11
Xudagha itaetmen bolushning bext-berikiti
1 Emdi sen Perwerdigar Xudayingni söygin, Uning tapilighini, belgilimilirini, hökümlirini hem emrlirini izchil tutqin. 2-3 Shu ishlarni bügün ésinglarda tutunglar, chünki men Perwerdigar Xudayingning jaza-terbiyisi, ulughluqi, küchlük qoli we uzartilghan bilikini, Misir zéminida Misir padishahi Pirewn’ge hem uning pütkül zémini üstige körsetken möjizilik alametliri we qilghanlirini körmigen baliliringlargha sözlimeymen □ «shu ishlarni bügün ésinglarda tutunglar...» — ibraniy tilida «shu ishlarni bügün bilinglarki,...». 4 (chünki ular Perwerdigarning Misirning qoshuni, ularning atliri, ularning jeng harwilirigha qilghan ishliri, yeni Qizil Déngizning suliri bilen ularni gherq qilip, üzül-késil halak qilghanliqi, □ «...Perwerdigarning Misirning qoshuni,,ni .... üzül-késil halak qilghanliqi» — ibraniy tilida «Perwerdigarning Misirning qoshuni..ni ...taki bügün’ge qeder halak qilghanliqi» — bu ibare ularning tüptin halak qilin’ghanliqini tekitleydu. 5 Uning siler mushu yerge kelgüche silerge néme qilghanliqi, 6 Uning Rubenning ewladi, Éliabning oghulliri Datan we Abiramgha néme qilghanliqi, yeni pütün Israillar arisida yer yüzining aghzini qandaq échip ularni ailisidikiliri we chédirliri bilen qoshup barliq teelluqatliri bilen yutuwetkenlikini körmigenidi); ■ Chöl. 16:31; 27:3; Zeb. 106:16-17 7 men belki silerge söz qilimen; chünki silerning közliringlar Perwerdigar qilghan barliq ulugh ishlarni kördi.
Wede qilin’ghan zéminning mol bayliqliri
8 Emdi, men silerge bügün tapilighan barliq emrlerni tutunglar; shundaq qilsanglar küchlinip, hazir ötüp igilimekchi bolghan zémin’gha kirip uni igileysiler 9 we Perwerdigar ata-bowiliringlargha qesem qilip ulargha hem ewladlirigha bérishke wede qilghan zéminda, yeni süt bilen hesel éqip turidighan munbet bir zéminda turup uzun ömür körisiler. 10 Chünki siler igileshke kiridighan shu zémin siler chiqqan Misir zéminidek emes; u yer bolsa, siler uninggha uruq chachqandin kéyin putunglar bilen sughiridighan köktatliqtek zémin idi; □ «putunglar bilen sughiridighan zémin» — Misirda étizlar (bügün’ge qeder) insanning puti bilen aylanduridighan bir xil addiy nasus bilen sughirilidu. 11 biraq siler igileshke ötidighan shu zémin bolsa tagh-jilghiliri bolghan bir zémindur; u asmandiki yamghurdin su ichidu, 12 u Perwerdigar Xudaying Özi ezizleydighan bir zémindur; chünki Perwerdigar Xudayingning közliri yilning béshidin yilning axirighiche üzlüksiz uninggha tikilidu. 13 Shundaq boliduki, siler Perwerdigar Xudayinglarni söyüp, pütkül qelbinglar we pütkül jéninglar bilen uning ibaditide bolush üchün men silerge bügün tapilighan emrlerge köngül qoyup qulaq salsanglar, 14 U: «Men zémininglargha öz peslide yamghur, yeni deslepki we kéyinki yamghurlarni ata qilimen; shuning bilen ashliqliringlar, yéngi sharabinglar we zeytun méyinglarni yighalaysiler; □ «deslepki we kéyinki yamghurlar» — «deslepki yamghurlar» 10-ayda yaghidu we tupraq yumshitilishi bilen yer heydeshke andin uruq chéchishqa mumkin bolidu. «kéyinki yamghurlar» bolsa Qanaanda 3- yaki -4-ayda yéghip, etiyazliq ziraetlerni pishurush rolini oynaydu. Shunga herbir déhqan «kéyinki yamghur»gha teshnadur, ular uni bek qedirleydu. 15 Men shundaqla mal-waranliring üchün ot-chöp bérimen; sen yep-ichip toyunisen» — deydu.
Itaetmen bolush we balilargha terbiye bérishning bexti
16 Qelbinglar aldinip, bashqa ilahlarning qulluqigha kirip, ulargha choqunup ketmeslikinglar üchün özünglargha hézi bolunglar; ■ Qan. 8:19 17 bolmisa, Perwerdigarning ghezipi silerge qozghilip, yamghur yaghmasliqi üchün asmanlarni étiwétip yamghur yaghdurmaydu, tupraq mehsulatlirini bermeydu we Perwerdigar silerge ata qilidighan munbet zémindin yoqitilisiler.
18 Siler méning bu sözlirimni qelbinglargha püküp jéninglarda saqlanglar, qolunglargha esletme-belge qilip téngiwélinglar, péshanenglerge qashqidek simwol qilip ornitiwélinglar; ■ Qan. 6:6, 8 19 Siler ularni baliliringlargha ögitisiler; öyde olturghininglarda, yolda méngiwatqininglarda, yatqininglarda we orundin qopqininglarda ular toghruluq sözlenglar; ■ Qan. 4:9; 6:7 20 Ularni öyünglerdiki késheklerge we derwaziliringlargha pütüp qoyunglar. 21 Shuning bilen silerning Perwerdigar ata-bowiliringlargha bérishke qesem qilip wede qilghan zéminda turidighan künliringlar we baliliringlarning künliri uzun bolidu, yer yüzidiki künliringlar asmanning künliridek bolidu. □ «yer yüzidiki künliringlar asmanning künliridek bolidu» — menisi belkim künler köp hem bextlik bolidu, dégendek bolushi mumkin. Bashqa birnechche xil terjimiliri uchrishi mumkin. 22 Men bügünki künde silerge tapilighan bu pütkül emrni ixlas bilen tutsanglar, yeni Perwerdigar Xudayinglarni söyüp, uning barliq yollirida méngishinglar bilen uninggha baghlansanglar, 23 undaqta Perwerdigar silerning köz aldinglarda bu barliq ellerni zéminidin mehrum qilip heydeydu we siler özünglardin chong we küchlük ellerning teelluqatini igileysiler. 24 Tapininglar dessigen herbir jay silerningki bolidu; chégranglar chöl-bayawandin tartip, Liwan’ghiche we Efrat deryasidin Ottura Déngizghiche bolidu. □ «Ottura Déngizghiche...» — ibraniy tilida «keyni déngizghiche....». ■ Ye. 1:3; 14:9 25 Héchkim aldinglarda turalmaydu; Perwerdigar Xudayinglar silerge éytqinidek, silerdin bolghan qorqunch we dehshetni siler dessigen barliq jaylar üstige salidu.■ Mis. 23:27
Musa «bext-beriket we lenet»ni Israilning aldigha qoyidu
26 Mana, men bügün aldinglargha bext-beriket we lenetni qoyimen; 27 Men silerge bügün tapilighan Perwerdigar Xudayinglarning emrlirige itaet qilsanglar, bext-beriket bolidu; 28 Perwerdigar Xudayinglarning emrlirige itaet qilmisanglar, belki siler tonumighan bashqa ilahlargha egiship, men bügün tapilighan yoldin chetnep ketsenglar, silerge lenet chüshidu.
29 Shundaq qilishinglar kérekki, Perwerdigar Xudayinglar silerni siler igileshke kiridighan zémin’gha élip kirgendin kéyin, bext-beriketni Gerizim téghi üstide we lenetni Ebal téghi üstide turup jakarlaysiler. □ «Gerizim téghi üstide... we .. Ebal téghi üstide turup jakarlaysiler» — ibraniy tilida «Gerizim téghi üstige... we .. Ebal téghi üstige qoyusiler». Bu yerlerde ehdidiki bext-beriketler we lenetler jakarlinidu hem tash üstige pütülidu. Mushu ishning tepsilatliri 27-28-bablarda we «Yeshua» 8:30-35de tépilidu. ■ Qan. 27:12,13; Ye. 8:33 30 Bu taghlar Iordan deryasining qarshi teripide, Gilgalning udulidiki Arabah tüzlenglikide turuwatqan Qanaaniylarning zéminida, meghrib yolining arqisida, Morehtiki dub derexlirige yéqin yerde emesmu?
31 Chünki siler Perwerdigar Xudayinglar silerge teqdim qiliwatqan zéminni igilesh üchün uninggha kirishke Iordan deryasidin ötisiler; siler derweqe uni igileysiler we uningda olturaqlishisiler. 32 Siler men aldinglargha qoyghan bu barliq hökümler we belgilimilerge emel qilishqa köngül qoyunglar.
□11:2-3 «shu ishlarni bügün ésinglarda tutunglar...» — ibraniy tilida «shu ishlarni bügün bilinglarki,...».
□11:4 «...Perwerdigarning Misirning qoshuni,,ni .... üzül-késil halak qilghanliqi» — ibraniy tilida «Perwerdigarning Misirning qoshuni..ni ...taki bügün’ge qeder halak qilghanliqi» — bu ibare ularning tüptin halak qilin’ghanliqini tekitleydu.
■11:6 Chöl. 16:31; 27:3; Zeb. 106:16-17
□11:10 «putunglar bilen sughiridighan zémin» — Misirda étizlar (bügün’ge qeder) insanning puti bilen aylanduridighan bir xil addiy nasus bilen sughirilidu.
□11:14 «deslepki we kéyinki yamghurlar» — «deslepki yamghurlar» 10-ayda yaghidu we tupraq yumshitilishi bilen yer heydeshke andin uruq chéchishqa mumkin bolidu. «kéyinki yamghurlar» bolsa Qanaanda 3- yaki -4-ayda yéghip, etiyazliq ziraetlerni pishurush rolini oynaydu. Shunga herbir déhqan «kéyinki yamghur»gha teshnadur, ular uni bek qedirleydu.
□11:21 «yer yüzidiki künliringlar asmanning künliridek bolidu» — menisi belkim künler köp hem bextlik bolidu, dégendek bolushi mumkin. Bashqa birnechche xil terjimiliri uchrishi mumkin.
□11:24 «Ottura Déngizghiche...» — ibraniy tilida «keyni déngizghiche....».
□11:29 «Gerizim téghi üstide... we .. Ebal téghi üstide turup jakarlaysiler» — ibraniy tilida «Gerizim téghi üstige... we .. Ebal téghi üstige qoyusiler». Bu yerlerde ehdidiki bext-beriketler we lenetler jakarlinidu hem tash üstige pütülidu. Mushu ishning tepsilatliri 27-28-bablarda we «Yeshua» 8:30-35de tépilidu.
■11:29 Qan. 27:12,13; Ye. 8:33