6
Nana̱ nihánj taj xnaꞌanj da̱j quiꞌya̱j níꞌ ga̱a rque̱ níꞌ saꞌanj man nij síí nique̱ a
1 ”Ne̱ cu̱tumé soj man soj ga̱a ꞌyaj soj se sa̱ꞌ do̱ꞌ, se lu̱j do̱ꞌ á. Se̱ guun rá soj queneꞌe̱n yuvii̱ man soj ne̱ cata̱j nij yuvii̱ cheꞌé soj se vaa síí sa̱ꞌ ina̱nj me soj maꞌ. Sese da̱nj quiꞌya̱j soj, ne̱ daj chiha̱a̱ míj se̱ rqué Rej soj síí nicu̱nꞌ xta̱ꞌ a̱ doj rasu̱u̱n sa̱ꞌ man soj a̱ man ado̱nj. 2 Cheꞌé dan sese me rá so̱ꞌ rque̱ so̱ꞌ saꞌanj man nij síí nique̱, ne̱ se̱ guun rá so̱ꞌ caꞌya̱nj nii chruun aꞌyánj qui̱ꞌyáá so̱ꞌ, ne̱ ni̱ꞌyaj yuvii̱ go̱ꞌ so̱ꞌ saꞌanj man síí nique̱, ne̱ cata̱j nij yuvii̱ se vaa veꞌé quiꞌyáá so̱ꞌ maꞌ. ꞌO̱ se ina̱nj da̱nj ꞌyaj nij síí nucuiꞌ rá ga̱a va̱j nij soꞌ rá veꞌ tucuꞌyón níꞌ se‑tucua̱nj Moisés do̱ꞌ, rihaan nij callé do̱ꞌ, ne̱ uno cunuda̱nj yuvii̱, ꞌyaj nij soꞌ ado̱nj. Ya̱ ya̱ cata̱j xnaꞌanj ꞌu̱nj rihaan soj se vaa a̱j veꞌé caꞌmii yuvii̱ cheꞌé nij soꞌ, tza̱j ne̱ a̱ ꞌó rasu̱u̱n se̱ quiriꞌ uún nij soꞌ a̱ maꞌ. A̱ ꞌó xcoꞌ se̱ naruꞌvee Diose̱ rihaan nij soꞌ man ado̱nj. 3 Tza̱j ne̱ so̱ꞌ roꞌ, sese me rá so̱ꞌ rque̱ so̱ꞌ saꞌanj man nij síí nique̱, ne̱ se̱ natáꞌ so̱ꞌ rihaan yuvii̱ da̱j ꞌyáá so̱ꞌ maꞌ. Dan me se daj chiha̱a̱ míj se̱ cataj xnaꞌanj so̱ꞌ rihaan raꞌá so̱ꞌ rej ni̱chruún so̱ꞌ se vaa rqué raꞌá so̱ꞌ rej nuva̱ꞌ so̱ꞌ maꞌ. 4 Asa̱ꞌ quisíj rqué yuve̱ so̱ꞌ saꞌanj yoꞌ, ga̱a ne̱ o̱rúnꞌ Réé so̱ꞌ Diose̱ me síí queneꞌe̱n da̱j quiꞌyaj yuve̱ so̱ꞌ, ga̱a ne̱ soꞌ me síí na̱ruꞌvee rihaan so̱ꞌ queneꞌe̱n cunuda̱nj yuvii̱ na̱nj ado̱nj.
Nana̱ nihánj taj xnaꞌanj da̱j quiꞌya̱j níꞌ ga̱a achíín niꞌya̱j níꞌ rihaan Diose̱ a
5 ”Ne̱ ga̱a achíín niꞌya̱j soj rihaan Diose̱, ne̱ se̱ quiꞌyaj soj se vaa ꞌyaj nij síí nucuiꞌ rá maꞌ. ꞌO̱ se niha̱ꞌ rá nij soꞌ canicu̱nꞌ nij soꞌ rá veꞌ tucuꞌyón yuvii̱ se‑tucua̱nj Moisés, ne̱ niha̱ꞌ rá nij soꞌ canicu̱nꞌ nij soꞌ rej nuná tuviꞌ chrej caꞌa̱a̱n noco̱o, ne̱ achíín niꞌya̱j nij soꞌ rihaan Diose̱, tza̱j ne̱ ina̱nj me rá nij soꞌ queneꞌe̱n yuvii̱ man nij soꞌ, ne̱ veꞌé caꞌmi̱i̱ yuvii̱ cheꞌé nij soꞌ, rá nij soꞌ ado̱nj. Ya̱ ya̱ cata̱j xnaꞌanj ꞌu̱nj rihaan soj se vaa a̱j veꞌé caꞌmii yuvii̱ cheꞌé nij soꞌ, ne̱ a̱j navij quiriꞌ nij soꞌ tuꞌvee nij soꞌ vaa, ne̱ a̱ ꞌó xcoꞌ se̱ naruꞌvee uún Diose̱ rihaan nij soꞌ a̱ maꞌ. 6 Tza̱j ne̱ so̱ꞌ roꞌ, ga̱a me rá so̱ꞌ cachi̱nj ni̱ꞌyáá so̱ꞌ rihaan Diose̱, ne̱ asino catu̱u̱ so̱ꞌ rá veꞌ, ga̱a ne̱ ca̱ráán so̱ꞌ taꞌyaa, ga̱a ne̱ cachi̱nj niꞌya̱j yuve̱ so̱ꞌ rihaan Rej níꞌ Diose̱ á. Ne̱ Rej níꞌ Diose̱ me síí neꞌen se vaa achíín niꞌya̱j niga̱nj so̱ꞌ rihaan soꞌ, ne̱ na̱ruꞌvee soꞌ rihaan so̱ꞌ ado̱nj. 7 Ne̱ ga̱a achíín niꞌya̱j soj rihaan Diose̱, ne̱ se̱ quiꞌyaj soj se vaa ꞌyaj nij síí ne neꞌen da̱j vaa Diose̱ maꞌ. Dan me se aꞌmii rmaꞌa̱n ndoꞌo nij soꞌ nana̱, tza̱j ne̱ ne neꞌen nij soꞌ me taj nana̱ yoꞌ maꞌ. Ma̱a̱n cheꞌé se aꞌmii aꞌmii nij soꞌ, cheꞌé dan gu̱un niha̱ꞌ rá Diose̱ ne̱ cuno̱ Diose̱ nu̱ꞌ nana̱ aꞌmii nij soꞌ, rá nij soꞌ na̱nj ado̱nj. 8 Cheꞌé dan se̱ quiꞌyaj soj da̱nj maꞌ. ꞌO̱ se asi̱j ataa cachi̱nj niꞌya̱j soj rihaan Rej soj Diose̱, ne̱ a̱j neꞌen soꞌ nu̱ꞌ se vaa achiin man soj na̱nj ado̱nj.
9 ”Cheꞌé dan asa̱ꞌ achíín niꞌya̱j soj, ne̱ nihánj cata̱j soj á: “Ata̱j Chij síí nicu̱nꞌ xta̱ꞌ, me rá núj xca̱j yuvii̱ cuentá se vaa ina̱nj sa̱ꞌ ꞌyáá so̱ꞌ a. 10 Ne̱ me rá núj quisi̱j güii gu̱un chij so̱ꞌ rihaan chumii̱ nihánj, ne̱ me rá núj quiꞌya̱j yuvii̱ nu̱ꞌ se vaa me rá so̱ꞌ quiꞌya̱j yuvii̱ a. Dan me se ase vaa ꞌyaj nij síí ma̱n xta̱ꞌ nu̱ꞌ se vaa me rá so̱ꞌ quiꞌya̱j nij soꞌ roꞌ, da̱nj ga̱a̱ quiꞌya̱j núj si̱j ma̱n rihaan chumii̱ nihánj nu̱ꞌ se vaa me rá so̱ꞌ quiꞌya̱j núj, rá núj a. 11 Ne̱ rque̱ so̱ꞌ nu̱ꞌ rasu̱u̱n achiin rihaan núj cha̱ núj cuanꞌ á. 12 Ne̱ cara̱a̱ xꞌnaa so̱ꞌ cheꞌé xcúún ta̱j xráá núj rihaan so̱ꞌ á. Dan me se ase vaa quiꞌyaj núj caráj xꞌnaa núj cheꞌé cacunꞌ quiꞌyaj tuviꞌ núj rihaan núj roꞌ, taꞌngaꞌ da̱nj qui̱ꞌyáá so̱ꞌ cheꞌé maꞌa̱n núj cara̱a̱ xꞌnaa so̱ꞌ rihaan núj á. 13 Dan me se ca̱ráán raꞌá so̱ꞌ xráá núj rihaan chrej chiꞌi̱i̱ á. Ne̱ ti̱nanii so̱ꞌ man núj se̱ guun quiꞌya̱j núj cacunꞌ a”. Ina̱nj da̱nj caꞌmi̱i̱ soj cachi̱nj niꞌya̱j soj rihaan Diose̱ ado̱nj. 14 ꞌO̱ se sese cara̱a̱ xꞌnaa soj cheꞌé cacunꞌ quiꞌyaj tuviꞌ soj rihaan soj, ne̱ da̱nj quiꞌya̱j uún Rej soj síí nicu̱nꞌ xta̱ꞌ, ne̱ cara̱a̱ xꞌnaa soꞌ rihaan soj uún ado̱nj. 15 Tza̱j ne̱ sese se̱ caꞌvej rá soj cara̱a̱ xꞌnaa soj cheꞌé cacunꞌ quiꞌyaj tuviꞌ soj rihaan soj, ne̱ daj chiha̱a̱ míj se̱ tinavij Rej soj Diose̱ cacunꞌ tumé maꞌa̱n soj a̱ man ado̱nj.
Nana̱ nihánj taj xnaꞌanj da̱j quiꞌya̱j níꞌ ga̱a cara̱a̱ gue̱e̱ níꞌ rihaan Diose̱ a
16 ”Ne̱ ga̱a tocoꞌ soj xꞌnaa man soj cheꞌé se aráj gue̱e̱ soj rihaan Diose̱, ne̱ se̱ quiꞌyaj soj nda̱a vaa ꞌyaj nij síí nucuiꞌ rá maꞌ. Dan me se ga̱a aráj gue̱e̱ nij soꞌ, ne̱ ase vaa rihaan síí nanó ndoꞌo rá roꞌ, vaa rihaan nij soꞌ, ꞌyaj nij soꞌ, ne̱ anó ndoꞌo nacaj rihaan nij soꞌ, ꞌyaj uún nij soꞌ, ne̱ me ina̱nj rá nij soꞌ queneꞌe̱n yuvii̱ man nij soꞌ da̱j ꞌyaj nij soꞌ ga̱a ne̱ xca̱j nij yuvii̱ cuentá se vaa aráj gue̱e̱ nij soꞌ rihaan Diose̱, rá nij soꞌ na̱nj ado̱nj. Ya̱ ya̱ cata̱j xnaꞌanj ꞌu̱nj rihaan soj cuano̱ se vaa a̱j quiriꞌ nij soꞌ tuꞌvee nij soꞌ vaa, ése̱ a̱j veꞌé caꞌmii yuvii̱ cheꞌé nij soꞌ na̱nj ado̱nj. Ne̱ a̱ ꞌó rasu̱u̱n se̱ quiriꞌ nij soꞌ rihaan Diose̱ a̱ maꞌ. 17 Tza̱j ne̱ soj roꞌ, ino̱ quiꞌya̱j soj á. Ga̱a tocoꞌ soj xꞌnaa man maꞌa̱n soj cheꞌé se aráj gue̱e̱ soj rihaan Diose̱, ne̱ cana̱a̱n soj rihaan soj ne̱ caxri̱i̱ soj casté raa̱ soj á. 18 Dan me se se̱ guun rá soj queneꞌe̱n yuvii̱ se vaa aráj gue̱e̱ soj a̱ maꞌ. Ne̱ caꞌve̱e se taj va̱j yuvii̱ queneꞌe̱n man soj aráj gue̱e̱ soj, tza̱j ne̱ queneꞌe̱n Rej soj Diose̱ da̱j ꞌyaj soj, ne̱ soꞌ me síí na̱ruꞌvee rihaan soj na̱nj ado̱nj.
Nana̱ nihánj taj xnaꞌanj se vaa quiꞌya̱j suun níꞌ cheꞌé yan cuma̱n siꞌyaj níꞌ rej xta̱ꞌ a
19 ”Se̱ quiꞌyaj suun soj cuma̱n ndoꞌo siꞌyaj soj rihaan chumii̱ nihánj maꞌ. ꞌO̱ se rihaan chumii̱ nihánj mán ndoꞌo xcuu xlúú xíj rasu̱u̱n do̱ꞌ, tacunj yo̱o do̱ꞌ, chá siꞌyaj yuvii̱ nihánj a. Ne̱ vaa síí itu̱u̱ atúj rá veꞌ ne̱ ꞌyaj itu̱u̱ siꞌyaj tuviꞌ uún a. 20 ꞌO̱ se taj cheꞌé naquiꞌya̱j ruꞌve̱e̱ soj man soj nihánj maꞌ. Tana̱nj quiꞌya̱j suun ndoꞌo soj cheꞌé yan cuma̱n siꞌyaj soj rej xta̱ꞌ á. Dan me se xta̱ꞌ roꞌ, taj se cha̱ siꞌyaj soj maꞌ. Ne̱ taj síí quiꞌya̱j itu̱u̱ siꞌyaj soj man ado̱nj. 21 Ne̱ sese ina̱nj cheꞌé rasu̱u̱n ma̱n rihaan chumii̱ nihánj quiꞌya̱j suun soj, ga̱a ne̱ veé ma̱a̱n rihaan chumii̱ nihánj quina̱j nimán soj ga̱a̱ na̱nj ado̱nj. Ne̱ sese ina̱nj cheꞌé rasu̱u̱n ma̱n xta̱ꞌ roꞌ, quiꞌya̱j suun soj, ga̱a ne̱ veé rej xta̱ꞌ roꞌ, caꞌa̱nj nimán soj na̱nj ado̱nj. Me rej maꞌa̱n araa sa̱ꞌ soj rasu̱u̱n, ne̱ veé rej da̱nj va̱j nimán soj na̱nj ado̱nj.
Nana̱ nihánj taj xnaꞌanj se vaa no̱ xcúún níꞌ xca̱j níꞌ cuentá da̱j quiꞌya̱j níꞌ a
22 ”Rlij rihaan níꞌ me yaꞌan nica̱j yuꞌunj man níꞌ ei. Dan me se sese rlij rihaan níꞌ roꞌ, niꞌya̱j yoꞌ ne̱ nuu sa̱ꞌ rá yoꞌ, ga̱a ne̱ nu̱ꞌ nee̱ man níꞌ roꞌ, sa̱ꞌ vaa, ne̱ adi̱ꞌ se chuguu̱n agaꞌ yaꞌan roꞌ, da̱nj chuguu̱n man níꞌ ga̱a sa̱ꞌ rihaan níꞌ ado̱nj. 23 Tza̱j ne̱ sese rlij rihaan níꞌ roꞌ, niꞌya̱j yoꞌ ne̱ ina̱nj uun chiꞌi̱i̱ rá yoꞌ, ga̱a ne̱ nu̱ꞌ nee̱ man níꞌ roꞌ, uun chiꞌi̱i̱ rá, ga̱a ne̱ adi̱ꞌ síí nicu̱nꞌ yan rmi̱ꞌ ne̱ cunuda̱nj man soꞌ roꞌ, rmi̱ꞌ, ne̱ da̱nj vaa síí uun chiꞌi̱i̱ rá, ne̱ rmi̱ꞌ uxrá nu̱ꞌ man soꞌ ado̱nj.
Nana̱ nihánj taj xnaꞌanj se vaa se̱ guun nucua̱j níꞌ caꞌne̱j nucuaj níꞌ nimán níꞌ quiꞌya̱j suun níꞌ se‑su̱u̱n Diose̱, sese me rá níꞌ quiꞌya̱j suun níꞌ cheꞌé saꞌanj a
24 ”Taj va̱j síí gu̱un nucua̱j quiꞌya̱j suun sa̱ꞌ rihaan vi̱j ruꞌvee maꞌ. Sese quiꞌya̱j suun ꞌo̱ soꞌ rihaan vi̱j ruꞌvee, ne̱ nachri̱ꞌ soꞌ ni̱ꞌyaj soꞌ man ꞌo̱ ruꞌvee yoꞌ, ne̱ cara̱nꞌ rá soꞌ ni̱ꞌyaj soꞌ man yoꞌó ruꞌvee yoꞌ a. Se̱ guun nucua̱j soꞌ cara̱nꞌ rá soꞌ ni̱ꞌyaj soꞌ man vi̱j ruꞌvee maꞌ. Ne̱ xa̱ꞌ soj, tza̱j ne̱ se̱ caꞌvee quiꞌya̱j suun soj cheꞌé Diose̱ ne̱ quiꞌya̱j suun soj cheꞌé nij rasu̱u̱n ma̱n rihaan chumii̱ nihánj a̱ maꞌ.
Nana̱ nihánj taj xnaꞌanj se vaa ne nó xcúún níꞌ nano̱ ndoꞌo rá níꞌ cheꞌé se cha̱ níꞌ do̱ꞌ, cheꞌé yatzíj cu̱nuû níꞌ do̱ꞌ a
25 ”Cheꞌé dan cata̱j xnaꞌanj ꞌu̱nj rihaan soj se vaa taj cheꞌé nano̱ ndoꞌo rá soj cheꞌé soj maꞌ. Ne̱ cheꞌé dan se̱ nanó rá soj cheꞌé se cha̱ soj do̱ꞌ, cheꞌé yan quiri̱ꞌ soj se ca̱ráán xráá soj do̱ꞌ, se̱ nanó rá soj maꞌ. Dan me se a̱j neꞌen soj vaa iꞌna̱ꞌ soj, quiꞌyaj Diose̱, ne̱ se̱ guun nucua̱j Diose̱ rque̱ Diose̱ se cha̱ soj, rá soj ga̱a̱ a̱ naꞌ. Daj chiha̱a̱ míj se̱ guun da̱nj rá soj maꞌ. Ne̱ Diose̱ me síí caꞌve̱e rque̱ se cha̱ soj ei. Ne̱ Diose̱ me síí quiꞌyaj nee̱ man soj, ne̱ se̱ guun nucua̱j Diose̱ rque̱ Diose̱ yatzíj ca̱ráán xráá soj, rá soj ga̱a̱ a̱ naꞌ. Daj chiha̱a̱ míj se̱ guun da̱nj rá soj maꞌ. Ne̱ Diose̱ me síí caꞌve̱e rque̱ se ca̱ráán xráá soj ei.
26 ”Xca̱j soj cuentá da̱j ꞌyaj nij xtâj va̱j xta̱ꞌ, ne̱ ne unô nij xoꞌ ꞌnúú, ne̱ ne rii nij xoꞌ naa̱, ne̱ ne araa nij xoꞌ tanꞌ rá cuchruu̱, tza̱j ne̱ Rej soj síí nicu̱nꞌ xta̱ꞌ roꞌ, aꞌvee rqué se chá nij xoꞌ ei. Ne̱ táá a̱ soj, ne̱ sa̱ꞌ doj vaa soj rihaan xtâj neꞌen Diose̱ a̱ ado̱nj. Ya̱ sa̱ꞌ doj vaa soj chugua̱nj. 27 Ne̱ nda̱ꞌ se nanó ndoꞌo rá soj cheꞌé yan chre̱ꞌ vaa soj, tza̱j ne̱ a̱ ꞌó xcoꞌ se̱ guun nucua̱j soj cachi̱j xca̱a̱n soj doj quiꞌya̱j maꞌa̱n soj maꞌ. Ma̱a̱n Diose̱ roꞌ, me síí neꞌen da̱j ga̱a̱ cachi̱j soj, ne̱ cheꞌé dan taj cheꞌé nano̱ rá soj a̱ maꞌ.
28 ”Ne̱ me cheꞌé nanó rá soj cheꞌé yatzíj ca̱ráán xráá soj ga̱. ꞌO̱ se xca̱j soj cuentá ni̱ꞌyaj soj nij yâj ma̱n tacaan se vaa veꞌé ndoꞌo vaa nij yâj ma̱n tacaan ei. Ne ꞌyaj suun nij yâj, tza̱j ne̱ maꞌa̱n Diose̱ roꞌ, me síí sa̱ꞌ ndoꞌo vaa quiꞌyaj man nij yâj ado̱nj. Ne̱ ne rii nij yâj yuꞌvej maꞌ. 29 Tza̱j ne̱ adi̱ꞌ se vaa síí ruꞌvee ne̱ sa̱ꞌ uxrá vaa saga̱nꞌ soꞌ roꞌ, vaa nij yatzíj nu̱u̱ nij yâj ado̱nj. Dan me se cata̱j xnaꞌanj ꞌu̱nj rihaan soj se vaa síí cuꞌna̱j Salomón síí cane ga̱a naá, ne̱ veꞌé uxrá vaa yatzíj nu̱u̱ soꞌ, quiꞌyaj cunuda̱nj saꞌanj vaa rihaan soꞌ, tza̱j ne̱ nij doj vaa yatzíj nu̱u̱ soꞌ rihaan nij yâj ma̱n tacaan yoꞌ, quiꞌyaj Diose̱ ado̱nj. 30 Dan me se da̱nj na̱nj nij yâj ma̱n tacaan yoꞌ, tza̱j ne̱ sa̱ꞌ uxrá vaa nij yatzíj nu̱u̱ nij yâj yoꞌ, ꞌyaj Diose̱, ne̱ cuanꞌ roꞌ, mán nij yâj tacaan, tza̱j ne̱ aꞌyuj ne̱ caꞌne̱ꞌ nii man nu̱ꞌ coj do̱ꞌ, yâj do̱ꞌ, ma̱n tacaan, ne̱ cara̱a nii man yoꞌ rihaan yaꞌan, ne̱ caca̱a̱ nu̱ꞌ nij yâj yoꞌ na̱nj ado̱nj. Ne̱ a̱ doj yuꞌvee taj nó yâj yoꞌ a̱ maꞌ. Táá a̱ soj yuvi̱i̱, ne̱ se̱ nanó rá soj maꞌ. Diose̱ me síí rque̱ saga̱nꞌ soj ado̱nj. Tza̱j ne̱ ne gu̱un ya̱ sa̱ꞌ rá soj se vaa Diose̱ me síí ra̱cuíj ya̱ man soj man ado̱nj.
31 ”Dan me se se̱ nanó ndoꞌo rá soj cata̱j soj: “Me se cha̱ níꞌ ga̱. Me se coꞌo̱ níꞌ ga̱. Me se ca̱ráán xráá níꞌ ga̱”. Se̱ guun rá soj da̱nj maꞌ. 32 ꞌO̱ se nij síí ne neꞌen da̱j vaa Diose̱ roꞌ, ina̱nj ꞌyaj suun ndoꞌo nij soꞌ cheꞌé rasu̱u̱n ma̱n rihaan chumii̱ nihánj ado̱nj. Tza̱j ne̱ nu̱ꞌ rasu̱u̱n achiin man soj roꞌ, a̱j neꞌen Rej soj síí nicu̱nꞌ xta̱ꞌ se vaa achiin nu̱ꞌ rasu̱u̱n yoꞌ man soj ado̱nj. 33 Cheꞌé dan nano̱ꞌ soj rej da̱j quiꞌya̱j soj ne̱ gu̱un chij Diose̱ nimán soj ne̱ cunu̱u sa̱ꞌ nimán soj, ga̱a ne̱ rque̱ Diose̱ nu̱ꞌ rasu̱u̱n yoꞌ man soj ei. 34 Cheꞌé dan se̱ nanó rá soj cheꞌé se vaa cachi̱in rihaan soj aꞌyuj maꞌ. ꞌO̱ se vaa sayuun ꞌnaꞌ daj a̱ ꞌo̱ ꞌo̱ güii ado̱nj. Cheꞌé dan xca̱j soj cuentá da̱j quiꞌya̱j soj güii cuanꞌ, ne̱ se̱ nanó rá soj cheꞌé se vaa quiꞌya̱j soj güii aꞌyuj maꞌ.