□1:1 «Әйса Мәсиһниң нәсәбнамә китави» — бу сөзләр бәлким биринчидин төвәндики «нәсәбнамә»ни (1-16-айәтни) көрситиду. Иккинчидин улар һәм «Матта» китавиниң бешида вә толуқ Инҗилниң бешида келип «Бу китап Әйса Мәсиһ дәвриниң хатириси», дегән мәнини билдүрүши мүмкин. «Қошумчә сөз»имизни көрүң.
□1:3 «Йәһудадин Тамар арқилиқ Пәрәз вә Зәраһ төрәлди» — Тамар тоғрилиқ «Яр.» 38-бапни көрүң.
■1:3 Яр. 38:27, 29; Рут 4:18, 19; 1Тар. 2:5, 9.
□1:5 «Салмондин Раһаб арқилиқ Боаз төрәлди» — Раһаб тоғрилиқ «Йәшуа» 2-бапни көрүң. «Боаз Рут арқилиқ Обәд төрәлди» — Рут тоғрилиқ Тәвраттики «Рут»ни көрүң.
■1:6 Рут 4:22; 1Сам. 16:1; 17:12; 1Тар. 2:15; 12:18.
□1:8 «Йәһошафаттин Йәһорам төрәлди» — «Йәһорам» грек тилида қисқартилма шәкилдә «Йорам» болиду.
□1:11 «Бабилға сүргүн қилинғанда...» — сүргүн қилинишниң башлинишидин ахирлишишиғичә он нәччә жил җәрян болған. Исраиллар түркүм-түркүмләргә бөлүнүп сүргүн қилинған.
□1:12 «Йәконияһдин Шеалтиәл төрәлди» — бу қизиқ хәвәр үстидә «қошумчә сөз»имизни көрүң. «Шеалтиәл» грек тилида «Салатийәл».
□1:16 «Яқуптин Мәрйәмниң ери болған Йүсүп төрәлди» — бизниң пикримизчә «Матта»да Йүсүпниң нәсәбнамиси хатирилиниду. «Луқа»да Мәрйәмниңки хатирилиду. «Қошумчә сөз»имизни көрүң.
□1:18 «лекин техи никаһ қилинмайла,...» — грек тилида «улар техи биллә болмайла».
□1:19 «Йүсүп... уни җәмийәт алдида хиҗаләткә қалдурушни халимай, униңдин астиртин аҗришип кетишни нийәт қилди» —Ибранийлар арисида жигит-қиз бир-биригә вәдиләшкән болса қанун алдида аллиқачан рәсмий әр-аял дәп һесаплиниду.
□1:21 «У бир оғул туғиду, сән униң исмини Әйса дәп қойғин; чүнки у өз хәлқини гуналиридин қутқузиду» — «Әйса» грек тилида «Йесус», ибраний тилида «Йәшуа», мәнаси «Қутқузғучи Яһ» яки «Яһ ниҗаттур». Оқурмәнләрниң есидә болуши керәкки, «Яһ» болса «Яһвәһ» (Пәрвәрдигар)ниң қисқартилмисидур.
□1:22 «Мана буларниң һәммиси Пәрвәрдигарниң пәйғәмбәр арқилиқ дегәнлириниң әмәлгә ашурулуш үчүн болған...» — Инҗилда, Тәвраттики бешарәтләр нәқил кәлтүрүлгинидә, үч хил әһвал көрүлиду; (1) йүз бәргән иш дәл шу бешарәтниң объекти болиду (мәсилән, «Мат.» 1:22, 4:14, 12:17, 21:4); (2) йүз бәргән иш шу бешарәт өз ичигә алған бир вақиә яки иш болиду (мәсилән, 2:23, 13:35); (3) йүз бәргән иш шу бешарәттә көрситилгән ишқа бир мисал болиду (мәсилән, 2:17). Бу темини тәтқиқ қилиш интайин пайдилиқтур.
□1:23 «Пак қиз һамилдар болуп бир оғул туғиду; улар униң исмини Иммануел (мәниси «Худа биз билән биллә») дәп атайду» — «Йәш.» 7:14 вә «Йәш.» 8:8, 10ни көрүң.