami awungaji api wuta pirripapunya awinyirra.
32 Karri awinyirra Mary papi jiyimi kapi ngawa-yuwuni api nyirra juwunyaw-amiya kangi yakuluwuni yinkitayi kapi ngarra malapwara, kiyi jiyimi ngini, “Aya, yuwuni, ngini nginja nyimanu-wuriyi (if you had come) awungarra nangunji api ngiyuwani nanuwanga (still) yimpangini amarimuwu,” jiyimi awinyirra Mary kangi ngawa-yuwuni. 33 Awinyirra Mary amintiya awuta yingampa arikutumunuwi kapi pirripapunya nyirra awungarruwu api wutiyati pirlikiti pirimi. Api ngawa-yuwuni putuputuwu yipakirayi awinyirra Mary amintiya awuta yingampa arikutumunuwi api ngarra jirti yimi kangi ngarra ruwuti. 34 Kiyi ngarra yimi kapi awuta, “Nuwa maka nginti-pamukuri ngiya-mantani ngini-ngatawa purnikapa?” yimi. Api wuta pirimi kangatawa, “Tayapunya ngawa kiyi tayakuluwunyi kapi ngarra purnikapa awujingi-mili,” pirimi. Api ngarra yipapunya awuta kapi awarra cave. 35 Kiyi ngawa-yuwuni pirlikiti yimi.
36 Kiyi yingampa awuta arikutumunuwi nimarra pirimajirri, “Nginaki awarra Jesus warntirrana puranji yimuwu awarra Lazarus,” pirimi awuta yingampa arikutumunuwi. 37 Api wutatuwu yingampa awuta arikutumunuwi pirimi, “Ngarra waya yikirimi awuta yinkilatuwi ngini wuta tuwanga pirripakuluwunyi. Awanuwanga ngarra papurajuwi yikirimi awuta kapi wuta jana. Ngini ngarra amanu-wuriyi awungarra karri jana yuwunyayi Lazarus api ngarra pupuni amari-kirimi ngarra api awarra Lazarus nanuwanga (still) yimpangini amarimi (would be alive),” pirimi.
38-39 Kiyi ngawa-yuwuni papi yimi kapi awarra cave kapi awarra Lazarus ngarra purnikapa yimili yilaruwu api ngarra tuwanga jirti yimi kangi ngarra ruwuti. Kapi awarra cave api arikulanga waranga angi wuta kunji pirikirimi awarra yangamini api ngawa-yuwuni yimi kangi awuta arikutumunuwi, “Nyirra-ngirri (push away) awinyirra waranga,” yimi. Api Martha jiyimi ngini, “Ngiyuwani ngini-ngatawa purnikapa waya yukurri wumunga (days) yipalamiya yilaruwu kapi naki cave api ngarra waya jirti aruwanti (smells bad),” jiyimi. 40 Kiyi ngawa-yuwuni yimi kangi awinyirra Martha, “Ngiya waya ngurru-wutiyarra nginja, ‘Ngini nginja kuwa nimpirimi kangilawa api nginja wiyi nimpirimajawu ngini ngiya-rringani awuni (has) yingarti power.’ ” Awarra ngawa-yuwuni yimi kangi nyitawa.
41 Kiyi yingampa awuta arikutumunuwi pirripangirri (pushed away) awinyirra waranga kiyi ngawa-yuwuni yipakuluwunyi kuriyuwu kiyi yipangiraga kapi ngarra-rringani, yimi ngini, “Ngirringani ngiya nguru-kuruwarni (thank) nginja pili nginja waya jiyipitingaya (heard) awarra ngirramini ngini ngiya nanginta ngirimi nginja. 42 Amintiya ngiya ngirimajawu ngini nginja yimpaja nimpiri-pitingaya (listen to) ngiya. Karri ngiya ninganara nguru-kuruwarni nginja api ngiya makirrana ngirripangiraga awarra ngirramini kanginjila pili-ngini kapinaki arikutumunuwi kapi awungarra wujingi-rriti (are standing) wiyi wurimajawu ngini nginja jini-pangirri (sent) ngiya kapi awungarra naki murrakupuni (to this earth),” yimi ngawa-yuwuni kangi ngarra-rringani ngini kuriyuwu.
43 Karri ngawa-yuwuni yipapaya ngini nimarra yimi kapi ngarra-rringani ngini kuriyuwu api ngarra jingawu yimi makirrana, “Aya, Lazarus, papi tamuwa turruwuni,” yimi. 44 Kiyi awarra Lazarus ngini ngarra pajuwani yimi api ngarra yimpangini yima kiyi ngarra papi yinirimi (came out) kapi awarra cave. Awinyirra manipurruwa (material) angi wuta pirikimirna kangi ngarra yikara amintiya kangi ngarra malapwara amintiya kangi ngarra yirrikilingapa amintiya kangi ngarra purnikapa api nanuwanga (still) jiyimuwu kangatawa awinyirra manipurruwa. Api ngawa-yuwuni yimi kangi awuta tiwi, “Tikimati nyirrami awinyirra manipurruwa pili-ngini ngarra pupuni wiyi yimata-ngulimayi,” yimi. Kiyi wuta tikimati pirimi awinyirra manipurruwa kiyi awarra Lazarus pupuni yipangulimayi.
Awuta Pharisees Purru-wutimarti Ngini Pajuwani Pimata-kirimi Ngawa-yuwuni Jesus.
John 11:45-57
45 Awuta arikutumunuwi kapi punuwuriyi kapi Mary amintiya Martha japuja ngini wutiyati pirlikiti pirimi kapi Martha amintiya Mary api karri wuta pirripakuluwunyi ngawa-yuwuni Jesus ngini yimpangini yikirimi awarra Lazarus api tayikuwapi kuwa pirimi kangatawa. 46 Api wutatuwu yingampa pirripakupawurli kapi Jerusalem api purruwuriyi kapi awuta Pharisees kiyi purru-wuntiyarra awuta ngini (about) awarra mirrikili (miracle) ngini ngawa-yuwuni yikirimi. 47 Api kiyi awuta priests kapi wuta alawuruwi amintiya awuta Pharisees nanginta pirimi awuta yingampa alawuruwi ngini wutiyati mimpa pimatami awuta kapi wuta council. Karri wuta mimpa pirimi api nimarra pirimajirri, “Awungana ngawa ngamatama pili awarra nayi Jesus waya yikirim-ani yingarti mirrikili. 48 Api ngini ngarra wiyi yimpaja arikirimi awarra mirrikili api tayikuwapi arikutumunuwi wuta wiyi kuwa wurimi kangatawa. Api kiyi awuta Roman alawuruwi wiyi wuni-pangirri (send) soldiers ngini pimata-martuwuni (knock down) angawula arikulanga jurra awungarra kapi Jerusalem amintiya ngini pimata-pirni ngawa tayikuwapi kapi Jews amintiya awuta Roman alawuruwi wiyi wurikirimi ngawa priests amintiya Pharisees ngini ngawa karluwu alawuruwi ngarimi kapi anaki jurra. Api ngawa awungana ngamatama?” pirimajirri awuta alawuruwi.
49-50 Awarra awurrini ngini ngarra alawura kapi awuta yingampa priests kapi wuta alawuruwi api ngarra yintanga Caiaphas. Api ngarra awarra yimi kapi awuta yingampa alawuruwi, “Kayi, awarra pupuni ngini yati tini wiyi pajuwani arimi pili ngini (if) awarra tini karluwu pajuwani arimi api awuta Roman soldiers wiyi wuripirni ngawa tayikuwapi kapi Jews. Nuwa nginti-mata-majawu (should know) awarra.” Awarra Caiaphas yimi awarra kapi awuta yingampa alawuruwi. 51 Awarra ngirramini ngini awarra Caiaphas yipangiraga api awarra karluwu ngini-ngatawa ngirramini. Yita ngarra ngawa-rringani yipalami awarra ngirramini kangi awarra Caiaphas ngarra punyipunyi pili awarra Caiaphas awungarri alawura kapi awuta yingampa priests. Awarra ngirramini ngini awarra Caiaphas yipangiraga ngini yati tini pajuwani yimatami (should die) api ngarra mean yimi ngini ngawa-yuwuni pajuwani yimatami ngini (for) awuta tayikuwapi Jews. 52 Api wuta karluwu wangata awuta kapi Jews pili ngarra wiyi awanuwanga pajuwani arimi ngini (for) tayikuwapi arikutumunuwi kapi nginingaji ngatawa murrakupuni (the whole world). Api awuta arikutumunuwi kapi wuta kuwa wurimi kangi ngawa-yuwuni api wuta awuta ngawa-rringani ngini kuriyuwu wiyi arimamula (call) awuta ngarra-mamirampi api wuta wiyi wutiyati punyipunyi wuni, awuta kapi Jews amintiya awuta kapi arnuka Jews.
53 Karri awinyirra wumunga (day) karri awarra Caiaphas yuwuntiyarra awuta yingampa alawuruwi ngini ngawa-yuwuni Jesus pajuwani yimatami ngini awuta tayikuwapi Jews api awarra Caiaphas amintiya awuta yingampa alawuruwi nimarra pirimajirri ngini wuta awungana pimatama ngini pajuwani pimata-kirimi ngawa-yuwuni.
54 Karri ngawa-yuwuni yipitingaya (heard) ngini awuta alawuruwi purru-wutimarti ngini pajuwani pimata-kirimi ngarra api ngarra arnuka kularlaga yimi kapi turruwuni kapi awarra murrakupuni Judea. Api ngarra amintiya ngarra-mamanta purrupumwari Judea kiyi purruwuriyi kapi awarra kirijini murrakupuni Ephraim. Awarra murrakupuni yinkitayi kapi wulinjirriyanga (desert). Awungarruwu ngawa-yuwuni amintiya ngarra-mamanta purumuwu kiyija.
55 Kiyi karri waya yinkitayi awarra Passover Ceremony api awuta Jews waya yinkitayi ngini ready wurikirimi wutalamiya api tayikuwapi awuta Jews kapi japuja pirimi awungarruwu kapi yingarti murrakupuni api wuta purruwuriyi kapi Jerusalem kapi awarra ceremony.
56 Kiyi yingampa awuta Jews mimpa pirimi awungarruwu kapi turruwuni yinkitayi kapi angi-wutawa arikulanga jurra (temple) api wuta pirripakuluwunyi kangi jarrumoka ngini arrami ngawa-yuwuni awunu-wuja api wuta nanginta pirimajirri, “Maka awarra Jesus? Arrami ngarra wiyi arnuka yini-matu-wariyi kapi naki awarra Passover Ceremony,” wuta pirimajirri.
57 Awuta priests kapi wuta alawuruwi amintiya awuta Pharisees waya purru-wuntiyarra awuta arikutumunuwi, “Ngini nuwa ngimpiri-majawu ngini maka awarra Jesus arimuwu api nyirra-jiyarra ngawa pili-ngini ngawa ngamatanga ngarra,” pirimi awuta alawuruwi.